به گزارش مشرق، بامداد روز گذشته (دوشنبه)، شهر جده عربستان سعودی شاهد یک حمله انتحاری بود. در این حمله که در نزدیکی کنسولگری آمریکا صورت گرفت، دو تن از نیروهای امنیتی عربستان زخمی شدند و عامل انتحاری کشته شد.
بر اساس گزارش فارس، سخنگوی امنیتی وزارت کشور
عربستان در این باره گفت: در ساعت 2:15 بامداد دوشنبه در تقاطع خیابان
فسطین با خیابان حائل و در نزدیکی بیمارستان «سلیمان فقیه» ، نیروهای
امنیتی به یک شخص و رفتارهای عجیب وی مشکوک می‌شوند و هنگامی که به سمت وی
می‌روند تا درباره علت این رفتارش از وی سوال کنند فرد انتحاری خود را
منفجر می‌کند.
برخی رسانه‌ها نیز گزارش داده‌اند: «فرد انتحاری، خودروی خود را توقفگاه کنار مسجد در نزدیکی کنسولگری آمریکا پارک می‌کند و به سمت نیروهای امنیتی مسئول تامین امنیت این کنسولگری می‌رود و این‌چنین وانمود می‌کند که به دنبال چیزی می‌گردد؛ سپس می‌گوید: "متشکرم، مثل اینکه اشتباه کرده‌ام" اما در هنگام بازگشت این فرد به سمت خودروی پارک شده صدای انفجار شنیده می‌شود.
اما این پایان ماجرای «دوشنبه سعودیها» نبود. دو عامل انفجاری شامگاه دوشنبه خود را در نزدیکی حرم نبوی و مسجدی در شهر قطیف واقع در شرق کشور عربستان منفجر کردند. شبکه خبری سی‌ان‌ان گزارش داد که در حادثه انفجار مدینه، شش نفر از جمله چهار نیروی امنیتی کشته شدند. انفجار قطیف جز عامل انتحاری، تلفات دیگری نداشت. گفتنی است شهر قطیف از شهرهایی است که مورد سرکوب نیروهای امنیتی عربستان سعودی قرار داشته است.
تروریسم در هرکجا که رخ نماید محکوم است، این موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران بوده و هست؛ چه این پدیده شوم در شهرهای عربستان سعودی رخ دهد و چه چون روزهای قبل، در بغداد بیش از 200 نفر را طعمه خود سازد و قریب به 5 سال کشوری همچون سوریه را به‌کام دردناک‌ترین وقایع فرو برد.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز شامگاه دوشنبه اقدامات تروریستی در عربستان سعودی را محکوم کرد. وزارت امور خارجه تاکید کرد: «همان‌گونه که بارها از سوی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده است، تروریسم در هر شکل آن و در هر نقطه از جهان به شدت محکوم است و باید با جدیت تمام توسط تمامی کشورها با منابع، علل و عوامل آن برخورد قاطع به عمل آید.»
با این حال، تردیدی نیست که در این موج تروریسمی که به راه افتاده و اکنون گریبان ریاض را در درون مرزهایش گرفته، هیچ کشوری بیش از عربستان سعودی مسئولیت ندارد و هیچ پدیده‌ای بیش از ایدئولوژی تکفیری سهیم نیست.
«جو بایدن»، معاون رئیس‌جمهور آمریکا اخیرا در مصاحبه‌ای با بلومبرگ تصریح کرد که عربستان سعودی برای مقابله با داعش جدیت ندارد. بایدن در مهرماه سال 93 نیز سیاست‌های متحدین منطقه‌ای آمریکا از جمله عربستان سعودی را مورد انتقاد قرار داده بود: «گلایه همیشگی من این بود که بزرگترین مسئله ما متحدانمان هستند. متحدان ما در منطقه، بزرگترین مسئله ما در سوریه بودند. ترک‌ها دوستان فوق‌العاده‌ای هستند و من همیشه روابط بسیار خوبی با اردوغان داشته‌ام و زمان زیادی را با او گذرانده‌ام. سعودیها، اماراتی‌ها و بقیه. آنها چه کار می‌کردند؟ آنها آن‌قدر مصمم به کنار زدن اسد و در اصل یک جنگ نیابتی شیعی-سنی بودند... که صدها میلیون دلار و ده‌ها و صدها هزار تن تسلیحات را برای هر کسی که با اسد می‌جنگید روانه کردند، بدون در نظر گرفتن اینکه افرادی که در حال دریافت این کمک‌ها بودند، النصره، القاعده و عوامل افراط‌‌گرای جهادی بودند که از دیگر بخش‌های جهان آمده‌اند.»
وی که در دانشگاه هاروارد سخن می‌گفت، با اذعان به اینکه همین کمک‌ها بحران منطقه را شکل داده، گفت: «ظهور داعش همه را از خواب بیدار کرد. یعنی همان القاعده عراق که بعد از رانده شدن از این کشور، در شرق سوریه برای خود فضایی پیدا کرد و با النصره وارد همکاری شد. یعنی همان گروهی که ما از اول آن را تروریستی اعلام کردیم، اما نتوانستیم متحدان خود را متقاعد کنیم که آن را مورد حمایت قرار ندهند.»
هرچند بعدا بایدن مواضعش را بر اساس منافع سیاست خارجی آمریکا تغییر داد، اما کسی نیست که باور کند معاون رئیس‌جمهور آمریکا این سخنان را در دانشگاهی به اعتبار هاروارد به شوخی بیان کرده باشد. این سخنان، سخنان مقامات ایرانی یا رئیس‌جمهور سوریه یا دبیر کل حزب‌الله لبنان نیست بلکه بیانات دومین مقام سیاسی در ایالات متحده است.
از سبک و سیاق انفجارهای دوشنبه نیز برمی‌آید که می‌توانند کار تکفیری‌ها باشند:
الف – انفجارها به شکل انتحاری صورت گرفته که سبک مورد استفاده همیشگی تکفیری‌هاست؛
ب – انفجار جده در مقابل کنسولگری آمریکا صورت گرفته که سلفی‌ها عموما از تقابل خود با «رسالت‌گرایی» آن کشور و تمدن غرب سخن می‌گویند، هرچند که عملکردشان در بسیاری مواقع مورد استفاده همین غربی‌ها بوده است؛
ج – انفجارهای قطیف و مدینة النبی (ص) هم‌زمان صورت گرفته است. قطیف شهری شیعه‌نشین است که تکفیری‌ها کشتار آنها را بر خود فرض می‌دانند. همچنین آنها که جریان تکفیری را می‌شناسند، خوب می‌دانند که این جریان اصولا با ساختن مرقد برای بزرگان دینی مخالف است و برخی سران فکری این جریان از تخریب مرقد رسول‌الله (ص) هم سخن گفته‌اند. بنابراین انجام عملیات در نزدیکی حرم پیامبر اسلام (ص)، با افکار تکفیری هماهنگ است. نکته دیگر آنکه، در گستره تفکرات اسلامی، تکفیری‌های سلفی تنها گروهی هستند که چنین می‌اندیشند. باقی تفکرات اسلامی از شیعه و سنی، همگی بر احترام به مرقد مطهر رسول اکرم (ص) و تکریم آن، تاکید دارند.
اکنون باید گفت سعودیها به همان چاهی داخل شده‌اند که خود برای منطقه کنده‌اند، هرچند هنوز با ته این چاه فاصله دارند اما از آینده کسی خبر ندارد. داخل شدن به این چاه یقینا برای سعودیها هزینه‌های جدی مادی و معنوی خواهد داشت. نباید فراموش کرد که شهرهای جده و مدینه، هر دو در برگزاری مراسم سالانه حج دخیل هستند و اکنون این دو شهر، در اذهان جهانیان ناامن شناخته می‌شوند. حج، دومین منبع درآمد عربستان سعودی پس از صادرات نفت است.
برای رهایی از این ناامنی، بیانیه‌های حمایت‌آمیز کشورهای عضو اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس نیز چندان مثمر ثمر به‌نظر نمی‌رسد. سعودیها اگر عزم تقابل با تروریسم دارند باید از حمایت مالی و تسلیحاتی تروریستها دست کشیده و در سراسر منطقه با این پدیده تقابل جویند، نه فقط در داخل مرزهای عربستان سعودی.
«سرای درشت تروریسم»، اکنون «دوران زین به پشت» خود را به حکام ریاض می‌نمایاند و سرای فریب سیاست، اکنون «فراز» خود را به آنان نشان می‌دهد؛ از این رو بهتر است به‌جای کشتار مردم یمن و فشارهای مالی بر سازمان ملل برای خروج نامشان از فهرست قاتل کودکان، چاره‌ای دگر بیندیشند.
-علیرضا کریمی
