سرویس جهان مشرق- در روزهای اخیر اتفاقات مهم نظامی-امنیتی در چند نقطه از جهان رخ داده که میتواند تأثیر قابل ملاحظهای در سیاست بینالملل داشته باشد.
بازگشت آمار واردات تسلیحات اسرائیلی در اروپا به روزهای اوج
وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرد صادرات سلاح به اروپا در سال 2016 میلادی به 6.5 میلیارد دلار رسید. مدیر کل همکاریهای نظامی بینالمللی در وزارت دفاع رژیم صهیونیستی این آمار را نشان از افزایش 14 درصدی نسبت به سال پیش از آن و نزدیکشدن به رکورد سال 2013 میلادی دانست.
هاآرتص به نقل از میشل باروخ نوشت افزایش تهدیدات بینالمللی از سویی و خروج بودجههای نظامی از رکود، دو عامل افزایش خرید تسلیحات اسرائیلی از سوی دولتهای اروپایی است. او گفت مهارت رژیم صهیونیستی در تأمین امنیت مرزی، اقدامات ضدتروریستی و مقابله با نقوذ سایبری از حوزههای مورد علاقه اروپاییها است.
پذیرش مسئولیت کشتار غیرنظامیان در حومه موصل از سوی آمریکا
ژنرال استیون تاونسند فرمانده نیروهای اقدام مشترک آمریکا اذعان کرد جنگندههای آمریکایی «احتمالاً» در کشتار غیرنظامیان موصلی در عملیات اخیر نقش داشتهاند. در حالی که گزارشها از کشته شدن 100 تا نزدیک به 300 نفر در الجدیده خبر میدهند، ژنرال گفت نمیداند داعش چگونه و کجا این افراد را نگهداری میکرده که نیروهایی ائتلاف در عملیات شناسایی متوجه آنها نشده بودند.
تلگراف به نقل از بازماندگان بمباران نوشته است داعش از سقف پناهگاه برای استقرار تکتیراندازهای خود استفاده میکند و اینگونه سپر انسانی ایجاد کرده است. دانلد ترامپ در مبارزات انتخاباتی وعده داده بود شدیدتر از گذشته با داعش برخورد خواهد کرد اما واشینگتن فعلاً برنامهای ارائه نکرده و در چند عملیات اخیر نیز مرگ تعدادی آمریکایی و چند صد عراقی را به ارمغان آورده است.
آلمان در پی تأسیس پایگاه نظامی جدید به جای اینجرلیک ترکیه
پس از افزایش مشاجرات رسانهای میان ترکیه و دولتهای اروپایی از جمله هلند و آلمان، مجلس آلمان دولت آن کشور را موظف کرد مکان جایگزینی را برای ایجاد پایگاه نظامی تعیین کند. حالا 8 نقطه به عنوان مکان احتمالی این پایگاه اعلام شده که در اردن، کویت و قبرس قرار دارد.
سه مورد از مکانهای تعیینشده در اردن، سه مورد در کویت و دو نقطه نیز در قبرس واقع شده، یکی پایگاه نیروی هوایی بریتانیا و دیگری شهر پافوس. هنوز گفتگویی میان برلین و این سه دولت صورت نگرفته است و همین مسأله موجب شده برخی اعضای چپگرای بوندستاگ مانند یان ون آکن، این خبرها را صرفاً ژست نمایشی برای اقناع نمایندگان بدانند.
برنامه ترامپ برای فروش اف-16 به بحرین
پایگاه اسپرس به نقل از برخی اعضای کنگره آمریکا اعلام کرد دانلد ترامپ قصد دارد 19 جنگنده اف-16 ساخت شرکت لاکهید مارتین را در ازای 5 میلیارد دلار به دولت بحرین بفروشد.
این برنامه با توجه به انتقادات موجود از وضعیت حقوق بشر در بحرین هنوز علنی نشده و در صورت عملیشدن با واکنش بسیاری از نمایندگان دموکرات روبرو خواهد شد که منتظر بهانه جدیدی برای زیرسؤالبردن دولت ترامپ هستند، و الا در دولت دموکرات اوباما بزرگترین قرارداد نظامی با رژیم صهیونیستی به ارزش 38 میلیارد دلار منعقد شد.
سفر مهم رکس تیلرسون به شرق آسیا
در حالی که در هفتههای اخیر واشینگتن بر عزم خود برای استقرار سامانه تاد در کره جنوبی با وجود برکناری رئیسجمهور آن کشور، پارک گئون های تأکید کرده، رکس تیلرسون وزیر خارجه معاملهگر آمریکا تور آسیایی خود را در ژاپن، کره جنوبی و چین برگزار کرد.
او ابتدا به توکیو رفت چون میدانست درخواستهای او بیش از هر کشور دیگر در ژاپن با استقبال مواجه میشود و از آنجا به کره جنوبی و سپس به چین رهسپار شد. تیلرسون در کنفرانس خبری در توکیو گفت اقدامات کشورش در دو دهه گذشته نتوانسته پیشرفت برنامه هستهای و موشکی کره شمالی را متوقف کند از این رو دولت ترامپ قصد دارد سیاست جدیدی را اتخاذ نماید.
اهداف سفر تیلرسون در سفر به شرق آسیا و چالشهای پیشِرو
فعلاً از نتایج دیدارهای تیلرسون خبری درز نکرده است اما به نظر میرسد برای این سیاست جدید دو گزینه اصلی وجود دارد: تحریمهای ثانویه بر شخصیتهای حقیقی و حقوقی که با کره شمالی همکاری میکنند؛ تشدید تهمیدات نظامی بازدارنده که قدم اول آن استقرار سامانه تاد در کره جنوبی است. نکته اصلی اینجا است که در هر دو مورد، واشینگتن نیازمند همراهی پکن است، امری که به نظر میرسد با امتیازات جعلی در حال انجام است.
منظور از امتیازات جعلی، کنارگذاشتن اقدامات مداخلهجویانهای است که در سالهای اخیر از سوی واشینگتن صورت میگیرد. حضور نظامی در دریای چین شرقی و جنوبی در اواخر دولت اوباما از سویی و گفتگوی تلفنی ترامپ با رئیسجمهور استقلالطلب تایوان و حتی وعده فروش تسلیحات به آن واکنشهای شدیدی از سوی پکن داشته است. ممکن است کاخ سفید برای بازیکردن با این دو گزینه خودساخته، برنامه داشته باشد تا بتواند پکن را راضی کند.
چین، مهمترین شریک تجاری کره شمالی است و قطعاً نسبت به تحریم یکجانبه شرکتهایی که با پیونگیانگ همکاری میکنند، واکنش نشان میدهد. استقرار سامانه تاد در کره جنوبی نیز با توجه به بُرد آن موجب اشراف بر بخشی از مرزهای چین خواهد شد.
خروج بی سروصدای تیلرسون از چین و صرفاً تأکید بر همکاری با پکن نشان میدهد او در بازگشت حامل پیامهایی از سوی چین برای کاخ سفید است، چیزی مانند شروط پکن برای پذیرش برنامه ترامپ در مقابله با کره شمالی که احتمالاً پاسخش در دیدار جینپینگ رئیسجمهور چین با ترامپ در فلوریدا طی ماه آینده تا حدودی مشخص میشود.
پکن با سکوت در برابر جریمه شرکت زد تی ای از سوی واشینگتن در روزهای اخیر، به واشینگتن برای همکاری چراغ سبز نشان داده است. جینپینگ نیز در دیدار با تیلرسون تأکید کرد او و ترامپ در این مورد توافق دارند که «دوره جدیدی از بهبود روابط سازنده میان دو کشور در راه است» به شرط اینکه به منافع طرف مقابل احترام گذاشته شود، همکاریها در موضوعات حساسیتبرانگیز منطقهای افزایش یابد و پیوندها میان دو دولت تثبیت شود.
کره جنوبی اما با توجه به برکناری رئیسجمهورش فعلاً نمیتوانست پاسخ مشخصی به پیشنهادهای تیلرسون داشته باشد. مطرحترین نامزد در انتخاباتِ پیشِ رو، «مون جی این» است که او نیز عدم تمایل خود را به همکاری با ایالات متحده در استقرار سامانه تاد اعلام کرده است. در چنین شرایطی به ویژه اگر چین تقاضاهای بیشتری مانند دسترسی به سامانههای اطلاعاتی را مطرح کرده باشد، برنامه کاخ سفید با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.
منابع
http://www.newsweek.com/israeli-defense-exports-record-europe-sales-575858
http://www.telegraph.co.uk/news/2017/03/29/us-led-coalition-says-probably-blame-100-civilian-deaths-mosul
https://www.rt.com/news/382765-german-base-turkey-alternatives
http://www.express.co.uk/news/world/785613/donald-trump-f16-aircraft-bahrain-human-rights-concern-congress-president
http://www.cnbc.com/2017/03/16/china-south-korea-may-not-like-trumps-north-korea-policy.html
http://www.reuters.com/article/us-tillerson-asia-china-idUSKBN16Q038