مسیر تهران - مشهد یکی از مسیرهای پرتردد حمل‌ونقل ریلی در کشور است که در روزهای اخیر شاهد افزایش قیمت بعضا دو برابری بوده است. بررسی‌ها حاکی است بعد از آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، حالا وزارت راه و شهرسازی قصد دارد قیمت همه بخش‌های حمل‌ونقل ازجمله حمل‌ونقل ریلی را نیز با عنوان آزادسازی افزایش دهد؛ چرا که مسئولان معتقدند این بخش‌، زیان‌ده است.

اما مسأله اینجاست که استفاده از حمل‌ونقل ریلی در کشور بیشتر برای اقشار متوسط و ضعیف است و افزایش قیمت آن می‌تواند این خانوارها را از سفر باز دارد. از سوی دیگر، وضعیت جاده‌های کشور آن‌قدر نامناسب است که کشته‌های سالانه در این بخش قابل‌توجه بوده و همچنان مسئولان از کمبود بودجه برای ترمیم و ساخت بزرگراه و جاده دم می‌زنند.

برخی کارشناسان در این زمینه معتقدند دولت به دلیل کمبود بودجه قصد دارد قیمت‌ها را به سمت آزادسازی ببرد و همان‌طور که قیمت بلیت هواپیما را آزاد کرد، قصد دارد این کار را برای حمل‌ونقل ریلی نیز انجام دهد؛ اما با این کار قطعا بخشی از درآمد شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات کاهش خواهد یافت. البته برخی مسئولان نیز پیشتر اظهار کرده بودند حمل‌ونقل ریلی کشور زیان ده است و باید به سمت آزادسازی قیمت‌ها برویم تا این شرکت‌ها بتوانند روی پای خود بایستند.

چند نرخ برای یک مسیر

در سایت‌های فروش بلیت قطار، قیمت ثابتی برای مسیر تهران ـ مشهد وجود ندارد و قیمت بلیت قطار برای روزهای معمولی تا روزهای پرتقاضا مثل سوگواری اربعین و شهادت امام رضا (ع) تقریبا 50 درصد تفاوت دارد که از ایجاد بازار سیاه و سوداگری در حوزه نشان دارد.

خریداران بلیت قطار بیشتر از این که به قیمت‌های زیاد آن اعتراض داشته باشند به شیوه فروش آن معترضند. آنها می‌گویند اگر سایت خرید باز باشد و خریداران بتوانند براحتی خریدهای آتی خود را انجام دهند دیگر نباید در زمان‌های خاص، پرداخت‌های کلان داشته باشند. اکنون خرید بلیت قطار در همه روزهای آتی ممکن نیست و رزرو آن نیز بسته است؛ اما اگر این امکان بود خریداران می‌توانستند زودتر از زمان سفر، برنامه‌ریزی‌ کنند.

افزایش قیمت نداشتیم

در همین ارتباط صادق سکری، سخنگوی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با تکذیب گران شدن بلیت قطار تصریح کرد: هیچ افزایش قیمتی در کار نبوده و از سال گذشته قیمت‌ها تغییر نکرده است.

وی افزود: شرکت‌های عرضه‌کننده بلیت تنها مجازند در روزهای غیر پیک تا 30 درصد تخفیف ارائه کنند که مشتریان به سفر ترغیب‌شوند.

سکری اضافه کرد: برخی سایت‌ها در یک مسیر در روزهای مختلف قیمت‌های مختلفی برای قطار در نظر می‌گیرند که دراین‌باره باید مسافران اطلاع داشته باشند که بالاترین قیمت ارائه‌شده، نرخ مصوب بوده و هر چه قیمت پایین‌تر می‌آید، میزان تخفیفی است که به مسافر داده می‌شود.

سخنگوی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: در روزهای پیک نیز شرکت‌ها اجازه افزایش قیمت را ندارند و باید طبق قیمت مصوب، بلیت‌ها را بفروشند.

راه‌آهن به مجلس پاسخگو باشد

برخلاف اظهار نظر این مقام دولتی، صدیف بدری، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس به خبرنگار ما گفت: تنها قیمت بلیت هواپیما آزادشده و قیمت بلیت قطار و اتوبوس بر اساس نرخ مصوب باید عرضه شود و در صورت مشاهده تخلفات، موضوع باید به سازمان‌های مربوط گزارش شود. وی افزود: قیمت‌های بلیت قطار بتازگی برای هرروز تغییر می‌کند.

سخنگوی کمیسیون عمران مجلس با اشاره به لزوم پاسخگو بودن شرکت راه‌آهن درخصوص افزایش قیمت بلیت قطار ادامه داد: حتما بعد از تعطیلی مجلس از مسئولان شرکت راه‌آهن می‌خواهیم در مجلس درخصوص قیمت بلیت قطار پاسخ بدهند و در صورت قانع نشدن نمایندگان، حتما بررسی و برخوردهای لازم در نظر گرفته خواهد شد.

بدری اضافه کرد: برخی مسئولان می‌گویند بالاترین قیمت در نظر گرفته‌شده، قیمت مصوب است و در این صورت حتما باید اطلاع‌رسانی‌های لازم صورت گیرد تا مردم در زمان خرید، قدرت انتخاب بیشتری داشته باشند.

این نماینده مجلس تصریح کرد: وقتی قیمت بلیت هواپیما آزاد شد چون افرادی که از این وسیله استفاده می‌کردند از قدرت مالی لازم برخوردار بودند، کسی نسبت به این موضوع معترض نبود؛ اما استفاده از قطار بیشتر برای اقشار متوسط و پایین است و افزایش قیمت این بخش موجب می‌شود اقتصاد این خانوارها با اختلالاتی همراه شود. وی تاکید کرد: حتما باید نحوه قیمت‌گذاری اطلاع‌رسانی شود تا مردم در زمان خرید دچار سردرگمی نشوند.

قیمت‌ها شناور شده است

یک مقام آگاه در یک شرکت‌ حمل‌ونقل ریلی هم گفت: قیمت بلیت قطار به حالت شناور درآمده و هنوز آزاد نشده است و عرضه‌کنندگان می‌توانند تا 30 درصد قیمت‌ها را به‌صورت شناور عرضه کنند.

سازمان حمایت، نقشی ندارد

طبق گفته‌های یکی از مسئولان سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سازمان حمایت، کارگروه تنظیم بازار و ستاد هدفمندی یارانه‌ها که تا اسفند سال گذشته در تعیین قیمت بلیت قطار نقش داشتند دیگر نقشی ندارند و نرخ‌ها بر اساس پیشنهاد شرکت‌ها و همچنین تصویب هیات‌مدیره راه‌آهن انجام می‌شود. سید جواد احمدی، مدیرکل نظارت بر خدمات سازمان حمایت دراین‌باره  گفت: در ستاد تنظیم بازار، کالاها و خدمات به بخش‌های مختلف تقسیم می‌شود و نرخ‌گذاری بخش حمل‌ونقل از گروه اول که نیاز به تصویب در ستاد هدفمندی یارانه‌ها، کارگروه تنظیم بازار یا سازمان حمایت دارد، به گروه دوم انتقال یافت. به این ترتیب، سازمان حمایت و بخش‌های دیگر در نرخ‌گذاری بلیت قطار نقشی ندارند. وی افزود: نرخ‌گذاری بلیت‌ها با پیشنهاد شرکت‌های حمل‌ونقلی به شرکت راه‌آهن داده‌ شده و براساس تصویب هیأت‌ مدیره این شرکت نهایی و اجرا خواهد شد.