همانطور که دغدغههای هر برنامه سازی در اثرش مستتر است، طالبزاده نیز در این برنامه به بیان دغدغههای گاه شخصی و گاه غیر شخصی خود میپردازد و از این طریق بمبهای خبری روز دنیا را بررسی میکند. آنچه در ادامه میخوانید گفتوگو با این برنامهساز است:
**به طور قطع بخش مهمی از تولید و ساخت برنامه «عصر» به ایدهها و موضوعهای مورد بحث آن برمیگردد. ایده رسیدن به این سوژهها حاصل اتاق فکر برنامه است یا همگی دغدغه ذهنی شما است؟
-تعیین سوژه در هر قسمت به دو عامل مرتبط است. ممکن است در آن برهه از زمان جوی راه افتاده باشد و ما به طبع آن بخواهیم موضوع را باز کنیم و از طرفی نیز برخی سوژهها و جو حاصله در گذشته اتفاق افتاده است و ما لازم میدانیم تا به آنها بپردازیم و ورودی به آینده داشته باشیم. برخی اوقات نیز شبکه این موضوعها را به ما پیشنهاد میدهد و بعد از بررسی، قطعی میشود. در هر حال اغلب سوژهها را خودمان انتخاب میکنیم. معتقدم دشوارترین بخش ساخت برنامههایی از این دست، تعیین سوژه است و همیشه در کلاسهای فیلمسازی به شاگردانم میگویم که قبل از یادگیری فن، باید بدانید که میخواهید درباره چه موضوعی صحبت کنید و برای چه چیزی باید مدتها زمان بگذارید. در وهله بعدی افراد عادی نمیتوانند بیانگر این موضوع باشند، یا اینکه اگر فردی عادی است در این برنامه نباید عادی باشد. یا لااقل ترکیب او با دیگران به گونهای باشد که تا به حال آنها را در جایی ندیده باشیم.
**اشاره کردید که عمده سوژهها توسط شما انتخاب میشوند، تا چه میزان بر اساس دغدغههای شخصی و ذهنی خودتان پیش میروید؟
- شاید نیمی از سوژهها از دغدغه شخصیام باشد. مابقی را از مشاوره با دوستانم و آنچه که این روزها در رسانهها مطرح میشود و به عبارتی سوژههای روز است پیدا میکنیم. برخی از اعضای اتاق فکرمان میبایست به چندین زبان زنده دنیا تسلط داشته باشند و بتوانند مقالهها را به غیر از زبان فارسی، به دو زبان زنده دنیا بخوانند که این برای ما خیلی مهم است. ما با همین گروهی که «عصر» را کار میکنیم در برنامه «راز» نیز همکاری داشتیم. در حقیقت فردی را میخواستیم که بتواند با علم به دو یا سه زبان زنده دنیا عمق میدانی در مطبوعات و رسانه داشته باشد. تعدادی از افراد نیز که در خارج از کشور زندگی میکنند، با ما در ارتباط بوده و سوژههایی را ارائه میدهند و یا اینکه ما را سریعتر به نتیجه مورد نظرمان میرسانند.
**هماهنگی مهمانهایی که به استودیوی برنامه «عصر» میآیند مخصوصا مهمانهای بین المللی به چه صورت است؟
-معتقدم برای ادای احترام به مخاطبی که پای این برنامه مینشیند و در بررسی مسائل و موضوعهایی که به غرب مرتبط است، میبایست تعدادی از همان افراد را در برنامه مشارکت دهیم. همه ما میدانیم که خیلی از بحثهایی که به جنگ نرم ارتباط دارد، ریشه در غرب دارند و از غرب میآیند. حال ممکن است مهمان برنامه مخالفهایی نیز در سطح جامعه ما داشته باشد، اما به دلیل اعتبار بین المللی قوی که دارد حضورش در برنامه برایمان با اهمیت است. علاوه بر این گاهی اوقات هم پیش آمده که به طبع موضوع برنامه، از حضور کارشناسانی استفاده کردیم که در نوبه خود بحث برانگیز بودهاند.
**بزرگترین تفاوت برنامه «عصر» با «راز» در ترجمه و زیرنویس دقیق گفتوگوها است.
-بله، بعد از پایان ضبط مصاحبهای که با مهمان بین المللی برنامه دارم، تمام مصاحبه به صورت کامل ترجمه میشود و بعد از آن ضبط، دوبله، میکس و افزودن تصاویر روی آنها قرار میگیرد. همانطور که دیدید مصاحبههای برنامه «راز» بهتر از برنامه «عصر» بود، اما به دلیل عدم فرصت لازم برای ترجمه این گفتوگوها از طراوت، شادابی، هیجان و زنده بودن آنها کاسته شد. در «راز» برای بیان مسائل تعجیلی صورت گرفت، برای مثال در برنامهای که موضوعمان بررسی اتفاقاتی بود که در عربستان میافتد، سوالی مطرح نشد مبنی بر اینکه به چه دلیلی ساختمان برج العرب با این معماری ساخته شده است؟ و هیچکس هم چیزی نمیگوید؟! در آن زمان نمیدانستیم وزارت بهداشت انگلیس اعلام کرده که آب زمزم آلوده به آرسنیک است. ما در این برنامه، آبهای آلوده در عربستان، انحلال جهاد سازندگی و ... را به بررسی نشستیم و جهاد سازندگی مزاحم مسئولین لیبرال کشور بود که باز هم با پخش برنامه ما درست نشد و از طرفی نیز معتقدم ویروس فانوکس آنقدر قوی بوده که هنوز حال کسی خوب نشده است.
**سبک برنامه شما به گونهای است که میتوانید با صبوری اتفاقاتی مهم را در جریان کشور رقم زنید.
-بله، در برخی از برنامهها از جمله دیدارم با رهبری به تعطیلی مدارس در روز پنج شنبه اشاره کردم و بالاخره مدارس ابتدایی تعطیل شد. حتی از مدتها پیش قول این موضوع را به دخترم داده بودم، اما وقتی مدارس ابتدایی در روزهای پنج شنبه تعطیل شدند، دخترم دیگر فارغ التحصیل شده بود و این تعطیلی به نفع دختر کوچکترم شد. در حالت کلی برنامه «عصر» تأمل بیشتری روی مسائل دارد، آنهم به این دلیل که با جنگ نرم پیش میرود. از طرفی برنامه «ثریا» برخی از موضوعها را بهتر از برنامه ما بررسی میکند و قطبی مهم در پیگیری موضوعهای مختلف است.
** تا به حال پرمخاطبترین برنامه «عصر» کدام برنامه بوده است؟
-یکسری برنامه با حضور «الکساندرو دوگین» تئوریسین روسی و مسیحی ارتدوکس و فیلسوف متفکر جهانی داشتیم که مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفت. همچنین برنامههایی با حضور محمدعلی کلی و دکتر کرمی را خیلی دوست داشتم.
**تا به حال از برنامههایتان بازخوردهای جهانی دریافت کردید؟
-من به خاطر تامین نیاز مخاطب خارج از کشور به سمت تولید برنامه «عصر» نرفتم. اما به محض پخش هر کدام از برنامههای «عصر» بازخودرهای ایرانیان خیلی خوب بوده است. در کل برخی از برنامههایمان به سود غربیها نیست. تا به حال به سمت مخاطب خارجی نرفتیم، اما الان احساس میکنیم که باید به مخاطب خارجی هم فکر کرد. در حال حاضر سوژههایی که ما در برنامههایی با زبان انگلیسی داریم، بحثهایی است که تا به حال در غرب پیش نیامده است. مصاحبه ما با مرلین میلر نیز یکی از مصاحبههایی است که برای غربیها هم جذابیت دارد، چراکه او در غرب هم بنا بر قانون کشور خود ممنوع المصاحبه است و حق صحبت کردن با هیچ رسانهای را ندارد.
**از جمله موضوعهای جدیدی که در «عصر» آن را بررسی کردید، موضوع «بیوتروریسم» بود. آیا تا به حال بازخوردی در این باره دریافت کردهاید؟
- متاسفانه تا به حال در این باره بازخوردی دریافت نکردیم و در حال حاضر به دنبال 5 نفری هستیم که در گاردین و در روزنامههای انگلیس از سال 2006 مقالههایی در این باره مینویسند و قصد داریم تا آنها را به برنامه «عصر» بیاوریم. حتی با «پرس تی وی» نیز درباره ساخت چنین برنامه بین المللی صحبت کردیم که آنها توافق خود را اعلام کردند تا بتوانیم برنامهای ویژه به زبان انگلیسی در این شبکه بسازیم.
** در روند تولید برنامه «عصر» برای روی آنتن رفتن هر برنامه، چند روز را صرف تحقیق میکنید؟
-گروه تولید ما شامل 5 نفر است که هر کدام به صورت شبانه روزی مشغول به کار هستند. ضمن اینکه ما در پس زمینه فکری خود درباره اغلب سوژهها اطلاعاتی داریم و پروسه تحقیق همچنان تا دقایقی قبل از برنامه نیز ادامه خواهد داشت.
**گروه ۵ نفره برای برنامهای که به بینالمللی شدن فکر میکند، کم نیست؟
-برای فعالیتی که ما الان انجام میدهیم همین تعداد کافی است. به این دلیل که هر کدام از اینها به نوبه خود قوی هستند و هر کدام از آنها به اندازه چند نفر کار میکنند. برای انتخاب اعضای گروهمان گزینههایی را در نظر گرفتیم. سلیقه،عمق میدان، فکر، سرعت عمل و جسارت از جمله ویژگیهایی است که هر کدام از عوامل اتاق فکر «عصر» دارند. همه اینها باید 25 سال مستندهای شبکه CNN و BBC و الجزیره را دیده و مقالههای السفیر را به انگلیسی و عربی را خوانده باشند تا بتوانند برنامه خوبی را انتخاب کنند. همچنین گروه مشاوره دهنده برای ما سازندگان خیلی مهم است چراکه باید بدانیم چه موضوعی را پیشنهاد می دهند تا به سمتش رویم.
**تا چه زمانی قرار است برنامه «عصر» ادامه داشته باشد؟
-قرار بر این است تا بعد از پخش 2 برنامه دیگر فصل دوم تمام شود و برای فصل بعدی باید با یکدیگر صحبت کنیم. در هر صورت همیشه شبکه افق به منزله شبکه گفتمان انقلاب اسلامی در ذهن ما وجود دارد. ضمن اینکه ما همیشه به دنبال مخاطب عام هستیم.
برنامه «عصر» پنج شنبهها ساعت 21:30 از شبکه افق پخش میشود.