رئیس دولت یازدهم امروز در یک نشست خبری و در پاسخ به خبرنگار یک رسانه انگلیسی که گفته بود برجام تاثیری بر اقتصاد کشور نگذاشته و به نظر می رسد فقط محدوده اثر گذاری آن بر خیابان پاستور بوده است گفت: «مردمی که سوار هواپیما می‌شوند برجام را لمس می‌کنند. مردم ما برجام را در قطار هم حس می‌کنند. مردم به خوبی برجام را لمس می کنند. هم سانتریفیوژ در فردو و نطنز می چرخد و هم بانک مرکزی می‌چرخد؛ وزارت صنایع در آخرین گزارش می‌گوید با 102 شرکت خارجی برای سرمایه گذاری مذاکرات را به اتمام رساندیم و همه چیز آشکار است؛ برجام یک مثل آفتاب تابان است چشم ها را باید باز کرد.»

این سخنان روحانی منتقدان زیادی دارد و خیلی از اقتصاددانان و فعالان اقتصادی صحبتهای امروز رئیس جمهور را قبول ندارند. آنها معتقدند که برجام نه تنها تاثیری بر زندگی مردم نداشته بلکه در برخی از موارد اثر منفی بر فعالیتهای اقتصادی داشته است، زیرا وعده هایی که دولت درباره برداشته شدن محدودیت های اقتصادی بعد از برجام داده بود محقق نشده و همین مسئله هم به سردرگمی فعالان اقتصادی انجامیده است.

انتقاد اغلب کارشناسان اقتصادی به روحانی و تیم اقتصادی او در دو سال و نیم گذشته این بوده که آنها کاملا دست روی دست گذاشته اند و چشمهای خود را فقط به میز مذاکرات هسته ای دوخته اند که همین مسئله رکود اقتصادی را تشدید کرده و اقتصاد ایران را به عارضه بی برنامگی دچار کرده است. به همین بهانه پای صحبت 8 اقتصاددان نشستیم و نظرات آنها را در خصوص صحبتهای امروز حسن روحانی جویا شدیم:

دکتر ایمان باستانی فرد- عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان:  بعد از برجام واردات افزایش یافته و متاسفانه ایران بازار مصرف خارجی ها شده است. اینکه اقای روحانی میگوید همه برجام را لمس کرده اند، فکر میکنم منظورشان این است که کالاهای وارداتی زیاد شده وگرنه تولید که نمی‌تواند ظرف مدت 46 روز بهبود یابد. در مدت مذکورتولید هیچ رونقی نداشته. کاهش تورمی که آقای روحانی از آن سخن میگوید عمق رکود را بیشتر کرده است و مایه افتخار نیست!

دکتر عبدالمجید شیخی- اقتصاددان- نویسنده کتاب توسعه و برنامه ریزی: من بهبودی در اقتصاد ایران بعد از برجام ندیدم. نمیدانم آقای رئیس جمهور این بهبود را چگونه حس کرده اند؟! این بهبود برای مردم عادی و فقرا اصلا قابل لمس نبوده است. آقای روحانی در سخنان خود فرمودند تا قبل از برجام، کشور به سختی میتوانست یک میلیون بشکه نفت بفروشد اما امروز یک میلیون و چهارصد هزار بشکه نفت میفروشد! من به ایشان میگویم این مایه افتخار نیست آقای رئیس جمهور! افزایش فروش نفت یعنی گرایش بیشتر دولت به خام فروشی.

دکتر ساسان شاه ویسی- اقتصاددان: تعجب میکنم از اینکه رئیس جمهور در نشست خبری امروزشان گفتند مشکل سوئیفت حل شده است. فعالان اقتصادی در رسانه ها بارها گلایه کرده اند که نمیتوانند به راحتی نقل و انتقال پول را انجام دهند. این را باید فعالان بازار بگویند که این حرف ایشان را نقض کرده اند. نکته بعد درباره وضع بازار است. تورم کاهش یافته اما این کاهش به دلیل تشدید رکود بوده است نه نقش دولت. من رونقی بعد از برجام در کشور نمی بینم.

دکتر حجت اله عبدالملکی- اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق- هیچ رونقی در بازار بعد از برجام مشاهده نمیشود. اگر رونقی هست در بین مردم عادی نیست، شاید پاستورنشینان این رونق را در حال حاضر لمس میکنند! آمارها نشان میدهد واردات به کشور افزایش یافته و این یکی از ثمرات برجام است. تورم کاهش یافته اما کاهش تورم به دلیل سیاستهای دولت نبوده است. آقای روحانی کاهش تورم را مایه افتخار دولت نداند، چرا که برای کاهش آن زحمت نکشیده است.

دکتر محمود دهقانی اقتصاددان و عضو هیات علمی موسسه امام خمینی(ره): این که برجام در زندگی مردم حس نمی شود، مسئله‌ای طبیعی است و مشخص نیست آقای روحانی و دیگر دولتمردان چگونه این سخنان را به زبان می‌آورند. ایشان طوری صحبت می‌کنند که انگار در میان مردم نیستند. درحال حاضر مشاهده می شود که برجام با وجود هزینه های زیادی که کشور برای آن متحمل شده مزایای اندکی داشته است و متاسفانه از همین مزایای اندک هم استفاده نمی شود. متاسفانه اقتصاد مقاومتی در دولت فراموش شده و همه تمرکز بر عملیاتی شدن برجام است، اما متاسفانه ثمره خاصی برای ما نداشته است.

دکتر وحید شقاقی شهری  اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی: آقای روحانی گفت با 102 شرکت خارجی تفاهمنامه امضا کردیم، باید بگویم اگر دولت تمام تلاشش را هم بکند نباید امیدوار باشد که بتواند بیش از ده میلیارد دلار جذب سرمایه گذاری خارجی داشته باشد. نباید به سرمایه خارجی اینقدر دل بست. من به دولت تذکر میدهم اینقدر روی سرمایه خارجی حساب باز نکند. افزایش فروش نفت خام ضد اقتصاد مقاومتی است!

دکتر ابوالقاسم حکیمی پور- دکترای اقتصاد از دانشگاه کالیفرنیا- واقعیت این است که برجام تاثیر زیادی بر زندگی مردم نداشته است، نمیدانم آقای رئیس جمهور از کدام رونق سخن میگویند؟! توصیه میکنم ایشان سری هم بازار بزنند تا رکود را به طور کامل لمس کنند! احساس میکنم برخی سخنان اشتباه اقتصادی ایشان ناشی از مشاورتهای غلط برخی از مشاورانشان باشد.

دکتر پرویز جلیلی کامجو اقتصاددان و استادیار اقتصاد دانشگاه آیت الله بروجردی لرستان: ما در تئوری های اقتصادی بخشی را نداریم که نشان دهد برداشته شدن تحریم که سیاست طرف عرضه است، بتواند در عرض 45 روز بر اقتصاد کشور اثر گذار باشد. نه تجربه ای برای اثبات سخنان آقای رئیس جمهور وجود دارد و نه سیاستی این سخنان را تایید می کند. به لحاظ تجربی هم باید از آقای روحانی پرسید آیا برجام تورم و بیکاری را کم کرده که ایشان می فرمایند در زندگی مردم قابل لمس است؟!! از حجم نقدینگی جلوگیری کرده، صادرات نفت ما را افزایش داده و یا شاخص های فضای کسب و کار را تغییر داده است؟ نمی توان به همین شکل از روی هوا حرف زد، در حال حاضر مردم در این 45 روز همچنان بیکاری و تورم را لمس می کنند.