به گزارش مشرق، پس لرزه های قتل و غارت طاعون نشخوار کنندگان کوچک( ppr) و تب برفکی بین حیات وحش و دام های اهلی استان تهران، مسئولان امر را به اجرای طرح ویژه کنترل و پایش پارک ملی لار در جهت پیشگیری از بیماری های واگیردار واداشته که در پی این مهم، هر گونه ترددی به این پارک از تاریخ 12 الی 20 خرداد امسال اکیداً ممنوع اعلام شده است .
*سایه سیاه طاعون بر سر حیات وحش تهران
تب سوزان طاعون نشخوار کنندگان کوچک در سال گذشته نزدیک به هزار راس (958)، کل و بز و قوچ و میش وحشی را به ترتیب در مناطق هفتاد قله استان مرکزی، خرمنه سر طارم استان زنجان، طالقان استان البرز، الموت استان قزوین و پارک ملی خجیر تهران را در آتش خود سوزاند و در زمانی که همه بر این تصور بودند که این مرگ خاموش از میان حیات وحش کشور رخت بسته، پس از ماهها سکوت، با فرا رسیدن سال 95 و فصل بهار در کمال ناباوری همچون گرگی زخمی گلوی حیوانات پارک ملی سرخه حصار تهران را درید .
محمد کرمی رئیس اداره حیات وحش استان تهران در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص آمار تلفات طاعون در خجیر و پارک ملی سرخه حصار اذعان داشت :در پی شیوع طاعون در دو مرحله (بهمن و اسفند سال گذشته) در پارک ملی خجیر، جمعا از بین کل و بز و قوچ و میش وحشی 88 راس تلف شدند، که خوشبختانه امسال در این منطقه اثری از طاعون و تلفاتش مشاهده نشده است .
وی درباره تلفات حیات وحش پارک ملی سرخه حصار نیز تصریح کرد :25 راس از قوچ و میش های این پارک که 90 درصد آنها میش های آبستن بودند در سال جدید تلف شدند که آخرین تلفات مربوط به اوایل اردیبهشت بوده و پس از آن نیز موردی دیده نشده است .
رئیس اداره حیات وحش استان تهران در ادامه تاکید کرد :هنوز دلیل مرگ قوچ و میش های پارک ملی سرخه حصار از سوی کارشناسان و متخصصان سازمان دامپزشکی مشخص نشده ولی آنچه همه بر آن اتفاق نظر دارند مسمومیت آبستنی است که دلایل مختلفی دارد و مربوط به طاعون نشخوار کنندگان کوچک نیست .
*طارم، طالقان و هفتاد قله اراک؛ بیشترین آمار مرگومیر طاعون
سال گذشته شیوع بیماری طاعون در بخشهایی از مناطق حفاظتشده طالقان در استان البرز منجربه تلفشدن حدود 214 کل و بز شد. شیوع بیماری طاعون جمعیت اینگونهها را در مناطق حفاظت شده این استان به میزان 10 درصد کاهش داد. منطقه شکار ممنوع «خرمنه سر» طارم در زنجان نیز 126 کل و بز را بهخاطر این بیماری از دست داد.
سال گذشته، طاعون زمانی خبرساز شد که به جان هفتاد قله افتاد. جایی که از قدیمیترین مناطق حفاظت شده در کشور محسوب میشود و حیاتوحشی غنی را داراست اما از زمانی که در نیمههای خرداد مرگ سیاه بر سر منطقه حفاظتشده هفتاد قله اراک سایه انداخت تا پایان تابستان 410 کل، بز، قوچ و میش قربانی طاعون شدند. این میزان تلفات در حالی است که آمار سال 94 نشان میدهد حدود یک هزارو ۶۰۰رأس کل و بز در این منطقه زندگی میکردند.
علی خسروان، مسئول منطقه حفاظتشده هفتاد قله اراک در گفتگو با رسانه ها در این باره گفته بود: این میزان تلفات شامل لاشههایی است که یافتشده و سوزانده یا دفن شدهاند و قطعا تعداد زیادی از حیوانات تلفشده نیز در نقاط صعبالعبور و نقاط دور از دید و دسترس قرار دارند که آمارگیری آنها غیرممکن است. بعد از این بحران بود که بیش از ۳۰ هزار رأس دام در مناطق و روستاهای اطراف هفتاد قله در شهرستان اراک ازجمله؛ روستاهای ابراهیمآباد، شانق و مشکآباد در مقابل بیماری واکسینه شدند. در کنار این مناطق حیوانات اهلی گیلان نیز به طاعون آلوده شدند بهطوریکه 112 رأس بره گوسفند و بزغاله در این شهر تلف شدند.
قزوین نیز پس از استانهای مرکزی، زنجان و البرز، چهارمین استانی بود که به علت هممرزی با این استانها در معرض طاعون قرار گرفت منطقه الموت شرقی در استان قزوین با شهرستان طالقان در استان البرز هم مرز است و پیش از اینکه این ویروس به جان حیاتوحش منطقه بیفتد، پیشبینی شده بود حیاتوحش بین این مناطق در ترددند و دو از ذهن نیست که بیماری در برخی مناطق استان شیوع پیدا کند. سرانجام همین اتفاق افتاد و اواخر مهر پارسال این بیماری راه الموت را در پیش گرفت وهشت کل و بز در این منطقه جان دادند اما خوشبختانه اقدام به موقع مسئولان محیط زیستی استان باعث شد عملیات واکسینهکردن دامها و ضدعفونیکردن آبشخورها در منطقه پیگیری و از شیوع مرگ سیاه جلوگیری شود.
*طاعون سال 2030 ریشه کن میشود
این تعداد تلفات برای حیات وحش کشور در حالی است که طاعون اگرچه غیر قابل درمان است اما یک بیماری قابل کنترلی محسوب می شود و چنین میزان تلفاتی را باید به پای کم کاری و غفلت سازمان های دامپزشکی و حفاظت محیط زیست کشور گذاشت
برخی کارشناسان معتقدند این بیماری ویروسی سال گذشته از کشور عراق به کشور و استانهای غربی وارد شده است اما ازسویدیگر با توجه به اینکه 450 درصد دامهای کشور تحت سیطره کوچنشینی و عشایری قرار دارند و در طول سال به جاهای مختلف منتقل میشوند. این نقل و انتقال دام باعث گسترش و شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان به دیگر نقاط کشور شده است. عامل بعدی، خشکسالی است که در سال گذشته و سال جاری با آن مواجه بودیم که حیوانات حیات وحش را به سمت مناطق روستایی و پُرآب کشانده است و این بیماری را به آنها هم منتقل کرده است.
بااینحال مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور خبر داده است که ریشهکنشدن طاعون نشخوارکنندگان کوچک تا سال 2030 در جهان قطعی است. ما برای اجرائیشدن این برنامه جهانی باید دو سال متوالی، سالانه 50 میلیون دُوز واکسن به نشخوارکنندگان کوچک تزریق کنیم. برای تحقق این موضوع، برنامههای تدوین شده را به سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ارائه داده شده تا منابع داخلی و خارجی آن تأمین شود. بااینوجود پیدا نیست تا آن روز چه تعداد از حیاتوحش کشور از بینرفته و آتش ِبحران چه زمانی خاموش خواهد شد.
*از ممنوعیت تردد در پارک ملی لار تا واکسینه کردن دام های اهلی
از آنجایی که یکی از دلایل شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تماس یا مشترک بودن آبشخورهای دام های اهلی با وحشی است و هر ساله دام های اهلی و عشایر از 15 خرداد وارد پارک ملی لار می شوند، جهت کنترل بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک و تب برفکی بین حیات وحش و دام های اهلی استان تهران با هماهنگی دستگاه های ذیربط این تاریخ به 5 روز عقب تر یعنی 20 خرداد موکول می شود تا اقدامات واکسیناسیون دام های اهلی و مدیریت ورود آنها به پارک ملی لار انجام شود .
محمد کرمی رئیس اداره حیات وحش استان تهران در گفتگو با خبرنگار ما در این باره می گوید :از مشکلات اساسی ما بحث کنترل دامهایی است که مازاد بر پروانه چرا، وارد زیستگاههای حیاتوحش میشوند، زیرا از آنجا که این دامها غیرمجاز هستند؛ بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک درباره آنها پنهان میشود و ممکن است در واکسیناسیون آنها مشکل پیش بیاید و کنترل اینگونه دامها برای ما سخت است. همچنین نگرانی دیگر ما این است که اگر اکنون دامی آلوده باشد و بخواهد به سمت زیستگاههای شمال تهران که مناطق ییلاقی هستند؛ حرکت کند، ممکن است؛ سرایت این بیماری به حیاتوحش مناطق لار، ورجین، البرز مرکزی، فیروزکوه و دماوند را داشته باشیم که در این صورت تعداد تلفات حادتر از منطقه خورجین و سرخه حصار خواهد بود، زیرا حیاتوحش ما در این مناطق غنیتر است؛ برای نمونه در لار بیش از هزار رأس کل و بز وجود دارد.
وی ادامه داد :با واکسینه کردن دام های اهلی که هم اکنون تا تاریخ 20 خرداد در حال انجام است، دام هایی به این پارک وارد خواهند شد که دارای پروانه چرا و مجوزی مبنی بر واکسینه شدن باشند و دام های ورودی باید طبق تعداد مجاز و با شرایط ذکر شده وارد پارک لار شوند، در غیر این صورت با متخلفان برخورد قانونی و قضایی خواهد شد.
*سایه سیاه طاعون بر سر حیات وحش تهران
تب سوزان طاعون نشخوار کنندگان کوچک در سال گذشته نزدیک به هزار راس (958)، کل و بز و قوچ و میش وحشی را به ترتیب در مناطق هفتاد قله استان مرکزی، خرمنه سر طارم استان زنجان، طالقان استان البرز، الموت استان قزوین و پارک ملی خجیر تهران را در آتش خود سوزاند و در زمانی که همه بر این تصور بودند که این مرگ خاموش از میان حیات وحش کشور رخت بسته، پس از ماهها سکوت، با فرا رسیدن سال 95 و فصل بهار در کمال ناباوری همچون گرگی زخمی گلوی حیوانات پارک ملی سرخه حصار تهران را درید .
محمد کرمی رئیس اداره حیات وحش استان تهران در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص آمار تلفات طاعون در خجیر و پارک ملی سرخه حصار اذعان داشت :در پی شیوع طاعون در دو مرحله (بهمن و اسفند سال گذشته) در پارک ملی خجیر، جمعا از بین کل و بز و قوچ و میش وحشی 88 راس تلف شدند، که خوشبختانه امسال در این منطقه اثری از طاعون و تلفاتش مشاهده نشده است .
وی درباره تلفات حیات وحش پارک ملی سرخه حصار نیز تصریح کرد :25 راس از قوچ و میش های این پارک که 90 درصد آنها میش های آبستن بودند در سال جدید تلف شدند که آخرین تلفات مربوط به اوایل اردیبهشت بوده و پس از آن نیز موردی دیده نشده است .
رئیس اداره حیات وحش استان تهران در ادامه تاکید کرد :هنوز دلیل مرگ قوچ و میش های پارک ملی سرخه حصار از سوی کارشناسان و متخصصان سازمان دامپزشکی مشخص نشده ولی آنچه همه بر آن اتفاق نظر دارند مسمومیت آبستنی است که دلایل مختلفی دارد و مربوط به طاعون نشخوار کنندگان کوچک نیست .
*طارم، طالقان و هفتاد قله اراک؛ بیشترین آمار مرگومیر طاعون
سال گذشته شیوع بیماری طاعون در بخشهایی از مناطق حفاظتشده طالقان در استان البرز منجربه تلفشدن حدود 214 کل و بز شد. شیوع بیماری طاعون جمعیت اینگونهها را در مناطق حفاظت شده این استان به میزان 10 درصد کاهش داد. منطقه شکار ممنوع «خرمنه سر» طارم در زنجان نیز 126 کل و بز را بهخاطر این بیماری از دست داد.
سال گذشته، طاعون زمانی خبرساز شد که به جان هفتاد قله افتاد. جایی که از قدیمیترین مناطق حفاظت شده در کشور محسوب میشود و حیاتوحشی غنی را داراست اما از زمانی که در نیمههای خرداد مرگ سیاه بر سر منطقه حفاظتشده هفتاد قله اراک سایه انداخت تا پایان تابستان 410 کل، بز، قوچ و میش قربانی طاعون شدند. این میزان تلفات در حالی است که آمار سال 94 نشان میدهد حدود یک هزارو ۶۰۰رأس کل و بز در این منطقه زندگی میکردند.
علی خسروان، مسئول منطقه حفاظتشده هفتاد قله اراک در گفتگو با رسانه ها در این باره گفته بود: این میزان تلفات شامل لاشههایی است که یافتشده و سوزانده یا دفن شدهاند و قطعا تعداد زیادی از حیوانات تلفشده نیز در نقاط صعبالعبور و نقاط دور از دید و دسترس قرار دارند که آمارگیری آنها غیرممکن است. بعد از این بحران بود که بیش از ۳۰ هزار رأس دام در مناطق و روستاهای اطراف هفتاد قله در شهرستان اراک ازجمله؛ روستاهای ابراهیمآباد، شانق و مشکآباد در مقابل بیماری واکسینه شدند. در کنار این مناطق حیوانات اهلی گیلان نیز به طاعون آلوده شدند بهطوریکه 112 رأس بره گوسفند و بزغاله در این شهر تلف شدند.
قزوین نیز پس از استانهای مرکزی، زنجان و البرز، چهارمین استانی بود که به علت هممرزی با این استانها در معرض طاعون قرار گرفت منطقه الموت شرقی در استان قزوین با شهرستان طالقان در استان البرز هم مرز است و پیش از اینکه این ویروس به جان حیاتوحش منطقه بیفتد، پیشبینی شده بود حیاتوحش بین این مناطق در ترددند و دو از ذهن نیست که بیماری در برخی مناطق استان شیوع پیدا کند. سرانجام همین اتفاق افتاد و اواخر مهر پارسال این بیماری راه الموت را در پیش گرفت وهشت کل و بز در این منطقه جان دادند اما خوشبختانه اقدام به موقع مسئولان محیط زیستی استان باعث شد عملیات واکسینهکردن دامها و ضدعفونیکردن آبشخورها در منطقه پیگیری و از شیوع مرگ سیاه جلوگیری شود.
*طاعون سال 2030 ریشه کن میشود
این تعداد تلفات برای حیات وحش کشور در حالی است که طاعون اگرچه غیر قابل درمان است اما یک بیماری قابل کنترلی محسوب می شود و چنین میزان تلفاتی را باید به پای کم کاری و غفلت سازمان های دامپزشکی و حفاظت محیط زیست کشور گذاشت
برخی کارشناسان معتقدند این بیماری ویروسی سال گذشته از کشور عراق به کشور و استانهای غربی وارد شده است اما ازسویدیگر با توجه به اینکه 450 درصد دامهای کشور تحت سیطره کوچنشینی و عشایری قرار دارند و در طول سال به جاهای مختلف منتقل میشوند. این نقل و انتقال دام باعث گسترش و شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان به دیگر نقاط کشور شده است. عامل بعدی، خشکسالی است که در سال گذشته و سال جاری با آن مواجه بودیم که حیوانات حیات وحش را به سمت مناطق روستایی و پُرآب کشانده است و این بیماری را به آنها هم منتقل کرده است.
بااینحال مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور خبر داده است که ریشهکنشدن طاعون نشخوارکنندگان کوچک تا سال 2030 در جهان قطعی است. ما برای اجرائیشدن این برنامه جهانی باید دو سال متوالی، سالانه 50 میلیون دُوز واکسن به نشخوارکنندگان کوچک تزریق کنیم. برای تحقق این موضوع، برنامههای تدوین شده را به سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ارائه داده شده تا منابع داخلی و خارجی آن تأمین شود. بااینوجود پیدا نیست تا آن روز چه تعداد از حیاتوحش کشور از بینرفته و آتش ِبحران چه زمانی خاموش خواهد شد.
*از ممنوعیت تردد در پارک ملی لار تا واکسینه کردن دام های اهلی
از آنجایی که یکی از دلایل شیوع بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک تماس یا مشترک بودن آبشخورهای دام های اهلی با وحشی است و هر ساله دام های اهلی و عشایر از 15 خرداد وارد پارک ملی لار می شوند، جهت کنترل بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک و تب برفکی بین حیات وحش و دام های اهلی استان تهران با هماهنگی دستگاه های ذیربط این تاریخ به 5 روز عقب تر یعنی 20 خرداد موکول می شود تا اقدامات واکسیناسیون دام های اهلی و مدیریت ورود آنها به پارک ملی لار انجام شود .
محمد کرمی رئیس اداره حیات وحش استان تهران در گفتگو با خبرنگار ما در این باره می گوید :از مشکلات اساسی ما بحث کنترل دامهایی است که مازاد بر پروانه چرا، وارد زیستگاههای حیاتوحش میشوند، زیرا از آنجا که این دامها غیرمجاز هستند؛ بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک درباره آنها پنهان میشود و ممکن است در واکسیناسیون آنها مشکل پیش بیاید و کنترل اینگونه دامها برای ما سخت است. همچنین نگرانی دیگر ما این است که اگر اکنون دامی آلوده باشد و بخواهد به سمت زیستگاههای شمال تهران که مناطق ییلاقی هستند؛ حرکت کند، ممکن است؛ سرایت این بیماری به حیاتوحش مناطق لار، ورجین، البرز مرکزی، فیروزکوه و دماوند را داشته باشیم که در این صورت تعداد تلفات حادتر از منطقه خورجین و سرخه حصار خواهد بود، زیرا حیاتوحش ما در این مناطق غنیتر است؛ برای نمونه در لار بیش از هزار رأس کل و بز وجود دارد.
وی ادامه داد :با واکسینه کردن دام های اهلی که هم اکنون تا تاریخ 20 خرداد در حال انجام است، دام هایی به این پارک وارد خواهند شد که دارای پروانه چرا و مجوزی مبنی بر واکسینه شدن باشند و دام های ورودی باید طبق تعداد مجاز و با شرایط ذکر شده وارد پارک لار شوند، در غیر این صورت با متخلفان برخورد قانونی و قضایی خواهد شد.