بررسی وضعیت نیروی کار طی سال‌های ۷۶ تا ۹۴ نشان می‌دهد، نرخ بیکاری در بین جمعیت جوان کشور که سن ۱۵ تا ۲۴ سال را شامل می‌شود در سال گذشته به ۲۶.۱ درصد رسید. آمار بیکاری جمعیت جوان کشور در سال ۷۶ معادل ۳۰.۲ درصد بود که در سال ۱۳۸۰ با نرخ ۳۳.۶ درصدی به اوج خود رسید و در سال ۸۶ با ۲۲.۳ درصد، کمترین میزان خود در ۱۹ سال گذشته را تجربه کرد.
همچنین طی ۱۹ سال مورد بررسی، بیشترین نرخ بیکاری جمعیت جوان در «مناطق شهری» مربوط به سال ۱۳۸۰ بود که این آمار در همان سال ۳۷.۳ درصد ثبت شد؛ بیشترین نرخ بیکاری جمعیت جوان در «مناطق روستایی» نیز به همان سال ۸۰ برمی‌گردد که این نرخ ۲۹.۸ درصد اعلام شد.
در عین حال کمترین نرخ بیکاری جمعیت جوان کل کشور با ۲۲.۳ درصد مربوط به سال ۸۶ بود؛ علاوه بر این پایین‌ترین نرخ بیکاری در «مناطق شهری» با ۲۷.۴ درصد در سال ۸۷ و در «مناطق روستایی» با ۱۳.۳ درصد در سال ۸۶ رقم خورد.
نرخ بیکاری جمعیت بالای ۱۰ سال
مرکز آمار ایران هر سال نرخ بیکاری «جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر» را نیز اعلام می‌کند که این نرخ طی ۱۰ سال گذشته تقریبا در دامنه ۱۰ تا ۱۱ درصد متغیر بوده است به طوری که این نرخ از ۱۱.۵ درصد در سال ۸۴ به ۱۰.۴درصد در سال ۸۷ کاهش یافت اما به یکباره این نرخ بیکاری در سال‌های ۸۸ و ۸۹ به ترتیب به ۱۱.۹ درصد و ۱۳.۵ درصد افزایش یافت.
در ادامه، نرخ بیکاری جمعیت بالای ۱۰ سال مجدد روند نزولی به خود گرفت و از ۱۳.۵ درصد در سال ۸۹ به ۱۲.۳ درصد در سال ۹۰ تنزل یافت. با تداوم این روند نزولی، نرخ بیکاری این جمعیت در سال ۹۱ به ۱۲.۱ درصد و در سال ۹۲ نیز به ۱۰.۴ درصد رسید. آمار بیکاری کل کشور در سال ۹۳ با ۰.۲ درصد رشد به ۱۰.۶ درصد و در سال گذشته نیز به ۱۱ درصد رسید.
نرخ بیکاری دو رقمی در حالی ارائه می‌شود که بر اساس برنامه پنجم توسعه این نرخ تا پایان سال گذشته باید تک رقمی می‌شد و به ۷ درصد می‌رسید اما گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران از نرخ بیکاری ۱۱ درصدی معادل بیکاری ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در سال ۹۴ حکایت دارد.
با احتساب ورود سالانه ۸۰۰ هزار تا یک میلیون نیروی کار جدید به جمعیت جویای کار، دولت باید ضمن تثبیت جمعیت شاغل موجود، نسبت به اشتغالزایی جدید اقدام کند. البته علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آخرین اظهارنظر خود در خصوص وضعیت نیروی انسانی، «جلوگیری از ریزش نیروی شاغل» و «اشتغالزایی برای نیروهای جدید متقاضی شغل» را از سیاست‌های اشتغالزایی مهم این وزارتخانه عنوان کرده است.
وزیر کار معتقد است: بنگاه‌های خُرد و متوسط تاثیر و سهم بیشتری در اشتغالزایی نسبت به صنایع بزرگ دارند؛ به گفته ربیعی، ایجاد یک پالایشگاه با ۱۲۰هزارمیلیارد ریال هزینه تنها می‌تواند برای ۷۰۰ نفر و راه‌اندازی یک پتروشیمی با سرمایه ۴۰ هزار میلیارد ریال فقط برای ۵۰ نفر شغل ایجاد کند، در حالی که در استانی چون کردستان در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ۳ هزار نفر اشتغالزایی شده است، بنابراین ایجاد شغل‌های گران مشکل اشتغال کشور را حل نمی‌کند.
