به گزارش مشرق،  هر سنبلک برنج دارای دنباله کوتاه و یک گل دارد . میوه آن بشکل خوشه ای متشکل از سنبلک ها درانتهای ساقه قرار درد و یک دانه برنج در آن است شلتوک می نامند . برنج از غلات مهم است و تقریبا غذای اصلی نصف مردم کره زمین می باشد و منشا برنج از آسیا است و در حدود 3000 سال قبل از میلاد در هند و چین زراعت می شده است . برنج بعدا از آسیا به ژاپن ، سبلان و دیگر نقاط استوایی کره زمین راه یافت و در قرت هفتم میلادی مصریان نیز شروع به کشت آن کردند .

برنج انواع مختلف دارد و این انواع را تا حدود 150 نوع مختلف تخمین می زنند . نمونه های مرغوب آن در شمال و جنوب ایران و نواحی گرمسیر فارس و اصفهان کاشته می شود .

بطور کلی دو نوع برنج وجود دارد :

نوعی که دانه آن دراز و کشیده و باریک است که بنام برنج صدری معروف است و دیگری که دانه آن ریز و گرد می باشد و بنام برنج چینی یا ژاپنی شهرت درد .

آن نوع برنجی که ایرانیان و مردم بیشتر کشورها مصرف می کنند برنجی است که شلتوک و پوسته خارجی آن گرفته شده است . رنگ اصلی برنج وقتیکه در پوسته است  قهوه ای است و بنام برنج قهوه ای Brown Rice نامیده می شود .

برای بدست آوردن برنج سفید ،‌دانه های برنج را در دستگاههای مخصوصی می ریزند و این دستگاهها پوسته خارجی برنج را از آن جدا کرده و سپس با اصطکاک دادم برنج بدون پوسته با یکدیگر غشای خارجی آن نیز از بین می رود و برنج برنگ سفید و شفاف بدست می آید که عاری از ویتامین ب 1 است و اشخاصی که منحصرا از برنج تغذیه می کنند و غذای دیگری مصرف نمی کنند به بیماری بری بری Beri-Beri دچار می شوند .

بنابراین برای استفاده از تمام ویتامین ها و موادمعدنی برنج بهتر است که از برنج قهو های که غشاء خارجی آن گرفته نشده است استفاده کرد ولی البته باید توجه داشت که هضم برنج قهو های کمی مشکل تر از هضم برنج سفید می باشد .

یکیدیگر از انواع برنج نوع وحشی از آن است که سیاه رنگ و باریک تر و دراز تر از برنج صدری است . این نوع برنج هم دارای مواد معدنی و ویتامین های بیشمار است ولی البته هضم آن کمی مشکل است وبهتر است که مخلوط با برنج سفید بکار برده شود .
ترکیبات شیمیایی:

در برنج ماده ای بنام اوریدین Oridine وجود دارد که خاصیت ضد التهاب عصبی را دراست . برنج از لحاظ موا غذایی بسیار غنی است . البته همانطور که گفته شد هنگانیکه پوسته قهوه ای آنرا می گیرند مقدری از ویتامین های خود را از دست می دهد . در جدول زیر واد موجود در صد گرم برنج قهو ه ای و برنج سفید با هم مقایسه شده است.

مواد

مواد                   در صد گرم برنج قهو های                  در صد گرم برنج سفید

انرژی                            360 کالری                                    362 کالری

آب                                12 گرم                                         12 گرم

پروتئین                           7/5 گرم                                       6/6 گرم

نشاسته                        76 گرم                                        80 گرم

کلسیم                         32 میلی گرم                                25 میلی گرم

فسفر                           220 میلی گرم                             95 میلی گرم

آهن                            1/6 میلی گرم                              0/8 میلی گرم

سدیم                        10 میلی گرم                                 5 میلی گرم

پتاسیم                      215 میلی گرم                                90 میلی گرم

ویتامین ب 1               0/35 میلی گرم                              0/06 میلی گرم

ویتامین ب 2             0/05 میلی گرم                               0/03 میلی گرم

ویتامین ب 3             4/8 میلی گرم                                1/5 میلی گرم

همانطور که دیده می شود مقدار ویتامین B1  در برنج سفید شده یک ششم و ویتامین B2 نصف و ویتامین B3 بمقدار یک سوم برنج قهو ه ای یم باشد و مواد معدنی آن بمقدر بسیار زیادی کاهش می یابد .

پوست و یا شلتوک برنج که در مراحل کوبیدن از آن جدا می شود سبوس برنج Rice Bran نامیده می شود که آنهم منبع ویتامین ها و مواد معدنی است .

در صد گرم سبوس برنج مواد زیر وجود دارد :

انرژی                            275 کالری

آب                               9/7 گرم

پروتئین                       13/5 گرم

چربی                         15/5 گرم

نشاسته                    50 گرم

کلسیم                      75 گرم

فسفر                        1400 میلی گرم

آهن                          20 میلی گرم

پتاسیم                       1500 میلی گرم

ویتامین ب 1                2/25 میلی گرم

ویتامین ب 2               0/25 میلی گرم

ویتامین ب 3               30 میلی گرم

غشای قهو ه ای رنگ برنج نیز که در اثر بهم سائیدن در دستگاههای مخصوص و یا در موقع شستن زیاد از برنج جدا می شود سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی و پروتئین است . جدول زیر مقدر مواد موجود در صد گرم این غشای قهو ه ای رنگ را نشان می دهد .

کالری             265

آب                 9/8 گرم

پروتئین            12 گرم

چربی             12/8 گرم

نشاسته        60 گرم

کلسیم         70 میلی گرم

فسفر            1100 میلی گرم

آهن                16 میلی گرم

پتاسیم          715  میلی گرم

ویتامین ب 1    1/85 میلی گرم

ویتامین ب 2    0/18 میلی گرم

ویتامین ب 3    28 میلی گرم
خواص داروئی:

برنج از نظر طب ایرانی ،‌معتدل و خشک است البه بستگی درد آنرا چگونه درست کنید برنج آبکش شده سرد است و آب آن گرم در حالیکه برنج کته شده گرم است .

برنج دارای ماده ای بنام Amidon می باشد ولی از نظر اینکه ماده گلوتن آن کم است یعنی کاملا بهم نمی چسبد نان درس کردن از آن کمی مشل است . در خاور دور از برنج نوعی الکل درست می کنند که بنام ساکه معروف است که سمیت آن از الکل معمولی کمتر است و بمصرف دارویی می رسد .

برنج غیر از اینکه یک غذای سهل الهضم است بسیار مقوی است و ضمنا خواص درمانی بسیاری را دراست که به تعدای از آن اشاره می شود .

1)برنج قهو ه ای خاصیت ضد التهاب عصبی را دارد .

2)خوردن برنج تحریکات معده و روده را کم می کند .

3)از جوانه برنج نوعی مالت تهیه می شود که بعنوان مقوی معده بکار می رود .

4)اگر برنج را در آب بپزید آب درمان کننده اسهال و اسهال خونی است .آب برنج را می توان به اطفال شیرخوار نیز داد .

5)برای شست و شوی زخم ها از آب برنج استفاده کنید .

6)آب برنج را می توان برای درمان ورم های روده ای و استفراغهای خونی بکار برد .

7)دم کرده ریشه و ساقه های زیر زمینی برنج برای زیاد شدن ترشحات ادرار مصرف می شود .

8)برای درمان تب ، بدن و سر را با در برنج کمپرس کنید .

9)برنج خواب آور است .

10) برنج تشنگی را برطرف می کند .

11)زیاده روی در خوردن برنج موجب ازدیاد وزن می شود .

12)خوردن برنج تولید اسپرم می کند .

13) برنج را اگر با شیر و شکر مخلوط کنید و بخورید بسیار مقوی است و نیروی جنسی را تقویت می کند .

14)برای برطرف کردن دل بهم خوردگی و استفراغ برنج را با دوغ تازه بخورید .

15) اگر برنج سفید  را در آّب خیس کنید آب آن برای درمان اسهال و قطع قاعدگی مفید است .

16)آب جوشانده برنج را که آبکس می کنید دور نریزید با این آب جواهرات خود را بشوئید که آنها را جلا می دهد

17)برای رفع التهاب پوست ، در برنج را با نشاسته یا پودر تالک مخلوط کرده و به پوست بمالید .

18)دانشمندان ثابت کرده اند که خوردن برنج برای درمان فشار خون بسیار مفید است .

19)خوردن برنج ، قند خون را در حالت تعادل نگاه می درد .

20)یکی از اطباء آمریکایی رژیم برنج را برای درمان فشار خون توصیه می کند او به بیماران تائید می کند که برنج بدون نمک همراه با میوه های مختلف بخورند . البته هنوز دانشمندان نمی دانند که در برنج چه ماده ای وجود دارد که باعث پائین رفتن فشار خون می شود .

21)رژیم برنج برای اختلالات کلیوی مفید است .

22)رژیم برنج برای مبتلایان به بیماری سورای سیس Psorasis نیز بسیار مفید است .


منبع: پایگاه جامع اطلاع رسانی پزشکان ایران