به گزارش مشرق، نام سفرهای لحظه آخری روی خودشان است سفرهایی که تصمیم به انجام آن در لحظات آخر گرفته شده، خیلی زود بلیت سفر خریداری و چمدان ها بسته می شود آن هم بدون برنامه ریزی.
این نوع سفر کردن چند سالی است که توسط یکی دو آژانس گردشگری مد شده است. این آژانسها پروازهای یکی دو ایرلاین را خریداری کردند و برای اینکه هنگام پرواز دچار زیان نشوند، صندلی ها را به قیمت بسیار پایین فروختند. استقبال مردم از این حراج آنقدر زیاد بود که آنها را تشویق کرد از این به بعد اگر صندلی های هواپیما خالی ماند، آنها را در پروازهای چارتری در آخرین لحظات مانده به پرواز بفروشند. در آن صورت هم این دفاتر ضرر نخواهند کرد و هم هواپیما خالی پرواز نمی کند همچنین از آنجا که تعدادی از این صندلی ها مدتها پیش به قیمتی بالاتر فروخته شده بود، تنزل قیمت ضرری به آنها وارد نمی کرد. همین شد که بسیاری دیگر از آژانس های مسافرتی نیز چنین کاری را تکرار کردند واکنون تب فروش تورهای لحظه آخری و بلیت های دقیقه نودی برای سفر به کشورهای خارجی به خصوص آنهایی که نیاز به ویزا ندارند، بالا رفته است. به گونه ای که مسافران در تماس با دفاتر مسافرتی اولین سوالشان درباره داشتن تور لحظه آخری است. اما باید دید چه اتفاقی در این نوع از تورها می افتد.
معمولا شکایت هایی که از بسته های سفر آژانس ها به سازمان میراث فرهنگی می شود نیز حول و حوش همین تورهای لحظه آخری است چرا که افراد با خرید یک تور ارزان تحت تاثیر تبلیغات دفاتر قرار گرفته و اقدام به سفر می کنند اما در هنگام سفر متوجه می شوند که اگر چه به آنها وعده هتل ۴ ستاره، ترانسفر و ... را داده اند اما در واقع هتل دو ستاره به مسافر داده شده و از دیگر خدمات تور نیز کاسته اند همین موضوع موجب اعتراض گردشگران می شود اما دفاتر به آنها پاسخ می دهند که اگر خدمات بیشتری می خواستید باید پول بیشتری نیز می پرداختید. در حقیقت این دفاتر از خدمات تور کم کرده اند تا بسته سفر ارزان تر شود!
کم فروشی یا ارزان فروشی
دراین باره، رضا اباذری، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی تهران وجود تورهای بدون ضابطه را موجب بر هم خوردن تعادل بازار می داند و می گوید: ماهیت وجود تور لحظه آخری اشتباه نیست بلکه نیاز بازار است اما باید ضوابط آن به گونه ای باشد که اختلال در بازار ایجاد نکند.
برخی از دفاتر مسافرتی از آنجا که تقاضای بازار را در فروش حداکثری تورهای لحظه آخری می دانند از این ترفند استفاده کرده و نام تورهای خود را دقیقه نودی می گذارند آنها در حقیقت همان تور همیشگی را می فروشند با این تفاوت که با کم کردن ستاره هتلها و یا برخی از خدمات دیگر تور، قیمت را پایین آورده و برای آن زمان تعیین می کنند.
اباذری این کار را کم فروشی می داند و می گوید: در همه جای دنیا چارتر کردن و یا فروش تورهای لحظه آخری، لست سکند و یا ثانیه آخری وجود دارد این یک بخش از بازار است. اما باید در نظر داشته باشیم که وقتی خدماتی ارائه می کنیم چند شاخص را در نظر بگیریم. یکی اینکه قیمت لحظه آخری با قیمت بسته سفر فرق کند و دیگری آنکه یک گزینه ویژه در نظر گرفته شود که تابع زمان باشد. به این معنی که از کیفیت بسته سفر اولیه کاسته نشود بلکه چون تابع زمان شده، نرخ آن پایین بیاید.
این فعال گردشگری ادامه می دهد: آژانسداری که صندلی هواپیماهای چارتری خود را فروخته اعلام می کند که هنوز چند صندلی دیگر باقی مانده است و برای اینکه صندلی ها پر شود، آن تعداد باقی مانده را به ارزان ترین نرخ می دهد آن هم در دقایق آخری که همه ثبت نام ها انجام شده و تورها آماده حرکت است. بنابراین این صندلی ها را افرادی انتخاب می کنند که بدون برنامه ریزی قبلی قصد سفر دارند اما در برخی دیگر از کشورها افراد از ۴ ماه قبل صندلی خود را خریده و چون زودتر اقدام کرده اند از تخفیف برخوردار می شوند در کشورهای دیگر مردم به دنبال خرید تور در دقیقه ۹۰ نیستند بلکه از ماهها قبل خرید کرده و از تخفیف استفاده می کنند اما در ایران شرایط کاملا متفاوت شده است. درحالی که تجربه نشان داده افرادی که همیشه دنبال خرید ارزان هستند در بیشتر مواقع گران خرید کرده اند چون اگر به بازار مراجعه کنند می بینند که چه اتفاقی در حال جریان است مردم اگر تور لحظه آخری واقعی به دست آوردند خرید کنند اما اگر دیدند که قیمت این بسته از سفر همیشه همین مقدار بوده بدانند که تور لحظه آخری نخریده اند.
تور لحظه آخری واقعی را از غیر واقعی تشخیص دهید
هشدار اباذری درباره خرید تورهای لحظه آخری را بسیاری از کارشناسان گردشگری نیز تکرار می کنند آنها بر این باورند که باید تور واقعی لحظه آخری را از تور غیر واقعی تشخیص داد.
در این باره، لیلا زوار از فعالان گردشگری و مدیر یکی از دفاتر خدمات مسافرتی می گوید: من موافق این هستم که پروازها خالی نروند و صندلی ها حتی اگر شده به ارزان ترین نرخ فروخته شوند اما به شرط اینکه این نرخ ها و تورهای لحظه آخری واقعی باشند. در این صورت ایرلاین و چارتر کننده ضرر نمی کنند و مسافر هم سود می برد. اما اگر مردم زودتر از موعد خرید کنند و این خرید برای آنها ارزان تمام شود تور لحظه آخری از بین می رود و با آرامش خاطر بیشتر و با برنامه سفر می کنند.
زوار هم معتقد است که ایرلاین های داخلی از فروش زودتر از موعد تخفیفی به مسافر نمی دهند و همین موضوع موجب بر هم خوردن نظم بازار سفر شده است. درحالی که شرکتهای خارجی پرواز امن تر و ارزان تر خود را زودتر می فروشند.
این فعال گردشگری به سایت های فروش بلیت چارتر در فضاهای مجازی نیز اشاره می کند و می گوید:این مشکل آژانسداران است که هر کسی آمده و یک سایت به نام چارتر پرواز راه اندازی کرده و بلیت چارتر کننده دیگران را می فروشد. اکنون اگر مسافر در اینترنت کلمه بلیت ارزان را سرچ کند همه این سایت ها باز می شود. این نوع سایتها تنها یک موتور جستجوگر هستند.
همانطور که زوار می گوید تعداد موتورهای جستجوگر بلیت ارزان در فضای مجازی کم نیست همچنین همه آنها بلیت تنها تعدادی از ایرلاین های طرف قرارداد خود را به فروش می رسانند نه همه ایرلاین ها را.
برندگان تورهای لحظه آخری چه کسانی هستند؟
اما خرید تور لحظه آخری واقعی تنها به دست برخی از افراد مطلع و اهل سفر می رسد نه همه مردم. چون مردمی که همیشه در حال سفر هستند اطلاعات خوبی در این باره به دست آورده اند و می دانند که چه زمانی به کجا مراجعه کنند تا بلیت هواپیمای ارزان و یا هتل ارزان قیمت بخرند. به همین دلیل نسبت به کسانی که این خدمات را در همان زمان اما با قیمت عادی خریده اند سود بیشتری کرده اند چون شناخت آنها بیشتر بوده است.
مجید آهنگری از فعالان حوزه گردشگری و برگزار کننده تورهای خارجی نیز می گوید: مردم باید بدانند که معمولا می توانند تورهای ارزان قیمت را تنها از مجریان برگزار کننده آن تور خریداری کنند اکنون برخی از دفاتر خدمات مسافرتی هستند که کار را از بقیه می گیرند و اجازه نمی دهند رقابت سالم وجود داشته باشد به همین دلیل پروازها را چارتر می کنند و جز گروه خودشان به کسی اجازه ورود نمی دهند و موجب می شوند که تعدادی از دفاتر مسافرتی از چرخه حذف شوند. متاسفانه چند سالی است که قانون فروش بلیت و تور در ایران بر عکس کشورهای دیگر شده است در همه جای دنیا اگر زودتر بلیت هواپیما را بخری ارزان تر است اما در ایران کار را برعکس کرده اند.
وی بیان می کند: برخی از ایرلاین های خارجی سیستم خرید بلیت هواپیما را از چند ماه قبل باز می گذارند تا متقاضیان خرید زودتر از موعد انجام دهند و چون این خرید زودتر از زمان پرواز انجام شده و پول مسافر نیز مدتی در اختیار ایرلاین قرار می گیرد و سودی را عاید ایرلاین می کند، این خرید برای مسافر با تخفیف بسیار انجام می شود در این صورت مسافر می داند که چه زمانی پرواز دارد و چطور برای سفر خود برنامه ریزی کند اما اکنون ایرلاین های ما در ایران چنین کاری را انجام نمی دهند همین می شود که آژانس و ایرلاین سرمایه در گردش ندارد و نظم بازار را بر خلاف دیگر کشورها بر هم می زنند و مهمتر از آن موجب می شوند که مسافران نیز بدون برنامه ریزی به سفر بروند.
آهنگری ادامه می دهد: حتی درباره هتلها نیز این مشکل وجود دارد. در ایران اگر اتاق هتل را در ایام تعطیلات بخواهید باید چندین برابر قیمت بخرید اما در ایام دیگر و زمانی که کسی در هتل اقامت نمی کند نرخ اتاق پایین می آید اما در کشوری مانند روسیه نرخ اتاق هتل در ایام تعطیلات ارزان تر است چون بر این عقیده هستند که مردم باید بتوانند در زمان تفریح و استراحت شان اتاق هتل را به ارزان ترین نرخ بخرند.
تورهای لحظه آخری به نوبه خود اتفاق نامبارکی نیست اما باید توجه شود که بخشی از سفر ، لذت آن و آرامش خاطری است که در سفر به وجود می آید بنابراین عدم برنامه ریزی از لذت سفر کم می کند. از سویی اگر قرار باشد که از خدمات تورهای لحظه آخری استفاده شود باید به نکات ریز قرارداد با دفاتر مسافرتی دقت کرد از زمان پروازها، نرخ بلیت و ویزا، مسافت هتل با مرکز شهر و ... چرا که در بسیاری از موارد، تورهای لحظه آخری به این دلیل ارزان هستند که یا هزینه ویزا از آنها کسر شده و یا هتل خارج از شهر است.
