به گزارش مشرق، روز گذشته معاون ارزی بانک مرکزی در گفتوگوی تلفنی با خبر شبکه یک سیما نکات عجیبی درباره تحولات بازار ارز گفت.
غلامعلی کامیاب در ابتدای صحبتهای خود با اشاره به توافق اوپک برای کاهش سطح تولید نفت و تاثیر مثبت آن بر قیمتها در بازارهای جهانی، اظهارداشت: بانک مرکزی انتظار کاهش نرخ ارز را داشت زیرا افزایش قیمت نفت که ناشی از توافق اخیر اوپک بود خوشبختانه ایران را نه تنها از کاهش تولید نفت معاف کرد که حتی امکان افزایش تولید هم داد که این انتظارات افزایش درآمدها را ایجاد کرد که در بازار ارز موثر بود.
غلامعلی کامیاب در ابتدای صحبتهای خود با اشاره به توافق اوپک برای کاهش سطح تولید نفت و تاثیر مثبت آن بر قیمتها در بازارهای جهانی، اظهارداشت: بانک مرکزی انتظار کاهش نرخ ارز را داشت زیرا افزایش قیمت نفت که ناشی از توافق اخیر اوپک بود خوشبختانه ایران را نه تنها از کاهش تولید نفت معاف کرد که حتی امکان افزایش تولید هم داد که این انتظارات افزایش درآمدها را ایجاد کرد که در بازار ارز موثر بود.
این صحبت معاون ارزی بانک مرکزی نشان میدهد، بانک مرکزی در برابر رشد قیمت ارز کاملا خلع سلاح بوده و فقط چشم انتظار تصمیم اوپک شده است.
همچنین کامیاب در ادامه گفته است: اگر به روند تغییرات نرخ ارز در سالهای اخیر بنگریم در می یابیم که معمولا در فصل پاییز شاهد یک روند افزایشی هستیم و امسال هم مانند سه سال گذشته این افزایش را تجربه کردیم.
وی گفت: این افزایش ناشی از عواملی مانند تقاضای مسافرتی و زیارتی، افزایش تقاضا برای واردات کالا و تسویه حسابها به علت نزدیک شدن به پایان سال میلادی است.
به گزارش فارس، بنابراین اظهارات، بانک مرکزی پیش از بهوجود آمدن این تغییرات در بازار ارز، رشد قیمتها در بازار را پیشبینی میکرده واقف بوده اما اقدامی تمهیداتی برای افزایش عرضه ارز برای این مقطع کوتاه اندیشیده نشده است. به عبارت دیگر بانک مرکزی با وجود علم رشد قیمتها در ماههای آبان و آذر، فقط نظارهگر تحولات بازار بوده است.
این برداشت ما از صحبتهای معاون ارزی بانک مرکزی وقتی تقویت میشود که وی در ادامه صحبتهای خود تصریح کرد: فعالان اقتصادی در بازار این واقعیت را دریافتند که نرخ های بالای ارز که در روزهای گذشته تجربه شد متناسب با بنیانهای اقتصادی کشور نبوده است و ادامه نمییابد؛ براساس مطالعات صورت گرفته با آغاز سال نو میلادی و تقویت ارز توسط صادر کنندگان کالاهای غیر نفتی نرخ ارز روند نزولی پیدا کند.
رشد نرخ ارز که از دو، سه ماه گذشته شروع شده بود؛ در روزهای گذشته شدت گرفت بهطوری که در مدت دو هفته دلار از 3700 تومان به 3900 تومان رسید و یورو هم از ابتدای آذر ماه تا روز سه شنبه 300 تومان رشد قیمت داشت.
در برابر همه این رشدها، موضع بانک مرکزی فقط سکوت بود تا اینکه روز چهارشنبه رئیس کل بانک مرکزی پیامی تلگرامی صادر کرد که در آن تاکید شده بود: «تحولات روزهای اخیر بیشتر از هرچیز دیگری ناشی از شوکهای انتظاری است که با عواملی همچون افزایش تقاضای فصلی ارز ترکیب شدهاند و علیرغم تاثیرگذاری مقطعی بر تغییرات نرخ ارز، از سوی بنیانهای اقتصاد کلان حمایت نمیشوند.»
اما با این اظهارات سوالات متعددی به ذهن خطور میکند. اینکه اگر بانک مرکزی میداند بازار ارز در ماههایی از سال با افزایش تقاضا روبرو میشود، چرا برای مدیریت آن اقدامی انجام نداده است؟
نقش بانک مرکزی در برابر تغییرات فصلی نرخ ارز چیست؟ آیا تنها نقش این نهاد، نظارهگری و تحلیل شرایط است؟
نرخ ارز از بعد اقتصاد کلان به چند دلیل ممکن است افزایش یابد. بیشتر شدن واردات نسبت به صادرات، کاهش ارزش پول ملی، تقویت جهانی نرخ دلار و یا سایر ارزهای جهانروا، محدودیت نقل و انتقال ارز (در شرایط تحریم)، انتظارات تورمی در بازار ارز و تقاضاهای فصلی.
اگر نرخ ارز به دلیل کاهش ارزش پول ملی و یا تقویت دلار در برابر ریال باشد، به گفته اقتصاددانان و مسئولان بانک مرکزی، بانک مرکزی نباید در صدد کاهش نرخ آن برآید زیرا تعادل در بازار ارز و اقتصاد را به هم میزند.
همچنین اگر تقاضای ارز به دلیل رشد واردات در برابر صادرات افزایش یافته باشد، باز هم سیاستگذار ارزی نباید برای کاهش یا تقویت ریال اقدام کند زیرا منجر به تشویق واردات خواهد شد.
رشد نرخ ارز در هفتههای اخیر، به گفته مسئولان بانک مرکزی ناشی از انتظارات تورمی و تقاضاهای فصلی بوده و آنها پیشبینی کرده بودند که پس از مدتی نرخ ارز کاهش خواهد یافت.
حال این سوال قابل طرح است که اگر وظیفه بانک مرکزی پوشش تقاضاهای فصلی هم نیست، پس اساسا وظیفه بانک مرکزی در قبال تحولات بازار ارز چیست؟ آیا نقش سیاستگذار و ناظر بازار ارز فقط نظاره کردن و تحلیل کردن است؟ش
همچنین کامیاب در ادامه گفته است: اگر به روند تغییرات نرخ ارز در سالهای اخیر بنگریم در می یابیم که معمولا در فصل پاییز شاهد یک روند افزایشی هستیم و امسال هم مانند سه سال گذشته این افزایش را تجربه کردیم.
وی گفت: این افزایش ناشی از عواملی مانند تقاضای مسافرتی و زیارتی، افزایش تقاضا برای واردات کالا و تسویه حسابها به علت نزدیک شدن به پایان سال میلادی است.
به گزارش فارس، بنابراین اظهارات، بانک مرکزی پیش از بهوجود آمدن این تغییرات در بازار ارز، رشد قیمتها در بازار را پیشبینی میکرده واقف بوده اما اقدامی تمهیداتی برای افزایش عرضه ارز برای این مقطع کوتاه اندیشیده نشده است. به عبارت دیگر بانک مرکزی با وجود علم رشد قیمتها در ماههای آبان و آذر، فقط نظارهگر تحولات بازار بوده است.
این برداشت ما از صحبتهای معاون ارزی بانک مرکزی وقتی تقویت میشود که وی در ادامه صحبتهای خود تصریح کرد: فعالان اقتصادی در بازار این واقعیت را دریافتند که نرخ های بالای ارز که در روزهای گذشته تجربه شد متناسب با بنیانهای اقتصادی کشور نبوده است و ادامه نمییابد؛ براساس مطالعات صورت گرفته با آغاز سال نو میلادی و تقویت ارز توسط صادر کنندگان کالاهای غیر نفتی نرخ ارز روند نزولی پیدا کند.
رشد نرخ ارز که از دو، سه ماه گذشته شروع شده بود؛ در روزهای گذشته شدت گرفت بهطوری که در مدت دو هفته دلار از 3700 تومان به 3900 تومان رسید و یورو هم از ابتدای آذر ماه تا روز سه شنبه 300 تومان رشد قیمت داشت.
در برابر همه این رشدها، موضع بانک مرکزی فقط سکوت بود تا اینکه روز چهارشنبه رئیس کل بانک مرکزی پیامی تلگرامی صادر کرد که در آن تاکید شده بود: «تحولات روزهای اخیر بیشتر از هرچیز دیگری ناشی از شوکهای انتظاری است که با عواملی همچون افزایش تقاضای فصلی ارز ترکیب شدهاند و علیرغم تاثیرگذاری مقطعی بر تغییرات نرخ ارز، از سوی بنیانهای اقتصاد کلان حمایت نمیشوند.»
اما با این اظهارات سوالات متعددی به ذهن خطور میکند. اینکه اگر بانک مرکزی میداند بازار ارز در ماههایی از سال با افزایش تقاضا روبرو میشود، چرا برای مدیریت آن اقدامی انجام نداده است؟
نقش بانک مرکزی در برابر تغییرات فصلی نرخ ارز چیست؟ آیا تنها نقش این نهاد، نظارهگری و تحلیل شرایط است؟
نرخ ارز از بعد اقتصاد کلان به چند دلیل ممکن است افزایش یابد. بیشتر شدن واردات نسبت به صادرات، کاهش ارزش پول ملی، تقویت جهانی نرخ دلار و یا سایر ارزهای جهانروا، محدودیت نقل و انتقال ارز (در شرایط تحریم)، انتظارات تورمی در بازار ارز و تقاضاهای فصلی.
اگر نرخ ارز به دلیل کاهش ارزش پول ملی و یا تقویت دلار در برابر ریال باشد، به گفته اقتصاددانان و مسئولان بانک مرکزی، بانک مرکزی نباید در صدد کاهش نرخ آن برآید زیرا تعادل در بازار ارز و اقتصاد را به هم میزند.
همچنین اگر تقاضای ارز به دلیل رشد واردات در برابر صادرات افزایش یافته باشد، باز هم سیاستگذار ارزی نباید برای کاهش یا تقویت ریال اقدام کند زیرا منجر به تشویق واردات خواهد شد.
رشد نرخ ارز در هفتههای اخیر، به گفته مسئولان بانک مرکزی ناشی از انتظارات تورمی و تقاضاهای فصلی بوده و آنها پیشبینی کرده بودند که پس از مدتی نرخ ارز کاهش خواهد یافت.
حال این سوال قابل طرح است که اگر وظیفه بانک مرکزی پوشش تقاضاهای فصلی هم نیست، پس اساسا وظیفه بانک مرکزی در قبال تحولات بازار ارز چیست؟ آیا نقش سیاستگذار و ناظر بازار ارز فقط نظاره کردن و تحلیل کردن است؟ش