به گزارش مشرق، خبرگزاری سوریه (سانا) روز سه شنبه به نقل از منبعی در وزارت امورخارجۀ این کشور اعلام کردکه دولت سوریه با توقف نبرد و آتش بس بر اساس توافقروسیه و آمریکا، همزمان با ادامه تلاشهای نظامی در مبارزه با داعش و النصره و دیگر گروه های تروریستی مرتبط با آنها و همچنین القاعده، موافق است.

براساس این توافقنامه،آتش بس در سوریهروز شنبه 8 اسفند ماه برابر با 27 فوریه اجرایی خواهد شد.

اماتلاشتازه برای آتش بس برنقشه راهی پیچیده و مبهم تکیه داردکه اجرای آن بسیار دشوار است،زیرا بهاراده سیاسی از سوی قدرتهای منطقه ای و سازوکارهایی برای اجرای آن نیاز دارد و در صورت مهیا شدن این شرایط است که می تواناز یک توافق ثمربخش سخن راند.

در مقاله روزنامه " السفیر"به قلم محمد بلوط آمده است: این توافق نقش کشورهایمنطقهمانند ترکیه و عربستان و مسئولیت آنها در "توقف عملیات خصمانه" را نادیده گرفته است؛ چرا که هیچ شرط عملی برای بستن مرزهای ترکیهکه ورود سلاح و عناصر مسلح از آن به سوریه همچنان ادامه دارد، تعیین نکرده است. همچنین درمتن توافقنامه بیش از نیمی از گروههای مسلحاز بندهای الزام آور آنمعافشده اندبویژه جبهه النصره و احرار الشام که هنوز اختلاف میان شورای سیاسی و نظامی خودبر سراتخاذ موضعی درقبال فرایند سیاسی راحل نکرده اندو این علاوه بر گروههای بسیاری مانند جند الاقصی وجیش الاسلاماست که به نظر می رسد روسها از قرار دادن آن در فهرست تروریستها درزمان حاضر صرف نظر کرده اندو در مقابلنیز امریکایی ها از درخواست خود برای حذف جبهه النصره از فهرست تروریستها بنا به درخواست عربستان و ترکیه منصرفشده اند.

این در حالی است که آمریکایی ها پیش از این بسیار تلاش کردندتابه النصره اعتباربخشند و به گروههای مسلحی که النصره ستون فقرات آنها به شمار می آمد، اطمینان دهند که حملات روسها متوجه آنها نخواهد شد.از سوی دیگر بشار اسد نیزاعلام کرد که انتخابات پارلمانی در زمان تعیین شده در 13 آوریل آینده برگزار خواهد شد.

همچنین کاخ سفید با این گفته خود که "اجرای توافق دشوار خواهد بود"، تقریبا با یک بدبینی در سوگ این توافق نشست. اما ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، با بیان اینکه"این توافق با اوباما فرصتی برای توقف خونریزی ها در سوریهوشبیه به توافق سلاح های شیمیایی است که پیشتر با یکیدگر منعقد کردیم"، به نظر می رسد خوش بین تر باشد و حتی به تقسیم وظایف پرداخت و گفت روسیه به همکاری با دمشق برای اجرای توافقنامه پایبند خواهد بود و امریکا نیز به اقدامی مشابه با هم پیمانان خود دست خواهد زد.

به نظر می رسد که تنها خواسته آمریکایی ها توقف عملیات مشترک روسیه و سوریه و نجات مخالفان مسلحی است که متحمل شکستهای سنگینی در حومه های لاذقیه و حلب شده اند؛ با این حالبه دلیلشکستهای سنگینمخالفانسوریبه همراه ترکیه و عربستان در شمال سوریه و سردرگمی آنها و ناتوانی در هرگونه پاسخبه ارتش سوریه بدون رهبری آمریکا،بعید به نظر می رسد که آنها بتوانندامتیازات سیاسی کسب کنند؛ زیرا به رغم توافقنامه، سوریه همچنان به عملیات خود در شمالکشور پایبند است؛منطقه ایکهآینده فرایند سیاسی در سوریه را مشخص خواهد کرد.همچنین بعید است که روسها به عملیات خود پایان دهند.

برخی منابع سوری تاکید می کنند که طرف روسی قبل از توافقنامه به دمشق ابلاغ کرد که عملیات متوقف نخواهد شد بلکه توقف آنبه صورت موضعی، تدریجی و ... موقت خواهد بود.

با این حال در بیانیه ای که از سوی امریکا و روسیه صادر شد؛ آمده است هر طرفی که در عملیات نظامی و شبه نظامی در سوریه مشارکت دارد، به جز داعش و جبهه النصره و سازمانهای تروریستی که شورای امنیت تعیین می کند، باید پذیرش شروط آتش بس را در ساعت 12 به وقت دمشق در روزشنبه 8اسفند ماه 1394،27 فوریه،اعلام کند.

توافق سست

دربخش دیگری از مقاله السفیر آمده است: در هر صورت به نظر می رسد که این توافق، سست و به شدت منوط بهنظارت امریکاو روسیهدر تمام مراحلوفاقد هماهنگی مشخص خواه در زمینه قانونی و یا نظامیبوده و این علاوه برتضعیف نقش سازمان ملل است که نه در سازوکارهای نظارتو نه در تعیین مسئولیت های نقض آتش بس مشارکتی نخواهد داشت. این توافقنامه تاکید می کند که"توقف عملیات خصمانه"برایاقدام مشترک آمریکا و روسیه به منظور تبادل اطلاعات و تعیین مناطق فعالیت طرفهایی است که به توقف عملیات خصمانهپایبند باشند.

همچنین این توافقنامه برای تعیین محلاستقرارطرفهای فعالو نیزاتخاذ تدابیرلازم به منظور جلوگیری از قرار گرفتن این طرفها در معرض حملات نیروهای روسی وائتلاف بین المللی به رهبری واشنگتن ضد داعش و نیز حملات نیروهای سوری و دیگر نیروهای حامی آن است.عملیات نظارت هم از یک خط تماس مستقیم میان آمریکایی ها و روسها فراتر نمی رود.

در این توافقنامه آمده است که برای تحقق این هدف و توقف دائمی عملیات خصمانه، امریکا و روسیه خط تماسی مستقیم را برقرار خواهند کرد و در صورت لزوم یک تیمی برای تبادل اطلاعات پس از اجرای توافقنامهایجاد خواهد شد.

ابهام در تعیین گروه های میانه و تروریستی

از سوی دیگر تعیین گروه های مسلح میانه رو میانه رو به منظور در امان ماندنآنها از حملات روسها و سوری ها همچنان محل بحث و جدل است وبه این سرعت حل و فصل نخواهد شد.مشکل نقشه جنگ علیه تروریسم نیز هنوز آماده نیست؛ زیرا روسها و امریکاییها ممکن است توافق کرده باشند که عملیات نظامی از جمله بمباران هوایی علیه داعش و النصره ادامه پیدا خواهد کرد. اما نه بر اساس نقشه میدانی عملیات و نهقبل از"پایان گرفتن عملیات مشترک روسها و امریکایی هاو طرفهای دیگر (که در توافق ذکر نشده است) برای تعیین مناطقتحت سیطره داعش و النصره و دیگرگروههای تروریستی که شورای امنیت تعیین کند"،بدین معنا که مشکل تداخل در جبهه ها میان گروههایی که توافق را تایید کنندو جبهه النصره همچنان معلق مانده است.

این وضعیت بدین معناست که عملیات روسیه تمام کسانی که در سنگری واحد با النصره قرار دارد، را هدف قرار خواهد داد که تعداد آنها زیاد است بویژه در ادلب و حلب جایی که ائتلافها با النصره،تداخل پیدا می کند؛ به عبارتی دیگر توقفی واقعی برای عملیات خصمانه برای روس ها و ارتش سوریه وجود ندارد.

همچنین، معیارهای تعیین گروه های "میانه رو" و "تروریست" در سوریه، آنگونه که در توافق آمده است، دیگر بر معیارهای منطقی استوار نیست و هر گروه مسلحی می تواند از حملات روسها به صرف پذیرش توقف عملیات خصمانه در امان باشد از جمله احرار الشام و یا جیش الاسلام.