سرویس جهان مشرق - این روزها جبهه عملیاتی حلب به مهمترین کانون عملیات های ارتش سوریه و نیروهای مقاومت تبدیل شده است تا سرنوشت مهمترین جبهه عملیاتی بحران سوریه یکسره شود.حلب
حلب یکی از بزرگترین شهرهای سوریه، مرکز استانی به همین نام است که در شمال غربی سوریه واقع شده و تنها 310 کیلومتر با دمشق، مرکز سوریه فاصله دارد.
برخی قدمت شهر حلب را به هزاره ششم قبل از میلاد ارجاع می دهند، لذا یکی از قدیمی ترین شهرهای دنیا محسوب می شود. مسلمانان در۶۳۶ میلادی بر حلب مسلط شدند و در قرن 16 بخشی از امپراتوری عثمانی به عنوان تجاری میان شرق و غرب تبدیل شد.
به دنبال استقلال سوریه، حلب به مرکز صنعت و اقتصاد این کشور و رقیب دمشق تبدیل شد. براساس سرشماری سال 2005 این شهر دارای جمعیتی بالغ بر 2 میلیون 300 هزار نفر بود که اغلب آنها را مسلمانان سنی مذهب تشکیل می دهند. کردها و ترکمن ها و مسیحیان و نیز ارامنه و شیعیان و علویان نیز از دیگر طوایف و اقلیت های ساکن حلب به شمار می آیند.
نبرد سنگین میان نیروهای مشترک ارتش سوریه و گروه های هم پیمان با ائتلاف دو گروه القاعده و ارتش آزاد در شمال شهر حلب
حلب و بحران سوریه
حوادث حلب از فوریه 2012 شروع شد. نبردهای جاری در این شهر با افت و خیز یکنواختی ادامه داشت تا اینکه دخالت روس ها در سال 2015 این نبردها را از رکود خارج کرد.
تشدید نبردها در حلب و ملتهب شدن محورهای مختلف آن، آمریکایی ها را به تکاپو واداشت، تا این التهاب را فرو بنشانند. آتش بس اسفند ماه گذشته نتیجه این تلاش ها بود که در برخی مناطق سوریه از جمله حلب برقرار شد و از این جهت اهمیت داشت که حلب با حضور روس ها در میدان شاهد نبردهای سرنوشت سازی بود، نبردهایی که کارشناسان منطقه حل بحران سوریه را در گروه حل بحران حلب می دانند، لذا نبردهای حلب به مثابه یک نمونه کوچک از جنگ منطقه ای یا بین المللی است.
همه بازیگران داخلی، منطقه ای و بین الملی و همپیمانان و حامیان آنها در حلب حضور دارند، شهری که امتداد ترکیه و عراق و دریچه مناطق کُردنشین و نقطه آغاز پیشروی به سوی شهر رقه، پایگاه داعش در سوریه است.
{$sepehr_media_1678682_400_300}
نبردهای تن به تن در شمال حلب حلب گواه قدرت نظام سوریه یا ضعف آن نیز به شمار می آید، از همین رو بازپس گیری حلب، ورق را به نفع دولت سوریه بر می گرداند و در مذاکرات با مخالفان سوری دست بالا را خواهد داشت و دست آمریکا را از ادامه فشار بر دمشق فشار کوتاه می کند.
طی روزهای گذشته ارتش سوریه و نیروهای مقاومت دستاوردهای بزرگی در حلب داشته اند. این نیروها علاوه بر تسلط بر منطقه «مزارع الملاح» موفق شدند، تنها راه ارتباطی تروریست ها در حلب با دنیای خارج یعنی «جاده کاستلو» را قطع کنند.
نقش تاثیرگذار دو نقطه راهبردی در محاصره حلب
برای تکمیل محاصره بخش شرقی شهر حلب که تحت تصرف گروه های مسلح تروریستی است، دو منطقه «مزارع الملاح» و «جاده کاستلو» اساسی ترین و تاثیر گذارترین نقش را ایفا می کنند.
{$sepehr_media_1678685_400_300}
بمباران شبانه کاروان های گروه های تروریستی در جاده کاستلو در حلب - مزارع الملاح
منطقه «مزارع الملاح» که در ریف شمالی شهر حلب قرار گرفته، از سه مزرعه متصل به هم شمالی، جنوبی و میانی تشکیل شده است. این مزارع طی چند سال گذشته شاهد نبردها و جنگ و گریزهای زیادی بین ارتش سوریه و گروه های مسلح بود.
عملیات ارتش سوریه برای آزادسازی این مزارع از مزارع میانی 25 ژوئن گذشته آغاز شد. پس از آزادسازی مزارع میانی، عملیات ارتش سوریه و نیروی همپیمان با آن، با پیشروی به سمت مزارع جنوبی ادامه یافت و این مزارع یک روز بعد، 26 ژوئن آزاد شدند تا نگاه ها به سمت مزارع شمالی متمرکز شود که مهمترین بخش از عملیات آزادسازی مزارع الملاح را تشکیل می داد، چون این بخش از منطقه الملاح به جاده کاستلو، به عنوان گلوگاه گروه های تروریستی ریف شرقی حلب مشرف بود.
منطقه راهبردی مزارع ملاح
8 جولای نیروهای مقاومت و ارتش سوریه با آزادسازی این بخش از مزارع الملاح بر تمام بخش های این منطقه سیطره یابند تا به دنبال آن عملیات سیطره بر جاده راهبردی کاستلو آغاز شود.
- جاده راهبردی کاستلو
شرق شهر حلب با 300 هزار نفر جمعیت تحت تصرف گروه های تروریستی است و تنها مسیر اصلی پشتیبانی این گروه ها در چند ماه گذشته مسیری به نام جاده کاستلو بود که هم اکنون تحت کنترل ارتش سوریه و نیروهای مقاومت است.
جاده کاستلو
جاده کاستیلو، در واقع اتوبانی واقع در ریف شمالی حلب با موقعیت بسیار مهم ژئوپلتیک است. اهمیت راهبردی این جاده از آنجا نشات می گیرد که افزون بر اینکه بخش غربی شهر حلب را به بخش شرقی آن هم متصل می کند، از یک سمت به ریف شمالی حلب و مناطق قرار گرفته برسر مرزهای ترکیه منتهی می شود و از سوی دیگر، حلب را به استان ادلب مرتبط می کند که بیش از نیمی از آن از جمله شهر ادلب، مرکز این استان در تصرف گروه های تروریستی تکفیری از جمله جبهه النصره و احرار شام است، به همین دلیل سقوط این جاده برای گروه های تروریستی مستقر در حلب و ریف آن به معنای بازی با موجودیت و زندگی آنهاست و با از دست دادن این جاده باید منتظر شکست های جبران ناپذیری باشند که به از دست دادن مناطق تحت تصرف آنها در حلب و ریف های آن منجر خواهد شد.
در واقع جاده کاستلو تنها مسیر تدارکاتی و راه ارتباطی گروه های تروریستی با دنیای خارج از طریق ترکیه است و همواره از آن به عنوان شاهراه حیاتی گروه های تروریستی در حلب یاد شده است.
موقعیت جاده کاستلو در نقشه
کاستلو تنها برای گروه های تروریستی حائز اهمیت نیست، بلکه برای حامیان منطقه ای و بین المللی این گروه ها که نیازمند حفظ ارتباط مستمر خود با سرکردگان گروه های مسلح و تروریستی هستند، نیز حائز اهمیت است.
موقعیت سه شهرک حریتان، حیان و عندان در ریف حلب
مهمترین شهرها و شهرک های قرار گرفته در این مسیر سه شهرک حریتان، حیان و عندان هستند که در طول بحران سوریه نقش مهمی را در انتقال کمک های امدادی و تسلیحاتی و نیروی انسانی به گروه های تروریستی و بالعکس انتقال مجروحان گروه های تروریستی از محورهای درگیری به مراکز درمانی ترکیه و بیمارستان های میدانی دایر شده در مناطق مرزی این کشور و فرار سرکردگان گروه های تروریستی و عناصر مسلح در مواقعی که عرصه را بر خود تنگ می دیدند، ایفا کردند.
گوشه ای از نبردهای ارتش سوریه در شهرک حریتان
با توجه به مناطق آزاد شده در جبهه عملیاتی حلب و ریف های آن، هم اکنون این سه شهرک که مثلث تدارکات، پشتیبانی و انتقال عناصر تروریستی به مناطق مختلف ریف شمالی حلب را تشکیل می دهند، آخرین ایستگاه امدادرسانی و ارسال کمک های تسلیحاتی و لجستیکی از ترکیه به گروه های تروریستی در بخش شرقی شهر حلب به شمار می آیند.
تصاویری از نبردهای مزارع ملاح و جاده کاستلو
اهمیت جاده کاستلو در طول بحران سوریه موجب استقرار و تمرکز ده ها گروه مسلح تروریستی در اغلب شهرها، شهرک ها و روستاهای قرار گرفته در مسیر این جاده و مناطق نزدیک به آن شده و این مناطق را به اصلی ترین و بزرگ ترین مراکز استقرار و تجمع تروریست ها و مهمترین پایگاه های گروه های مسلح از جمله جبهه النصره، داعش، احرار شام و ارتش آزاد تبدیل کرده است.
{$sepehr_media_1678664_400_300}
نبردهای سنگین میان نیروهای مشترک ارتش سوریه و گروه های هم پیمان با ائتلاف دو گروه القاعده و ارتش آزاد در شمال شهر حلب اهمیت آزادسازی جاده کاستلو و در دست گرفتن کنترل آن توسط ارتش سوریه و نیروهای حزب الله را می توان در موارد زیر ملاحظه کرد:
- با سیطره ارتش سوریه بر این جاده ارتباط گروه های تروریستی مستقر در ریف شمالی حلب از کاستلو به اتوبان غازیان تپ قطع می شود
- آزادسازی اتوبان کاستلو ارتباط مناطق تحت اشغال گروه های تروریستی بین حلب و ریف های آن و انتقال مهمات و تجهیزات نظامی و عناصر مسلح از شهرک های حریتان، حیان و عندان به محورهای درگیر را قطع می کند
- در دست گرفتن کنترل اتوبان کاستلو را راه برای عملیات آزاد سازی اردوگاه آوارگان فلسطینی حندرات، در ریف جنوبی حلب و مناطق اطراف آن هموار می کند و این عملیات را تسریع خواهد کرد
- آزادسازی اتوبان کاستلو ارتباط مناطق تحت اشغال گروه های تروریستی بین حلب و ریف های آن و انتقال مهمات و تجهیزات نظامی و عناصر مسلح از شهرک های حریتان، حیان و عندان به محورهای درگیر را قطع می کند
- در دست گرفتن کنترل اتوبان کاستلو را راه برای عملیات آزاد سازی اردوگاه آوارگان فلسطینی حندرات، در ریف جنوبی حلب و مناطق اطراف آن هموار می کند و این عملیات را تسریع خواهد کرد
- شهرک های آن سوتر در ریف حلب همچون نبل و الزهرا که چند ماهی است، از شکست حصر آنها می گذرد، در حاشیه امن تری می گیرند تا به تبع آن مناطق و شهرک های قرار گرفته در ریف شمال غربی حلب که عمدتا تحت کنترل ارتش سوریه و نیروهای داوطلب مردمی است، از حملات تروریستی این گروه ها در امان بمانند
تصاویری از نبردهای مزارع ملاح و جاده کاستلو
با تسلط ارتش سوریه و نیروهای مقاومت بر منطقه مزارع الملاح و جاده کاستلو هم اکنون گروه های تروریستی شرایط بسیار دشواری را از حیث اتمام مهمات و ذخایر خود سپری می کنند و تنها راه برآوردن این نیازها تونل ها و کانال های زیر زمینی است که با توجه به شدت و گستردگی دامنه نبردها نمی توانند، حداقل نیازهای گروه های تروریستی را تامین کنند.
مهمترین عوامل تاثیر گذار بر پیروزی ها و موفقیت های ارتش سوریه و نیروهای مقاومت در حلب را باید در انتخاب صحیح و به جای تاکتیک های نظامی، انتخاب درست روس ها مبنی بر ادامه حضور نظامی در عرصه میدانی سوریه، از سرگیری مناسبات آنکارا – مسکو، بازگشت هماهنگی و تلاش آمریکایی ها برای حل و فصل دیپلماتیک بحران سوریه و شکست آتش بس ملاحظه کرد.
*حمیدرضا عموزاده
