اینکه مصر به طور غیرمستقیم از پادشاه سعودی می خواهد به دیدگاههای قاهره در ارتباط با مسائل عربی و منطقه ای احترام بگذارد و جایگاه مصر را به او یادآور می شود، حاکی از این است که مصر نمی خواهد دنباله رو مواضع سعودی باشد آن هم در شرایطی که ریاض به دلیل همین مواضع در سطح منطقه ای و نیز بین المللی با مشکلات جدی روبه رو شده است.
پیام های السیسی به ملک سلمان
رئیس جمهور مصر اخیرا از امیر کویت خواست پیام های او را به ملک سلمان بن عبدالعزیز پادشاه عربستان برساند.
پیام های او به ملک سلمان عبارت بودند از:
خودداری از اعمال فشار بر نظام حاکم مصر در ارتباط با جزیره تیران و صنافیر زیرا پرونده این دو جزیره به نهاد قضائی واگذار شده است و دیگر نمی توان از آن صحبت کرد.
لزوم احترام ریاض به اختلاف دیدگاهها در ارتباط با بسیاری از مسائل سیاسی عربی و منطقه ای زیرا مصر یک کشور کوچک نیست که تابع عربستان باشد.
تاکید بر اینکه برای پادشاه عربستان احترام قائل است اما انتقاد علنی از سیاست خارجی مصر قابل قبول نیست.
در این میان رییس جمهوری مصر چند روز پیش خواستار پشتیبانی از ارتش ملی سوریه، عراق و لیبی شد.
تاکید السیسی بر حل سیاسی بحران سوریه
السیسی در مصاحبه با شبکه تلویزیون دولتی «آر.بی.تی» پرتغال اظهار داشت: سوریه به مدت پنج سال، گرفتار بحرانی شدید است و موضع ما این است که به اراده مردم سوریه احترام بگذاریم. حل سیاسی بحران سوریه بهترین راهکار است. باید به طور جدی با گروههای تروریستی مبارزه و آنان را خلع سلاح کرد.
وی همچنین در این مصاحبه تاکید کرد: باید تمامیت ارضی سوریه حفظ شود تا این کشور از خطر تجزیه در امان بماند و مناطق ویران شده آن بازسازی شود.
این اظهارات از نزدیک شدن مواضع قاهره و دمشق حکایت دارد و نشان می دهد دیدگاه قاهره در خصوص مبارزه با تروریسم به دمشق نزدیک شده است به اضافه اینکه مصر مخالفت خود را با هر گونه دخالت خارجی که منجر به سقوط دولت دمشق و دامن زدن به آشوب در منطقه شود، اعلام کرده است.
نیم قرن اتحاد با سوریه
مصر از دهه شصت میلادی ارتش سوریه را متحد ارتش مصر و یکی از بال های دفاع از کشورهای عربی می داند و مسئولان مصری فروپاشی ارتش سوریه را به مثابه تجزیه یکی از کشورهای اصلی منطقه می دانند که حاصل آن باز شدن مجال برای جولان دادن جریان های تندرو خواهد بود.
در همین ارتباط عبدالباری عطوان نویسنده سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه رای الیوم اظهارات السیسی در مصاحبه با تلویزیون پرتغال را به مثابه نمک زدن به زخم عمیق روابط عربستان و مصر دانست زیرا رئیس جمهور مصر در این مصاحبه ارتش سوریه را اصلی ترین نیروی مبارزه با گروههای تندرو برشمرد و پشتیبانی خود را از آن اعلام کرد.
روند صعودی تقویت روابط مصر و سوریه
نگاهی به روابط مصر و سوریه در چند ماه اخیر حاکی از تقویت این روابط و هماهنگی های امنیتی دو طرف است که نمونه آن سفر «علی المملوک» رئیس دستگاه امنیت ملی سوریه به قاهره بود.
در این میان پرواضح است، مصر که خودداری از مشارکت در عملیات «طوفان قاطعیت» برای حمله به مردم یمن به رهبری عربستان را در پرونده خود دارد، به تدریج از عربستان و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس دور می شود.
رویارویی مصر با عربستان در صحنه سوریه
مصر و عربستان در خصوص جنگ سوریه دیدگاههای متفاوتی دارند به این معنی که قاهره به راهکار سیاسی برای حل بحران اولویت می دهد و خواستار کناره گیری اسد از قدرت نیست اما عربستان از گروه های مسلح افراطی پشتیبانی می کند و کنار رفتن اسد از قدرت را بخشی از راه حل بحران می داند و این موضوع را در فواصل زمانی مختلف از سوی وزیر خارجه خود تکرار می کند.
دهن کجی عربستان به مصر
به این ترتیب علاوه بر اظهارات اخیر السیسی و اختلاف مواضع و دیدگاههای مصر و عربستان در خصوص سوریه، استقبال «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان از «هایلی ماریام دیستالین» نخست وزیر اتیوپی در حالی است که محافل رسمی مصر، میزبانی از نخست وزیر اتیوپی را دهن کجی به قاهره دانسته اند زیرا مصر و اتیوپی بر سر سد النهضه با یکدیگر اختلاف دارند.
به این ترتیب می توان پیش بینی کرد که روابط مصر و عربستان که اکنون بدترین دوران خود را تجربه می کند، در روزهای آینده بدتر شود.
در همین ارتباط روزنامه رای الیوم نوشت: روشن است که رییس جمهوری مصر در حال گام گذاشتن در مسیر تازه ای به سمت اردوگاه سوریه، الجزایر، ایران و عراق است و به موازات آن به تدریج از اردوگاه کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس) فاصله می گیرد.
همچنین یکی از تازه ترین اقدام های السیسی جلوگیری از خروج مصر از نشست سران کشورهای عربی- آفریقایی در مالابو پایتخت گینه استوایی بوده است. در این نشست هشت کشور عربی عربستان، امارات، بحرین، قطر، اردن، یمن، سومالی و مغرب در اعتراض به حضور «پولیساریو» یعنی گروه اپوزیسیون دولت مغرب و در جهت همبستگی با این دولت، نشست مالابو را تحریم کردند.
در این میان به نظر می رسد عربستان در حال از دست دادن مصر است حال آنکه با توجه به ریاست جمهوری دونالد ترامپ و مواضع احتمالی او علیه عربستان، ریاض در راستای ایجاد مواضع عربی یکپارچه سعی دارد مصر را همچنان درجبهه خود حفظ کند اما اظهارات اخیر السیسی و مواضع او در قبال سوریه و عراق و مبارزه با تروریسم بر خلاف خواست عربستان پیش می رود.
