دعوت مردم و دعوت خدا و رسول

دعوت از واژه‌های مهم عاشورای امام حسین(ع) است که دو نوع است؛ دعوتی که مردم انجام دادند و دعوتی که امام از مردم به عمل آورد. این دو نوع دعوت در قرآن هم به همین شکل آمده است، یعنی دعوت از جانب مردم و دعوت از جانب خدا و رسول.

دعای خدا و رسول زمینه‌ساز دعوت ما است

دعوت را اگر معنا کنیم به واژه دعا می‌رسیم؛ یعنی دعای خدا و رسول زمینه‌ساز دعوت ما است. در آیه 24 سوره انفال آمده است؛ «ای کسانی که ایمان آورد‌اید اجابت کنید کسانی که شما را دعوت کرده‌اند».

دعوت خدا و رسول انسان را به زندگی جدید دعوت می‌کند

ما در عرف معمول افراد را برای میهمانی دعوت می‌کنیم که این یک نشاط زودگذر است و یا برای خواندن یک کتاب کسی را دعوت می‌کنیم و این عمیق‌تر است. اما ممکن است کسی را برای حضور در یک کلاس دعوت کنیم که این دعوت ثمراتش بالاتر از دیگر دعوت‌ها است. دعوت خدا و رسول از اینها هم بالاتر است و انسان را به زندگی جدید دعوت می‌کند، به عنوان مثال جنین انسان در ابتدا بی‌روح است، اما رشد می‌کند تا به جایی می‌رسد که با دمیدن روح از او دعوت می‌شود و درنهایت شرافت پیدا می‌کند. خدا و رسول دعوتشان اینگونه است و ما را به سوی زندگی جدید سوق می‌دهند.

کسانی که در روز قیامت پاسخی دریافت نمی‌کنند

دعوت انسان‌ها به دلیل اختیاری که دارند دو سمت دارد؛ یعنی یا در راستای خدا است و یا غیر خدا. انسان هنگامی که برای کمک خواستن از غیر خدا مدد می‌جوید در واقع چیزی دریافت نمی‌کند و اینگونه افراد در روز قیامت هم هر چه فریاد می‌زنند چیزی نمی‌شوند زیرا خدا وعده داده که «بخوانید مرا تا  اجابت کنم شما را» پس افرادی که غیرخدا را دعوت می‌کنند در قیامت هرچه صدا بزنند پاسخی نمی‌شوند.

درخواست از خدا به معنای دعا کردن نیست

موضوع بعدی این است که دعا کردن چیست و درواقع ما با دعا کردن چه کاری انجام می‌دهیم، البته اشتباهاً بیان درخواست از خدا معنایش با دعا عوض شده در حالی که درخواست کردن از خدا دعا نیست،‌ دعا نوعی خواندن و صدا زدن است. شما ابتدا طرف مقابلتان را صدا می‌زنید و هنگامی که پاسخی از او شنیدید درخواستتان را مطرح می‌کنید. دعا کردن هم دقیقاً همین است و با دعا ما خدا را صدا می‌زنیم، البته در بسیاری از ادعیه، ائمه(ع) فقط به خواندن و صدا زدن و جلب توجه خدا مشغولند و هیچ درخواستی مطرح نمی‌کنند. همچنین اصرار بر درخواست کردن از خدا جایز نیست اما اصرار بر دعا کردن و خواندن خدا جایز است.

اینکه ما برای همه حالت‌ها،‌ روزها و یا حتی لحظات ادعیه داریم به این دلیل است که بزرگان می‌خواهند انسان در همه لحظات توجه خدا را جلب کنند. با این توضیحات به این نتیجه می‌رسیم که دعوت خدا و رسول خدا یک حیات و تولد دیگر است و نباید ما دعوت رسول خدا را در کنار دعوت دیگر بندگان قرار دهیم.