وی همچنین از سفرش به روسیه خبر داده و در تشریح این سفر میگوید که، سفرم به روسیه در راستای سلسله نشستها در مورد دریای خزر بود که در این نشست، به توافقهای خوبی دست یافتیم، از جمله در حوزه اطلاعاتی.
جانشین فرمانده نداجا همچنین در این گفتوگو به تشریح آخرین وضعیت هوادریایی نداجا، ساخت ناوشکن سهند، زیردریایی فاتح و . . . میپردازد. مشروح این مصاحبه را در ذیل بخوانید.
با توجه به تاکیدات فرمانده معظم کل قوا، نیروی دریایی ارتش اقدام به احداث یک پایگاه دریایی در سواحل مکران به عنوان پسابندر کرده است، اکنون این پایگاه در چه وضعیتی است و چه زمانی افتتاح خواهد شد؟
- دریادار بیغم: افتتاح یک پایگاه دریایی و انجام ماموریتها نیازمند ملزوماتی است که باید فراهم شود. مدت زمان زیادی نمیگذرد که در سواحل مکران مستقر شدهایم. به عنوان نیروی دریایی ارتش و به واسطه ماموریتی که داریم همواره در دریاها حضور داشته و تمام سواحل خود را پایش کرده و مرتب زیرنظر داشتهایم و حتی به دریاهای دوردست هم میرفتیم، اما فرمان مقام معظم رهبری در سال 88 نه فقط به نیروی دریایی بلکه به تمام کشور نگرش جدیدی داد و هوشیار شدیم که سواحل مکران علاوه بر ارزش فیزیکی و معنوی، دارای اهمیت استراتژیک است.
رهبر معظم تاکید کردند نیروی دریایی به علت اشراف خوب سواحل مکران بر شمال اقیانوس هند، حضور جدی و قوی در این منطقه داشته باشید. از همان زمان به صورت جدی وارد عمل شده و کار احداث پایگاه ساحلی آغاز شد. امروز امکانات نظامی از ایستگاههای رادار گرفته تا ایستگاه دیده بانی در این منطقه فراهم شده و بخشی از اسکله این ساحل به اسکله نظامی تبدیل شده است.
** پایگاه پسابندر؛ پایگاه اطلاعاتی نداجا در سواحل مکران
علاوه بر این، یگانهای شناور گشتی آبهای نزدیک ما در این منطقه حضور دارند و میتوان گفت یک پایگاه اطلاعاتی قوی ایجاد کردهایم و تجهیزات خوبی را بهکار گرفتهایم. پرسنل پدافند و دیدهبانی نیز با قدرت در پایگاه حاضر شده و سایر امکانات نیز در حال تامین و بهره برداری است. امروز دیگر وضعیت مکران با پنج یا شش سال گذشته قابل مقایسه نیست و بسیار پیشرفت کرده است. عملیات ساخت خانههای سازمانی هم شروع شده است تا پرسنل بتوانند به صورت ثابت در این منطقه مستقر شوند.
آیا توسعه شهری پسابندر همپای توسعه پایگاه اطلاعاتی پیش رفته است؟
- امیر بیغم: مردم بومی پسابندر بارها اذعان کردهاند که حضور نیروی دریایی ارتش یک نعمت در این منطقه محسوب میشود. دولت نیز برای توسعه پسابندر پای کار آمده است و اقدام به ارتقای بهداشت و درمان، احداث راهها و تامین امکاناتی چون برق و گاز و ... کرده و امنیت خوبی نیز در این منطقه برقرار شده است.
امیدواریم در سالهای آینده شاهد بهبود امور باشیم. اگر پسابندر را رها میکردیم شاید تا 10 سال دیگر هم هیچ پیشرفتی نداشت، اما اکنون با اقدامات انجام شده، پسابندر تا 10 سال آینده مطمئنا روستا نیست و به شهرستان تبدیل خواهد شد. در گذشته از این مسیر صدمات بسیاری به کشور وارد شده اما با اقداماتی که در حال انجام است، امنیت منطقه بالا میرود.
با این اوصاف آیا پسابندر به پایگاه اصلی تامین امنیت منطقه تبدیل خواهد شد؟
- امیر بیغم: به لطف خداوند پسابندر یکی از پایگاههای خوب و بزرگ نیروی دریایی میشود.
آیا پایگاه پسابندر به محل اعزام ماموریتهای برونمرزی نیروی دریایی ارتش تبدیل خواهد شد؟
- امیر بیغم: چند منطقه در این زمینه داریم و در ماموریتهای برونمرزی متناسب با شرایطی که یگانها دارند و ناوهایی که انتخاب میشوند، محل اعزام مشخص میشود. به عنوان مثال در خلیج عدن در راستای تامین امنیت خطوط مواصلاتی یگانهایی از منطقه دوم دریایی بوشهر، منطقه دوم ولایت (جاسک)، یگانهای منطقه یکم حضور دارند و هر کدام بنا به نوع کاربری و عملکردی که دارند به ماموریت اعزام میشوند.
بنابراین مکران هم در جرگه یکی از انتخابهای ما قرار میگیرد و در آینده به هر میزان که خود را ارتقا دهد و رشد کند، سهم بیشتری در ماموریتهای برونمرزی و طولانی مدت خواهد داشت.
ساخت پایگاه دریایی آستارا تا چه حدی پیشرفت داشته است؟
- امیر بیغم: آستارا همانند مابقی پایگاهها از جمله مکران در حال گسترش است. اما باید در نظر داشت که آستارا یک پایگاه مرزی است و نمیتوانیم پایگاههای مرزی را همانند سایر مناطق گسترش دهیم.
پایگاه دریایی آستار؛ پایگاه اطلاعاتی نداجا در شمال
اما به عنوان پایگاه اطلاعاتی نزدیک به مرز تا حدامکان باید تقویت شود که این کار هم اکنون در حال انجام است. در همه کشورهای دنیا پایگاههای مرزی، پایگاههای اطلاعاتی - عملیاتی هستند.
با توجه به اینکه هشت سال از حضور ناوگروههای متعدد نداجا میگذرد، این حضور را چگونه ارزیابی میکنید و آیا این حضور مقطعی است؟
- امیر بیغم: حضور ناوگروهها در آبها مداوم و همیشگی است و روندی نیست که قطع شود. خطوط کشتیرانی ما برقرار هستند و ما سعی میکنیم این روند را روز به روز توسعه دهیم زیرا نفتکشها و کشتیهای تجاری ما باید بیشتر سفر کنند و صادرات و واردات بیشتری انجام شود و در مجموع حضور بیشتری در مجامع بین المللی داشته باشیم. بنابراین باید امنیت خطوط را تامین کنیم.
تا زمانی که دزدان دریایی وجود داشته باشند ناوگروههای ارتش در دریا حضور دارند
پدیده شوم دزدی دریایی به انحای مختلف از دیرباز به عنوان یک تهدید وجود داشته و علاوه بر این، با تروریسم دریایی در دریا و سواحل روبرو هستیم. تا زمانی که این تهدیدات وجود دارند ما هم حضور خواهیم داشت و شکی در آن وجود ندارد. ماموریتهای نیروی دریایی نیز بهواسطه همین مخاطرات به صورت مستمر ادامه دارد و سعی میکنیم تاکتیکها و روشهای خود را برای حفظ بهتر یگانها ارتقا دهیم.
ساخت زیردریایی فاتح به کجا رسیده است؟
- امیر بیغم: زیردریایی فاتح به صورت کامل ساخته شده و آزمایشاتی نیز بر روی این زیردریایی انجام شده است و تجهیزات بسیاری دارد اما باید توجه داشت که زیردریایی فاتح اولین نمونه ساخته شده در این کلاس است (در کلاس نیمه سنگین) و مسلما باید آزمایشات بیشتری بر روی آن صورت بگیرد که آزمایشات کارخانهای، آزمایشات کنار ساحلی و آزمایشات .... از این جمله است.
معمولا زیردریاییهای بزرگی که در دنیا ساخته میشوند پس از به آب انداخته شدن دو تا سه سال مراحل آزمایشی را طی میکنند. زیردریایی فاتح تا این اندازه آزمایش نخواهد شد ولی آخرین خبر این است که به آب انداخته شده است و در شرف انجام آزمایشات با گروه اصلی خود است.
ناوشکن سهند در چه وضعیتی قرار دارد؟
- امیر بیغم: ناوشکن سهند در حال ساخت و نصب تجهیزات است و مراحل خوبی را پشت سر گذاشته و 70 تا 80 درصد کار آن به انجام رسیده و اکنون روی آب است. این ناوشکن جایگزین همان ناو شکن سهندی است که در سال 67 در ماموریتی که در منطقه خلیج فارس داشت از سوی ناوهای آمریکایی مورد محاصره و حمله قرار گرفت و به همان نام نیز نامگذرای شده است.
در حال حاضر، ناوشکن سهند روی آب بوده و در مرحله نصب تجهیزات است و بعد مراحل فت، ست و هت خواهد رسید. این هر تجهیزاتی که نیروی دریایی از آن برخوردار است، روی سهند نصب خواهد شد، اما اگر تجهیزاتی جدیدتری ساخته شود، آنها را جایگزین تجهیزات فعلی خواهیم کرد، مطمئنا ناوشکن سهند با ورژن قدیمیترش متفاوت خواهد بود.
چه تجهیزاتی قرار است به یگان هوادریای نداجا الحاق شود؟
- امیر بیغم: در خصوص بخش هوادریای نیروی دریایی صرفا ترابری در دریا مطرح نیست و بالگردهای ما تخصصی است و هرکدام از بالگردهای ما ماموریت خاصی را دنبال میکنند. به عنوان مثال بالگردهای ضد زیردریایی ما با برخورداری از امکان جست و جو و یافتن اهداف زیرسطحی میتوانند به اهداف زیرآب حمله کنند. این بالگردها باید به سونارهای مختلف و سلاح مناسب تجهیز شوند تا اهداف و تهدیدات زیردریایی را کشف کنند.
این خود داستان مخصوص خودش را دارد که آیا بالگرد خودش باید سونار داشته باشد، چه نوع سوناری باید باشد و در حال حاضر اژدر تنها وسیلهای است که برای مبارزه با زیرسطحیها موجود است، در رزمایشات مشاهد کردید که بالگردهای اس اچ اژدری پرتاب کردند که یکی از پیشرفتهترین اژدرهای موجود در نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی است که این اژدر هم توسط بالگرد و هم توسط یگان شناور امکان پرتاب دارد. این اژدر نیز، جزو اژدرهای مارک 46 است که ما در حال استفاده از آنها هستیم.
در بحث شناسایی که مهمترین بخش محسوب میشود، داشتن "سونار متغیر" لازم است که الحمدالله نیروی دریایی ارتش به آن مجهز است و روی آنها نصب است و می توانیم در عملیاتها از آن استفاده کنیم.
بالگردهای نداجا عملیات ضدزیردریایی و عملیاتهای مشترک با یگان شناور را میتوانند به راحتی انجام دهند، برخی بالگردهای نیز در ترابری مورد استفاده قرار میگیرند و در مین روبی هم کاربرد دارند.
به واقع تجهیزات منحصر بفردی در نیروی دریایی داریم که شاید چند کشور خاص به این امکانات مجهز باشند. تجهیزات جدیدی را روی بالگردهای اس اچ نصب میکنیم تا در مدت زمان کوتاه و با سرعت زیادی یک منطقه را برای عبور کشتیها مین روبی کنند.
شرایط اژدرهای یگانهای سطحی و زیرسطحی مناسب و خوب است و در یگانهای عملیاتی به کار گرفته میشوند. اگر واحد سطحی یا زیرسطحی بسازیم که سیستم جدیدی نیاز داشته باشد، باید اژدر جدید بسازیم.
به لطف خداوند، هوادریای نداجا، آماده و پویا است و ماموریتهای محوله را بخوبی انجام میدهد. بالگردهای ما به تیربار و راکت انداز مجهز هستند و میتوانند در بخشی از رزمهای ساحلی، دریایی و مبارزه با دزدهای دریایی مورد استفاده قرار بگیرند. بسیاری از یگانهای ما قابلیت حمل بالگرد دارند و در ماموریتهای خود بالگرد هم اعزام میکنیم.
اخیرا سفری به روسیه داشتید، درباره اهداف و دستاوردهای این سفر بفرمائید؟
- امیر بیغم: فرمانده نداجا در نخستین جلسه فرماندهان نیروی دریایی ارتش های کشورهای ساحلی دریای خزر که تیرماه سال گذشته در شهر سن پترزبورگ برگزار شد، شرکت کرد و بر اساس برنامهای که در سطح سران کشورها تنظیم شده بود قرار شد تفاهم نامهای به منظور برقراری امنیت بیشتر، هماهنگی و تعامل گستردهتر در دریای خزر به امضا برسد.
بر حسب دستور فرمانده نداجا، بنده در دومین جلسه فرماندهان نیروی دریایی ارتش های کشورهای ساحلی دریای خزر حضور یافتم. جلسه فشرده خوبی برگزار شد و توافقات اجلاس اول مورد بررسی مجدد قرار گرفت و درباره بند بند آن مذاکراتی انجام شد و به دلیل اینکه نظرات جمهوری اسلامی ایران جامع و کامل بود مورد قبول کشورهای عضو این اجلاس قرار گرفت.
این تفاهم نامه یا توافقی که قرار است انجام شود، در جهت ایجاد نزدیکی بیشتر در کشورهای حاشیه خزر تنظیم شده است. از دریای خزر تحت عنوان دریای صلح و دوستی یاد میشود و ما باید مجامع و صحنهها حضور داشته باشیم تا دیگران جای خالی ما را پر نکنند. امنیت امروز دریای خزر باید حفظ شود، فقط ما میتوانیم این کار را انجام دهیم و توافقی که حاصل شده، شروعی برای تشریک مساعی گستردهتر است. نباید اجازه دهیم دیگران در این منطقه جولان دهند. چرا که اگر برکتی در این دریا هست فقط مختص پنج کشور حاشیهای آن است که توافقات بسیار خوبی درباره آن انجام شد.
توافق اطلاعاتی کشورهای حاشیه خزر
در این اجلاس بر روی مباحث برقراری امنیت، امداد و نجات در دریا، دید و بازدید، تعاملات آموزشی، تبادلات تجربه و اطلاعات مطرح شد و در تفاهم نامه آورده شد و مقرر شد وزرات خارجه کشورهای عضو، بررسی دیپلماتیک خود را بر روی آن انجام دهند.
ما پیشنهاد کردیم اجلاس بعدی در جمهوری اسلامی ایران برگزار شود و همگی با آن موافق بودند اما هنوز زمان آن مشخص نیست.
یک سوال مطرح است و آن اینکه چرا تمرین با کشورهای خارجی در سطح مانورهای امداد و نجات صورت میگیرد؟
- امیر بیغم: این گونه نیست که بهطور کلی رزمایش دفاعی و نظامی نداشته باشیم. بلکه به صورت مختصر و محدود انجام میشود. در حیطه نظامی باید شرایط سیاسی اجازه این کار را بدهد. کشورهایی که با ما رفت و آمد دارند و برای بازدید میآیند، عملیات مشترک و رزمایشهای دوجانبهای را انجام میدهیم، معمولاً در روز آخر که کشورها در حال خروج از آبهای ایران هستند با آنها همراه میشویم و تمریناتی را بهصورت عبوری و کاملاً استاندارد اجرا میکنیم. اخیراً نیز رزمایش مشترکی با ناوگروه پاکستانی در تنگه هرمز و شرق تنگه هرمز برگزار کردیم.
اگر بنا باشد رزمایش بزرگی با حضور چند کشور اجرا شود، متفاوت از تمرینات فعلی ما نخواهد بود. زیرا معمولاً در رزمایشهای بزرگ کشورها توانمندیهای نظامی و تجهیزات جدید خود را به دیگران نمایش نمیدهند و تنها به تمرینات عادی دریایی که متجاوز از 30 تا 40 نوع نمیشود بسنده میکنند.
البته باید گفت که موضوع امداد و نجات نیز برای ما بسیار پراهمیت است و قصد توسعه آن را در آبهای شمال و جنوب کشور داریم زیرا امنیت اقتصاد کشور را تأمین میکند. اگر در مسیرها، اتفاق و حادثهای برای یگانها و کشتیهای شخصی یا نفتکشها بیافتد مسئولیت امدادرسانی و نجات بر عهده همان منطقه است که کشتی در آن قرار دارد و به همین خاطر کشورها باید با یکدیگر ارتباط داشته باشند و مبادله اطلاعات انجام دهند. برگزاری رزمایشهای امداد و نجات به هماهنگی بیشتر و تقویت این ارتباط کمک میکند.
آیا ارتش برای کمک به سپاه در تامین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز تدابیر اندیشیده است تا در مواقع لزوم، به کمک سپاه برود؟
- امیر بیغم: سیاستهای مقام معظم رهبری در این خصوص روشن و مشخص است. تأمین امنیت در خلیجفارس به نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی واگذار شده و تأمین امنیت سواحل مکران، تأمین امنیت کشتیها در خطوط مواصلاتی، در عمق دریاها و اقیانوسها نیز بر عهده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی است. که هر دو نیرو وظایف خود را به خوبی انجام میدهند.
ما یک کشور هستیم و هماهنگیهای لازم میان همه نیروها وجود دارد که اگر غیر از این باشد، نشاندهنده نقصان در زنجیره دفاعی کشور است. دفاع همهجانبه یعنی هماهنگی همه اقشار و نیروهای های مسلح، اگر این هماهنگی وجود نداشته باشد کار به درستی پیش نمیرود.
آیا سپاه و ارتش قصد برگزاری تمرین مشترک نظامی را دارند؟
- امیر بیغم: این مسئله بستگی به سیاستهای کشور دارد اگر چنین سیاستی باشد مشکلی برای تمرین نظامی مشترک نداریم.
ساخت ناوچههایی همچون پیکان در چه مرحلهای است؟
- امیر بیغم: ناوشکنهای پیکان، جوشن و دماوند در شمال کشور توسط وزارت دفاع و با همکاری نیروی دریایی ارتش ساختهشده که در حال حاضر مشغول انجام مأموریت هستند. در جنوب هم توسط وزارت دفاع تعدادی در حال ساخت است که هرچقدر سریعتر اعتبارات تأمین شوند، زودتر به اتمام میرسند.
بهدنبال ساخت ناوشکنهای بزرگتر و پیچیدهتر هستیم
ما به دنبال ناوشکنهای بزرگتر و پیچیدهتری هستیم تا مأموریت های بزرگتر و بیشتری بتوان توسط آنها انجام داد.
بهعنوان سوال آخر، آیا در نداجا آمادگی اعزام به سوریه برای انجام ماموریت مستشاری وجود دارد؟
- امیر بیغم: این موضوع تابع سیاستهای کشور است و تاکنون دستوری در این زمینه صادر نشده است.