بلومبرگ، روز گذشته در گزارشی اعلام کرد؛ هواپیمای تولیدی شرکت صنایع سنگین میتسوبیشی، نخستین هواپیمای ساخت ژاپن، برای طی کردن مراحل آزمایش و دریافت مجوز پرواز از مراکز هوانوردی آمریکا، به سمت این کشور پرواز کرد که بروز نقص فنی در سیستم تهویه هوا باعث شد این هواپیما به ژاپن باز گردد.

این همان هواپیمایی است که دولت یازدهم خبر از خرید آن را اعلام کرده بود. 30 تیر امسال اصغر فخریه قائم مقام وزیر راه و شهرسازی با اشاره به جزییات مذاکرات خرید هواپیما از میتسوبیشی ژاپن گفت: طبق مذاکرات اولیه قرار است 25 فروند هواپیمای کوتاه برد به ارزش 500 میلیون دلار خریداری کنیم که اکثر این هواپیماها برای ایرلاین آسمان است.

دولت یازدهم بنا دارد هواپیمایی را خریداری کند که نمونه اولیه آن در نوامبر 2015 ساخته شده و هم اکنون مراحل تست خود را می گذراند و بنا بر اعلام شرکت میستوبیشی بناست در اواسط سال 2018 به خط تولید برسد.

دولت تدبیر و امید باید پاسخگو باشد، بنا بر کدام حکم عقلی قرارداد خرید هواپیمایی ای را که هنوز به تولید نرسیده و در مراحل تست و آزمون به سر می‌برد را با ژاپنی ها منعقد کرده است؟

شاید این جواب در ذهن رخ دهد، که مشابه چنین عملی قبلا از سوی کشورهای مختلف دیده شده که نمونه بارز آن در پیش خرید هواپیمای پهن پیکر A380 ایرباس دیده شده است. در پاسخ با چنین حرفی باید گفت، پیش خرید در صنعت هوایی در خصوص هواپیماهایی رخ می دهد که شرکت سازنده آن در عرصه هوایی سابقه و ید طولانی ای داشته باشد. اگر اماراتی ها ده ها پهن پیکر ایرباس را پیش خرید کردند، قبل از ساخت این پهن پیکر، ایرباس ده ها هواپیمای دیگر را طراحی و تولید انبوه کرده بود. ولی این مسئله در خصوص میتسوبیشی و صنعت هواپیمایی ژاپن صادق نیست چرا که MRJ70/MRJ90 اولین محصول هواپیمایی ژاپن پس از 42 سال محسوب می گردد و آخرین هواپیمای تولید شده در ژاپن مربوط به 1965 با نام NAMC YS-11 کارخانه هواپیما سازی نیهون می باشد.

دولت روحانی که پس از امضای برجام ادعای لغو تحریم خرید هواپیما را مطرح کرده بود، پس از عدم توفیق در خرید هواپیما از ایرباس، بوئینگ و ATR، دست به دامن صنعت بی تجربه هواپیما سازی ژاپن شد تا هواپیمایی را که هنوز به تولید نرسیده را خریداری کند. دست به دامن شدنی که نشان از عدم وجود دستاورد هواپیمایی در برجام بوده است.

خرید هواپیمایی که حکم خرید هندوانه سر بسته را دارد، امکان فراوانی در پیدا کردن سرنوشتی مانند توپولوف در ایران داراست و نشان می دهد این دولت برای نیل به اهداف سیاسی خود، جان مردم را نیز به بازی می گیرد و در این میان آنچه اصالت و اهمیت دارد، بزک نمودن توافق با امریکاست. توافقی که حتی به خرید قطعات هواپیماهای زمین گیر شده و فرسوده ایرانی نیز منجر نشده است.