به گزارش مشرق، هرچند وزارت بهداشت در ماههای گذشته عملکرد مثبتی در زمینه طب سنتی نداشته است و حتی در یک اقدام تعجب بر انگیز دست به انحلال معاونت طب سنتی زد و جایگاه آن را در حد یک اداره کل پایین آورد اما اقبال عمومی به سمت طب ایرانی و اسلامی همچنان رو به افزایش است.
همچنین در اقدام دیگری نیز وزارت بهداشت بزرگترین مرکز حجامت و طب ایرانی اسلامی ایران را به دلایلی که هنوز در دست رسیدگی است پلمب کرد و که با واکنش های بسیاری از سوی فعالان و دلسوزان این حوزه مواجه شد.
علیرغم پیشرفت طب مدرن، نه تنها محبوبیت طب سنتی در میان مردم کشورمان کم نشده بلکه توجه و سوق یافتن به سمت این طب افزایش یافته است و حتی جوانان زیادی تمایل به استفاده از طب سنتی دارند این موضوع در جهان کم و بیش نیز به همین صورت بوده و در کشورهایی که از لحاظ علم پزشکی نیز بسیار پیشرو هستند، توجه به پیشرفت طب سنتی مد نظر قرار گرفته و در بسیاری مواقع مکمل طب مدرن به شمار میرود. فروردین 2 سال پیش بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی سیاستهای کلی «سلامت» را ابلاغ کردند. در این ابلاغیه 14 بندی به موارد مختلفی از جمله تقویت بازار رقابتی برای ارائه خدمات بیمه درمانی، اولویت پیشگیری بر درمان، روزآمد کردن برنامههای بهداشتی و درمانی و تأمین منابع مالی پایدار در بخش سلامت اشاره شده است.
یکی از بندهای پر و پیمان ابلاغیه مقام معظم رهبری، مربوط به بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی ایران است. این بند موارد مختلفی همچون ترویج کشت گیاهان دارویی تحت نظر وزارت جهاد کشاورزی و حمایت از توسعه نوآوریهای علمی و فنی در تولید و عرضه فرآوردههای دارویی سنتی تحت نظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همچنین استاندارد سازی و روزآمد کردن روشهای تشخیصی و درمانی طب سنتی و فرآوردههای مرتبط با آن است.
رهبری سال هاست که به طب سنتی توجه ویژهای نشان میدهند. ایشان در یکی از دیدارهای خود با اساتید دانشگاهها از خبر تشکیل دانشکده طب سنتی نیز به یک مژده تعبیر کرده بودند؛ همچنین در سال 1386 خطاب به ریاست جمهور وقت فرمودند: «جناب آقای رئیس جمهور، این گیاهان دارویی و طب سنتی از جمله کارهایی است که می تواند باب جدیدی در مسائل کلان مربوط به بهداشت و درمان بگشاید. توجه و اهتمام جنابعالی در این کار بسیار مفید خواهد بود انشاء الله.»
همچنین طب سنتی مورد توجه بسیاری از مراجع و علمای دینی قرار داشته و همه آنها اهتمام بر تقویت این طب در کشور دارند.
داروهای گیاهی موهبت الهی است که باید از آن استفاده شود
آیتالله مکارم شیرازی در دیدار با محمود خدادوست، مدیر کل دفتر طب سنتی وزارت بهداشت در ارتباط با طب سنتی اظهارداشت: در مواجهه با همه کارها از جمله طب سه مرحله وجود دارد.برخی تندروی کرده و میگویند که باید دور طب سنتی را خط کشید، عدهای دیگر از طرف مقابل افراطیگری میکنند یعنی تا بازار داغی میبینند، برای مردم نسخهپیچی میکند که معنای آن هرج و مرج طبی و ایجاد خطر برای جان مردم است.
استاد درس خارج حوزه با بیان اینکه در همه کارهای علمی و اجتماعی حد وسط و اعتدال نیز وجود دارد، اظهار داشت: افراد باید پس از دیدن دوره مربوطه وارد طب سنتی شوند، در طب سنتی مزاجها و گاهی نیز فصلها جدا میشود اما در طب امروز فصلها و مزاج ها مطرح نیست.
آیتالله مکارم شیرازی ادامه داد: تجربه چندهزار ساله بشر روی هم ریخته شد تا قانون بوعلی سینا درآمد، اینکه خط قرمز بکشیم و بگوییم هیچ نادرست است، باید خوبها را از این تجربیات پذیرفت؛ مسائل باید تحت برنامهای باشد به ویژه که از این طب سنتی استفادههای عجیبی شده است و پولهای عجیبی بدون اینکه کاری برای مردم کنند به جیب زدند که خطرناک است.
این مرجع تقلید با بیان اینکه 500 دانشجوی طب سنتی پاسخگوی هدف نیست، ابراز داشت: گاهی در طب جدید مسائلی دیده میشود که اعتماد انسان را متزلزل میکند، به عنوان مثال بسیاری از داروها رایج است اما بعد از مدتی خط قرمز روی آن کشیده میشود.
وی عنوان کرد: یکی از پزشکان میگفت داروی جدید سمومی هستند که گاهی نافع واقع میشوند، یکی از مشکلات این است که به اندازهای عوارض برای دارو ذکر میشود که انسان میگوید اگر استفاده نکنم بهتر است.
آیتالله مکارم شیرازی با تأکید بر اینکه مسائل باید بدون تعصب پیگیری شود، خاطرنشان کرد: بدون تعصب یعنی واقعیتها در نظر گرفته شود، آثار منفی طب سنتی کمتر است؛ طب سنتی گیاه درمانی به شمار میرود به خلاف طب جدید که داروهای شیمیایی است.
استاد درس خارج حوزه اضافه کرد: یک مشکلی در اطبای جدید به وجود آمده که نوشتن داروی بسیار است، میگویند اگر کم بنویسیم گفته میشود که این دکتر چیزی نفهمیده است؛ فرهنگ مردم در زمینه پزشکی نیز باید تغییر پیدا کند تا بدانند داروی زیاد نیاز نیست و به حداقل باید اکتفا کرد.
وی با بیان اینکه کشور ایران داروهای گیاهی فراوانی دارد که در دیگر کشورها نیست، گفت: این داروهای گیاهی موهبت الهی است که باید از آن استفاده شود، گاهی در کنار داروهای شیمیایی از داروهای گیاهی نیز میتوان استفاده کرد.
این مرجع تقلید با بیان اینکه به مردم در مسائل گوناگون باید آگاهی داد، بیان داشت: تکیه صرف بر روایات در طب سنتی نادرست است؛ اینکه گفته میشود یازده هزار حدیث پزشکی داریم، مبالغهآمیز است و حتما باید روایات موجود در این موضوع را مورد بررسی و پژوهش قرار داد.
باید حق طب سنتی ادا شود
آیتالله علوی گرگانی نیز در این دیدار با اشاره به روایات طبی ائمه طاهرین(ع)، گفت: امام صادق(ع) در روایتی میفرمایند که معده مرکز تمامی مرضها است.
وی با اشاره به سال آغاز برنامههای رسمی طب سنتی در وزارت بهداشت، افزود: اهل بیت(ع) مسیر را به انسانها نشان دادهاند اما این خود انسان است که به بیراهه میرود، گاهی طب سنتی به عنوان یک علم با سابقه به گونهای جلوه داده میشود که گویی اهمیت ندارد.
آیتالله علوی گرگانی با بیان اینکه طب سنتی علمی با تجربه و باسابقه بسیار است، اظهار داشت: در زمانهای قدیم چون طبابتها بر مبنا و منشأ وحی انجام میشد واقعی بود، دشمن زمانی سعی در ضربه زدن به اصالتهای طب سنتی و اسلامی داشت اما به برکت انقلاب نتوانست این کار را انجام دهد.
استاد درس خارج حوزه با تأکید بر لزوم احیا و رسیدگی به طب سنتی ادامه داد: نباید به گونهای باشد که هر کس در گوشهای دکانی باز کرده و ادعای طبابت در زمینههای گوناگون و مسئله طب سنتی کند که خطرناک است، باید کیفری در نظر گرفته شود که اگر کسی خلاف قانون و مقررات عمل کرد با او برخورد شود.
این مرجع تقلید با بیان اینکه باید نظارتها وجود داشته باشد تا کارها منظم پیش رود، ابراز داشت: باید حق طب سنتی ادا شود، وزارت بهداشت باید جلساتی برگزار کند تا هماهنگی و تذکرات صورت گیرد و افراد بدانند که باید بر اساس مقررات عمل کنند.
طب سنتی پدیدهای است که خداوند به بشر عطا کرد
همچنین، آیتالله سبحانی در دیدار مدیر کل دفتر طب سنتی وزارت بهداشت تقسیم کار را یکی از رازهای موفقیت دانست و افزود: هر کس بخواهد در هر کاری ورود کند مایه پیشرفت نخواهد بود؛ نظم یعنی هر فردی طبق تخصص و آگاهی خود کار انجام دهد؛ امام صادق(ع) میفرمایند انسانی که از شرایط حاکم بر جهان آگاه باشد، مورد هجوم شبهات قرار نمیگیرد.
وی با بیان اینکه جهان روز به روز در امور گوناگون همانند طبابت پیشرفت میکند، اظهار داشت: در عین حالی که باید از اندوختههای بزرگان استفاده کرد از علم روز نیز باید بهره گرفت؛ باید از دانش دیگران استفاده کنیم.
آیتالله سبحانی ادامه داد: طب سنتی پدیدهای است که خداوند به بشر عطا کرده که ایران اسلامی در آن سهم دارد؛ اگر صرفاً بخواهیم کتاب ادعیه و کتابهای ادعیه و کتابهای گذشتگان را جلوی خود بگذاریم و طبابت کنیم شرعی نیست؛ افراد باید دوره ببینند و از شرایط و موانع آگاه باشند تا بتوانند درمان کنند.
استاد درس خارج حوزه با بیان اینکه روایاتی که درباره طب وجود دارد به دو قسم است، ابراز داشت: برخی از این روایات حکم مطلق نسبت به همه افراد دارد و شامل همه آنها میشود؛ برخی دیگر از فرمایشات اهل بیت(ع) نیز مربوط به محیطی خاص است که باید مورد بررسی قرار گیرد.
این مرجع تقلید عنوان کرد: کسانی که علاقمند به طبابت روایی هستند باید با مسئولان امر دست به دست هم دهند و متحد پیش روند زیرا که تک روی آثار و عاقبت خوبی ندارد.
2300 گونه از گیاهان کشور دارای خواص دارویی
بر اساس تحقیقات و بررسیهای انجام گرفته ایران کشوری ممتاز و با رتبه بالا از نظر غنای گیاهی، تنوعزیستی و دارای 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته شده جهانی بوده و بر اساس نظر گیاهشناسان و پژوهشگران، تعداد گونههای گیاهی ایران در حدود 8 هزار گونه است که از نظر تنوع گونهای حداقل دو برابر قاره اروپاست.تحقیقات نشان داده است که بیش از 2300 گونه از گیاهان کشور دارای خواص دارویی، عطری، ادویهای و آرایشی ـ بهداشتی هستند. به علاوه 1728 گونه از این گیاهان بهعنوان گیاهان بومی یک ایران هستند. منحصراً در سرزمین ایران رویش کرده و بهعنوان یک ظرفیت انحصاری در کشور محسوب میشوند. حال به نظر میرسد با توجه به این مسأله همچنین تأکید و توجه مقام معظم رهبری، علما، مراجع و علاقه مندی مردم، مسئولان مربوطه بیش از بیش به این طب توجه داشته و در جهت تقویت و توسعه آن گام بردارند.