به گزارش مشرق، امشب در برنامه متن و حاشیه شبکه سوم سیما، «سید نظام‌الدین موسوی» مدیرعامل خبرگزاری فارس و «محمد خدادی» مدیر عامل ایرنا، روبروی یکدیگر نشستند تا درباره بی طرفی رسانه‌ها در موضوع انتخابات سخن بگویند.
در زیر مشروح اظهارات موسوی و خدادی را می‌خوانید.
موسوی: بداخلاقی‌هایی در مقدمات انتخابات در رسانه‌ها شاهد بودیم/خدادی: فضای رسانه‌ها تا امروز قابل قبول بود
محمد خدادی در خصوص فضای رسانه‌ای انتخابات گفت: اساساً انتخابات جنس رقابتی دارد و فضای رقابت یک نوع تمایز را ایجاد می‌کند.
وی افزود: در رقابت باید افراد متمایز ظاهر شوند و در نظر مردم قرار گیرند تا مردم بتوانند فرد اصلح را برای رفتن به مجلس انتخاب کنند.
خدادی تصریح کرد: ذات این موضوع اقتضای این را دارد که نظرات موافق و مخالفی بیان شود.
مدیرعامل خبرگزاری ایرنا با بیان اینکه فضای رسانه‌ای ما تا امروز قابل قبول بوده است، گفت: فضای رسانه‌ها در بحث انتخابات تاکنون منطقی بوده و این احساس در من وجود ندارد که بحرانی در کشور داشته‌ایم.
سیدنظام‌الدین موسوی نیز در خصوص فضای رسانه‌ای کشور در ایام انتخابات گفت: شاید نتوان ارزیابی دقیقی ارائه داد که فضای رسانه‌ای کشور اخلاقی بوده است یا خیر، چرا که این موضوع مستلزم بیان تعاریف برای برخورد اخلاقی با مقوله انتخابات است.
وی با بیان اینکه هنوز رقابت‌های انتخاباتی به مفهوم واقعی کلمه شروع نشده است، گفت: در حال حاضر بحث ثبت‌نام‌ها و بررسی صلاحیت‌ها مطرح است اما از منظر مقدمات انتخابات و مباحثی که معمولاً جریانات و جناح‌های سیاسی و رسانه‌های وابسته به آنها می‌پردازند، باید بگویم بداخلاقی‌هایی در مقدمات کار داشتیم.
مدیرعامل خبرگزاری فارس ادامه داد: برخی موارد که نسبت به نهادهای قانونی کشور مطرح شده می‌تواند مصداق بداخلاقی باشد. اما بحرانی شکل نگرفته است.
موسوی تأکید کرد: شاید دون شأن کشور باشد که با چند بداخلاقی کلیت انتخابات را زیر سؤال ببریم.
در این لحظه مجری برنامه خطاب به مدیرعامل خبرگزاری ایرنا گفت: به عقیده شما پایبندی اخلاق را در رسانه‌های وابسته به جریانات سیاسی بیشتر می‌بینیم یا در رسانه‌هایی که وابسته به بودجه عمومی است که خدادی در پاسخ گفت: ما در رسانه آنچه هستیم با آنچه باید باشیم فاصله داریم. به همین خاطر وقتی می‌خواهیم نقد کنیم نقد ما تخریب محسوب می‌شود.
وی افزود: اساساً در بحث اخلاق در رسانه کسی نمی‌گوید ما بی‌اخلاقی می‌کنیم همه مدعی اخلاق هستند در هر صورت رسانه به جای اینکه یک نیاز باشد به یک ابزار و وسیله‌ای تبدیل شده که جریانات سیاسی از آن به عنوان تریبون استفاده می‌کنند.
مجری برنامه گفت: اما یک سری رسانه‌ها رفتارهایی را در مقابل شورای نگهبان داشتند که خدادی در پاسخ گفت: باید بگوییم کدام رسانه در کدام موضوع چه حرفی زده است.
مدیرعامل خبرگزاری ایرنا ادامه داد: ما باید اجازه دهیم نظرات در چارچوب مشخصی بیان شود و مهم‌تر از همه این است که تحمل نظرات را داشته باشیم. اگر اینطور باشد می‌توانیم بگوییم عبور کردهایم. اما زمانی که کلی‌گویی کردیم و هدف‌مان منافع بوده قطعاً به مخاطره خورده‌ایم و یک بحرانی درست شده است.
مجری برنامه گفت آیا قبول دارید در بحث تأیید صلاحیت‌ها از سوی برخی رسانه‌ها به شورای نگهبان هجمه وارد شد که خدادی گفت: من لیستی ندارم که بگویم کسی هجمه‌ای وارد کرده یا نه آدم وقتی می‌خواهد حرفی بزند باید مستند باشد.
وی افزود: ممکن است هجمه‌ای بوده باشد؛ غیر ممکن هم نیست. ما باید ببینیم کجا از قانون عبور کردهایم، اگر عبور کردیم دستگاه‌های نظارتی باید وارد می‌شدند من نباید به خودم اجازه بدهم و بگویم آیا هجمه‌ای وارد شده یا نه چون در این جایگاه نیستم.
خدادی تصریح کرد: ما به راحتی در مورد همه چیز حرف می‌زنیم؛ بدون اینکه مستندی داشته باشیم. اما آنچه در روح کلی رسانه می‌بینم هجمه یا حمله‌ای نبوده است.
*موسوی: برخی رسانه‌ها تحت فرمان جریان‌های سیاسی هستند
موسوی گفت: قبل از اینکه به رسانه بپردازیم باید برنامه‌ای برگزار می‌شد که به احزاب و گروه‌ها بپردازد.
وی ادامه داد: در دنیا احزاب هستند که ارگان دارند و کمتر رسانه‌ای ارگان حزبی دارد.
موسوی گفت: رسانه‌ها نیز مظلوم واقع شده‌اند و تمامی مشکلات و مسائلی که به وجود می‌آید را به رسانه‌ها نسبت می‌دهند.
مدیرعامل خبرگزاری فارس گفت: هجمه‌ها و حمله‌هایی به شورای نگهبان و به هیأت‌های اجرایی شده‌است. در همه جای دنیا برای ورود به انتخابات چارچوب‌های لازمی برای تطبیق دادن کاندیداها دارند و برخی هستند که این چارچوب‌ها را برنمی‌تابند.
وی گفت: در ثبت‌نام اخیر انتخابات، نهضت ثبت‌نام راه انداختند که برخی از افراد حتی صلاحیت عمومی نیز نداشتند بلکه برای افزایش آمار در انتخابات شرکت کردند که آمار ردصلاحیت‌ها را بالا ببرند و بخشی از حمله‌ها نیز طراحی عناصر سیاسی بود که موجی راه بیندازند.
موسوی افزود: رسانه‌ها بازتاب‌دهنده واقعیت‌ها هستند. بعضی از رسانه‌ها مواضعی را اتخاذ می‌کنند که شاید بر آن نیز باور نداشته باشند.
وی ادامه داد: برای مثال چندی قبل یکی از رسانه‌ها مطلبی را به نقل از یک فرد سیاسی منتشر کرد که مدعی شده بود تنها 30 نفر از کاندیداهای یک جریان سیاسی تأیید صلاحیت شده‌اند اما همان روزنامه چند روز بعد تیتر زد که همان جریان سیاسی در تمام کشور می‌خواهد لیست کامل ارائه دهد. حالا حساب کنید ما در کشور حداقل 290 نماینده برای مجلس شورای اسلامی نیاز داریم پس چطور این جریان سیاسی می‌خواهد در همه جای کشور لیست کامل بدهد.
مدیرعامل خبرگزاری فارس در پاسخ به پرسشی با این مضمون که آیا نقش رسانه‌ها ضعیف بوده است، گفت: نقش رسانه ضعیف نیست. متأسفانه بخشی از رسانه‌های ما تحت فرمان جریان‌های سیاسی کار می‌کنند که از قبل فضایی را مهیا کرده‌‌اند و رسانه‌ها نیز در این پازل قرار گرفته‌اند.
موسوی گفت: بخشی از رسانه‌ها که باید به فرایند انتخابات کمک کنند دچار اعوجاج می‌شوند که این موضوع به اصل انتخابات لطمه می‌زند.
*خدادی: در بستر قانون رسانه‌ها، احزاب و جریانات سیاسی تطبیق پیدا می‌کنند/ موسوی: نقد با هجمه تبلیغاتی متفاوت است
خدادی اظهار داشت: در هر جایی از دنیا جریانات سیاسی وجود دارد و به دنبال اهداف گروه‌های خود هستند.
مدیرعامل ایرنا به سخنان حسن روحانی رئیس جمهور اشاره کرد و گفت: رئیس جمهور مطرح کردند مُرّ قانون نه مُرّ سلیقه اجرایی شود که به این حرف تفاسیری شد.
خدادی افزود: قانون را باید به معنای واقعی کلمه ملاک قرار دهیم و راهی به غیر از قانون وجود ندارد و در بستر قانون باید رسانه‌ها، احزاب و جریانات سیاسی تطبیق پیدا کند و وظیفه هیأت نظارت بر مطبوعات است که نظارت داشته باشد تا سیاه‌نمایی صورت نگیرد.
وی با اشاره به اینکه فرهنگ اجرای قانون را باید در کشور پیاده کنیم، گفت: ما همیشه برای اجرای قانون دنبال یکی دیگر هستیم و از خودمان شروع نمی‌کنیم و این قانون نیز فقط برای انتخابات نیست و هر شهروند می‌تواند اجرای قانون را از خود شروع کند.
مدیرعامل ایرنا با اشاره به اینکه در حال حاضر 70 میلیون سیم‌کارت خاموش در کشور وجود دارد، گفت: چقدر از این فضای مجازی استفاده شده است؟ باید وسیع‌تر به این موضوع نگاه شود.
خدادی افزود: ما همه در چارچوب یک نظام هستیم و در بستر این کشور برای توسعه تعالی و آرمان‌های خود تعاریفی داشته‌ایم و این تعریف چارچوبی است که نظام جمهوری اسلامی ایران مطرح می‌کند.
در ادامه این مناظره، موسوی به اخلاق رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: باید به فضیلت‌های اخلاقی نیز توجه شود که از رسانه‌ها نیز می‌خواهیم این موضوع را رعایت کنند.
وی با اشاره به اینکه یکی از فضیلت‌های اخلاقی عمل به قانون است، بیان کرد: عمل به قانون یک تصویر روشنی را دارد.
موسوی بیان داشت: شاید جزء معدود کشورهایی هستیم که در وقوع انقلاب به دلیل وجود رهبری که شخصیتی کاریزما داشت به دلیل محبوبیت تا تصویب قانون اساسی موارد قانونی را مطرح می‌کرد.
وی گفت: ما در مباحث بزرگ مثل انتخابات جزء کمترین کشورهایی هستیم که این مقدار قوانین ریز در انتخابات داریم و نهادهای مختلفی بر نحوه برگزاری آن نظارت دارند.
مدیرعامل خبرگزاری فارس افزود: جایگاه تفسیر قانون اساسی مشخص است. یکی از اصول اخلاقی و شاخصه‌های آن در حوزه سیاسی و رسانه این است که مطابق با قانون عمل کنیم.
موسوی گفت: طبق قانون اساسی شورای نگهبان هم ناظر است و هم صلاحیت‌ها را تأیید می‌کند و همینطور تفسیر قانون نیز برعهده شورای نگهبان است.
وی یادآور شد: هرکس از قانون عدول کند یک کار غیرقانونی و غیراخلاقی انجام داده است و کسی که قانون را نمی‌پذیرد و در روند برگزاری انتخابات مردم را تحریک کند این کار غیر اخلاقی است.
مدیرعامل خبرگزاری فارس به موضوع نقد در رسانه اشاره کرد و گفت: هیچ‌کس نسبت به مسئله نقد ایرادی نداشته است انتقاد نسبت به یک مسئله تا رعایت نکردن اخلاق و قانون متفاوت است.
موسوی افزود: نقد با هجمه تبلیغاتی متفاوت است اینکه شورای نگهبان را متهم کنند و حاضر به پذیرش انتخابات نشوند این موضوع غلط است.
وی به جمله امام خمینی (ره) اشاره کرد و گفت: امام می‌فرمودند غلط می‌کنند قانون را قبول ندارند، قانون تو را قبول ندارد.
*** خدادی: دولت از من خواسته نقدش را منتشر کنم/ موسوی: براساس اصول خبرنگاری رسانه بی‌طرف وجود ندارد
خدادی در خصوص هزینه‌کرد در انتخابات چگونه است، گفت: جواب این سوال واضح است و منطقی نیست کسی بتواند بپذیرد که از بودجه عمومی هزینه می‌شود.
وی افزود: ایرنا در دوره‌های مختلف فراز و نشیب‌های زیادی داشته و هرجا کار حرفهای خود را انجام داده در قضاوت مردم مورد قبول واقع شده و هرجا از این کار حرفهای گذشته به راحتی قابل مشاهده است.
مدیرعامل ایرنا با بیان اینکه اساساً مشکل این است که کارکرد دستگاه‌ها تغییر یافته، گفت: چند درصد از تولیدات رسانه‌ای تخریب، چند درصد خبر و چند درصد نظر است؟ به عقیده من بیشتر تولیدات رسانه‌ای نظر است تا خبر چرا که همه در مورد هرچیزی نظر می‌دهند.
خدادی ادامه داد: حرف من این است که از کاندیداها سوالی نکنید که جواب کلی بدهند یا بگویند آباد می‌کنیم و توسعه می‌دهیم، به صورت جزئی بگویند براساس تخصصی که دارند می‌خواهند چه کاری انجام دهند تا مردم هم براساس تخصص آنها را انتخاب کنند.
وی ادامه داد: زمانی که برجام اتفاق افتاد دیپلماسی ما آنجایی موفق شد که اقتدار دفاعی داشت و ظریف هم به همین اقتدار دفاعی می‌بالد.
خدادی تاکید کرد: خبرگزاری جمهوری اسلامی خبرگزاری رسمی کشور است و طبیعتاً نباید کارکرد جناحی داشته باشد، خود رئیس جمهور هم می‌گوید دولتش حزبی و جناحی نیست.
در این لحظه مجری برنامه گفت آیا ایرنا همانطور که گروه‌های سیاسی را نقد می‌کند اگر به دولت هم نقدی وارد باشد همانطور نقد می‌کند که خدادی در پاسخ گفت: قطعاً همینطور است چون دولت رسماً از من خواسته نقدش را منتشر کنم.
سید نظام‌الدین موسوی مدیرعامل خبرگزاری فارس اظهارداشت: رسانه نمی‌تواند بی‌طرف باشد. من رسانه‌های درون نظام و سیستم جمهوری اسلامی را استثناء می‌کنم و می‌گویم رسانه بی‌طرف قطعاً معنا ندارد.
وی افزود: زمانی که اصول اولیه خبرنویسی را تدریس می‌کنند یکی از محدودیت‌ها را محدودیت‌های سازمانی عنوان می‌کنند و وقتی که بحث از دروازه‌بانی خبر می‌شود یعنی بی‌طرفی وجود ندارد.
مدیرعامل خبرگزاری فارس تاکید کرد: در قانون آمده که دستگاه‌ها و رسانه‌هایی که از بودجه عمومی استفاده می‌کنند باید بی‌طرف باشند.
موسوی تصریح کرد: من در خبرگزاری فارس می‌گویم نوع نگاه و گفتمان ما گفتمان انقلاب اسلامی است و باید از این گفتمان دفاع کنیم و دیگر اینجا بی‌طرف نیست.
وی خاطرنشان کرد: فرض کنید در منطقه یک اتفاقی می‌افتد که در یک طرف جریان مقاومت و در طرف دیگر جریانات تروریستی قرار دارد. در اینجا ما نه تنها موظف هستیم که بی‌طرف نباشیم بلکه باید به نفع جریان مقاومت ورود کنیم.
مدیرعامل خبرگزاری فارس گفت: در داخل هم وقتی احساس می‌کنیم یک جریانی می‌خواهد به ارکان نظام هجمه وارد کند به طور طبیعی باید ورود کنیم و در اینجا بی‌طرفی معنایی ندارد.
وی ادامه داد: ما رسانه‌های متعددی را در خارج از کشور و داخل داریم که علیه انقلاب کار می‌کنند، اینجا سکوت معنایی ندارد، سکوت کنیم که بگوییم بی‌طرف هستیم؟
در این لحظه محمد خدادی مدیرعامل ایرنا نیز گفت: اصلاً رسانه بی‌طرف در دنیا وجود ندارد.
مجری برنامه گفت: برخی گروه‌های سیاسی می‌گویند رسانه ملی در بحث انتخابات بی‌طرف نیست که خدادی در پاسخ گفت: اینکه یک نفر بگوید نمی‌تواند درست باشد، حرفهای کلی زیادی زده شده، اگر رسانه کار کند و نقدی به آن وارد نباشد عجیب است چرا که رسانه در منظر نگاه مردم است و هر روز به آن نقد وارد می‌شود.
وی گفت: ماهیت رسانه با نقد عجین است و ما باید این توقع را از خودمان دور کنیم که نباید نقدی صورت گیرد.
سید نظام‌الدین موسوی گفت: من شنیده‌ام که برخی این حرف را زده‌اند اما عمومیت نداشته، رسانه ملی کار خود را خوب انجام داده البته هجمه به برخی نهادها و سازمان‌ها مثل رسانه ملی همیشه وجود داشته. مگر شورای نگهبان از این هجمه‌ها مبرا بود؟
مدیرعامل خبرگزاری فارس در پایان گفت: کارکرد رسانه ملی در حوزه ایجاد شور اجتماعی و آموزش نگاه کارشناسی برای مردم بسیار مفید و موثر بوده است.
