بیشتر این نیروها از روستاهای اطراف شهر «رقّه»، مرکز خلافت خودخوانده داعش، هستند و انتظار می رود که در نبرد برای آزادسازی شهر رقّه(با جمعیت عمدتا عرب) از سیطره داعش به کار گرفته شوند. آمریکا رقه را نوک پیکان عملیات نظامی خود در سوریه می خواند.

اما به گفته مربیان کرد، نخست این نیروهای تازه باید با ایدئولوژی عبدالله اوجالان، رهبر کرد زندانی در ترکیه آشنا شوند و آن را بپذیرند. اوجالان بنیانگذار و رهبر یک سازمان کردی شبه نظامی است که هم واشینگتن و هم آنکارا آن را تروریستی می دانند.

این صحنه، در این کلاس، به خوبی پیچیدگی جنگ مورد پشتیبانی آمریکا را در سوریه نشان می دهد، جایی که یک جنبش کردی که پیرو ایدولوژی متضاد با خط مشی آمریکا(ایدئولوژی مارکسیسم)، اکنون به مهم ترین متحد آمریکا علیه افراط گرایان داعش تبدیل شده است.

«واحدهای حفاظت خلق» YPG، شاخه نظامی یک جنبش سیاسی است که اکنون حدود 4.5 سال است که بر شمال شرق سوریه تسلط دارد و به دنبال اجرای دیدگاه های مُلهم از مارکسیسم عبدالله اوجالان در اکثر نواحی کردنشین سوریه است که در طول جنگ سوریه، نیروهای دولتی از آن ها عقب نشسته اند.

در دوسال گذشته، YPG روابط رو به رشدی با ایالات متحده داشته است، نواحی زیادی را با پشتیبانی هوایی و کمک نظامی و مستشاری ایالات متحده از داعش پس گرفته است.

متصرفات این شبه نظامیان کرد تاکنون فراتر از آن نواحی در شمال سوریه رفته که به طور سنتی کردنشین بوده اند و حالا شامل نواحی سابقا عرب نشین نیز می شود. بیم آن می رود که این مساله نه تنها رقابت های قومی درازمدت را تحریک کند، که منجر به مناقشه ای گسترده تر گردد.

ترکیه که YPG را وابسته به حزب کارگران کردستان(PKK) می داند، از پشتیبانی آمریکا از کردهای سوریه خشمگین است. آنکارا در اوایل ماه جاری از رییس جمهور منتخب آمریکا، دانلد ترامپ، خواست که به محض رفتن به کاخ سفید، حمایت واشینگتن را از شبه نظامیان کرد قطع کند. در حالی که مواضع سوریه، روسیه و ترکیه به هم نزدیک تر می شود تا به راه حلی برای مناقشه سوریه برسند، ایالات متحده با روسیه بر سر نقش آفرینی نظامی مسکو در تقابل است.

برای تعدیل دغدغه های ترکیه و کاستن از تنش های کردی-عربی، ارتش آمریکا تسلیحات و مهمات را از مجرای سازمانی فراگیر به نام «نیروهای دموکراتیک سوریه»(SDF) به سوریه می فرستد که هم شامل جنگجویان کرد و هم عرب است. به گفته مقامات نظامی آمریکا، هدف از تشکیل این سازمان، ایجاد یک نیروی عربی با قابلیت پس گرفتن شهرهای عرب نشین چون رقّه است تا از این طریق نفوذ شبه نظامیان کرد هم رقیق تر شود.

مقامات آمریکایی و مستشاران نظامی در سوریه حاضر به در اختیار گذاشتن جزییات بیشتری از چگونگی آموزش عرب های حاضر در این نیرو نیستند، ولی آن ها می گویند که از این واقعیت که نیروهای جذب شده‌ی عرب، پیش از آموزش نظامی، درس های نظریه سیاسی کردها را فرا می گیرند، اطلاعی نداشتند. یک مستشار نظامی آمریکا که خواست هویت و درجه نظامیش مخفی بماند، به خبرنگار واشینگتن پست گفت: " این که پیش از آمدن آن ها نزد ما، چه اتفاقی برایشان می افتد، ما نمی دانیم."

با این حال مقامات آمریکایی اذعان می کنند که کردها همکاری کردها که سه چهارم کل ائتلاف SDF را تشکیل می دهند و در خطوط مقدم، جنگ را اداره می کنند، برای آمریکا بسیار مغتنم است.

و علی رغم بیانیه های مکرّر آمریکا مبنی بر این که با طرح‌های کردی برای ایجاد یک منطقه جدید در سوریه مخالف است، عملا کردها در حال گسترش طرح های خود برای نواحی سابقا عرب نشین هستند که توسط آن ها از دست داعش آزاد می شود.

ماریا فانتاپه از موسسه «گروه بین المللی بحران» می گوید:

" پشتیبانی نظامی (آمریکا) اعتماد به نفس YPG را برای این که به سوی فراتر از نواحی کردنشین سوریه حرکت کنند، یا حتی آمال خود را به فراتر از سوریه ارتقاء دهند، تقویت کرده است. این مساله تبعات سیاسی عظیمی نه فقط برای سوریه، که برای کشورهای همسایه دارد"

کنفدرالیزم دموکراتیک

در یک بازدید نادر توسط خبرنگاران خارجی از شمال سوریه، کردها بسیار مشتاق بودند که به آن ها دیدگاه های سیاسی اوجالان را توضیح دهند، ترکیبی از مارکسیسم و رویاهای آرمانشهری یک متفکر چپ آمریکایی به نام «مارِی بوکچین» Murrey Bookchin.

این نظریه سیاسی که در اصل توسط اوجالان برای کسب خودمختاری کردها در ترکیه ارایه شده بود، اکنون با شرایط سوریه اصطلاحا «آداپته» می شود که ترکیب جمعیتی آن بسیار پیچیده تر از ترکیه است؛ مخلوطی از عرب‌های سنی، کردها، مسیحیان، علوی‌ها، ترکمن‌ها و اقلیت‌های دیگر.

«نصرت جلیل احمد»، ناظر آموزش ایدئولوژیک تازه سربازان عرب در YPG می گوید برخلاف راهبرد گروه های کردی مثل حزب دموکرات کردستان در عراق مبنی بر ایجاد یک موجودیت سیاسی کردی در درون مرزهای کنونی عراق، کردهای سوری به دنبال محقق کردن دیدگاه های اوجالان برای یک دنیای بدون مرزهای ملی در سوریه و فراتر از آن هستند:

" ما کنفدرالیزم را تنها برای کردها نمی خواهیم، بلکه برای کل سوریه و حتی کل خاورمیانه می خواهیم. ما مرزهای جغرافیایی بین این ناحیه و ان ناحیه را به رسمیت نمی شناسیم."

«دولتی وجود ندارد»

در کلاس آموزش ایدئولوژی در تل ابیض(شهری عمدتا عرب نشین در مجاورت مرز ترکیه که در 2015 از داعش پس گرفته شد)، آگیت ابراهیم حِسو، مدرس کلاس، مشغول پرسش و پاسخ با مردان جوان عرب تازه جذب شده است. در صورت های این جوانان عرب که یونیفرم های نو با آرم YPG را پوشیده و مرتب پشت نیمکت ها نشسته اند، کمی تعجب و ابهام دیده می شود. یکی از آن ها از حسو می پرسد: " نقش دولت در یک کشور دموکراتیک چیست؟"

حسو جواب می دهد: " دولتی در کار نیست. دولت یک ابزار سرکوب است."

جوان دیگری می پرسد: " تفاوت میان «ملت دموکراتیک» و شعارهای حزب بعث چیست؟" اشاره او به حزب رییس جمهور بشار اسد است که به مدت 4 دهه بر سوریه حاکم است.

حسو پاسخ می دهد که تفاوت در این است که حزب بعث صرفا به نفع عرب ها عمل می کند، ولی نظریه های اوجالان شامل کل گروه های قومی و مذهبی می شود.

در مصاحبه با برخی از این رزم ‌آموزان جدید، آن ها از آشنایی با ایدئولوژی YPG ابراز خشنودی می کنند. «مصعب عیسی»، جوان اهل رقه، می گوید: " اگر ما موافق(این ایدئولوژی) نبودیم، حالا این جا در حال آموزش نبودیم. ما باید آن را یاد بگیریم."

تحلیل گران و مخالفان YPG، «دموکرات» یا «برابری طلب» بودن آن را زیر سوال می برند. مخالفت در این سازمان تحمل نمی شود، و تصاویر اوجالان به مانند یک رهبر سیاسی-مذهبی تقریبا در همه میادین و خیابان‌ها و دفاتر اداری شهر تل ابیض نصب شده است.

خانم «رعنا خلف»، نویسنده یک گزارش تفصیلی از نحوه حکومتداری کردها در شمال سوریه برای اندیشکده چتم هاوس در لندن، معتقد است که شوراهای غیردموکراتیک امور یومیه را در جوامع محلی اداره می کنند و قدرت واقعی در دست فرماندهان نظامی در سایه است که در کنار PKK در ترکیه جنگیده اند. او می افزاید: " در عمل، آن ها هم به اندازه دیگران اقتدارگرا هستند."

کردهایی که از احزاب کردی مخالف YPG حمایت می کنند، زندانی یا تبعید می شوند.

تناقضات بالقوه

شهر منبیج، نمود عینی تناقضات بالقوه موجود در ائتلاف آمریکا با کردهای سوریه است. این شهر، واقع شده در استان شمالی حلب، که تحت نظارت نظامیان آمریکایی کنترل می شود، نمونه ای موفق از انتقال قدرت از کردهای به عرب ها، پس از آزادسازی آن از دست داعش محسوب می شود.

اما به گفته «آرون اشتاین»، تحلیل گر اندیشکده شورای آتلانتیک، عرب های مدیریت کننده شهر، معتقدان به ایدئولوژی YPG هستند و از همین رو ترکیه- همچنین ساکنان منبیج- به آن ها به چشم جنگجویان کرد YPG می نگرند.

نیروهای عرب تحت هدایت YPG در منبیج، تاکنون نبردهایی با شورشیان مسلح مورد حمایت ترکیه در اطراف منبیج داشته اند و ترکیه تهدید کرده که برای تسلط بر این شهر دست به عملیات نظامی خواهد زد.

در جشن فارغ التحصیلی 250 تازه سرباز عرب که دوره آموزشی مستشاران امریکایی را کامل کرده اند، به آن ها گفته شد که به جای رفتن به خطوط مقدم جبهه رقه، به حلب خواهند رفت تا با شورشیان مسلح تحت حمایت ترکیه بجنگند. در حضور نیروهای عملیات ویژه آمریکایی، ابو امجد العدنان، فرمانده نیروهای تازه استخدام شده در منبیج، آن ها را برای نبرد با شورشیان مورد حمایت ترکیه سازماندهی کرد.

نقطه بسیار قابل تامل ماجرا این است که نیروهای مستشاری آمریکا در عرصه های میدانی سوریه، در کنار شورشیان مورد حمایت ترکیه هم حضور دارند!

ابو امجد به واشینگتن پست می گوید: " ما اسرایی داریم که توسط نظامیان ایالات متحده آموزش دیده اند و ترک ها هم اسرایی دارند که توسط  ایالات متحده آموزش دیده اند."

او تصویری از عبدالله اوجالان را در پس زمینه گوشی هوشمند خود قرار داده است.

منبع: واشینگتن پست