«مسعود بارزانی» رئيس اقليم كردستان عراق در اردیبهشت ماه سال جاری در پايان سفر يك هفته‌اي خود به آمريكا گفت كه همه موانع بر سر راه استقلال كردها برداشته شده است.
در روزهای گذشته نیز بارزانی بعد از سفر «جو بایدن» معاون رئیس جمهور آمریکا به ترکیه و دیدار با مقامات این کشور بار دیگر با تاکید بر پایان پیمان سایس پیکو خواستار استقلال کردستان و حمایت جامعه جهانی از خواسته خود شد.
طرح تجزيه عراق در سال ۲۰۰۶ توسط «جو بايدن» معاون رئیس جمهور آمریکا كه در آن زمان مسئولیت كميته روابط خارجي سناي امريكا را عهده دار بود مطرح شد كه بر اساس آن عراق به سه بخش اقليم كردستان، مناطق سني نشين و شيعه نشين تقسيم مي‌شد.
در همان سال «ایهود اولمرت»، نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی و «کاندولیزا رایس» وزیر خارجه وقت آمریکا از پروژه «خاورمیانه جدید» خبر دادند. طرحی که برای دستیابی به آن به ایجاد نا آرامی، بی ثباتی ها و خشونت که از لبنان، فلسطین و سوریه شروع می شد و به سمت عراق، خلیج فارس، ایران و مرزهای ناتو در افغانستان گسترش می یابد نیاز است.
این هرج و مرج ساختاری مد نظر رژیم صهیونیستی و واشنگتن شرایط جنگ و درگیری را در کل منطقه ایجاد می کند و به آمریکا و رژیم اسرائیل این امکان را می دهد تا در فرصتی مناسب از وضعیت ایجاد شده بهره برداری لازم را بکنند تا نقشه خاورمیانه را از نو و براساس نیازها و اهداف ژئوپلیتیک خود ترسیم کنند.
کاندولیزا رایس در آن زمان جنگ رژیم اسرائیل با لبنان و ویرانی ناشی از آن را «درد زایمان خاورمیانه جدید» خواند و در راستای این هدف آشوب سازی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نه با حضور مستقیم آمریکا بلکه با استفاده از نیروهایی مانند القاعده، داعش و النصره و کشورهای خودکامه عربی دنبال شد.
سیاست ایجاد بی ثباتی و هرج و مرج در منطقه در زمان جورج بوش پسر، با کارگیری سیاست عریان نظامی برای تحقق نقشه خاورمیانه بزرگ پیگیری می شد و حمله نظامی به عراق در سال ۲۰۰۳ در همین راستا قرار می گیرد، حمله ای که می توان آن را به عنوان تحریک کننده خصومت های مذهبی و قومیتی در عراق یاد کرد.
سیاست های جرج بوش پسر در عراق در شکل و قالبی جدید در دوران اوباما تکمیل شد و عراق را در بحران تضادهای هنجاری و قومیتی فرو برد.
جو بایدن در طرح موسوم به «مسیر سوم» خود مطرح كرد كه برای مهار جنگ در عراق باید مدل بوسنی را پیاده كرد تا امریكا با طراحی صلح دیتون، اقوام نژادی را از یكدیگر جدا كند. بایدن می گفت بخش مهمی از طرح تقسیم عراق، عقب كشیدن بخش عمده نیروهای آمریكایی از عراق تا سال ۲۰۰۸ و باقی گذاشتن تعداد اندكی نیروهای ویژه در این کشور است، طرحی که در دوره بوش عملی نشد ولی باراك اوباما بعد از ورود به كاخ سفید، بخش مهمی از آن را تا پایان دسامبر ۲۰۱۱ عملی كرد.
با شروع بیداری اسلامی در خاورمیانه و شمال آفریقا، قدرت مانور گروه های تروریستی نیز به تبع آن افزایش یافت. کنترل ها و محدودیت ها به طور مشکوکی از روی تروریست ها برداشته شد و به عنوان ابزاری برای مقابله با دولت ها به کار گرفته شدند.
گسترش گروه های تروریستی و افزایش قدرت آنها در سال های اخیر در زمان ریاست جمهوری اوباما یک اشتباه سهوی نبود بلکه برنامه ای حساب شده در راستای ایجاد آشوب بوده است. کاهش هزینه سیاست های خاورمیانه ای دولت آمریکا که در دوران بوش با مداخله مستقیم به تریلیون ها دلار رسید بود، اینک باید از این طریق جدید پیگیری می شد و این هزینه ها می بایست از جیب خود کشورهای خاورمیانه خارج می شد.
عملا اتخاذ سیاست های جدید از سوی کاخ سفید و همکاری متحدان منطقه ای آنها در سال های اخیر موجب شده است تا گروههای تروریستی مثل داعش عملا مجری سیاست آمریکا و رژیم صهیونیستی در این خصوص شدند. نکته جالب این است که گروه تروریستی داعش خودش هم داعیه سرزمینی دارد.
در حالیکه خاورمیانه بعد از ۱۱ سپتامبر وارد مرحله جدیدی شده است و حوزه های مختلفی درگیر جنگ و کشمکش شده اند و طرح بالکانیزه شدن منطقه به شدت از سوی آمریکا و صهیونیست ها در حال پیگیری است، مسعود بارزاني، رئيس اقليم كردستان عراق در مورخه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۴ به امريكا سفر كرد، در طول يك هفته اقامت در اين كشور با باراك اوباما رئيس‌جمهور امريكا، جو بايدن و نمايندگان سنا و مجلس نمايندگان ديدار و گفتگو كرد. وی در سخنرانی خود در ديدار با كردهاي مقيم آمريكا گفت: واقعيت‌های بسياری در عراق و اقليم كردستان پس از وقوع جنگ داعش دچار تغيير و تحول شده و درحالي‌كه پيش‌تر هيچ يك از دولت‌هاي جهان حتي تحمل شنيدن نام دولت كردي را نيز نداشت، امروز دولت‌هاي زيادي در اعلام دولت مستقل كردي از ما حمايت مي‌كنند و مي‌توان گفت كه هيچ كشوري در اين موضوع با ما مخالفت نمي‌كند.
وی در آن سخنرانی داشتن دولت مستقل را حق كردها دانسته و تأكيد کرد: نه جنگ داعش و نه هيچ عامل ديگري نمی تواند مانعی برای استقلال اقليم كردستان باشد و گفتگوهای خوبي در اين مورد انجام شده و موانع قبلی از سر راه برداشته شده‌اند.
در روزهای اخیر نیز بعد از دیدار اخیر «جو بایدن» معاون رئیس جمهور آمریکا از آنکارا و مذاکرات وی با مقامات ترکیه، بار دیگر مسعود بارزانی بر مسئله استقلال کردستان عراق و تشکیل دولت کردی تاکید کرد.
با وجود تاکیدات کاخ سفید و آنکارا مبنی بر حمایت از یکپارچگی عراق، کارشناسان از هماهنگی های پشت پرده اربیل، آنکارا و واشنگتن و رژیم صهیونیستی در این خصوص خبر می دهند.
حمايت آمريكا و رژیم صهیونیستی از طرح استقلال كردستان عراق
در شرايط كنوني هدف امريكا اين است كه كشورهاي منطقه را تجزيه كند و هر كشوری در حوزه انسانی و جغرافيايی خود در حد و توان رژيم صهيونيستي باشد و بيشتر از آن قدرت نداشته باشد تا از اين طريق بتواند آنها را به راحتي كنترل كند و اكنون تحولات منطقه اين شرايط را فراهم كرده تا امريكا چنين طرحي را عملي كند.
رژیم صهیونیستی نیز به منظور حفظ امنیت خود و تضعیف قدرت های منطقه ای اولین هدف راهبردی خود را در حمایت از استقلال کردها می بیند. ایجاد اختلافات فرقه ای و قومیتی ضمن آنکه باعث افزایش قدرت چانه زنی رژیم صهیونیستی در منطقه می شود می تواند اهرم فشاری علیه کشورهایی باشد که دشمن این رژیم محسوب می شوند.
کنترل و نظارت اطلاعاتی بر کشورهای منطقه نیز از دیگر اهداف راهبردی رژیم صهیونیستی است. موقعیت استراتژیک منطقه کردستان به دلیل همسایگی با ایران، سوریه و ترکیه این امکان را در اختیار سرویس های اطلاعاتی رژیم اسرائیل قرار می دهد که با حضور در این منطقه و ایجاد پایگاه های اطلاعاتی و امنیتی در شمال عراق، فعالیت این کشورها را رصد کنند.
بهره مندی از منابع انرژی و نفت عراق نیز که عمدتا در بخش کردستان این کشور قرار دارد از دیگر اهداف رژیم صهیونیستی است.
همچنین رژیم صهیونیستی به دنبال انتقال منابع آب شیرین غنی اقلیم کردستان عراق از طریق خاک اردن به سرزمین های اشغالی و سرمایه گذاری های گسترده در این منطقه است.
موضع تركيه در قبال استقلال كردستان عراق
تركيه كه تا چندی پيش استقلال كردستان عراق را تهديدي براي منافع ملی خود مي‌دانست، اكنون سكوت اختيار كرده و موضع خاصي در قبال اظهارنظرهای رهبران اقليم كردستان عراق نگرفته است. برخي كارشناسان معتقدند كه سكوت تركيه نشان‌دهنده حمایت ترکیه از طرح تجزیه کردستان عراق است.
«داود هرميداس باوند» كارشناس مسائل بين‌الملل با توجه به تحولات منطقه بر این باور است: تركيه از چندين دهه قبل از استقلال كردها در منطقه نگران بود اما باتوجه به تحولات اخير در منطقه و وجود ميليون‌ها جمعيت كرد بسترهای لازم را براي استقلال اقليم كردستان فراهم كرده است و به نظر نمي رسد استقلال كردهای عراق تهديدی براي تركيه باشد.
اينكه آنكارا با داشتن ۲۰ میلیون کرد چرا در قبال طرح استقلال اقليم كردستان عراق سكوت كرده جاي بحث دارد. به گفته باوند ممكن است كردهای عراق به تركيه تضمين‌هايی داده باشند از جمله اينكه گروه پ ك ك را وادار به دست کشیدن از مقابله با آنكارا کنند و همچنين عبدالله اوجالان رهبر كردهاي تركيه را به سمت توافق صلح با تركيه هدايت كنند. به نظر نمي‌رسد تركيه واكنش جدي در مقابل استقلال اقليم كردستان عراق نشان دهد.
هاشم قلیچ یکی از نویسندگان نشریه آکسیون در گزارشی پیرامون این مطلب درباره هماهنگی های اردوغان و بارزانی و دیدارهای مکرر آنها نوشت بارزانی قصد دارد در صورت اعلام استقلال کردستان عراق، شهر کرکوک را نیز زیر پوشش کردستان ببرد و به اردوغان گفته است که همه شرایط ترکیه برای منتفع شدن از کرکوک را پذیرفته و این منطقه را با همکاری و مشارکت ترکیه اداره خواهد نمود.
با توجه به عملیات گسترده ارتش ترکیه در مناطق کردنشین این کشور علیه پ ک ک دور از چشم رسانه ها که با چراغ سبز واشنگتن صورت می گیرد را بتوان دلیلی بر صحت این تحلیل ها دانست که بین اربیل، آنکارا و واشنگتن در این خصوص هماهنگی وجود دارد تا پ ک ک دست از مقابله با آنکارا بردارد.
جو بایدن در روزهای گذشته در اوج عملیات ارتش ترکیه علیه پ ک ک در کنفرانس خبری مشترک با نخست وزیر ترکیه، گروه پ ک ک را گروهی تروریستی و تهدیدی علیه ترکیه خواند که ترکیه می تواند با آنها مقابله کند.
همچنین هاشم قلیچ معتقد است اعلام استقلال کردستان عراق در صورت ادامه بی ثباتی ها در عراق امکان پذیر است، اما در صورتی که اوضاع در عراق به حالت عادی بازگردد همه این مطالبات باید به فراموشی سپرده شوند.
حضور نظامی ترکیه در شمال عراق در پایگاه بعشیقه در نزدیکی موصل با وجود مخالفت های دولت مرکزی عراق و مخالفت های منطقه ای و جهانی و اعلام ورود نظامیان آمریکایی به خاک عراق و همچنین اشغال بخش هایی از خاک سوریه توسط ترکیه و آمریکا و اعلام آمادگی آمریکا و ترکیه برای اقدام نظامی در سوریه و دیگر تحولات اخیر در منطقه را می توان در راستای تلاش آمریکا، رژیم صهیونیستی و ترکیه برای افزایش تنش ها و بی ثباتی ها در راستای تحقق این خواسته که همانا تجزیه منطقه است ارزیابی کرد.
