«حسینی» مسافر یکی از اتوبوس های اسکانیا در مسیر زاهدان- بیرجند است. او که همسرش در یکی از بیمارستان های بیرجند پرستار است و خودش هم در یکی از اداره های زاهدان کار می کند و مجبور است پایان هر هفته برای دیدن همسر و فرزندش عازم بیرجند شود. وی می گوید: در این دو سال که کار من رفت و آمد در این جاده است، چندین بار مسافر اتوبوسی بودم که راننده آن در تاریکی شب و در جاده ای بیراهه برای سوخت کشی بیش از یک ساعت همه مسافران را معطل کرده است. حتی یک بار هم مأموران پلیس راه گالن های گازوئیلی را که در جعبه جاساز شده بود توقیف کردند.

« احمد نارویی» یکی دیگر از شهروندانی است که به گفته خود، تقریباً هر ماه یک بار برای دیدن خانواده اش به سراوان می رود. او می گوید: شاید بسیاری از اتوبوس هایی که در این مسیر حرکت می کنند از بیراهه های جاده سراوان –زاهدان تردد دارند و به تخلیه سوخت و یا جاسازی آن ها می پردازند. این رانندگان بارها شده چند ساعت در بیابانی که هیچ نور و علامتی نداشته منتظر خریداران سوخت مانده اند ومسافران هم چون در بیابان تنها هستند معمولا حرفی نمی زنند و به راننده اعتراضی نمی کنند.

میر معلم یکی از مدارس روستاهای ایرانشهر هم هر ماه مسافر ارابه های مرگ است و می گوید من یک خانم تنها هستم و بارها صحنه سوخت کشی اتوبوس ها را با چشمان خودم در جاده های بی راهه دیده ام. راننده حتی قبل از رسیدن به پلیس راه از مسافران می خواهد خودشان را به خواب بزنند تا پلیس آن ها را برای بازرسی پایین نبرد و جایگاه مخفی کردن سوخت هایش آشکار نشود.

او می افزاید: از وقتی جریان سوخت کشی اتوبوس ها در جاده های مخوف و بی نام و نشان را برای خانواده ام تعریف کردم پدرم دیگر اجازه نمی دهد به زاهدان بروم.

بمب های متحرک با چندین لیتر بنزین و گازوئیل بی رحمانه می تازند و برای جان انسان ها هم ذره ای ارزش قائل نیستند.

یکی از راننده های خودرو سنگین هم می گوید: از آنجا که گاهی اوقات برخی اتوبوس ها ظرفیت مسافرشان تکمیل نمی شود برای به دست آوردن پول بیشتر و تامین هزینه گازوئیل مصرفی شان به قاچاق سوخت اقدام می کنند البته این به وجدان راننده هم بستگی دارد گاهی اگر اتوبوس ظرفیت مسافرش هم تکمیل باشد بازهم اقدام به حمل سوخت قاچاق می کنند زیرا سود خوبی از این کار به جیب می زنند. پول هر 20 لیتری گازوئیل یا بنزین دو برابر هزینه بلیت یک مسافر است.

قاچاق کالا کاهش یافته است

دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا  و ارز از کاهش قاچاق سوخت در سال گذشته خبر می دهد و می گوید: آمار کشوری که سال 92 ارائه شده نشان دهنده قاچاق 25 میلیارد دلار در کشور بوده، اما اکنون برآورد حجم قاچاق در کشور 19 میلیاردو800 میلیون دلار است. آنچه در سطح عرضه شاهد هستیم نشان دهنده کاهش کالای قاچاق مانند سوخت، دام، البسه و ... است به طوری که در بحث قاچاق دام ما شاهد کاهش 20 درصدی و در بحث مشروبات الکلی هم شاهد کاهش 26 درصدی واردات را هستیم.

«خالقی» می افزاید: فروش سوخت به صورت قانونی توسط مرزنشینان یکی از راه های کاهش قاچاق سوخت است و تاحدودی جلوی قاچاق های این چنینی سوخت را گرفته و یا به حداقل رسانده است. در سال گذشته 124 میلیون لیتر سوخت به صورت قانونی به کشورهای همسایه فروخته شده که این مقدار نیازمندی کشورهای همسایه را تاحدودی برطرف کرده و معادل این مقدار، از قاچاق سوخت هم کم شده است. قاچاق سوخت، پدیده ای است که باید برای رفع آن، اقدامات پیشگیرانه را انجام داد.  سال گذشته در بحث های پیشگیرانه در استان چندین اقدام مانند نظارت و کنترل نفت کش ها ، پایش کارت های مهاجر، نظارت بر تحویل سوخت به متقاضیان، نصب GPS روی 8 هزار دستگاه خودرو سنگین و مجاب کردن نیروگاه ها به استفاده از سوخت گازی انجام شده است.

به گفته وی، در قسمت نظارت کنترل نفت کش ها در سال گذشته، توانستیم از قاچاق 46 میلیون لیتر فرآورده قاچاق جلوگیری کنیم و در بحث پایش کارت های مهاجر نیز ، 1700 کارت از سطح عرضه جایگاه ها  جمع آوری کرده ایم که در این راستا از عرضه 92 میلیون لیتر فرآورده قاچاق جلوگیری شده است. در بحث نظارت بر تحویل سوخت به متقاضیان هم توانسته ایم از عرضه خارج از شبکه 36 میلیون لیتر در استان جلوگیری کنیم. یکی از راه های قاچاق سوخت، اتوبوس های مسافربری و خوردوهای سنگین بین شهری هستند. برای کنترل ناوگان های برون شهری اعم از اتوبوس، کامیون، مینی بوس، وانت های نفت و گازسوز، دستگاه GPS  را روی 8 هزار دستگاه نصب کردیم و موفق شدیم در یک پایش 3 ماهه از قاچاق 63 میلیون لیتر سوخت در این حوزه جلوگیری کنیم. در حوزه درون شهری این طرح هم ماهیانه متوسط 6 میلیون لیتر کاهش عرضه سوخت را شاهد بوده ایم.

همچنین نیروگاه های استان را سال گذشته مجاب کردیم که در صورت دسترسی به گاز، گازسوز شوند. خوشبختانه یکی از این نیروگاه ها گازسوز شد و 322 میلیون لیتر در مصرف سوخت صرفه جویی کرد. امسال نیز این روند را ادامه می دهیم و مکان هایی را که احتمال تخلف و سودجویی در آن وجود دارد شناسایی کردیم تا قاچاق سوخت در حین انتقال سوخت به نیروگاه ها توسط تانکرها کاهش پیدا کند.

به طور متوسط هر نیروگاه یک میلیون لیتر فرآورده در روز مصرف می کند که تغییر سوخت سبب کاهش مصرف فرآورده نفتی می شود. نفت کش ها در سطح جابه جایی تخلفاتی را مرتکب می شدند که نمونه آن در سال گذشته در یکی از نیروگاه های ایرانشهر کشف شد به طوری که در سال گذشته حداقل 180 هزار لیتر معادل 6 نفتکش قاچاق سوخت تنها در حوزه ایرانشهر انجام شده است.

اتوبوس های بین شهری قاچاق سوخت نمی کنند

روزنامه سیستان و بلوچستان در ادامه می نویسد، مدیرکل حمل و نقل و پایانه ها می گوید: از زمانی که طرح پیمایش سوخت در کشور راه اندازی شده است، دیگر شاهد قاچاق سوخت در ناوگان حمل و نقل جاده ای نبوده ایم.

«علی خانقایی» ادامه می دهد: در طرح پیمایش، کارت سوخت اتوبوس ها و کامیون ها به میزان مسافتی که طی می کنند، شارژ می شود. تا زمانی که ما سوخت را در مرزهای کهک، پیشین به مبلغ 900 تومان می فروشیم، برای راننده ها از لحاظ مالی مقرون به صرفه نیست که کار قاچاق سوخت را انجام دهند. از سوی دیگر ناوگان حمل و نقل جاده ای اتوبوس ها و کامیون ها را در هر هفته به میزان راهی که می پیماید رصد می کند.

وی با بیان این که سیستان و بلوچستان قربانی قاچاق سوخت است می گوید: در یک طرح 20 روزه، مشخص شد که حداقل روزی 76 تا 100دستگاه تانکر سوخت از دیگر نقاط کشور وارد استان می شود که حامل 3 میلیون لیتر سوخت است. پس نمی توان به قطع گفت که قاچق سوخت مربوط به این استان است. قاچاق سوخت در ناوگان حمل و نقل عمومی انجام نمی شود زیرا در روز تنها 20 دستگاه اتوبوس در مسیر چابهار- زاهدان تردد می کند که به میزان تردد شان سوخت می گیرد.

 وی تاکید می کند: اگر شخصی درباره قاچاق سوخت اتوبوس ها شکایتی دارد می تواند ادعای خود را همراه با شماره بلیت یا اتوبوس به صورت مکتوب به سازمان حمل و نقل عمومی تحویل دهد تا بررسی های لازم درخصوص اتوبوس و راننده آن انجام شود.