گروه بینالملل مشرق - بعد از توطئهای که در ابعاد اقتصادی بر ضد حزبالله لبنان رقم خورده و بانک های لبنانی همکاری ویژهای را با تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا برای بلوکه کردن حسابهای موسسات بیمارستانی و خدمات عمومی حزب الله به مردم لبنان در دستور کار قرار دادند، فتنهای جدید در عرصه داخلی لبنان بر ضد حزبالله رقم خورد. فتنه ای که در نتیجه اقدام تروریستی و انفجار انجام شده در منطقه فردان در بیروت حاصل شد، فردان منطقه ای است که ساختمان اصلی بسیاری از بانکهای لبنانی در آن قرار دارد.
نوع انفجاری که در برابر بانک "لبنان و مهجر" بیروت انجام شد، نشان میدهد که اهداف و برنامههای پشت پرده این انفجار ، متفاوت از اقدامات تروریستی گذشته در لبنان است. برخلاف انفجارهای گذشته که عاملان آن با ترفندهای مختلف به دنبال بالاترین تعداد قربانیان بودند، انفجار دیروز با وجود شدتی که داشت حداقل قربانیان را گرفت و تنها چند نفر در نتیجه این انفجار زخمی شدند. این موضوع نشان میدهد که توطئه برنامهریزی شده در پشت پرده این اقدام تروریستی قرار دارد.
برنامه رژیم های غربی -عربی برای بی ثباتی در لبنان
در سایه تنشهایی که اخیراً بین حزبالله لبنان و بخش بانکی این کشور درنتیجه همراهی این بخش با تحریم های آمریکا بر ضد حزب الله به وجود آمده، از همان ابتدا مشخص بود که انفجار مذکور کلید واژه فتنهای جدید بر ضد حزب الله و در راستای اتهامزنی دیگر به این حزب صورت گرفته است، عاملان این اقدام تروریستی هرگز به این فکر نمیکنند که بعد از مدت ها آرامش داخلی در لبنان که در نتیجه گفتگوهای برخی گروههای لبنانی با برگزاری انتخابات شورای شهر ایجاد شده، این فتنهانگیزی میتواند بار دیگر التهاب مذهبی و تنشهای سیاسی را افزایش داده و لبنان را به سمت افق های نامعلومی پیش ببرد، افق هایی که لبنان تاکنون با مهارت خود را از آن دور نگه داشته است.
به نظر میرسد لبنان وارد مرحله تازهای از چالشهای امنیتی شده که ممکن است همبستگی و ثبات داخلی این کشور را به مخاطره میاندازد، گرچه منافع دولتهای غربی و اروپایی در سالهای اخیر نقش عمدهای در ایجاد آرامش در لبنان و جلوگیری از سرایت بحرانهای منطقهای به این کشور ایفا میکرد، اما به نظر میرسد اولویتهای سفارتخانههای غربی اروپایی تغییر کرده و آنها با هدف افزایش فشار بر مقاومت لبنان با تنشهای امنیتی محدود – یا نامحدود- در لبنان موافقت کردهاند. در همین راستا سفارت فرانسه و کانادا از اتباع خود خواست که در بیروت حاضر نشوند. بمب کار گذاشته شده دیروز گرچه خسارتهای مالی زیادی را بر جای گذاشت، اما جنجال تبلیغاتی آن قلب آرامش و ثبات لبنان را هدف قرار داده است.
بهرهبرداری های سیاسی از انفجار تروریستی
بعد از انجام انفجار مذکور، مرحله دوم عملیات ضد مقاومت در لبنان کلید خورد، برخی رسانههای وابسته لبنانی و شخصیتهای مخالف حزبالله لبنان بلافاصله اتهامزنیها بر ضد این حزب را آغاز کردند. احمد فتفت از شخصیتهای ارشد جریان المستقبل وابسته به عربستان سعودی بدون اینکه منتظر نتایج تحقیقات اولیه در مورد این انفجار باشد، حزبالله لبنان را متهم کرده و مدعی شد که تا زمانی که "سلاح غیرقانونی " در لبنان وجود داشته باشد امکان وقوع چالشهای امنیتی و انفجارهای تروریستی نیز وجود خواهد داشت.
برخی رسانههای وابسته به رژیمهای حاشیه خلیج فارس بلافاصله و بدون انتظار برای پایان تحقیقات، حزبالله را مسئول به خطر افتادن بخش بانکی لبنان معرفی کردند، این در حالی است که برخی اقدامات همین طرف ها، از جمله در زمینه مسدود کردن بانک سعودی الاهلی و بیرون کشیدن ودیعه های مالی آن، اوضاع اقتصادی و بانکی لبنان را با چالش مواجه کرده است.
فرار المستقبل از رسوایی انتخابات لبنان
روزنامه النهار تریبون جریان المستقبل یکی از اهرمهای تحریک بر ضد حزب الله بود، این روزنامه در گزارشی نوشت: اگر عاملان این اقدام ، عصر روز یکشنبه و زمان افطار را انتخاب کردند تا از کشته شدن افراد جلوگیری کنند، این موضوع پیامی به بانک ها دارد. چه بسا انتخاب بانک لبنان و مهجر نیز تصادفی صورت نگرفته است ، چرا که سختگیرترین بانک در اجرای قانون تحریمهای آمریکا بر ضد حزب الله بوده و تنش ها در گفتمان حزب الله بر ضد این بانک ها را در دو هفته اخیر افزایش داده است.
"تغییر موازنه " و "بر هم زدن برگه های کنونی" یکی از منافع انفجار تروریستی دیروز برای گروههایی است که خود را در نتیجه انتخابات اخیر شورای شهر و شهرداریها در انزوا میبینند. جریان المستقبل با جنجال تبلیغاتی و بهرهبرداریهای سیاسی از این فتنه به دنبال سرپوش گذاشتن بر شکست خود در انتخابات گذشته و نجات سعد حریری از انزوا و هجمه های رسانه ای و تبلیغاتی است. با وقوع این انفجار دیگر تمرکز رسانههای لبنان از پیامدهای انتخابات و خسارت های تیم وابسته به ریاض خارج شده و بار دیگر نگرانیهای امنیتی به ویترین رسانه های این کشور باز خواهد گشت.
اهداف اقدام تروریستی بیروت
البته برخی موضعگیریهای مسئولانه نیز از سوی برخی مقامات لبنانی اتخاذ شد، به عنوان مثال سعد الازهری رئیس شورای اداری بانک لبنان و مهجر گفت که هیچ گروهی را در این زمینه متهم نکرده و منتظر نتایج تحقیقات باقی خواهد ماند.
ولید جنبلاط نیز نسبت به ماهی گرفتن ستون پنجم دشمن از آب گلآلود کنونی هشدار داد و تأکید کرد که کشور باید از خطرات اتهامزنی شتابزده به حزب الله لبنان دور باشد. وی در گفتوگو با روزنامه النهار تاکید کرد که هدف از این انفجار، از بین بردن اقتصاد و نظام بانکی کشور است.
به نظر میرسد عاملان انفجار تروریستی دیروز ، سیاست یک تیر و دو نشان را در لبنان دنبال کردند، آنها با این انفجار از یک سو سعی کردند به بخش بانکی لبنان آسیب برسانند و سوی دیگر حزبالله را در تلاشی تازه قرار دهند. هر تفسیری غیر از این رویکرد در راستای تحقق اهداف عاملان این جنایت تروریستی خواهد بود.
سرنخهای دست داشتن گروه های تکفیری در انفجار لبنان
اتهام زنیهای برخی جریانهای سیاسی به حزبالله لبنان در حالی است که سرویسهای امنیتی لبنان اخیراً گروهکهای وابسته به داعش را در این کشور بازداشت کردند که اعضای آن اعتراف کردند خود را آماده اجرای برخی حملات تروریستی در بیروت بر ضد موسسات غیر نظامی و مناطق تردد مردم می کردند. البته به نظر نمیرسد این گروه ها مسئولیت عملیات تروریستی دیروز را بر عهده بگیرند، چرا که آنها نیز به دنبال بهرهبرداری از فتنه لبنان برای تضعیف حزب الله خواهند بود، اما دو روز پیش سرویس اطلاعات ارتش تلگرافی را به تمامی سرویسهای امنیتی لبنان ارسال کند مبنی بر اینکه اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان میدهد جبهه النصره برای انجام برخی اقدامات تروریستی در منطقه بیروت آماده شده است.
لبنانیها فریب فتنهانگیزی ها را نمیخورند
سرنخهای توطئه ای که برای لبنان طراحی شده، کاملاً ملموس است، گویا عدهای فرض کردهاند که فضای شکاف داخلی در لبنان، به آنها اجازه بازی با این روش ساده را می دهد، آنها ضمن ساده لوحی سیاسی خود تصور میکنند که جریانهایی آماده به خدمت وجود دارد که در راستای ادامه تحریکات موجود گام بردارند و به نوعی از کارآیی این اقدام تروریستی در مسیرهای مختلف بهرهبرداری کنند.
ناگفته پیداست که تدبیر و حکمت حزبالله لبنان در تعامل با این مسائل بیش از حدی است که در قبال این اتفاقات واکنشهای انفعالی از خود نشان دهد. گرچه خطر بهرهبرداری از ارتش سری رژیمهای منطقه ای و غربی در لبنان و گروهکهای تروریستی خفته در این کشور با این عملیات تروریستی بیشتر احساس میشود ، اما برخلاف موج تبلیغاتی و رسانهای که در میان رسانههای وابسته لبنان و منطقه به راه افتاده، افکار عمومی لبنان و حتی مخالفان جریان مقاومت، ارتباط بین اقدامات تروریستی با عملکرد حزب الله را بعید میدانند و معتقدند که حزبالله با عملکرد دو ساله خود در زمینه ایجاد امنیت و دفع خطرات گروههای تروریستی و تکفیری به سمت فتنه انگیزی در لبنان پیش نمیروند.
تمامی جزئیات انفجار به گونهای طراحی شده است که حزبالله را در انجام این اقدام تروریستی متهم میکند، با این وجود لبنانیها به بازی شبکههای مذکور ماهوارهای کشیده نمیشوند، آنها در سالهای اخیر نشان دادند که به اندازه کافی زیرک بوده و جلوی فتنهانگیزیهای مختلف در لبنان را گرفتهاند. به این ترتیب حتی اگر برخی سخنگویان مزدور در تریبون های رسانه ای خلیجی سعی کنند مأموریت عوامل انتحاری را با دامن زدن به فتنه انگیزی در لبنان تکمیل کنند، مردم لبنان اجازه گل آلود کردن اوضاع امنیتی این کشور را نخواهند داد.
چیزی که امروز از نخبگان و مسئولان مسئولیت پذیر لبنان خواسته میشود، این است که با تعمق و آرامش ، روند امنیتی خطرناک کنونی را پشت سر بگذارند. گرچه گفته میشد به علت عدم وجود حسابهای بانکی از سوی حزب الله در بانک های لبنانی، تحریم های بانکی مقاومت نمیتواند هیچ فشاری را بر حزب الله وارد کرده و در عوض بخش های خدماتی و خیریه را با مشکل مواجه خواهد کرد، اما انجام انفجار تروریستی دیروز، نشان داد که توطئهای چند مرحلهای بر ضد مقاومت در جریان است که هرگز به نفع لبنان و حتی گروه های سیاسی متخاصم با آن نیست.
نوع انفجاری که در برابر بانک "لبنان و مهجر" بیروت انجام شد، نشان میدهد که اهداف و برنامههای پشت پرده این انفجار ، متفاوت از اقدامات تروریستی گذشته در لبنان است. برخلاف انفجارهای گذشته که عاملان آن با ترفندهای مختلف به دنبال بالاترین تعداد قربانیان بودند، انفجار دیروز با وجود شدتی که داشت حداقل قربانیان را گرفت و تنها چند نفر در نتیجه این انفجار زخمی شدند. این موضوع نشان میدهد که توطئه برنامهریزی شده در پشت پرده این اقدام تروریستی قرار دارد.
برنامه رژیم های غربی -عربی برای بی ثباتی در لبنان
در سایه تنشهایی که اخیراً بین حزبالله لبنان و بخش بانکی این کشور درنتیجه همراهی این بخش با تحریم های آمریکا بر ضد حزب الله به وجود آمده، از همان ابتدا مشخص بود که انفجار مذکور کلید واژه فتنهای جدید بر ضد حزب الله و در راستای اتهامزنی دیگر به این حزب صورت گرفته است، عاملان این اقدام تروریستی هرگز به این فکر نمیکنند که بعد از مدت ها آرامش داخلی در لبنان که در نتیجه گفتگوهای برخی گروههای لبنانی با برگزاری انتخابات شورای شهر ایجاد شده، این فتنهانگیزی میتواند بار دیگر التهاب مذهبی و تنشهای سیاسی را افزایش داده و لبنان را به سمت افق های نامعلومی پیش ببرد، افق هایی که لبنان تاکنون با مهارت خود را از آن دور نگه داشته است.
به نظر میرسد لبنان وارد مرحله تازهای از چالشهای امنیتی شده که ممکن است همبستگی و ثبات داخلی این کشور را به مخاطره میاندازد، گرچه منافع دولتهای غربی و اروپایی در سالهای اخیر نقش عمدهای در ایجاد آرامش در لبنان و جلوگیری از سرایت بحرانهای منطقهای به این کشور ایفا میکرد، اما به نظر میرسد اولویتهای سفارتخانههای غربی اروپایی تغییر کرده و آنها با هدف افزایش فشار بر مقاومت لبنان با تنشهای امنیتی محدود – یا نامحدود- در لبنان موافقت کردهاند. در همین راستا سفارت فرانسه و کانادا از اتباع خود خواست که در بیروت حاضر نشوند. بمب کار گذاشته شده دیروز گرچه خسارتهای مالی زیادی را بر جای گذاشت، اما جنجال تبلیغاتی آن قلب آرامش و ثبات لبنان را هدف قرار داده است.
بعد از انجام انفجار مذکور، مرحله دوم عملیات ضد مقاومت در لبنان کلید خورد، برخی رسانههای وابسته لبنانی و شخصیتهای مخالف حزبالله لبنان بلافاصله اتهامزنیها بر ضد این حزب را آغاز کردند. احمد فتفت از شخصیتهای ارشد جریان المستقبل وابسته به عربستان سعودی بدون اینکه منتظر نتایج تحقیقات اولیه در مورد این انفجار باشد، حزبالله لبنان را متهم کرده و مدعی شد که تا زمانی که "سلاح غیرقانونی " در لبنان وجود داشته باشد امکان وقوع چالشهای امنیتی و انفجارهای تروریستی نیز وجود خواهد داشت.
برخی رسانههای وابسته به رژیمهای حاشیه خلیج فارس بلافاصله و بدون انتظار برای پایان تحقیقات، حزبالله را مسئول به خطر افتادن بخش بانکی لبنان معرفی کردند، این در حالی است که برخی اقدامات همین طرف ها، از جمله در زمینه مسدود کردن بانک سعودی الاهلی و بیرون کشیدن ودیعه های مالی آن، اوضاع اقتصادی و بانکی لبنان را با چالش مواجه کرده است.
فرار المستقبل از رسوایی انتخابات لبنان
روزنامه النهار تریبون جریان المستقبل یکی از اهرمهای تحریک بر ضد حزب الله بود، این روزنامه در گزارشی نوشت: اگر عاملان این اقدام ، عصر روز یکشنبه و زمان افطار را انتخاب کردند تا از کشته شدن افراد جلوگیری کنند، این موضوع پیامی به بانک ها دارد. چه بسا انتخاب بانک لبنان و مهجر نیز تصادفی صورت نگرفته است ، چرا که سختگیرترین بانک در اجرای قانون تحریمهای آمریکا بر ضد حزب الله بوده و تنش ها در گفتمان حزب الله بر ضد این بانک ها را در دو هفته اخیر افزایش داده است.
"تغییر موازنه " و "بر هم زدن برگه های کنونی" یکی از منافع انفجار تروریستی دیروز برای گروههایی است که خود را در نتیجه انتخابات اخیر شورای شهر و شهرداریها در انزوا میبینند. جریان المستقبل با جنجال تبلیغاتی و بهرهبرداریهای سیاسی از این فتنه به دنبال سرپوش گذاشتن بر شکست خود در انتخابات گذشته و نجات سعد حریری از انزوا و هجمه های رسانه ای و تبلیغاتی است. با وقوع این انفجار دیگر تمرکز رسانههای لبنان از پیامدهای انتخابات و خسارت های تیم وابسته به ریاض خارج شده و بار دیگر نگرانیهای امنیتی به ویترین رسانه های این کشور باز خواهد گشت.
البته برخی موضعگیریهای مسئولانه نیز از سوی برخی مقامات لبنانی اتخاذ شد، به عنوان مثال سعد الازهری رئیس شورای اداری بانک لبنان و مهجر گفت که هیچ گروهی را در این زمینه متهم نکرده و منتظر نتایج تحقیقات باقی خواهد ماند.
ولید جنبلاط نیز نسبت به ماهی گرفتن ستون پنجم دشمن از آب گلآلود کنونی هشدار داد و تأکید کرد که کشور باید از خطرات اتهامزنی شتابزده به حزب الله لبنان دور باشد. وی در گفتوگو با روزنامه النهار تاکید کرد که هدف از این انفجار، از بین بردن اقتصاد و نظام بانکی کشور است.
به نظر میرسد عاملان انفجار تروریستی دیروز ، سیاست یک تیر و دو نشان را در لبنان دنبال کردند، آنها با این انفجار از یک سو سعی کردند به بخش بانکی لبنان آسیب برسانند و سوی دیگر حزبالله را در تلاشی تازه قرار دهند. هر تفسیری غیر از این رویکرد در راستای تحقق اهداف عاملان این جنایت تروریستی خواهد بود.
سرنخهای دست داشتن گروه های تکفیری در انفجار لبنان
اتهام زنیهای برخی جریانهای سیاسی به حزبالله لبنان در حالی است که سرویسهای امنیتی لبنان اخیراً گروهکهای وابسته به داعش را در این کشور بازداشت کردند که اعضای آن اعتراف کردند خود را آماده اجرای برخی حملات تروریستی در بیروت بر ضد موسسات غیر نظامی و مناطق تردد مردم می کردند. البته به نظر نمیرسد این گروه ها مسئولیت عملیات تروریستی دیروز را بر عهده بگیرند، چرا که آنها نیز به دنبال بهرهبرداری از فتنه لبنان برای تضعیف حزب الله خواهند بود، اما دو روز پیش سرویس اطلاعات ارتش تلگرافی را به تمامی سرویسهای امنیتی لبنان ارسال کند مبنی بر اینکه اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان میدهد جبهه النصره برای انجام برخی اقدامات تروریستی در منطقه بیروت آماده شده است.
سرنخهای توطئه ای که برای لبنان طراحی شده، کاملاً ملموس است، گویا عدهای فرض کردهاند که فضای شکاف داخلی در لبنان، به آنها اجازه بازی با این روش ساده را می دهد، آنها ضمن ساده لوحی سیاسی خود تصور میکنند که جریانهایی آماده به خدمت وجود دارد که در راستای ادامه تحریکات موجود گام بردارند و به نوعی از کارآیی این اقدام تروریستی در مسیرهای مختلف بهرهبرداری کنند.
ناگفته پیداست که تدبیر و حکمت حزبالله لبنان در تعامل با این مسائل بیش از حدی است که در قبال این اتفاقات واکنشهای انفعالی از خود نشان دهد. گرچه خطر بهرهبرداری از ارتش سری رژیمهای منطقه ای و غربی در لبنان و گروهکهای تروریستی خفته در این کشور با این عملیات تروریستی بیشتر احساس میشود ، اما برخلاف موج تبلیغاتی و رسانهای که در میان رسانههای وابسته لبنان و منطقه به راه افتاده، افکار عمومی لبنان و حتی مخالفان جریان مقاومت، ارتباط بین اقدامات تروریستی با عملکرد حزب الله را بعید میدانند و معتقدند که حزبالله با عملکرد دو ساله خود در زمینه ایجاد امنیت و دفع خطرات گروههای تروریستی و تکفیری به سمت فتنه انگیزی در لبنان پیش نمیروند.
تمامی جزئیات انفجار به گونهای طراحی شده است که حزبالله را در انجام این اقدام تروریستی متهم میکند، با این وجود لبنانیها به بازی شبکههای مذکور ماهوارهای کشیده نمیشوند، آنها در سالهای اخیر نشان دادند که به اندازه کافی زیرک بوده و جلوی فتنهانگیزیهای مختلف در لبنان را گرفتهاند. به این ترتیب حتی اگر برخی سخنگویان مزدور در تریبون های رسانه ای خلیجی سعی کنند مأموریت عوامل انتحاری را با دامن زدن به فتنه انگیزی در لبنان تکمیل کنند، مردم لبنان اجازه گل آلود کردن اوضاع امنیتی این کشور را نخواهند داد.
چیزی که امروز از نخبگان و مسئولان مسئولیت پذیر لبنان خواسته میشود، این است که با تعمق و آرامش ، روند امنیتی خطرناک کنونی را پشت سر بگذارند. گرچه گفته میشد به علت عدم وجود حسابهای بانکی از سوی حزب الله در بانک های لبنانی، تحریم های بانکی مقاومت نمیتواند هیچ فشاری را بر حزب الله وارد کرده و در عوض بخش های خدماتی و خیریه را با مشکل مواجه خواهد کرد، اما انجام انفجار تروریستی دیروز، نشان داد که توطئهای چند مرحلهای بر ضد مقاومت در جریان است که هرگز به نفع لبنان و حتی گروه های سیاسی متخاصم با آن نیست.
*علی عباسی