به گزارش مشرق، طبق نظرسنجی‌های معتبر ۵۳ درصد ایرانیان عضو شبکه‌های اجتماعی هستند و تلگرام با ضریب نفوذ 28 میلیونی در کشورمان محبوب‌ترین اپلیکیشن به حساب می‌آید. طبق همین آمار از هر ۱۰۰ مرد ایرانی ۵۵ نفر و از هر ۱۰۰ زن ایرانی ۵۱ نفر عضو شبکه‌های اجتماعی هستند. به عبارت دیگر بیش از نیمی از شهروندان کشورمان عضو شبکه‌های اجتماعی هستند.

نکته قابل توجه اینجاست که این روزها علاوه بر صد‌ها هزار کانال و شبکه اجتماعی اخلاقی و غیراخلاقی که در تلگرام فعال هستند، شاهد فعالیت و تکثیر قارچ‌گونه شبکه‌های لات و لوتی در این پیام‌رسان فضای مجازی هم هستیم. این موضوع یکی از آسیب‌های مهم شبکه‌های اجتماعی است که تا به حال علاجی برای آن اندیشیده نشده و روز به روز هم آثار مخرب آن در جامعه بیشتر بروز و ظهور پیدا می‌کند. تعداد اعضای برخی از این شبکه‌ها که بی‌پروا صحنه‌های خفت‌گیری، چاقوکشی، رجزخوانی و شرارت مشتی اراذل و اوباش و مزاحمان نوامیس را در معرض عموم قرار می‌دهند گاهی تا صدها هزار نفر را شامل می‌شود! کانال‌هایی که نه تنها باعث فروریختن احساس امنیت شهروندان می‌شوند، بلکه انسان‌نماها و بازوکلفت‌هایی را که از هرگونه نوع‌دوستی و جوانمردی بی‌بهره‌اند، به‌عنوان الگو و نمونه در مسیر جوان و نوجوان ایرانی قرار می‌دهند!

توحید اکبروند، روانشناس و مشاور خانواده در این باره می‌گوید: برخی جوانان و نوجوانان برای دیده شدن و رسیدن به اهداف خود روش‌های نابهنجاری را که با عرف و قوانین جامعه همخوانی ندارد، انتخاب می‌کنند که این روش‌ها عوامل تهدیدکننده‌ای برای فرد و اجتماع است. وی معتقد است در کنار عوامل بنیادی زیستی، اجتماعی و روانی باید به کارکرد خانواده  هم در این باره توجه داشت؛ اگر خانواده‌ها محیطی امن و توأم با آرامش برای نوجوان فراهم نیاورند، آسیب‌های اجتماعی، نوجوان را به زانو در می‌آورد.

این روانشناس ضعف مهارت در انتخاب دوست و همچنین ناکارآمدی نهادهای متولی امور جوانان و نوجوانان از جمله آموزش و پرورش را در گرایش آنها به حضور در خرده‌فرهنگ‌های اوباشگری موثر می‌داند و تصریح می‌کند گسترش بی‌محابای شبکه‌های اجتماعی و معرفی اراذل و اوباش به‌عنوان قهرمانانی که با عضلات درهم پیچیده و توسل به زور بازو هر ناممکنی را ممکن می‌سازند، جوانان را مسحور خود کرده است.

 

به باور وی، حضور در پاتوق‌های اوباش ولو این پاتوق‌ها شبکه‌های اجتماعی یا کانال‌های مجازی باشد و پذیرفته شدن در حلقه گنده‌لات‌ها،  احساس تعلق به گروه و حس پذیرفته شدن و حمایت همسالان را برای نوجوانان و جوانان فراهم می‌کند که از جمله عوامل موثر گرایش نوجوانان به این خرده‌فرهنگ‌هاست. 

 

این مشاور خانواده با اشاره به نفوذ زیاد شبکه‌های اجتماعی بین نوجوانان، نهادهای مسؤول را به پایش و نظارت کارساز این شبکه‌ها دعوت کرد و گفت: زنگ خطر بسط و تکثیر رفتارهای ضداجتماعی با گسترش  تلفن‌های هوشمند و نفوذ شبکه‌های اجتماعی بین جوانان و نوجوانان  و ناکارآمدی محسوس دستگاه‌های مسؤول مدت‌هاست که به صدا درآمده است.

در همین باره محمدمهدی فتوره‌چی، مدیر گروه موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران از جمله کارشناسانی است که معتقد است کاربران اینترنت بسته به اینکه در چه جامعه و در چه شرایط فرهنگی هستند، متفاوند. وی  می‌گوید: تحقیقات نشان می‌دهد در حالی که کاربردهای فرهنگی مثل استفاده از موسیقی یا استفاده از بازی‌های مجازی در اولویت کاربران نوجوان در سایر کشورهاست اما در ایران جوانان بیشتر به دنبال دوستیابی و تعاملات مجازی هستند.

همانطور که اشاره شد در فضای مجازی کمترین نظارت‌ها متوجه شبکه‌های اجتماعی است و همین موضوع باعث شده هزاران مطلب نوشتاری، فیلم، عکس و... که با شئونات و عرف جامعه کوچک‌ترین همخوانی ندارد از بستر شبکه‌های اجتماعی تکثیر شود و کاربر بی‌سلاح خود را بمباران کند. برای اثبات مدعا کافی است 2 اپلیکیشن پرطرفدار تلگرام و اینستاگرام مورد توجه قرار بگیرد. وقتی 28  میلیون کاربر تلگرام بی‌هیچ محدودیتی به هزاران کانال مستهجن، معاند یا خشن هدایت می‌شوند، تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. این موضوع بویژه از آن رو حائز اهمیت است که می‌دانیم بیشتر مخاطبان این شبکه‌ها را جوانان و نوجوانان تشکیل می‌دهند و ضریب نفوذ این شبکه‌ها بین آنان حتی تا 90 درصد تخمین زده می‌شود!

 

منبع: وطن امروز