سه سال پیش و زمانی که فیلم اکران نشده بود، میلژن کرکا کلژاکویچ، طراح شهرک پیامبر اعظم (ص)، عکسهایی از این پروژه را در سایتش منتشر کرده بود که با تذکر جدی عوامل سازندهی فیلم «محمدرسول الله (ص)» مواجه شد. مجید مجیدی کارگردان فیلم «محمدرسول الله (ص)» وسواس عجیبی در لو نرفتن عکسهای لوکیشن فیلم داشت. او حتی در نخستین نشست رسانه ای فیلم «محمد رسولالله»، در خصوص درخواست سایر کشورها برای استفاده از شهرک پیامبر اعظم (ص) گفته بود: بسیاری از کشورها مانند ترکیه و اندونزی درخواست کردند که در لوکیشنهای این فیلم سینمایی، آثاری را بسازند ولی این اتفاق بعد از نمایش فیلم «محمد رسولالله» رخ میدهد و از جهان اسلام دعوت میکنیم تا در چنین فضایی قرائت درست از اسلام را ارائه دهند و در این زمینه فرهنگسازیهایی صورت گیرد.
پرهزینهترین فیلم تاریخ سینمای ایران، که قرار بود در سینماهای دنیا اکران شود؛ سال گذشته در سینماهای کشور اکران شد و به فروش 16 میلیاردتومانی رسید. از آنچه دیده میشود، انگار سرنوشت استفاده از شهرک پیامبر اعظم (ص) هم مثل اکران فیلم «محمدرسول الله (ص)» فقط کارکرد داخلی دارد. لوکیشنی که قرار بود در اختیار فیلمسازان مسلمان خارجی قرار بگیرد و طبیعتا بازگشت سرمایه ای هم داشته باشد؛ فعلا محلی برای استفاده شبکههای تلویزیونی داخلی شده است!
هزینهی ساخت شهرک پیامبر اعظم (ص) چقدر است؟
پس از نگارش فیلمنامه محمدرسول الله (ص) که یک سال و اندی طول کشید، خردادماه سال 1389 پیش تولید فیلم «محمد رسول الله(ص)» رسما آغاز شد و طبق برنامه ریزی انجام شده شهریور سال 1390 مصادف با عید قربان ساخت دکور این فیلم سینمایی در شهرک سینمایی پیامبر اعظم (ص) در 55 کیلومتری جاده تهران - قم به پایان رسید.
لوکیشن اصلی فیلم سینمایی «محمد رسول الله» در شهرک پیامبر اعظم (ص) بود که در آغاز کار 100 هکتار پیش بینی شده بود اما با پیشرفت ساخت این فیلم سینمایی و نیاز به فضاهای بیشتر برای ساخت دکور و همچنین طرح ساخته شدن قسمت دوم و سوم از فیلم «محمد رسوال الله» این مساحت گسترش پیدا کرد و درنهایت با 220 هکتار مساحت، دکورسازی در آن انجام شد.
پیش از اکران فیلم «محمد رسول الله (ص)» برخی رسانهها، هزینهی ساخت فیلم را 30 میلیون دلار، معادل 100 میلیارد تومان تخمین زدند. این ادعا در حالی مطرح میشد که صادقیان رئیس هیات مدیره شرکت نورتابان درباره جزئیات هزینه ساخت این پروژه سینمایی که شامل ساخت و ساز شهرک و دستمزدهای پرداختی می شد گفت: مجموع هزینههای صرف شده برای ساخت این فیلم 623.3 میلیارد ریال بوده است.
به گفته رئیس هیات مدیره شرکت نورتابان، هزینه ساخت دکورهای شهر مکه 141 میلیارد ریال، هزینه ساخت دکورهای شهر مدینه، 42 میلیارد ریال و ساخت و ساز ساختمان اداری 12.2 میلیاردریال بوده است .
صادقیان با اشاره به اینکه برای ساخت این شهرک، هزینه 141 میلیارد ریالی شده است گفت که عمر استفاده از این سازه 30سال است و فیلمسازان میتوانند از این دکورهای این شهرک استفاده کنند. این اظهارات صادقیان در مورد هزینهی 14 میلیارد تومانی ساخت شهرک پیامبر اعظم(ص) در حالی است که محمد مهدی حیدریان تهیهکننده این فیلم سینمایی نیز ادعا کرده بود که شرکت سینمایی نورتابان، ماهیانه 100 میلیون تومان، برای هزینه تعمیر و نگهداری این مکان میپردازد.
با نگاه به هزینههایی جاری شهرک سینمایی پیامبر اعظم (ص) و البته ظرفیتی که برای این سازه پیش بینی شده بود، گمان میرفت که استفاده از این سازه، تدبیر و استراتژی بهتری بطلبد اما انگار سرنوشت برای تجهیزات و سازههای گرانترین پروژهی تاریخ سینمای ایران، همانند سرنوشت اکران بین المللی این فیلم شده است. همانطور که بخش مهم و حیاتی اکران خارجی فیلم «محمدرسول الله (ص)» همچنان بیدقت و بدون استراتژی به پیش میرود، گویا نحوه به کارگیری از سازه ها و البته تجهیزات و دوربینهای میلیاردی تهیه شده برای این فیلم، هم بدون تدبیر پیش میرود.
سرنوشت فیلم برای اکران بین الملل همچنان نامعلوم است
بعد از گذشت سالها تلاش سینمای ایران برای فتح پرده سینماهای جهان، مجید مجیدی فیلم سینمایی «محمدرسول الله (ص)» برای اکران جهانی آماده کرد. فیلم سینمایی «محمدرسول الله (ص)» از 5 شهریورماه سال 94 در سینماهای کشور اکران شد. فیلمی که توانست تا حدودی با مخاطب داخلی ارتباط برقرار کند نگاهش به سمت خارج از مرزها بود. «محمدرسول الله (ص)» ساخته نشده بود تا فقط در سالنهای محدود سینمای ایران اکران شود. مجیدی کارگردان فیلم «محمدرسول الله (ص)» از روز اول ساخت بنا را بر ارتباط با همه مخاطبان داخلی و خارجی گذاشته بود. برای همین تلاش کرد از چهرههای برجسته سینمای جهان در بین عوامل پشت صحنه استفاده کند.
مجیدی و تیم طراح پخش بین الملل فیلم پس از اینکه در اولین تلاش برای رونمایی این اثر در جشنواره فیلم کن، ناکام ماندند، سراغ اکران خارجی فیلم، در جشنواره فیلم مونترال رفتند. جشنوارهای که جزء جشنوارههای درجه یک بینالمللی محسوب نمیشود و معمولا سروصدا و هیاهوی رسانهای زیادی هم در اطرافش به وجود نمیآید. فیلم «محمد رسولالله(ص)» در این جشنواره به نمایش درآمد و گزارشهای جالبی هم از نحوه واکنش تماشاچیان و صفبستن مخاطبان برای دیدن فیلم در رسانهها پخش شد. اما ماجرا اینجا بود که همه آن چیزی که توسط عوامل مرتبط با نمایش فیلم در کانادا منتشر شد نشان میداد که بیشتر واکنشها، ایرانیان پرتعداد مقیم کانادا بودند و کارکرد فیلم به یک نمایش محفلی برای ایرانیان کانادایی در رایزنی فرهنگی نداشته ایران در کانادا تقلیل یافته بود.
تلاش ناکام دیگر برای جلب توجه نگاه بین المللی به فیلم «محمدرسول الله (ص)»، انتخاب این اثر برای حضور در اسکار بود. از همان ابتدا فیلم مجیدی از اسکار حذف شد. ماجرایی که البته حدس زده میشد که «محمد رسولالله(ص)» واضحا فیلم اسکارپسندی نبود. تنها گزینه برای فرار از انتقادات نسبت به وضعیت اکران بینالمللی این فیلم پناه بردن به کشور همسایه و اکران سراسری در کشور ترکیه بود.
بنا به اعلام مجیدی، بنا بر این شد در اکرانی گسترده از 17 ربیعالاول سالروز میلاد پیامبر، در 400 سینمای ترکیه اکران شود. گفته میشد در این کشور اقبال برای اکران عمومی بسیار است و فیلم را به خیرالدین کارابان مفتی اعظم این کشور نشان دادند و مورد پسند وی قرار گرفته است. اما اکران فیلم «محمدرسول الله (ص)» در کشورمسلمان ترکیه هم منتفی شد. فیلمی که قرار بود حرف جهانی بزند و با غلبهی نگاه تصویری در روایتش ، بنا را بر کسب سهمی از پردههای سینماهای کشورهای غربی گذاشته بود؛ حالا میان مسمانان هم به نمایش در نیامده است.
گفتههای عوامل اکران فیلم، کماکان امیدوارکننده است. دائما از شروع اکران فیلم در کشورهای خارجی وعده میدهند. از زمان نمایش فیلم در مونترال تا امروز نزدیک به یک سال میگذرد و فیلم «محمد رسولالله(ص)» جز چند اکران به شدت محدود در چند کشور خارجی که بیشتر شرکتکنندکان در آن هم ایرانیان خارجنشین بودند، عملا امکان اکران ویژهی خارجی را نداشته است.
آیا سرنوشت فیلم «محمدرسول الله (ص)» برای اکران در سالنهای سینمای دنیا همچنان نامعلوم است؟