گروه جنگ نرم مشرق- در ميان انبوه گزارشات و اخباري كه از وضعيت حقوق بشر در سطح جهان توسط نهادها و دولتها منتشر میشود، وزارت امور خارجه آمریکا هر ساله گزارش سالانهای از اوضاع حقوق بشر در سراسر جهان با معیارهای خود منتشر میکند و بوسیله این گزارش بسیاری از کشورهایی که تحت منافع آمریکا حرکت نمیکنند را به نقض حقوق بشر متهم میکند.
انتشار سالانه گزارشهایی پیرامون میزان پایبندی دولتها به کنوانسیونهای مرتبط توسط دولت آمریکا خشم چین را برانگیخته و این کشور نیز چند سالی است که دست به اقدام متقابلی زده و امسال نیز در چهاردهم آوریل توسط اداره اطلاعات دولت، گزارشی را با عنوان «وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده در سال 2015» منتشر کرد. مسئولان چین در این گزارش دولت آمریکا را به انتقاد از وضعیت حقوق بشریِ سایر کشورها در عین بیتوجهی به وضعیت داخلی خود و عدم بهبود در زمینه إعمال حقوق بشر متهم کردهاند.
در گزارش جدید که سابقه انتشار آن به 1998 میلادی برمیگردد، دولت چین علاوه بر ارائه آمارهای مختلف در زمینه نقض حقوق بشر در داخل و خارج ایالات متحده توسط آمریکا، آن دولت را دارای رویکرد غیرسازنده جهت بهبود وضعیت حقوق بشر در جهان دانسته است.
جمله کلیدی در مقدمه
گزارش بیان میکند «از آنجا که آمریکا نمیخواهد آیینهای به دست گرفته و وضعیت
خود را بررسی کند، وظیفه دیگران است که چنین کاری را برای او انجام دهند».
تصویری از جملات ابتدایی گزارش دولت چین در مورد وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده
متنی که حزب حاکم چین منتشر کرده، در واقع پاسخی به «گزارش وضعیت حقوق بشر کشورها در سال 2015» است که از سوی وزارت خارجه آمریکا و با همکاری اداره دموکراسی، حقوق بشر و کار، یکروز قبل در 13 آوریل منتشر شده بود و در آن از ناپدیدشدن برخی کتابفروشان، بیکارشدن چندروزنامهنگار و زندانیشدن چندین وکیل بدون تفهیم اتهام یا دسترسی به خانواده و وکیلمدافع خبر داده بود. وزارت خارجه آمریکا هشدار داده بود دولت چین از حکومت قانون دم میزند اما سرکوب جامعه مدنی را افزایش داده است.
سخنگوی وزارت خارجه چین در پاسخ به گزارشهای حقوق بشری آمریکا گفت:«این گزارشها مسأله حقوق بشر را برای اظهارنظرهای غیرمسئولانه پیرامون مسائل داخلی کشورهای دیگر استفاده میکند» در حالی که پیشرفتهای حقوق بشری چین از زمان آغاز اصلاحات در این کشور را نادیده میگیرد.
در اینجا خلاصهای از بخشهای مختلف گزارش هشت هزار کلمهای اداره اطلاعات دولت چین پیرامون میزان پاینبدی دولت ایالات متحده به حقوق بشر را مرور میکنیم. طبیعی است انتشار خلاصه این گزارش در مشرق، صرفاً انعکاس دیدگاه دولت چین در مورد وضعیت حقوق بشر در ایالات متحده بوده و به معنای تأیید تمام جزئیات آن نیست.
إعمال حقوق بشر در ایالات متحده
استفاده از سلاح در ایالات متحده از کنترل خارج شده است و حیات شهروندان را تهدید میکند. حوادث تیراندازی منجر به قتل در آمریکا به حدی رسیده که هر از چندی نه فقط مردم این کشور، بلکه مردم جهان را نگران میکند. در سال گذشته 51675 مورد استفاده از سلاح گرم در ایالات متحده رخ داده که بر اثر آن 13136 نفر کشته و 26493 نفر مجروح شدهاند.
در مجموعِ بیش از 8 میلیون پرونده جرائم مالی،خسارت 14.3 میلیارد دلاری به شهروندان وارد شده است. با این حساب در هر 100 هزار نفر از افرد ساکن در ایالات متحده، 365 مورد جرائم خشن و 2596 مورد جرائم مالی رخ داده است.
امنیت فردی در ایالات متحده همچنین به واسطه استفاده بیش از حد از زور توسط پلیس خدشهدار شده است. تنها در سال 2015 میلادی،956 نفر بواسطه تیراندازی نیروهای انتظامی کشته شدهاند در حالی که بسیاری از این موارد مجوز قانونی نداشته است. تظاهرات متعدد مردم در بالتیمور، شیکاگو و مینیاپولیس به ویژه در اعتراض به قتل لاکوان مکدونالد، جامار کلارک و فرِدی گرِی شاهد این مدعا است.
به گزارش واشنگتنپست در 1 دسامبر 2015 میلادی، افبیآی همچنین با سوءاستفاده غیرقانونی از اقتدار خود به اطلاعات شخصی کاربران اینترنتی مانند سوابق جستجو سرک کشیده است.
سال گذشته 51675 مورد استفاده از سلاح گرم در ایالات متحده رخ داده که بر اثر آن 13136 نفر کشته و 26493 نفر مجروح شدهاند
به ویژه بواسطه پولهای کثیف و باندهای قدرت، حقوق سیاسی شهروندان آمریکا به طور کامل تأمین نمیشود. در انتخابات ریاستجمهوری، شرکتها، سرمایهدارها، خاندانهای ثروتمند و گروههایهمسود و ذینفوذ میتوانند به صورت نامحدود به کمیتههای اقدام سیاسی (super PACs) پول تزریق کنند و از نتایج آن پس از پیروزی فرد یا حزب مورد نظر پس از انتخابات بهرهمند شوند. تنها در یک نیمسال از سال 2015 میلادی 380 میلیون دلار توسط نامزدها و کیمتههای یادشده برای تبلیغات انتخاباتی در نظر گرفته شد.
از این رو انتخابات به جای ابزاری برای مردم جهت انتخاب رئیسجمهور، به ابزاری برای شرکتها جهت بهرهبرداریهای مختلف تبدیل شده تا جایی که به نقل از زیروهِج (zero hedge) در 16 مارس 2015 میلادی، شرکتهای بزرگ به ازای هر یک دلاری که در تبلیغات انتخاباتی خرج میکنند، 760 دلار برداشت میکنند.
این شرایط، دو حزب حاکم را از پیگیری اراده ملی و تدوین سیاستهای مطابق با منافع عامه ناتوان ساخته است. به گزارش هافینگتونپست در 3 آگوست 2015 میلادی جیمی کارتر رئیسجمهور اسبق اذعان کرد «ایالات متحده دیگر یک دموکراسی نیست». پس عجیب نیست که به نقل از آسوشیتدپرس در 13 مارس 2015 میلادی، ارگانهای حاکمیتی در عمل به تضعیف قوانین مرتبط با دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات حکومتی و پاسخگوکردن مسئولان بر مبنای آن اقدام کردهاند. یک نمونه در این زمینه، دستگیری 15 روزنامهنگار در اعتراضات فرگوسن است.
79% از مردم آمریکا باور دارند هرساله نسبت به تعدادی که وارد طبقه متوسط جامعه میشوند، افراد بیشتری از آن به طبقات پایین سقوط میکنند
نفوذ خاندانی نیز حقوق سیاسی شهروندان ایالات متحده را تضعیف کرده است. به گزارش نیویورکتایمز در مارس 2015 میلادی، فرزندان رؤسای جمهور 1.4 میلیون بار شانس بیشتری برای ریاستجمهوری نسبت به سایر همنسلهای خود دارد، کمااینکه فرزند فرماندارها و سناتورها نیز به ترتیب 6000 و 8500 بار شانس بیشتری برای تصاحب شغل پدری دارند. این در حالی است که از سال 2010 میلادی 21 ایالت قوانین جدیدی را إعمال میکنند که تعداد افراد حائز شرایط رأیدهی را محدودتر کرده است.
این شرایط موجب شده طبق گزارش یواسای تودی در مارس 2015، ایالات متحده در انتخابات 2014 با میانگین 37% شاهد کمترین میزان مشارکت در انتخابات میاندورهای از دهه 1940 میلادی بوده است. کار به جایی رسیده که باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا نیز در آخرین سخنرانی سالانه خود در دو زمینه به انتقاد از شرایط انتخابات در این کشور پرداخت: اثرگذاری برخی خاندانها و گروههای همسود بر انتخابات ریاستجمهوری و تأثیر دستکاری مرز حوزههای انتخابی در رأیآوری نامزدهای مورد نظر یک حزب. وی در مورد دوم گفت: گویی «این سیاستمداران هستند که رأیدهندگان را انتخاب میکنند، نه به عکس».
مشکلاتی که تدریجاً در جامعه آمریکا ریشه دوانده، تأمین حقوق اجتماعی و اقتصادی شهروندان آن کشور را با دشواری مواجه ساخته است. حدود 46 میلیون فقیر در ایالات متحده زندگی میکنند، 48.1 میلیون نفر امنیت غذایی ندارند، 33 میلیون نفر فاقد بیمه درمانیاند و 44 میلیون از کارکنان بخش خصوصی (حدود 40% از کل آنها) به مرخصی استعلاجی باحقوق دسترسی ندارند.
در پی اوجگیری قیمت مسکن در سالهای اخیر و افزایش فاصله آن با درآمدها، حدود 560 هزار شهروند آمریکایی مسکن خود را از دست دادهاند و 55% مجبور به کارِ بیشتر برای تأمین مسکن خود شدند. به نقل از خبرگزاری اِیافپی در 14 اکتبر 2015 میلادی، 40% از ساکنان منطقه فقیرنشین برانزویل در نزدیکی نیویورک زیر خط فقر زندگی کرده و آمار ابتلا به ایدز در آن دوبرابرِ نیویورک است.
بنابر این عجیب نیست که 79% از مردم آمریکا باور دارند هرساله نسبت به تعدادی که وارد طبقه متوسط جامعه میشوند، افراد بیشتری از آن به طبقات پایین سقوط میکنند. وقوع موارد متعدد اعتصاب و تظاهرات در ایالات مختلف شاهدی بر این مدعا است. تنها در دو مورد که آوریل و نوامبر 2015 میلادی رخ داد، کارکنان فستفودها در 230 شهر و 2000 تن از کارکنان فرودگاهها در 7 شهر بزرگ در اعتراض به دستمزدهای پایین، دست از کار کشیدند.
حدود 560 هزار شهروند آمریکایی مسکن خود را از دست دادهاند و 55% مجبور به کارِ بیشتر برای تأمین مسکن خود شدند. به نقل از خبرگزاری اِیافپی در 14 اکتبر 2015 میلادی، 40% از ساکنان منطقه فقیرنشین برانزویل در نزدیکی نیویورک زیر خط فقر زندگی کرده و آمار ابتلا به ایدز در آن دوبرابرِ نیویورک است
نوزادان هم از نقض حقوق بشر بیبهره نیستند. ایالات متحده در میان 11 کشور توسعهیافته جهان بیشترین میزان مرگومیر نوزادان را تجربه میکند. مرکز پایش و پیشگیری از بیماریها (CDC) برآورد کرده حدود 128 هزار نوزاد به دلیل کمبود غذایی مادرزادی بستری شده و 3 هزار نفر از آنان جان باختهاند. ضمن اینکه حدود 6200 محله در سراسر کشور به پزشک عمومی دسترسی ندارند. آمار منتشرشده توسط این مرکز نشان میدهد مصرف بیش از حد مواد مخدر در ایالات متحده به عامل اول مرگومیر بزرگسالان تبدیل شده است، دادهای که با توجه به دوبرابرشدن معتادان جوان نسبت به 10 سال پیش از آن دور از ذهن نیست.
شرایط نامطلوب در روابط اقوام و نژادهای مختلف با یکدیگر در ایالات متحده طی دو دهه گذشته موجب شده که طبق نتایج نظرسنجی مشترک سیبیاس و نیوریورکتایمز در آوریل و مه 2015 میلادی، 61% از شهروندان آن کشور روابط نژادی در کشور خود را «بد» توصیف کنند. این مسأله از 1992 تا کنون بیسابقه است. به نظر می رسد برای سیاهپوستان و لاتینیتباران هنوز «رؤیای آمریکایی» معنایی ندارد.
بنابر گزارش سیانان در 18 فوریه 2015 میلادی، سفیدپوستان 12 برابر سیاهپوستان و 10 برابر لاتینیتباران ثروت دارند. نرخ بیکاری در میان گروه دوم و سوم به ترتیب حدود 2 برابر و 1.5 برابر گروه اول بوده و افزایش بیکاری میان آنان نیز به همین نسبت از شتاب بیشتری برخوردار است. تنها 8% از بیخانمانهای نیویورک سفیدپوست هستند.
تبعیض نژادی در ارگانهای قضایی و انتظامی تشدید شده تا جایی که طبق نظرسنجی منتشرشده توسط یواسای تودی در 18 ژوئن و 9 سپتامبر 2015 میلادی 88% از آمریکایی-آفریقاییها و حتی 59% از سفیدپوستان رفتار پلیس با سیاهان را نامنصفانه دانسته و 68% از سیاهپوستان نیز نظام قضایی آمریکا را مبتلا به تبعیض نژادی دانستهاند.
آوریل 2015 یکی از بدترین ماهها برای سیاهپوستان بود. جامار کلارک در حالی
که به گفته شاهدان دستبند بر دست داشت، هدف گلوله قرار گرفت و سپس زانوی نیروهای
پلیس را بر گردن و پشت خود احساس کرد. وی در اثر جراحات به کما رفت و یک هفته بعد
جان سپرد. سازمان مدنیِ «جان سیاهپوستان اهمیت دارد» این اقدام پلیس را نشانه
«سلطه تروریستی سفیدپوستان بر رنگینپوستان در ایالات متحده» دانست.
ناتاشا مککِنا، زندانی آمریکایی بود که با شوک الکتریکی جان سپرد، در حالی که دستانش بسته بود
این رفتار پلیس به مردم عادی هم سرایت کرده است. در 17 ژوئن 2015 میلادی جوان سفیدپوست 21 سالهای به نام دیلان روف به کلیسای آفریقایی-آمریکاییها در چارلزتون کارولینای جنوبی وارد شد و با رگبار خود 9 نفر از جمله یک کشیش را به قتل رساند.
نژادپرستی حتی به صورت علنی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به چشم میخورد. دونالد ترامپ در 7 دسامبر 2015 میلادی پس از وقایع سنبرناردینو خواستار بستن کامل مرزهای آمریکا به روی مسلمانان شد. با توجه به آنچه واشنگتنپست در 17 نوامبر 2015 میلادی از مخالفت ارزشهای آمریکای با اسلام از نظر 56% از مردم آمریکا و 76% از هواداران حزب جمهوریخواه منتشر کرده است، تداوم رفتارهای نژادپرستانه در این کشور بعید نیست.
نه فقط نژادهای دیگر، بلکه وضعیت برای زنان و فرزندان نیز در جامعه آمریکا عادلانه نیست. در سال 2014 میلادی به ازای هر دلاری که مردان آمریکایی گرفتهاند، 79 سنت به زنان داده شده است. به گزارش سازمان بینالمللی کار وابسته به سازمان ملل، آمریکا تنها کشور صنعتی دنیا است که هیچ قانونی برای ارائه مزایای مالی به زنان در مرخصی زایمان ندارد. تداوم این روندها در طول یک دهه، درصد زنان فقیر را از 12.1 به 14.5 رسانده است.
از زاویه حقوق سیاسی تنها 24.9% از نمایندگان کنگره آمریکا زن هستند و این
یعنی آمریکا در این سنجه جهانی جایگاه 72 را به خود اختصاص داده است.
از نظر امنیت اجتماعی 23% از دختران دانشجو در ایالات متحده مورد آزار جنسی فیزیکی قرار میگیرند. حتی دسامبر 2015 میلادی آمریکاییان شاهد محکومیت دَنیل هالتسکلاف از افسران پلیس اوکلاهما به اتهام 18 مورد آزار جنسی زنان سیاهپوست در محدوده گشتزنیاش بودند.
دَنیل هالتسکلاف از افسران پلیس اوکلاهما به اتهام 18 مورد آزار جنسی زنان سیاهپوست در محدوده گشتزنیاش محاکمه شد
امنیت جانی کودکان و نوجوانان آمریکا نیز چنگی به دل نمیزند. به گزارش آرتی در هر ماه از سال 2015 میلادی دو تیراندازی در مدارس ایالات متحده گزارش شده، دست کم در هر هفته دو کودک بر اثر تیراندازی ناخواسته کشته شده و از هر 4 مورد از مرگ نوجوانانِ بالای 15 سال، یک مورد به تیراندازی مربوط بوده است. در مجموع سال 2015 میلادی، 682 کودک و 2640 نوجوان بر اثر استفاده از سلاح گرم کشته یا زخمی شدند.
یکپنجم از پسران و یکسوم از دختران فلوریدا زیر 18 سال بنابر گزارش میامیهرالد در 10 مارس 2015 میلادی دستکم یک مورد سوءاستفاده جنسی را تا پیش از 18 سالگی تجربه میکنند.
به نقل از اداره آمار ایالات متحده حدود 17.4 میلیون از کودکان و نوجوانان آمریکاییِ زیر 18 سال بدون پدر، بزرگ میشوند، یکپنجم زیر خط فقر زندگی کرده و در نتیجه از امنیت غذایی برخوردار نیستند. یواسای تودی در 17 آگوست 2015 میلادی گزارش داد 41% از نوزادان لاتینیتبار در مناطق شهری و 47% از آنان در مناطق روستایی تولد خود را زیر خط فقر تجربه میکنند.
یکسوم از دختران فلوریدا زیر 18 سال بنابر گزارش میامیهرالد در 10 مارس 2015 میلادی دستکم یک مورد سوءاستفاده جنسی را تا پیش از 18 سالگی تجربه میکنند
فساد مالی و نقض حقوق زندانیان، زندانهای ایالات متحده را درگیر خود کرده است. زندانبانها در فلوریدا دارِن رِینی را که دچار عقبماندگی ذهنی بود، با دوش آب جوش سوزاندند، کمااینکه در زندان شهر فِرفکس نیز زنی سیاهپوست و دچار عقبماندگی با نام ناتاشا مککِنا را از طریق شوک الکتریکی کشتند.
بنا به گزارشهای متوالی پایگاه میامیهرالد در دسامبر 2015 میلادی، کارکنان کانون اصلاح و تربیت لوول (Lowell) واقع در فلوریدا که بزرگترین مرکز آمریکایی در نوع خود است، صدها زندانی زن را به خودفروشی در قبال تأمین نیازهای اولیهشان مجبور کردهاند. در طول 10 سال گذشته، 57 زندانی در همین کانون جان دادهاند.
زنان زندانی در ایالت فلوریدا در گفتگو با شبکه خبری «راشاتودی» از آزار جنسی که توسط کارکنان و پرسنل زندان این ایالت متوجه آنها شده است، سخن گفتهاند (لینک گزارش)
إعمال حقوق بشر در خارج ایالات متحده
دولت آمریکا به صورتی آشکارا و دردناک به نقض حقوق بشر در سایر کشورها پرداخته و با شهروندان آنها همچون زباله برخورد میکند. هزاران شهروند عادی در عراق و سوریه در کنار صدها یمنی و پاکستانی در نتیجه بمباران جنگندهها، بمبافکنها و پهبادهای آمریکایی جان خود را از دست دادهاند.
از آگوست 2014 میلادی بمبارانهای آمریکا بر سر مردم عراق و سوریه رسماً آغاز شد که بر اثر آن تا کنون حدود 2 هزار شهروند عادی کشته شدهاند. گزارشی از واشنگتنپست دز 24 آوریل 2015 میلادی نیز نشان میدهد از سال 2001 میلادی تا کنون حداکثر 962 نفر در یمن و پاکستان بر اثر حملات پهبادهای ارتش آمریکا به قتل رسیدهاند. اندرو کوکبرن اندیشمند ایرلندیتبار ساکن آمریکا در کتاب خود با نام «ظهور ترورهای هایتک» (Kill Chain: The Rise of the High-Tech Assassins) حملات پهبادی ارتش آمریکا را «روشی غیرانسانی» دانسته که «افراطگرایی را ترویج میکند، نه سرکوب».
تصویر بالا بیمارستانی در قندوز افغانستان را نشان میدهد که اکتبر 2015 میلادی توسط ارتش آمریکا بمباران شد و طی آن 42 تن جان سپردند
در میان حملات نیروهای ارتش آمریکا در خاورمیانه، برخی حوادث از برجستگی بیشتری برخوردار بود، از جمله در 3 اکتبر 2015 میلادی بیمارستانی تحت مدیریت سازمان «پزشکان بدون مرز» در شهر قندوز افغانستان بمباران شد که طی آن 42 تن جان باختند.
گزارش سنا از سازمان اطلاعات آمریکا نشان میدهد روشهای غیرقانونی مانند بازجوییهای خشن، غرقسازی مصنوعی، انفرادیهای طولانی، کوباندن سر متهمان به دیوار، استفاده از تازیانه و تهدید به مرگ توسط سیا به ویژه در زندانهایی چون گوانتانامو مورد استفاده قرار میگیرد؛ زندانی که علیرغم محکومیتهای بینالمللی همچنان با سابقه 14 ساله به فعالیت خود ادامه میدهد. در این بازداشتگاه، حدود 100 غیرآمریکایی بدون انجام مراحل قانونی و انجام محاکمه به سر میبرند و به گفته مجید خان که سخنانش 2 ژوئن 2015 میلادی در گاردین منتشر شد، با روشهایی چون فیلمبرداری از بدن برهنه زندانیان، ریختن برادههای یخ بر آلت تناسلی و گرسنهنگهداشتن تا سه روز به تحقیر و شکنجه آنان اقدام میکنند.
نقض حقوق بشر توسط دولت آمریکا در میان متحدان اروپایی آن نیز انجام میشود. تلفن سه رئیسجمهور فرانسوی و چندین نفر از مسئولان ارشد این کشور توسط آژانس امنیت ملی آمریکا مورد شنود واقع شده است.
جمعبندی
آمریکا بارها خود را به عنوان مدافع حقوق بشر در جهان معرفی کرده است اما هنوز بسیاری از کنوانسیونهای اصلی سازمان ملل را به تصویب نرسانده است: عهدنامه بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کنوانسون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان، کنوانسیون حقوق کودکان و کنوانسیون حقوق معلولان. آمریکا نسبت به انتقادات حقوق بشری در نشستهای ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل بیاعتنایی میکند و حتی به یکی از مصوبات شورا در مورد حق توسعه رأی منفی داد. با توجه به این موارد به نظر میرسد اساساً رویکرد آمریکا نسبت به حقوق بشر در جهان، غیرسازنده است.
منبع:
http://english.gov.cn/archive/publications/2016/04/14/content_281475327578479.htm
http://english.gov.cn/news/top_news/2016/04/14/content_281475327546138.htm
http://shanghaiist.com/2016/04/15/china_issues_human_rights_report_on_us.php
http://abcnews.go.com/International/wireStory/china-issues-tit-tat-report-us-human-rights-38385709