به گزارش مشرق، با وجود برخی اخبار به نقل از مقامات آمریکا و منابع طالبان مبنی بر تایید کشته شدن «ملا اختر منصور» سرکرده طالبان افغانستان در حمله هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا، منابع رسمی پاکستان هنوز این خبر را تایید نکرده اند و ابهام زیادی در این باره وجود دارد. با این حال و درفرض صحت خبرکشته شدن ملامنصور،همزمانی مرگ سرکرده گروهی که همچنان به عنوان تهدیدی بالقوه علیه دولت افغانستان و نیروهای خارجی مستقر در این کشور شناخته می شد با مذاکرات صلح ،‌ نهایی شدن توافق سیاسی با حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار و ….سوال ها و ابهامات زیادی با خود دارد.

رابطه این گروه با پاکستان، آینده خود گروه طالبان و تاثیر خبر مرگ سرکرده این گروه بر رادیکال تر شدن جریان های بنیادگرا در افغانستان به ویژه تقویت داعش در این کشور نمونه ای دیگر از این ابهامات است.

یادداشت پیش رو تلاشی است برای پاسخ به این ابهامات که در ادامه می خوانید:

بسیاری از کارشناسان این سوال را مطرح می کنند که آیا مذاکرات صلح بدون ملامنصور هم ادامه خواهد داشت؟ ملامنصور برای ادامه حضور در جنگ قدرت در افغانستان با توجه به شرایط داخلی طالبان، حضور داعش در این کشور و نیاز دولت وحدت ملی به دستیابی به صلح، بی تمایل به مذاکره با دولت طی فرایند گفتگوهای صلح نبود.بسیاری حتی معتقدند این سیاست های منصور بود که باعث شد مذاکره کنندگان ارشد طالبان با دولت افغانستان در شهر تفریحی مری اسلام آباد و ارومچی چین پشت میز بنشینند .

 به نظر می رسداختلافات درونی طالبان می‎تواند گفتگوهای صلح بین دولت و گروه طالبان را که قبلاً به دستور ملا اخترمحمد منصور صورت گرفته بود تا حدودی با مشکل مواجه سازد.البته نباید فراموش کرد که مذاکرات صلح علاوه بر رفتار طالبان به چگونگی مدیریت این پرونده توسط افغانستان و از همه مهمتر سیاست های امنیتی پاکستان نیز بستگی دارد.

 پاکستان وبازی با مذاکرات صلح

باوری که به طور گسترده وجود دارد این است که پاکستان بر طالبان نفوذ دارد. حتی بسیاری از تحلیلگران معتقدند طالبان افغانستان بازوی اجرایی سیاست های امنیتی اسلام آباد در افغانستان است. رابطه ملا منصور با سیستم امنیتی پاکستان نیزبسیار نزدیک بود به گونه ای که برخی از اعضای طالبان از «رابطه نزدیک» او با پاکستان ابراز نگرانی می کردند و می گفتند او مخصوصا در 2سالی که خبر مرگ ملاعمر اعلام نشد،نقش مجری طرح ها و سیاست های پاکستان در قبال افغانستان را داشت. اگر اینگونه که گفته می شود، پاکستان به معاهده صلح میان دولت افغانستان و طالبان متعهد باشد، در آن صورت طالبان پس از ملا منصور در این مذاکرات باقی خواهد ماند. با این حال این مسئله می تواند زنگ خطری برای بسیاری از افغان ها باشد چون نشان می دهد پاکستان هنوز پروژه نفوذش در منطقه را ادامه می دهد.

طالبان روبه زوال

باوجوداینکه بعضی از مقامات گروه طالبان در تلاش  برای تعیین رهبر جدید، انتقام‌گیری ازطرفداران ملا منصور و مختل کردن روند صلح خواهند بود اما انتخاب یک رهبر جدید برای طالبان در چنین شرایطی کار ساده ای نیست. درنهایت یک و  یا چندین رهبر میان این گروه ظهور خواهد کرد، اما پیدا کردن جانشین ملا اختر منصور کار دشواری است.  باید خاطرنشان ساخت که مرگ ملا منصور قطعا چند پارگی در سرکرده و بدنه گروه طالبان را به همراه خواهد داشت.

 اختلاف در شورای رهبری این گروه ازقبل از تعیین ملامنصور آغاز شده بود.حتی اگر طالبان متحد باقی بماند، امکان دارد تعدادی از فرماندهان محلی به گروه داعش که در چند ماه اخیر در افغانستان فعال شده، بپیوندند.

 جانی دوباره برای داعش افغانستان

مرگ ملامنصوردر وضعیتی که داعش مانند غده‌ای سرطانی در افغانستان سلول‌های مسموم خود را تکثیر می‌کند، تصویری بحرانی تر در افغانستان نشان می دهد.اگر در گذشته به دلیل ریشه داشتن طالبان در فرهنگ قبایل محلی منطقه، نوع معامله با آنان می‌توانست در یک محیط نسبتا نرمال و منطقی به پیش برود، از این مرحله به بعد به‌لحاظ انشعاب در این گروه و تقویت داعش در عرصه بحران افغانستان، توان مدیریت بحران از طرف دولت مرکزی و میانجی‌گران منطقه به‌شدت تضعیف خواهد شد. وقتی قطعات این پازل درهم‌ریخته کنار هم قرار گیرد آن وقت می‌توان یک نتیجه‌گیری منطقی و عینی را پذیرفت و آن اینکه شکاف و بحران جانشینی در طالبان بدون دخالت خارجی به سیر حرکتی خود ادامه نخواهد داد وهمزمانی این تحولات بامذاکرات صلح دقیقا نوک پیکان آن رامتوجه همین روند صلح درافغانستان کرده است./پایگاه رصد