سرویس جهان مشرق - دانلد ترامپ هنوز دو گزینه های تصدی دو پست کلیدی کابینه خود، وزارت دفاع و وزارت خارجه، را تعیین نکرده است. با این حال، می توان از هم اکنون برخی نتیجه گیری ها را درباره جهت های کلی سیاست خارجی ترامپ به عنوان رییس جمهور ایالات متحده، انجام داد. استقرار ترامپ در کاخ سفید، منادی پایان (نقش) آمریکا به عنوان دژ نظام لیبرال بین الملل است.
«اول، آمریکا» اصلا برای روسیه بد نیست
اختیارات رییس جمهور آمریکا در پی حملات 11 سپتامبر 2001 گسترش یافت. از این رو، با وجود همه آن چه که درباره ایستادگی احتمالی کنگره در مقابل ترامپ گمانه زنی می شود، این بر عهده ترامپ خواهد بود که تصمیمات مهم را در وهله نخست اتخاذ کند.
شعار «اول آمریکا» که توسط ترامپ مطرح شده، یادآور بزرگ ترین جنبش ضد-گسترش طلب در تاریخ آمریکاست که «کمیته اول، آمریکا» خوانده می شد. این جنبش ائتلافی از رهبران اقتصادی محافظه کار و پیشرو بود که مخالف ورود آمریکا به جنگ دوم جهانی بودند.
امروز، مطبوعات لیبرال،در حالی که یک تناظرسازی میان سال های ابتدایی دهه 1940 و دوران ترامپیسم انجام می دهد، معتقدند که برای طرفداران جهانی سازی سخت است که جلوی ظهور و پیشروی هیتلرهای جدید را بگیرند. البته، آن ها به بشار اسد، پوتین، مارین لو پن و ویکتور اوربال به عنوان مصادیق این مقایسه خود اشاره می کنند. برای نمونه، «برنارد اسکالسکا» Bernard Schalscha در مقاله خود در نشریه «La Regle du Jen» نوشت که پیروزی ترامپ «دیکتاتور»ها را متحد می کند. به باور این نویسنده لیبرال، دانلد ترامپ همین حالا هم نیروهایی را آزاد کرده که مهار مجدد آن ها امکانپذیر نیست.
ترامپ کرارا گفته مایل است که روابط با پوتین را بهبود ببخشد. او می خواهد با پوتین کنار بیاید گرچه رسما انکار کرده که بخواهد رابطه با مسکو را از نو سازماندهی کند.
ترامپ چه چیزی می تواند به پوتین ارایه دهد؟
«ژوستین ریموندو»، در وبسایت «antiwar.com» نوشت: " ترامپ باید هر چه زودتر با رییس جمهور روسیه ولادیمیر پوتین دیدار و مذاکرات را برای یک توافق جامع برای رسیدگی به مسایل مهم آغاز کند."
به عنوان مصادیق این مسایل مهم، ریموند موارد زیر را فهرست می کند: برداشتن تحریم های آمریکا علیه روسیه، بازگرداندن سربازان آمریکایی از مانورها و تمرین های نظامی در مرزهای غربی روسیه، تعلیق طرح سپر دفاع موشکی در شرق اروپا، به رسمیت شناختن نتیجه همه پرسی کریمه، بی طرف سازی اوکراین و ایجاد یک کارگروه روسی-آمریکایی برای حل مناقشه خاموش در اوستیای جنوبی، ترانسنیستریا، آبخازیا و ناگورنو-قراباغ.
به نظر این نویسنده اوکراین باید بی طرف باشد، یعنی خارج از سازمان ناتو باقی بماند چرا که رژیم کنونی حاکم بر آن بی ثبات، فاسد و وابسته به آمریکاست.
درباره مناقشه سوریه، ترامپ با خانم «تولسی گابارد»، نماینده کنگره و از مخالفان شاخص دخالت نظامی آمریکا در سوریه، ملاقات کرده بود. خانم گابارد بعد از این ملاقات گفته بود که او ترامپ به دنبال راه هایی جدای از «جنگ غیرقانونی»(برای حل بحران سوریه) هستند که دولت اوباما برای سرنگونی اسد در سوریه به راه انداخته است.
تصور این که ترامپ بخواهد از اعضای به اصطلاح «اپوزیسیون میانه رو» در سوریه حمایت کند، شوار است، کسانی که در واقع وابسته به گروه های تروریستی ریز و درشت از جمله شاخه القاعده در سوریه، جبهه النصره، هستند. ترامپ یک اثر دومینووار در آمریکا ایجاد کرده است و تحت الحمایگان امریکا یکی بعد از دیگری تسلیم می شوند. روسیه و سوریه این شانس را خواهند داشت که آن چه را که در حال انجامش هستند، به پایان برسانند. آن ها قادر خواهند بود که داعش را نابود کنند. سعودی، ترکیه و قطر سوریه را به حال خود خواهند گذاشت.
مشاوران ترامپ- فانوس راه او
با در نظر گرفتن این حقیقت که ترامپ هیچ تجربه ای در سیاست خارجی ندارد، طبیعی است که بیشتر متکی به مشاوران خود باشد- دست کم ان مشاورانی که به آن ها اعتماد دارد. مشاور امنیت ملی که ترامپ برای خود برگزیده، ژنرال مایکل فلین، حامی اتحاد آمریکا و روسیه در سوریه است. او قبلا مسوول اطلاعات نظامی ایالات متحده بوده است.
فلین در مصاحبه با نشریه «مرور کتاب لندن»، گفت که سازمان تحت امر او، آژانس اطلاعات نظامی آمریکا، مرتب گزارش هایی سرّی به دولت اوباما می فرستاده و درباره تبعات وحشتناک سرنگونی دولت بشار اسد در سوریه هشدار می داده است. فلین یکی از طراحان ایده های سیاست خارجی بود که ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی خود مطرح می کرد، که از آن جمله متهم کردن اوباما و هیلاری کلینتون به مشارکت در ایجاد داعش بود.
پست دیگری که در جایگاه مشاوره ارشد قرار دارد، پست استراتژیست ارشد است که اکنون به عهده «استفن بَنِن» Stephen Bannon است. بَنِن در امریکا به داشتن دیدگاه های «نژادپرستانه»، «بیگانه هراس» و «ضدزن» معروف است. با این حال، در زمینه مسایل بین المللی او دیدگاه های خاص خود را دارد(که با دیدگاه روسیه تضاد و تقابل ندارد). او از طرفداران برگزیت(خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) بود و با جبهه ملی فرانسه، حزب فوق ناسیونالیستِ دست راستی فرانسوی به رهبری مارین لو پن روابط نزدیک دارد. جبهه ملی از بخت زیادی در انتخابات آتی فرانسه برخوردار است و نسبت به مسکو متمایل تر است تا واشینگتن.
در زمینه همکاری با آسیا، ترامپ اخیرا در یک پیام ویدیویی بار دیگر تاکید کرد که آمریکا را از پیمان «مشارکت دو سوی اقیانوس آرامTPP خارج خواهدشد. امضای حکم خروج از این پیمان یکی از اولین اقدامات ترامپ در کاخ سفید خواهد بود. پیمان تجاری TPP توسط 12 کشور امضا، شده که در مجموع 40 درصد اقتصاد جهانی را در اختیار دارند. طرح های ترامپ نقطه پایانی بر دکترین اوباما در سیاست خارجی می گذارد که به دنبال محوریت دادن به منافع آمریکا در منطقه آسیا-پاسیفیک(اقیانوس آرام) است.