سرویس جهان مشرق - اواخر ماه جاری میلادی مذاکرات روسیه،‌ ایران و ترکیه بار دیگر پیرامون منازعه داخلی سوریه برگزار می‌شود، با این تفاوت که این بار مسکو چند صندلی از این میز مذاکره را به تیم ترامپ اختصاص داده و پیشاپیش از آنها برای حضور دعوت کرده است.

به نوشته پایگاه اینترنتی روزنامه واشینگتن پست، سرگئی کیزلیاک سفیر روسیه در واشینگتن 28 دسامبر با مایکل فلین مشاور امنیت ملی منتخب از سوی ترامپ تماس گرفته و این دعوت را مطرح کرده است. [1] تماس با دولت‌های دیگر از سوی رئیس‌‌جمهور منتخب آمریکا در دوره‌های پیشین انتخابات هم رخ داده بود، اما این بار به روش تحقیرآمیزی علیه دولت اوباما اجرا شده است.

توجیه دولت پوتین البته این است که مذاکرات آستانه روز 23 ژانویه آغاز خواهد شد، یعنی سه روز پس از ترک واشینگتن توسط تیم اوباما. اما به نظر می‌رسد مسکو از هر فرصتِ قابل توجیهی برای نشان‌دادن عدم تمایلش به اوباما و گرفتن انتقام از تحریم‌هایی که او از زمان بحران کریمه بر روسیه اِعمال می‌کند، بهره می‌گیرد.

ترامپ نیز در مصاحبه با وال‌استریت ژورنال پاسخ حسن نیت روسیه را با چراغ سبز به لغو تحریم‌ها‌ی روسیه نشان داد. وی با لحن عامیانه‌اش گفت «دست‌کم برای مدتی» تحریم‌های اوباما علیه روسیه را ادامه می‌دهد اما «اگر روسیه همراه شود و ما را یاری کند، چرا باید کسی با تحریم آن موافق باشد وقتی واقعاً کارهای بزرگ و خوبی انجام دهد؟» [2]

نکته قابل تأمل دیگر این است که در صورت پذیرش این دعوت از سوی تیم ترامپ، ایران بار دیگر در یک مذاکره چندجانبه با حضور ایالات متحده شرکت می‌کند، امری که در مورد سوریه هیچ گاه به صورت جدی رخ نداد و تهران تقریباً از همه نشست‌های چندجانبه برای حل بحران سوریه کنار گذاشته شد. بنابر این به نظر می‌رسد پذیرش سیاست روسیه در منازعه سوریه از سوی تهران از ابتدا با این پیش‌شرط همراه بوده که این پذیرش، دوطرفه باشد.

نشستن کنار هیأت ایرانی در مذاکرات آستانه، نارضایتی داخلی از روابط ترامپ با مسکو را در آستانه مراسم سوگند او افزایش می‌دهد. همین جمعه بود که رئیس کمیسیون اطلاعات سنا، ریچارد بِر از تحقیقات جدی در مورد رابطه کمپین انتخاباتی ترامپ و تیم منتخب او پس از پیروزی با دولت پوتین خبر داد. او در بیانیه‌ای گفت اگر نیاز باشد هر کس را با احضاریه برای بازپرسی فرا می‌خواند. [3]

این اولین بیانیه رسمی در این مورد است که حدود یک هفته پیش از مراسم سوگند علنی شده است. دلیل آن نیز افزایش تماس میان سفیر مسکو در واشینگتن با مشاور امنیت ملی منتخب ترامپ است. این تماس‌ها وقتی حساسیت‌برانگیزتر شده که تمایل ترامپ و پوتین برای دیدار شخصی علنی شده است.

ترامپ که پیشتر پوتین را «بسیار هوشمند» توصیف کرده بود، در مصاحبه با وال‌استریت ژورنال گفت «می‌فهمم که آنها تمایل دارند دیداری داشته باشیم و این برای من هم کاملاً مطلوب است.». او چهارشنبه نیز در کنفرانس خبری جملاتی به سبک فعالان اقتصادی گفت که تلویحاً تحریم‌های آمریکا علیه مسکو را ظالمانه نشان می‌داد:«اگر پوتین ترامپ را دوست دارد، من این را نوعی سرمایه‌گذاری حساب می‌کنم نه پرداخت بدهی، زیرا ما روابط بسیار بدی با روسیه داشتیم. [4]