سرویس جهان مشرق- کمتر کسی فکر می‌کرد که تنها دستاورد قابل توجه دولت روحانی در بیش از سه سال و نیم گذشته، در کمتر از یکسال از روز اجرای آن، بارها و بارها نقض شود تا نجا که مسئولین دولتی و دست اندرکاران امضای آن سند نیز اعتراف به ضعف های برجام و اشتباهات خود داشته باشند.
برجام از ابتدای امضای آن در 23 تیر 94 تا تصویب آن در مجلس در تاریخ 26 مهر 94 تا سال پیش همین موقع که رسما اجرای آن اعلام شد، همیشه از سوی رئیس جمهور و وزرا به عنوان برگ برنده دیپلماسی دولت و برد سیاست خارجی کابینه روحانی مطرح می‌شد اما چند وقتی است همین مسئولان به منتقدین برجام تبدیل شده‌اند.
بانگاهی به سخنان چندوقت اخیر اعضای تیم ترامپ جمهوری‌خواه نیز به خوبی می‌توان به برنامه‌ریزی آن‌ها برای نقض عهد دولت دموکرات اوباما را دریافت که در ادامه به مواضع چند چهره تاثیرگذار بر سیاست خارجی دولت جدید آمریکا اشاره می‌کنیم.
* دانلد ترامپ- رئیس‌جمهور جدید آمریکا
یکی از موضوعاتی که ترامپ به کرات در زمان تبلیغات انتخاباتی خود به آن اشاره می‌کرد توافق هسته ای ایران و آمریکا بود. به عنوان نمونه وی در سخنرانی خود در اجلاس سالانه کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (آیپک) طی اظهارنظری جنجالی نقض عهد دولت خود را آشکار و اعلام کرد
اولویت نخست کاریش پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا،
لغو توافق هسته‌ای با ایران
خواهد بود
.
در این جلسه که بسیاری از بانفوذترین چهره‌های صهیونیست حضور داشتند ترامپ از برنامه خود
برای برچیدن صنعت هسته ای ایران سخن به میان آورد و
برجام را یک فاجعه برای آمریکا و اسراییل دانست.
ترامپ همچنین پس از رسیدن به کرسی ریاست جمهوری آمریکا نیز از این مواضع خود عدول نکرد و در آخرین نمونه در پست حساب توئیتر خود با اشاره به برجام نوشت:
«
آغاز پایان (دوستی ویژه) توافق ناگوار با ایران بود و حالا هم این (قطعنامه شورای امنیت)! اسرائیل قدرتمند بمان که 20 ژانویه (موعد آغاز کار ترامپ) به سرعت نزدیک می‌شود.»
امروز نیز رئیس جمهور جدید آمریکا در سالگرد اجرای توافق برجام، در اظهارنظری صریح،
توافق هسته‌ای ایران و 1+5 را یکی از احمقانه‌ترین توافقاتی خواند که تاکنون شاهد آن بوده است.
* رکس تیلرسون- گزینه پیشنهادی وزارت‌خارجه
تیلرسون که در جمع اعضای مجلس سنا آمریکا برای کسب رای اعتماد خود صحبت می‌کرد با اشاره به مخالفت خود با برجام گفت: در صورتی که من تأیید شوم، پیشنهادم که هم‌راستا با نظر رئیس‌جمهور منتخب است،
بازنگری کامل در توافق هسته‌ای و توافقات جنبی آن است.
گزینه پیشنهادی ترامپ برای تصدی وزارت خارجه همچنین از درخواست دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا برای بازنگری کامل در توافق هسته‌ای ایران و 1+5 خبر داد و طی سخنانی مداخله جویانه گفت:
ایران نباید غنی‌سازی داشته باشد و مواد هسته‌ای هم نباید در ایران ذخیره شوند.
این در حالیست که تیلرسون تحریم‌ها را گزینه مناسبی برای برخورد با ایران دانسته و می‌گوید: تحریم‌های آمریکا علیه ایران «فوق‌العاده مؤثر» بوده است.
* جیمز ماتیس- گزینه وزیر دفاع
* جیمز ماتیس- گزینه وزیر دفاع
ماتیس که به تازگی به عنوان وزیر دفاع ایالات متحده انتخاب شده است نسبت به سایر اعضای کابینه موضع معتدلانه تری نسبت به برجام دارد و با این ادعا که
این توافق راه دستیابی ایران به سلاح اتمی را می‌بندد اعتقاد دارد کشورش باید به برجام ولو آن که در آن نواقصی وجود داشته باشد، احترام بگذارد.
ماتیس که در نشست رای اعتماد سنا سخن می‌گفت با اشاره به اختلاف نظر خود با ترامپ در موضوع برجام گفته بود: به نظر من
برجام یک توافقنامه کنترل سلاح ناقص است و یک معاهده دوستی با ایران بحساب نمی آید.
گزینه پیشنهادی دونالد ترامپ برای تصدی وزارت دفاع آمریکا در حالی این سخنان را بر زبان می‌آورد که
وی در سال ۲۰۱۱ پیشنهاد حمله به تاسیسات هسته‌ای و یا یکی از پالایشگاه‌های ایران را به اوباما ارائه داده بود.
* مایک پمپئو- نامزد تصدی ریاست سازمان جاسوسی آمریکا (سیا)
پمپئو چندروز قبل در نشست مشترک با اعضای کمیته اطلاعات سنا به تشریح مواضع خصمانه خود علیه ایران و برجام پرداخت.
وی بر اطلاع‌رسانی دقیق به سنا در مورد اجرای توافق هسته‌ای با ایران اشاره و با اهانت به ملت ایران گفت: «
ایرانیان در تقلب کردن، حرفه‌ای هستند و باید به دقت تحت نظر باشند. تکیه بر رژیم بازرسی‌ها از تاسیسات اتمی ایران خوب ولی کافی نیست».
او که از منتقدان توافق هسته‌ای دولت باراک اوباما با ایران بوده است گفت: ایران به بازیگری اخلال‌گرتر و مخرب‌تر در اوضاع خاورمیانه بدل شده است.
همچنین نامزد تصدی ریاست سازمان جاسوسی آمریکا چندماه پیش در یادداشتی نوشته بود:
یک سال بعد از توافق هسته‌ای اوباما با ایران، این توافق ما را در معرض خطر فزاینده قرار می‌دهد. از پمپئو اخیرا مقاله‌ای نیز درباره به هم زدن توافق هسته‌ای با ایران منتشر شده که در آن نوشته است: "
منتظر عقبگرد از این توافق فاجعه‌بار باشید".
پریبس-رئیس کارکنان کاخ سفید
راینس پریبس رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید نیز از دیگر اعضای کابینه ترامپ است که در گفتگو با شبکه خبری ای بی سی موضع خود را علیه برجام اعلام کرد.
پریبس تأکید کرد
وضع برجام مناسب نیست، اما از پاسخ به این سوال که آیا دولت ترامپ می خواهد از این توافق خارج شود یا خیر، خودداری کرد.
وی خاطر نشان کرد: "می‌دانم ترامپ توافق با ایران را دوست ندارد. او معتقد است این توافق واقعا بد است و باید در گام اول به طور کامل بررسی شود".
وی خاطر نشان کرد: "می‌دانم ترامپ توافق با ایران را دوست ندارد. او معتقد است این توافق واقعا بد است و باید در گام اول به طور کامل بررسی شود".
این مواردی که مطرح شد تنها بخشی از اظهارات ضدایرانی مقامات جدید ایالات متحده آمریکاست که در کمتر از یک هفته دیگر کار خود را آغاز می‌کنند و آنطور که از شواهد پیداست از همان ابتدا هم به فکر دبه درآوردن در روند اجرای برجام و توافق با ایران هستند.
با این وجود، به نظر می‌رسد اختلاف نظرها در تیم مذاکره کننده هسته ای و دولت در موضوع برجام افزایش یافته است و پس از آنکه قانون تمدید 10 ساله تحریم‌های ایران به تصویب رسید نیز این اختلاف نظرها علنی تر شده باشد چنانکه عراقچی به عنوان عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای، برای مدتی در رسانه‌های آفتابی نمی‌شد. ظریف وزیرخارجه نیز پس از آنکه در کمیسیون مجلس به اشتباه خود در اعتماد به وعده آمریکایی‌ها اعتراف کرده بود هم تاکنون در موضوع برجام مصاحبه‌ای نداشته که شائبه دستور به وی برای رسانه‌ای نشدن را تقویت می‌کند.
به هرجهت دولت روحانی نمی تواند از زیر چنین توافق شانه خالی کند و تنها به این عبارت بسنده کند که برجام کار خودش را کرده و بدعهدی‌های آمریکایی نمی‌گذارد تحریم‌ها لغو شد؛ اگر قرار بود برجام بی خاصیت باشد، پس چرا ایران بر اساس یک توافق بی‌خاصیت در قلب رأکتور اراک؛ بتن ریخت.
