به گزارش مشرق، ابراهیم سحرخیز معاون سابق وزارت آموزش و پرورش اظهار داشت: آقای فانی در آیین تودیع خود، چند نکته را مطرح کرد و بنده به عنوان کسی که مدتی در آموزش و پرورش بودم، در مقابل بعضی از بحث‌های وی می‌خواهم نکاتی را بیان کنم.

وی با بیان اینکه وزیر سابق آموزش و پرورش به بحث مشارکت اشاره کرده بود، گفت: در سند تحول بنیادین و آموزش و پرورش، مفهوم توسعه، یک مفهوم همه جانبه است و باید به ابعاد مختلفی بپردازد که این ابعاد مختلف باید در برنامه آموزشی تعریف و مشخص شود به عنوان مثال می‌توان به نقش والدین، دانش‌آموزان و ارتباط متقابل دانش‌آموز و والدین اشاره کرد.

* فرهنگیان از خرید خدمات آموزشی تصویر خوشایندی ندارند

سحرخیز ادامه داد: فرهنگیان و خیلی از کارشناسان، از آن چیزی که به عنوان خرید خدمات آموزشی در دو، سه سال گذشته اتفاق افتاده است، تصویر خوشایندی ندارند به دلیل اینکه برخی مدارس در آستانه سال تحصیلی به مؤسسان مدارس غیردولتی محول شد و این روش نه با عدالت آموزشی و نه با کیفیت آموزشی سازگار بود.

وی اضافه کرد: در آن زمان نمایندگان مجلس مطالعات و بررسی‌هایی انجام دادند و به این جمع‌بندی رسیدند که این طرح موفق نیست فلذا مانع اجرای آن در سال بعد از آن شدند و در برنامه ششم هم که مجدداً دولت پیشنهاد داده بود، در کمیسیون تلفیق برنامه ششم مورد تصویب قرار نگرفت.

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه بخش قابل توجهی از معلمانی که غالباً در طرح خرید خدمات آموزشی به‌کارگیری شدند، از آموزش‌های ضمن خدمت برای فن بیان و تدریس برخوردار نبودند، گفت: درست است که گفته می‌شود این افراد از تحصیلات دانشگاهی برخوردار بودند اما برای معلمی، صرف داشتن تحصیلات لیسانس و فوق لیسانس کفایت نمی‌کند.

وی با بیان اینکه سازمان مدارس غیردولتی عنوان کرده بود که در دوره فعالیت ما، نیروهای سرایدار و خدماتی به عنوان معلم به‌کارگیری شده است، اظهار داشت: خواهشمندیم اعلام کنند که در کدام منطقه و کلاس، نیروی سرایدار و خدماتی که زیر مدرک کاردانی و کارشناسی داشته، کلاس را اداره می‌کند؟

*ماجرای نیروهای شرکت خدماتی که معلم شدند

سحرخیز در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس مبنی بر اینکه «منظور شما این است که نیروی خدماتی با تحصیلات لیسانس و کاردانی در کلاس درس تدریس می‌کنند؟»، گفت: در گذشته، تعدادی افراد در آموزش و پرورش تحت عنوان نیروهای شرکت خدماتی کار می‌کردند که نباید به ذهن تداعی شود که همه این افراد نیروی خدماتی بودند بلکه تحصیلات دیپلم، کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد داشتند و در بخش‌های مختلف مانند اداری و مالی کار می‌کردند.

وی اضافه کرد: در دولت گذشته با بخشنامه رئیس‌جمهور وقت، تمام نیروی شرکتی تبدیل به قرارداد معین شدند و در یک فرایند دیگر تحت عنوان «مهرآفرین» اجازه داده شد که نیروی قرارداد معین که سابقه خدمت‌شان به حد مناسب رسیده بود، به قرارداد پیمانی تبدیل وضعیت شوند.

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: کسی که این فرایند را طی کرده، دارای تحصیلات بوده و دوره آموزشی را نیز گذرانده بود، وارد مدرسه شد.

وی افزود: به گواه نمایندگان مجلس در برخی مناطق در قالب طرح خرید خدمات آموزشی، افرادی به عنوان معلم فعالیت می‌کردند که یک روز دوره آموزشی ندیده بودند و برای اولین بار بود که معلمی را در کلاس تجربه می‌کردند.

سحرخیز با بیان اینکه حقوق این معلمان حدود 480 هزار تومان بود که نصف آن را مؤسس برای حق بیمه بلوکه کرده بود، اظهار داشت: ما مدارسی را داشتیم که 4 ماه بود به معلمان روزمزد، حقوق نداده بودند.

وی با بیان اینکه برخی از خرید خدمات در روستاها انجام شده است، گفت: این موضوع با عدالت و کیفیت آموزشی در تعارض است چرا که معلم توانمند آموزشی باید برای این دانش‌آموزان به‌کارگیری شود.

* ایجاد نگاهی با عنوان اینکه «آموزش و پرورش هزینه است»

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: اگر بخواهیم مفهوم وسیع مشارکت را در طرح خرید خدمات آموزشی خلاصه کنیم باید عنوان شود، مناقصه‌ای صحیحی برگزار نشد و تعدادی از مدارس دولتی را به مؤسسی که آموزش و پرورش خود تشخیص داد به بهانه پایین آوردن قیمت آموزش، محول کرد که این موضوع چند مفسده دارد.

وی اضافه کرد: اول اینکه شأن و منزلت معلم را پایین می‌آورد؛ دوم اینکه برای دولتمردان جا می‌اندازد که نباید خرج آموزش کنیم؛ سوم اینکه این نگاه را تقویت می‌کند که آموزش و پرورش سرمایه‌گذاری نیست بلکه هزینه است.

* 6 هزار میلیارد تومان کسری تحویل دانش آشتیانی شده است

سحرخیز با بیان اینکه مواردی در آموزش و پرورش داریم که پرداخت آنها مانند حقوق اجتناب ناپذیر است، ادامه داد: هر ماهی 2500 میلیارد تومان حقوق نیروهای رسمی است که در سال 30 هزار میلیارد تومان می‌شود که بودجه آموزش و پرورش همین میزان است اما مواردی داریم مانند حقوق که اجتناب ناپذیر است که می‌توان به اضافه‌کار کارکنان اداری، اضافه‌تدریس معلمان و نیروهای قراردادی اشاره کرد.

وی افزود: بر این اساس همین 30 هزار میلیارد تومان بودجه آموزش و پرورش برای پرداخت‌های اجتناب ناپذیر، کم است و حداقل 6 هزار میلیارد تومان کسری در سال 95 تحویل آقای احمدی دانش آشتیانی شده است.

* آموزش و پرورش 45 هزار میلیارد تومان بودجه می‌خواهد

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه کیفیت حاصل اعتباری در ردیف خاص به نام سرانه است، اظهار داشت: دو، سه سال است که سرانه به مدارس داده نشده است و اگر بخواهیم بودجه آموزش و پرورش را بهسازی کنیم باید حداقل 45 هزار میلیارد تومان برای این وزارتخانه بودجه تأمین شود تا بتوان به حداقل‌ها پرداخت و همچنین به مدارس دولتی سرانه‌ای داد که بتوانند پول آب،‌ برق و گاز مدرسه را بدهند و مشکلات روزمره‌شان را پاسخگو باشند.

وی با اشاره به این نکته که وزیر جدید آموزش و پرورش بر سیطره «پرورش» بر «آموزش» در این وزارتخانه تأکید دارد، گفت: معاونت پرورشی که ردیف بودجه‌ای ندارد و فقط به گفتمان تربیت بسنده کرده است، کفایت نمی‌کند و باید فعالیت‌های تربیتی مانند اردوها و برنامه‌های قرآنی در مدارس صورت گیرد.

* چماق فساد 8 هزار میلیاردی بر سر یک میلیون فرهنگی

سحرخیز با اشاره به این نکته که وزیر سابق آموزش و پرورش عنوان کرد که با تعدادی از معلمان تجمع کننده در دولت قبل با چماق برخورد شد، افزود: اصلا در دولت قبل چنین چیزی نبوده است و اگر اسنادی وجود دارد، ارائه شود ولی فراموش نشود که اکنون چماق 8 هزار میلیاردی بر سر یک میلیون فرهنگی فرود آمد و این زخم التیام بخشیدنی نیست.

وی با بیان اینکه وزیر سابق آموزش و پرورش عنوان کرده است که 100 هزار نیروی آموزش و پرورش را برای اولین بار کاهش داده است، گفت: اولاً کاهش دادن جایزه ندارد برای آموزش و پرورشی که هر سال 30 هزار نفر بازنشسته دارد و ثانیاً آقای حاجی‌بابایی وزیر اسبق آموزش و پرورش در سال 92 آماری را به مجلس و مراجع آگاه دادند که حدود 17.8 درصد معادل 211 هزار نفر از نیروی‌های آموزش و پرورش کاهش یافته بود.

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: گفته شد که در زمان آقای حاجی‌بابایی، ردیف‌ها را پیشخور کردند، این در حالیست که آموزش و پرورش یک دستگاه حاکمیتی است و دولت باید بداند که وقتی هر سال 30 هزار نفر بازنشسته می‌شود، کلاس نباید بی معلم بماند و به جای آن باید 30 هزار نفر جایگزین شود.

وی اضافه کرد: در دوره آقای فانی به جای هر کسی که بازنشسته شده، نیرویی جایگزین نشده است و تنها از ماده 28 دانشگاه فرهنگیان، تعدادی را جذب کردند که این گروه برای اولین بار امسال به مدارس راه یافتند.

* به‌کارگیری 15 هزار معلم روزمزد

سحرخیز افزود: حدود 200 هزار دانش‌آموز نیز در طرح نیروی خرید خدمات آموزشی قرار گرفتند و حدود 15 هزار معلم روزمزد از سوی مؤسسان مراکز آموزشی، این دانش‌آموزان را تحت پوشش قرار دادند.

وی با اشاره به تراکم کلاس‌های درس گفت: در شهرستان‌های استان تهران به خصوص شهرهایی مثل بوستان، اسلامشهر و رباط کریم، تراکم کلاس‌ها به مرز 40 نفر رسیده است و در شهر تهران نیز کلاس‌های پسرانه، پرتراکم است.

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه اگر به دنبال کیفیت آموزشی هستیم، مدارس باید یک‌نوبته باشد، اظهار داشت: نوبت بعدازظهر مانند نوبت صبح برای درس خواندن مناسب نیست و نه معلم انرژی لازم را دارد و نه دانش‌آموز تمرکز کافی برای یادگیری را دارد.

وی ادامه داد: آقای فانی عنوان کرده بود که بنده در کنار کاهش 100 هزار نفر، اضافه تدریس را از یک میلیون و 500 هزار ساعت به حدود 950 هزار ساعت کاهش دادم که این هم به مدد «3ـ3ـ6» حاصل شده است که آقای فانی هر وقت فرصت پیدا کردند، به آن حمله می‌کنند.

سحرخیز افزود: در استقرار نظام جدید، در هر سال، در یک پایه دانش‌آموز نداریم زیرا زمانی که پایه ششم ایجاد شد، دانش‌آموزان به جای پایه اول راهنمایی به ششم رفتند و پایه اول راهنمایی، خالی ماند و طی سال‌های بعد، این یک پایه خالی وجود دارد تا نظام آموزشی تکمیل شود.

وی گفت: زمانی که نظام جدید آموزشی اجرایی شد، تعدادی از معاونان فعلی وزارت آموزش و پرورش که در آن زمان مسئولیت داشتند، در جریان هستند که کار تطبیقی و بررسی صورت گرفت مبنی بر اینکه اگر تغییر نظام آموزشی هر سال در یک پایه و آن هم از پایه اول، صورت گیرد، 12 سال به طول می‌‌انجامد و عنوان شد که بهینه‌ترین روش این است که هر سال دو پایه، هدف قرار گیرد و در سال اول اجرای نظام جدید آموزشی، پایه‌های اول و ششم با هم اجرایی شدند.

* تمام کتاب‌های درسی بر اساس سند برنامه درسی ملی تألیف شد

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: آقای فانی عنوان کرده بود که کتاب‌های درسی بر اساس چه معیاری تولید شده است؛ می‌گوییم بر اساس سند برنامه درسی ملی که سال‌های قبل روی آن مطالعه و کار کارشناسی انجام شده و به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسید، کتاب‌های درسی جدید تألیف شده است.

وی افزود: در برنامه درسی ملی، تکلیف مواد درسی سه دوره تحصیلی، جدول و عناوین درسی مشخص شده است و سؤال این است که در 35 سال گذشته که برنامه درسی ملی وجود نداشت، کتاب‌ها بر چه اساسی نوشته می‌شد؟

سحرخیز ادامه داد: آمدیم تمام معلمان خبره پایه پنجم را در تابستان آموزش دادیم و اعلام کردیم که شما از سال آینده در پایه ششم تدریس می‌کنید؛ در تابستان برای معلمان آموزش ضمن خدمت گذاشتیم و سی‌دی و بسته آموزشی ارائه شد تا در طول سال هم پاسخگوی سؤالات آنها باشد.

وی ادامه داد: دوره ابتدایی صدها هزار کلاس دارد و از بین این کلاس‌ها حتی در مواردی اتاق معاونان کلاس درس شد مثلا در برخی مدارس، مدیر و معاون صبح و عصر هر کدام یک اتاق داشتند که به کلاس درس تبدیل شد.

* ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، قاعده‌ای برای جذب نیرو شده است

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش درباره بحث بهسازی نیروی انسانی نیز گفت: به برکت تأسیس دانشگاه فرهنگیان، امسال 17 هزار معلم وارد مدرسه شدند؛ ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان که قرار بود فقط برای موارد استثنا به کار گرفته شود، قاعده‌ای برای جذب نیرو شده است.

وی افزود: آقای فانی اشاره کرده بود که بنده فرد مسئله‌یابی بودم؛ اهل شتابزدگی نبودم و 750 مسئله از مسئله‌های آموزش و پرورش را شناسایی کردم؛ ایشان بگویند

سحرخیز با اشاره به بحث رتبه‌بندی معلمان گفت: رتبه‌بندی معلمان و نظام جامع هدایت تحصیلی از نمونه‌های اقدامات شتابزده بود؛ مثلا بحث رتبه‌بندی مهم‌ترین رکن از اسناد سند تحول بنیادین است و دیگری، بحث نظام جامع هدایت تحصیلی بود که اردیبهشت 1395 به یاد آوردند که تیر ماه باید دانش‌آموزان را هدایت تحصیلی کنند و کاری شتابزده انجام شد به طوری که رسانه‌ها و مردم هجمه گسترده وسیعی علیه نظام اجباری هدایت تحصیلی شکل دادند که وزارتخانه مجبور به عقب‌نشینی شد.

وی ادامه داد: یک‌شبه مجتمع‌های آموزشی شهری و روستایی که منطق و با سند شکل گرفته بود را تعطیل کردند و آموزش‌های فنی و حرفه‌ای که دولت و نظام و سیاست‌های کلی بر آن تأکید دارند را از 44 درصد به مرز 32 درصد رساندند؛ شهریه‌های نجومی مدارس غیردولتی را مگر کسی می‌تواند انکار کند.

* کاش آقای فانی به جای سیاه‌نمایی فعالیت‌های گذشته، عذرخواهی می‌کرد

معاون سابق وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه سند تحول بنیادین به قفسه کتابخانه‌ها سپرده شد، گفت: باید تکلیف زیرنظام‌های سند تحول بنیادین مشخص می‌شد.

وی افزود: کاش به جای سیاه‌نمایی از فعالیت‌های گذشته، آقای فانی، گوشه‌ای از ماجرای فساد صندوق ذخیره فرهنگیان برملا می‌کرد و از فرهنگیان عذرخواهی می‌کرد.