در همان بحبوحه بارش باران درحالیکه زنان و مردان زیادی در منطقه مطهری وسط سیلاب گیر افتاده و ماشینهای زیادی در زیرگذر امام حسین(ع) معلق بودند دختران دانشجو هم در مسیر همیشگی بلوار شورا منتظر آمدن سرویس دانشگاه بودند تا راهی خوابگاه شوند، اما سیلاب حتی آنقدر امان نداده بود که عرض خیابان را طی کنند و به اتوبوس برسند و حالا پشت کانال جمعآوری آبهای سطحی شهر گیر افتاده بودند.
سیلاب مثل همه حوادثی که این روزها دست به گوشیمان میکند تا عکس و فیلم بگیریم و در فضای شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذاریم، حالا سوژه دیگری دستمان داده تا بهجای کمک کردن به افراد گرفتار در سیلاب از غرق شدنشان فیلم تهیه کنیم، فیلمی که افراد زیادی را در بهت و اندوه فرو برد.
سیلاب کار خودش را میکند، میکُشد، خراب میکند و هر آنچه در مسیرش قرار دارد را با خودش میبرد؛ مغازههای سطح شهر لبالب از آبشده و زیرگذرها رودخانه شدهاند، دهها ماشین در زیرگذرها غرقشده است و حالا صدای آژیر ماشینهای آتشنشانی به گوش میرسد.
مردم در بلندیها ایستادهاند یا به درون پاساژها پناه بردهاند، آنها هم که زیر باران گرفتارشدهاند منتظر بند آمدن باران میمانند، چون گویا راهحل دیگری جز انتظار برای دست کشیدن آسمان از باریدن نیست!
خوشبختانه باران دو ساعت بیشتر بر تن شهر نمیبارد و با متوقف شدن بارندگی حالا شهر کمکم آرام میگیرد؛ روان آبها مسیر خود را به سمت رودخانه پیدا میکنند و تیمهای عملیاتی شهرداری و آتشنشانی دستبهکار تخلیه آب زیرگذرها و معابر میشوند و پیامک تشکیل شورای مدیریت بحران به دست اصحاب رسانه میرسد، شورایی که حالا بعد از بحران میخواهد مدیریتش را شروع کند و مقصران حادثه را پیدا کند!
ماجرای مرگ معلم پلدختری و دانشآموزانش که در لوای فداکاری این معلم لرستانی به فراموشی سپرده شد، مرگ خانواده کوهدشتی در سیلاب سال گذشته و حالا مرگ دختر دانشجوی ایلامی که شهردار میگوید براثر سهلانگاری جانش را ازدستداده است تنها مشت نمونه خروارها حوادثی است که دنبال مقصرانش میگردند؛ مقصرانی که حتی پیدا شدنشان هم دردی از قربانیان دوا نمیکند و البته تجربه نشان داده که از تکرار حوادث مشابه هم جلوگیری نخواهد کرد؛ اما دستکم شاید بتواند به ابهامات موجود در ذهن افکار عمومی پاسخی بدهد.
محل غرق شدن دختر دانشجو
مرگ دختر دانشجوی ایلامی و به کما رفتن دیگر دختر دانشجوی اصفهانی علامت سؤالهای زیادی را در ذهن مردم ایجاد کرده است، افکار عمومی ملتهب است و احساسات مردم آنقدر جریحهدار شده که منتظرند تا هرچه زودتر مسئولان برای این سؤالات جوابهایی پیدا کنند.
به ما مربوط نیست
یحیی عیدی بیرانوند شهردار خرمآباد که حالا توپ تقصیرها در زمین او افتاده است در جلسه شورای عالی مدیریت بحران لرستان با یادآوری اینکه حتی یک طرح مطالعات دفع آبهای سطحی در شهر نداریم، میگوید: وقتی به قانون عمل نمیشود چه کسی مقصر است؟
شهردار خرمآباد میگوید: «نیروهای شهرداری برای مواجهه با سیلاب آمادگی لازم داشتند اما بارش تگرگ و لغزندگی جاده باعث شد عملاً ماشینآلات سنگین شهرداری امکان تردد نداشته باشند.»
مقصر حادثه؟
اما استاندار لرستان هم در این جلسه اظهارات قابلتأملی دارد و میگوید: در فیلم منتشرشده از غرق شدن دختران دانشجو سطح آب آنقدر بالا نبود، من علت امر را کانال مسدود شده یا وجود نداشتن پل در محل میدانم. اگر در محل پل وجود نداشته باشد شهرداری مقصر حادثه است، شهرداری باید قبول کند مقصر است و بالاخره باید موضوع را حل کند.
استاندار لرستان که مسئولیت ستاد بحران استان را در اختیار دارد ادامه میدهد:«توقع من این بود شهردار بگوید موضوع بررسی شود و اگر مقصر هستم فردا صبح استعفا میدهم.»
گوش زد کرده بودیم
رضا آریایی مدیرکل مدیریت بحران استان لرستان هم جلسه ۴۸ ساعت قبل از وقوع حادثه را یادآوری میکند و میگوید: در فرمانداری نقاط ضعف مدیریتی و وقوع سیلاب در روزهای آتی را گوش زد کرده و گفته بودیم که زیرساختها در خرمآباد بهویژه در مرکز شهر دچار مشکل اساسی است.
وی معتقد است که در مرکز شهر کانالها گنجایش آب بارندگیها را ندارند و کانالهایی که مناسب هستند نیز بهوسیله نخالهها مسدود شدهاند و در مورد مرگ دختر دانشجو هم یادآور میشود: پوشش آسفالت خیابانها آب را جذب نمیکند و همین امر باعث شد تا در خیابان شورا دو دانشجو دختر با مشکل مواجه شوند، خیابان شورا دارای ایستگاه اتوبوس دانشگاهها بوده و این مسیر هیچ پلی ندارد و همین امر رفتوآمد را مشکل کرده است.
وعده ساعت ۱۴
جلسه تمام میشود و استاندار وعده میدهد تا ساعت ۱۴ روز سهشنبه گزارش کمیته بررسی را اعلام کند. بازوند میگوید: یک تیم کارشناسی مسئله را بررسی کرده و اگر حادثه ناشی از قصور شهرداری باشد مسئولان را به دادگاه تخلفات اداری معرفی میکنیم.
جسد «فروزان مراد وند» دانشجوی رشته زیستشناسی و اهل استان ایلام حالا در سردخانه خرمآباد است و «نسرین محمدی» دانشجوی کارشناسی شهرسازی اهل استان اصفهان روی تخت «آی سی یو» با مرگ دستوپنجه نرم میکند.
مسئولانی که از یک سوراخ چند بار گزیده میشوند
سیلاب زمستانه و بهاره و خسارتهایش جای خود را به سیلاب پاییزه و قربانیانش داد و حالا تازهترین زخم سیلاب در فصل پاییز مهمان تن استان لرستان شده است.
سیلاب پاییزی لرستان حالا هم قربانی دارد، هم مجروح و هم خسارات میلیاردی، ماجرایی که افکار عمومی را یاد سیلاب بهار و زمستان گذشته میاندازد، اینجا مسئولان از یک سوراخ چند بار گزیده میشوند.
حادثه روی حادثه میآید و خسارت روی خسارت، به نظر میرسد درسها برای «عبرت شدن» در اینگونه حوادث کمکم زیاد شدهاند، مسئولان باید به فکر راهکاری باشند، علاج واقعه را پیش از وقوع باید کرد.