بنابر این گزارش، عملیات آزادسازی شهر فلوجه از اشغال گروه تروریستی تکفیری داعش در شرایطی آغاز شد که برخی جریانات به بهانه مبارزه با فساد مالی و اداری موجود در نهادهای دولتی اقدام به ناامن کردن پایتخت عراق از طریق تظاهرات های شبانه روزی، حملات به دفاتر احزاب و گروه های زیرمجموعه حشدالشعبی (بسیج مردمی) و هجوم های پی در پی به منطقه سبز بغداد مرکز اداری - سیاسی عراق شامل دفاتر پارلمان، نخست وزیری و ... کردند. امری که موجب تضعیف وجهه مردمی دولت عراق، بی ثباتی و نا امن سازی عقبه جبهه ها و القاکننده حس چند دستگی میان جریان های اصلی تشکیل دهنده حکومت عراق علی الخصوص در میان اکثریت شیعه این کشور بود.
به موازات این ناامنی ها در پایتخت عراق، موج سنگینی از فشارهای پیدا و پنهان از سوی کشورهای حامی تروریسم و در راس آنها آمریکا، عربستان سعودی، قطر، اردن و ترکیه به دولت و شخص حیدر العبادی نخست وزیر این کشور وارد آمد تا وی را از آغاز عملیات پاکسازی فلوجه منصرف کنند. این فشارها بر چند بخش شامل :
فشارهای سیاسی:
در همین راستا دو روز پیش از اغاز عملیات آزادسازی فلوجه، باراک اوباما با اعزام دانفورد رئیس ستاد مشترک ارتش کشورش به بغداد پیامی محرمانه به حیدر العبادی داده و مخالفت جدی خود را با هرگونه عملیات در این شهر اعلام و تهدیداتی را نیز چاشنی این نامه کرده بود. وی پس از دیدار با حیدر العبادی بلافاصله بغداد را به مقصد واشنگتن ترک کرد تا پاسخ منفی نخست وزیر عراق به خواسته توقف عملیات فلوجه را به اطلاع اوباما برساند.
روز۳۰ اردیبهشت و در حالی که اقدامات نیروهای امنیتی و حشد شعبی برای محاصره فلوجه نشانهای از تغییر رویکرد دولت عراق برای تعیین تکلیف فلوجه قبل از موصل بود، دریادار دانفورد رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده آمریکا ، گفته بود که ارزیابی ها نشان می دهد نیروهای عراقی قادرند به طور هم زمان هر دو اقدامِ محاصره فلوجه و گام های عملیات در موصل را بردارند! حقیقت این است که دولت فعلی آمریکا از حزب دموکرات در ماه های پایانی خود قرار داشته و با توجه به انتخابات در پیش روی ریاست جمهوری بشدت نیازمند برگ برنده بزرگ برای بهره برداری از آن در عرصه تبلیغات انتخاباتی است.
با توجه به اینکه دغدغه امنیت و جنگ علیه تروریسم مهمترین موضوع این روزهای رسانههای غربی و خصوصا جامعه آمریکا تبدیل شده، بدست آوردن پیروزی های چشمگیر میدانی در سوریه و عراق همان برگ برنده مورد نیاز دموکرات ها برای پیروزی در این عرصه است. در همین راستا می توان عملکرد آمریکایی ها را در ورود عملی به عرصه نبردها در شمال سوریه جهت عملیات بازپس گیری شهر منبج واقع در حاشیه شمالی استان حلب این کشور در معیت نیروهای چند ملیتی شامل "کردهای سوریه، گروه تروریستی پ.ک.ک، ارتش آزاد و ... از طریق انتقال 500 نیروی ویژه و حمایت های هوایی گسترده از شبه نظامیان برای بازپس گیری این شهر ارزیابی کرد.
تقریبا بطور همزمان در عراق نیز آمریکاییها طرح علمیات بازپسگیری شهر موصل در یک بازه زمانی مشخص ترجیحا تا پیش از اتمام رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری این کشور را نیز تهیه کرده بودند که با آغاز عملیات در فلوجه نقشههای آنها دچار فروپاشی گردید. آغاز عملیات فلوجه با مشارکت 50 هزار نیروی نظامی از ارتش، پلیس فدرال و بسیج مردمی (شیعه و سنی) عراق برای بازپس گیری فلوجه موجب خشم شدید طرف امریکایی شد. چرا که دولت عراق با هدف جلوگیری از جوسازیهای رسانهای و فشارهای آمریکا یگانهای ویژه ارتش 50 هزار نفره عراق را مامور ورود به داخل شهر فلوجه و پاکسازی محله به محله آن کرد.
این بدان معناست که بخش اعظم نیروی نظامی عراقی مورد نظر آمریکاییها برای حمله به موصل درگیر عملیات در فلوجه شده و عملا طرح استفاده از برگ برنده آزادسازی مقر خلافت داعش در موصل در انتخابات ریاست جمهوری از سوی دموکراتها دچار وقفه زمانی قابل توجهی می شد. این وقفه زمانی دقیقا بر خلاف طرح آمریکا برای سیطره بر این شهر طی بازه زمانی پیش از روز رای گیری ریاست جمهوری این کشور است.
فشارهای نظامی:
از لحظه آغاز هجوم داعش به عراق در سال 2014 و بحران جدی در این کشور، آمریکا به انحاء مختلف در صدد ماهی گفتن از آب گل آلود شده برآمد. یکی از مهمترین و ناجوانمردانهترین ابزارهای آمریکا برای به تسلیم کشیدن دولت عراق در مقابل خواستههای نامشروع خود، ممانعت از ارسال محمولههای تسلیحاتی خریداری شده از سوی این کشور بود.
این تسلیحات شامل "هواپیماهای اف 16، تانکهای آبرامز و انواع خودروهای زرهی و همچنین مهمات مورد نیاز طرف عراقی برای مقابله با حملات گسترده و کاملا هماهنگ ده ها هزار تروریستی بعثی - داعشی به استانهای مختلف این کشور بود. امری که با تداوم و گسترش درگیریها موجب روی آوردن دولت عراق به طرف های دیگر همچون روسیه و برخی کشورهای عضو سابق بلوک شرق همچون جمهوری چک، کرواسی، چین و .... گردید.
جنگ روانی رسانهای:
قدرت رسانهای یکی از مهمترین ابزارهای ائتلاف غربی - عبری - عربی برای تاثیرگذاری بر بحرانها، جوامع و کشورهای مختلف است. به محض انتشار خبر آغاز عملیات پاکسازی فلوجه از داعش، رسانههای عربی همچون الجزیره، العربیه، الحدث، بی بی سی عربی و .... تمرکز خود را برای به شکست کشاندن آن و تحت فشار قرار دادن یگانهای مشارکتکننده در آن آغاز کردند. خطوط کلی فضاسازیهای رسانههای مذکور شامل موارد زیر بوده است:
1 - القای حس درگیری میان شیعه و سنی
2 - متهم ساختن یگانهای وابسته به نیروهای بسیج مردمی به ارتکاب جنایت علیه اهل سنت فلوجه
3 - بحرانسازی تصنعی پیرامون وضعیت پناهجویان فلوجه
4 - ایجاد چند دستگی میان مسئولان سیاسی و شخصیتهای قومی عراق
در بعد نظامی، عملیات نیروهای عراقی در نیمه شعبان گذشته در محورهای شش گانه زیر آغاز گردید. توضیح اینکه طرح کلی عملیات شامل دو مرحله عملیات محاصره پیرامونی شهر و در مرحله بعدی ورود به محلات داخلی فلوجه و پاکسازی خیابان به خیابان آن بوده است. برآیند اطلاعاتی که حشد الشعبی درباره محورهای عملیات نیمه شعبان منتشر کرده ناظر به تمرکز عملیات در نیم دایره جبهه شرقی از زاویه شمالی تا جنوبی به سمت دیواره غربی فلوجه است. اما نگاه دقیق تری به محل مواضع سایر نیروها حکایت از گشایش چهار محور شمال شرق ، جنوب شرق و جنوبی دارد که تقسیم نیروهای تهاجمی در آن به شرح زیر است:
۱. محور چپ دجله: به سمت ذراع دجله و منطقه ابوسوده در شرق فلوجه
۲. محور شمال صقلاویه: به سمت منطقه ابوشجل در شمال غرب فلوجه
۳. محور کرمه: از پُل کرمه به سمت مرکز شهر در شمال شرق فلوجه
۴. محور صبیحات از منطقه صنعتی الازرق در شرق فلوجه
۵. از منطقه لطیفیه به سمت منطقه شهابی در شمال شرق فلوجه
۶. محور جنوب غرب فلوجه به سمت بیمارستان اردن
مشارکت نیروهای حشدالشعبی در عملیات آزادسازی فلوجه و هماهنگی کامل آنها با یگانهای ارتش و پلیس عراق از مهمترین ویژگیهای عملیات بازپس گیری فلوجه است. نقشه عملیات به گونهای تکمیل شده که علاوه بر ورود سریع به شهر کمترین آسیب به غیر نظامیان (که دغدغه اصلی حکومت مرکزی بودند) وارد شود و حساسیتهای قومی و مذهبی که بیم آن میرفت، به وجود نیاید. در این عملیات نیروهای ویژه کماندویی حشد الشعبی نیروهای اصلی و استحکامات دفاعی داعش را از بین برده و ارتش عراق هم پشتیبانی هوایی و زمینی وآتشبار سنگین توپخانه ای از آنها حمایت کرده است.
در مرحله دوم عملیات، نفوذ به محلات شهر فلوجه بر عهده بسیج عشایری متشکل از ساکنین استانهای الانبار و شهر فلوجه و همچنین نیروهای ویژه مبارزه با تروریسم ارتش عراق سپرده شد. یگانهای نظامی حشدالشعبی نیز عهدهدار حمایت از عقبه نیروها و حفظ محاصره شهر جهت جلوگیری از ورود نیروهای تازه نفس و یا تجهیزات برای داعش را عهدهدار شدند. این عملیات نشان داد که مردم عراق اگر بر تواناییهای خود تمرکز داشته باشند، توانایی نابودی پدیده شوم تروریسم تکفیری و پیروزی های مهم میدانی از جمله سیطره بر بیش از 80 درصد از محلات فلوجه و وارد آوردن تلفات سنگین 2000 نفری به سازمان رزم داعش را داشته و پیروزی های چشمگیر اخیر امید به ادامه این روند را در قلوب مردم و رزمندگان عراقی روشن کرده است.