به گزارش مشرق، کانی ها و سنگ های قیمتی از دیرباز در کشور ما مورد توجه بوده اند. اشاره به گوهرها در نوشته های قدیمی و آثار علمی قدیمی شواهدی از این توجه در ایران باستان است. ایرانیان از دیرباز سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی را به خوبی می شناختند. دانشمندانی همچون رازی، ابوریحان بیرونی، جابربن حیان و ابوعلی سینا سالها قبل مواد معدنی را تقسیم بندی کرده اند و اکنون بسیاری از قوانین مربوط به معادن کشور منطبق بر یافته های آنها است.
توسعه صنعت جواهرات در دنیای امروز بیش از گذشته نیازمند ورود به بخش های علمی است؛ در این رابطه، واحدهای متعددی در بخش خصوصی تلاش داشته اند و دارند تا این صنعت را به جایگاه شایسته ای در سطح اقتصادی بر پایه دانش برسانند. از سوی دیگر از آنجا که مقوله اقتصاد مقاومتی و به دنبال آن، اقتصاد دانش بنیان از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است، صنعت جواهرات می تواند بر پایه دانش به جایگاهی برسد که بتوان به عنوان یک مزیت نسبی در کشور از آن یاد کرد.
محمد جواد پیشبین، رئیس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و سنگ های زینتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره جایگاه ایران در عرصه سنگهای قیمتی و ارتباطی که این روزها مراکز علمی با صنعتی در این حوزه ایجاد کرده اند، اظهار داشت: همه اتفاقات در کشور، دنباله رو بخش خصوصی است و هیچ برنامه ریزی از طرف دولت روی این حوزه نشده است. در سال ۸۳ که اولین آموزشگاه گوهر شناسی را در شرق کشور تاسیس کردیم کلمه گوهر برای متخصصان تعریف نشده بود اما اکنون که مشهد به عنوان شهر جهانی گوهرسنگ ها به ثبت رسیده، نیاز است که از نظر علمی به این حوزه توجه ویژه ای شود.
وی با بیان اینکه از این رو کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار حوزه سنگ های زینتی و جواهرات توسط معاونت علمی راه اندازی شده است، عنوان کرد: این جای خوشحالی است و می تواند نشانه ای برای پیشرفت در این بخش تاثیر گذار در اقتصاد باشد.
شناسایی ۳۹ گوهر سنگ، نشان از پتانسیل بالای کشور در صنعت جواهرات دارد
پیش بین با بیان اینکه ایران به لحاظ ساختار زمین شناسی، در منطقه ای واقع شده که از نظر تنوع کانی سازی در وضعیت بسیار خوبی قرار گرفته است؛ به طوریکه حداقل ۳۹ سنگ در ایران شناخته شده است، تاکید داشت: همچنین عقیق و فیروزه از سنگ های معروف ایرانی هستند. فیروزه نیشابور به عنوان با کیفیت ترین و قدیمی ترین فیروزه های جهان مطرح شده است.
توسعه صنعت جواهرات در دنیای امروز بیش از گذشته نیازمند ورود به بخش های علمی است؛ در این رابطه، واحدهای متعددی در بخش خصوصی تلاش داشته اند و دارند تا این صنعت را به جایگاه شایسته ای در سطح اقتصادی بر پایه دانش برسانند. از سوی دیگر از آنجا که مقوله اقتصاد مقاومتی و به دنبال آن، اقتصاد دانش بنیان از سوی مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است، صنعت جواهرات می تواند بر پایه دانش به جایگاهی برسد که بتوان به عنوان یک مزیت نسبی در کشور از آن یاد کرد.
وی با بیان اینکه از این رو کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار حوزه سنگ های زینتی و جواهرات توسط معاونت علمی راه اندازی شده است، عنوان کرد: این جای خوشحالی است و می تواند نشانه ای برای پیشرفت در این بخش تاثیر گذار در اقتصاد باشد.
شناسایی ۳۹ گوهر سنگ، نشان از پتانسیل بالای کشور در صنعت جواهرات دارد
پیش بین با بیان اینکه ایران به لحاظ ساختار زمین شناسی، در منطقه ای واقع شده که از نظر تنوع کانی سازی در وضعیت بسیار خوبی قرار گرفته است؛ به طوریکه حداقل ۳۹ سنگ در ایران شناخته شده است، تاکید داشت: همچنین عقیق و فیروزه از سنگ های معروف ایرانی هستند. فیروزه نیشابور به عنوان با کیفیت ترین و قدیمی ترین فیروزه های جهان مطرح شده است.
کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با مشارکت بخش خصوصی و اعضای فعال از جمله اتحادیه سنگ های قیمتی تشکیل شده است و سعی دارد تا حلقه های مفقوده دانشی و خلاء هایی که در این زمینه وجود دارد را برطرف و بازاری مناسب را برای آن به وجود بیاورد. این حلقه مفقوده را می توانیم در حوزه کسب و کار با بهره گیری از دانش و فناوری به کار بگیریم تا بازارسازی آن بر پایه دانش باشد. در این صورت می توان شاهد رونق اقتصادی کشور به واسطه یک فناوری کمتر پیچیده بود.
قادری فر در خصوص ارتباط کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و سنگ های قیمتی با شرکت های دانش بنیان گفت: در اصل، برای ورود محصول نهایی جواهرات به بازار اقداماتی همچون شناسایی سنگ، استحصال، برش، فلز کاری، بسته بندی و ... انجام می گیرد؛ هر یک از این مراحل نیاز به دستگاهها و نیروهای انسانی دارد؛ از این رو بکارگیری نیروهای انسانی که بتواند نیاز این صنعت را براورد کند تا در اقتصاد کشور تاثیر گذار باشد مهم است.
به گفته وی، سهم شرکت های داخلی دانش بنیان که می توانند از ظرفیت های اقتصادی این بخش بهره ببرند تا اشتغال سطح بالا و پایداری را برای مردم به وجود بیاورند، زیاد است.
وی تاکید داشت: رونق اقتصادی و پرداختن به کسب و کار همیشه نباید در حوزه فناوری «هایتک» یا پیشرفته باشد زیرا خیلی از فناوری های کمتر پیشرفته نیاز به دانش دارند. حوزه جواهرات و سنگ های قیمتی هم در این دسته از فناوری کمتر پیشرفته هستند که می تواند رونق اقتصادی برای کشور داشته باشند. در واقع با توجه به فناوری های پیشرفته و کمتر پیشرفته می توان فناوری را به برترین جایگاه رساند.
ثروت زایی از سنگ های زینتی بر پایه علم
قادری فر با تاکید بر اینکه برآوردها نشان می دهد که بازار سنگ های زینتی در کشور بزرگ و گسترده است، گفت: از چین، تایلند و هند زیور آلات به کشور ما وارد می شود این در حالی است که باید از ظرفیت بالقوه مان استفاده کنیم و از علم به ثروت برسیم. شناسایی سنگ ها نیاز به دانش دارد بر خلاف اینکه خیلی ها این حرفه و صنعت را یک عرصه پیش پا افتاده و سنتی می دانند.
پیشرفت صنعت جواهرات در گرو فعالیت شرکت های دانش بنیان و دانشگاهها
قادری فر اظهار داشت: برای اینکه یک بازار بزرگ و معنا دار برای صنعت جواهرات و سنگ های قیمتی ایجاد کنیم نیاز است که آخرین تکنولوژی های روز را برای شناسایی و استحصال سنگ ها به کار بگیریم. این کار را شرکت های دانش بنیان و دانشگاهها می توانند برعهده بگیرند.
وی افزود: در واقع کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار در صدد است تا شرکتهای دانش بنیان را روی کار بیاورد. کانون جواهرات و سنگ های قیمتی از اولین کانون هایی است که در دوره جدید توانسته از معاونت علمی مجوز فعالیت اخذ کند. دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علمی کاربردی و مراکز علوم زمین شناسی مشهد به عنوان بخش های دانشی در این کانون نیز حضور دارند تا بازار بکری برای این حوزه به وجود بیاید.
ورود مراکز علمی و دانشگاهی به بخشهای صنعتی مانند جواهرات نقطه عطفی در تحقق اقتصاد دانش بنیان است. نقطه عطفی که هر چند هنوز نوپا است اما امید می رود بتواند در آینده ای نه چندان دور چرخه نوآوری تا تولید را تکمیل و با هماهنگی میان نهادهای علمی و تولید و توزیع محصول بخشی از چالشهای اقتصادی کشور را برطرف کند.