با توجه به ارتباط پرونده ریاست جمهوری لبنان به تحولات منطقهای می توان این اظهارات را موفقیت آمیز دانست اما در عین حال باید پرسید آیا موضع دوحه به تنهایی در این خصوص کافی است؟
از نظر برخی محافل ناظر نیز اهمیت این موضع از این نظر دو چندان می شود که از مسکو اعلام شد زیرا موضوع سوریه در صدر موضوعات مورد بحث ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و تمیم بن حمد امیر قطر قرار داشت.
آیا جعجع به دنبال جلب حمایت قطر است
در این میان این سوال مطرح است که آیا با توجه به اختلاف نظر سعد الحریری و حمایت او از سلیمان فرنجیه ، جعجع برای جبران از دست دادن حمایت عربستان به قطر گرایش پیدا کرده است؟
این محافل همچنین اعلام کردند که برخی در خصوص موضع کنونی قطر، توافق دوحه در سال 2008 را یادآور شده اند زیرا در پی حوادث هفتم می و از دست رفتن فرصت های توافق بین گروههای مختلف لبنان بر سر سر نامزد ریاست جمهوری در آن زمان، دیبلماسی قطر در به ریاست رساندن میشل سلیمان نقش مهمی ایفا کرد.
این محافل همچنین به کانال های ارتباط بین دوحه و ضاحیه جنوبی اشاره و اعلام کردند که این تماس ها چندی پیش موجب موفقیت تبادل نظامیان ربوده شده لبنانی به دست گروه تروریستی جبهه النصره شد آن هم در شرایطی که تمام سرنخ های ارتباطی با عربستان قطع شد به ویژه اینکه در پی اعدام شیخ نمر تنش بی سابقهای بر روابط تهران و ریاض حاکم شد.
قطر مستقل از عربستان موضع گیری نمی کند
به هر حال هرچند محافل ناظر تاکید دارند اوضاع اکنون با سال 2008 تفاوت پیدا کرده است و این تفاوت به خوبی در خصوص روابط قطر با سوریه و ایران قابل مشاهده است زیرا روابط مزبور تا پیش از این به دلیل جنگ سوریه به شدت متنشنج شده بود، اما باید در نظر داشت که دوحه نمی تواند در موضع گیری های خود از عربستان دور شود هر چند دیدگاههای آنان به وضوح با یکدیگر تفاوت دارد.
بنابر اعلام منابع مزبور تفاهم معراب- الرابیه نیازمند حل و فصل فراگیر است به گونه ای که هیچ یک از گروههای لبنانی به ویژه جریان المستقبل خارج از آن نباشند.
وتوی عربستان برای نامزدی عون همچنان باقی است
محافل ناظر بر تحولات لبنان همچنین اعلام کردند که وتو عربستان همچنان به حال خود باقی است زیرا ریاض میشل عون را در صف ایران می داند و در نتیجه محال است در شرایط کنونی هیچ برگ برنده ای به ایران بدهد.
اما از نظر این محافل، توافق معراب می تواند بستر مناسبی برای آینده یا زمان نشستن ایران و عربستان بر سر میز مذاکرات مشترک فراهم کند اما تا این لحظه هیچ نشانه ای برای تحقق این گام دیده نمی شود.
این محافل اعلام کردند تا زمانی که ریاض هیچ تضمین مطلوبی دریافت نکرده باشد تلاش های فرانسه نیز نمی تواند سمت و سوی مثبتی داشته باشد.
در این خصوص باید توجه داشت که تضمین های مورد نظر عربستان نیز فقط به دستیابی به پست نخست وزیری محدود نمی شود بلکه پایبندی کامل به توافق طائف را نیز شامل می شود آن هم در حالی که میشل عون در یک مصاحبه تلویزیونی دغدغههای عربستان را در این خصوص از بین نبرد بلکه چند بار بر لزوم اصلاح این توافق تاکید کرد.
با وجود اینکه موضوع انتخاب رئیس جمهور لبنان با تحولات جدیدی همراه شده است که به سرعت در مواضع برخی طرف های تاثیرگذار منطقه ای نیز نمود خواهد یافت، اما این محافل تاکید دارند که سکوت حزب الله در قبال بسیاری از اقدامات ابتکاری در خصوص ریاست جمهوری، هرچند با تاکید بر حمایت از میشل عون همراه است به میزان زیادی در راستای موضع جریان المستقبل قرار دارد.
به عبارت بهتر المستقبل هنوز به تفاهم معراب – الرابیه پاسخ نهایی نداده است و این نشان می دهد که بیشتر گروههای لبنانی نمی خواهند موضع گیری شتاب زده ای داشته باشند به ویژه اینکه تا زمان نشست بعدی مربوط به انتخابات ریاست جمهوری زمان زیادی مانده است.
به هر حال حمایت قطر در زمان حاضر برای نمود یافتن تفاهم بر سر موضوع ریاست جمهوری لبنان کافی نیست زیرا این ابتکار هنوز نیازمند حمایت ایران و عربستان است.