حسینیه مشرق-بر اساس گزارشهای تاریخی در دسترس ، همسر حضرت عباس ، لبابه دختر عبیدالله بن عباس[۱] (پسر عموی پیامبر) و ام حکیم جویری (دختر خالد بن قرظ کنانی )بود.
حاصل این ازدواج دو پسر به نامهای عبیدالله و فضل بوده اما در برخی تواریخ از دو فرزند دیگر به نامهای محمد و قاسم نام برده شده است و اسنادی دال بر شهادت محمد در کربلا ذکر شده ؛ در عین حال برخی اقوال دیگر تأکید دارند که هیج یک از فرزندان ایشان در کربلا حضور نداشته اند .
در ارتباط با حضور لبابه در کربلا، گزارشی در منابع تاریخی موثّق وجود ندارد. و نام ایشان در گزارشهای مرتبط با اسرای کربلا مشاهده نمیشود. اما دلیل مسلّمی هم وجود ندارد که ایشان در کربلا حضور نداشته. بر این اساس، نفیاً و اثباتاً نمیتوان در این زمینه نظری داد.
گفته شده وی بعد از واقعه کربلا و شهادت حضرت عباس، با زید بن حسن[۲] ازدواج کرد.[۳] و برای ایشان دو پسر از حضرت عباس(ع) به نامهای فضل و عبیدالله باقی مانده بود که نسل علمدار کربلا فقط از طریق عبیدالله ادامه پیدا کرد.[۴]
بنا بر اسناد تاریخی، لبابه سالها پس از شهادت همسرش، به عقد فرزند امام حسن علیهالسلام به نام «زید» درآمد و از این ازدواج فرزند دختری به نام «نفیسه» به دنیا آمد و برخی اقوال فرزندی به نام «حسن» را حاصل دیگر این ازدواج میدانند و معتقدند «حسن بن زید» فرزند حضرت عباس (ع) نیست، بلکه نوهی امام حسن علیه السلام است.
در هر حال در اقوال مستند تاریخی آمده است: عبید الله فرزند عباس که کنیه اش ابومحمد بود، شخصیتی با کمال ، ورع ، سخی، شجاع و بامروت به حساب می آمد که در سن ۵۵ سالگی درگذشت و فرزندان حضرت عباس نسبشان به او می رسد. و ملاقات ایشان با امام سجاد علیهالسلام نیز دلیل دیگری بر زنده بودن این فرزند پس از واقعهی کربلا دارد.
یکی از فرزندان عبیدالله، ابو محمد حسن اکبر میباشد که از علما و محدثان بزرگ اسلام است. او دارای ۸ پسر بود که پراکنده شدن آنها در سرزمین مختلف اسلامی چون: حجاز، مصر، فارس، بغداد، بصره، شام، مغرب، سمرقند و یمن، سبب گردید تا اولاد و نسل آن حضرت در کشورهای مختلف گسترش یابد و بسیاری از آنان نیز از شخصیتهای برجستهی علمی، سیاسی، قضایی و ... بودهاند.
پی نوشت:
[۱] این منابع تاریخی، لبابه را دختر عبیدالله بن عباس دانستهاند؛ ابن حبیب هاشمی(م ۲۴۵ق)، محمد، المحبر، تحقیق، ایلزه لیختن شتیتر، ص ۴۴۱، بیروت، دارالآفاق الجدیده؛ زبیری(م ۲۳۶ق)، مصعب بن عبدالله، نسب قریش، تحقیق، لیفی بروفنسال، ص ۳۲، قاهره، دارالمعارف، چاپ سوم، بیتا.
[۲] زید بن حسن بن علی بن ابیطالب؛ کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق، عبدالقادر عطا، محمد، ج ۵، ص ۲۴۴، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
[۳] علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، تحقیق، مهدوی دامغانی، احمد، مرعشی، سید محمود، ص ۲۳۱، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق؛ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج ۲، ص ۳۹۱، تهران، حیدری، چاپ اول.
[۴] مستدرکات علم رجال الحدیث، ج ۴، ص ۳۵۱.
حاصل این ازدواج دو پسر به نامهای عبیدالله و فضل بوده اما در برخی تواریخ از دو فرزند دیگر به نامهای محمد و قاسم نام برده شده است و اسنادی دال بر شهادت محمد در کربلا ذکر شده ؛ در عین حال برخی اقوال دیگر تأکید دارند که هیج یک از فرزندان ایشان در کربلا حضور نداشته اند .
در ارتباط با حضور لبابه در کربلا، گزارشی در منابع تاریخی موثّق وجود ندارد. و نام ایشان در گزارشهای مرتبط با اسرای کربلا مشاهده نمیشود. اما دلیل مسلّمی هم وجود ندارد که ایشان در کربلا حضور نداشته. بر این اساس، نفیاً و اثباتاً نمیتوان در این زمینه نظری داد.
گفته شده وی بعد از واقعه کربلا و شهادت حضرت عباس، با زید بن حسن[۲] ازدواج کرد.[۳] و برای ایشان دو پسر از حضرت عباس(ع) به نامهای فضل و عبیدالله باقی مانده بود که نسل علمدار کربلا فقط از طریق عبیدالله ادامه پیدا کرد.[۴]
بنا بر اسناد تاریخی، لبابه سالها پس از شهادت همسرش، به عقد فرزند امام حسن علیهالسلام به نام «زید» درآمد و از این ازدواج فرزند دختری به نام «نفیسه» به دنیا آمد و برخی اقوال فرزندی به نام «حسن» را حاصل دیگر این ازدواج میدانند و معتقدند «حسن بن زید» فرزند حضرت عباس (ع) نیست، بلکه نوهی امام حسن علیه السلام است.
در هر حال در اقوال مستند تاریخی آمده است: عبید الله فرزند عباس که کنیه اش ابومحمد بود، شخصیتی با کمال ، ورع ، سخی، شجاع و بامروت به حساب می آمد که در سن ۵۵ سالگی درگذشت و فرزندان حضرت عباس نسبشان به او می رسد. و ملاقات ایشان با امام سجاد علیهالسلام نیز دلیل دیگری بر زنده بودن این فرزند پس از واقعهی کربلا دارد.
یکی از فرزندان عبیدالله، ابو محمد حسن اکبر میباشد که از علما و محدثان بزرگ اسلام است. او دارای ۸ پسر بود که پراکنده شدن آنها در سرزمین مختلف اسلامی چون: حجاز، مصر، فارس، بغداد، بصره، شام، مغرب، سمرقند و یمن، سبب گردید تا اولاد و نسل آن حضرت در کشورهای مختلف گسترش یابد و بسیاری از آنان نیز از شخصیتهای برجستهی علمی، سیاسی، قضایی و ... بودهاند.
پی نوشت:
[۱] این منابع تاریخی، لبابه را دختر عبیدالله بن عباس دانستهاند؛ ابن حبیب هاشمی(م ۲۴۵ق)، محمد، المحبر، تحقیق، ایلزه لیختن شتیتر، ص ۴۴۱، بیروت، دارالآفاق الجدیده؛ زبیری(م ۲۳۶ق)، مصعب بن عبدالله، نسب قریش، تحقیق، لیفی بروفنسال، ص ۳۲، قاهره، دارالمعارف، چاپ سوم، بیتا.
[۲] زید بن حسن بن علی بن ابیطالب؛ کاتب واقدی، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق، عبدالقادر عطا، محمد، ج ۵، ص ۲۴۴، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
[۳] علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، تحقیق، مهدوی دامغانی، احمد، مرعشی، سید محمود، ص ۲۳۱، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق؛ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج ۲، ص ۳۹۱، تهران، حیدری، چاپ اول.
[۴] مستدرکات علم رجال الحدیث، ج ۴، ص ۳۵۱.
منبع: سایت کرب و بلا