سرویس سیاست مشرق - در این گزارش مناسبات تهران – لندن در یک سال گذشته بررسی میشود تا مشخص شود تا چه میزان اهداف برجامی دولت یازدهم محقق شده و کفه روابط دو کشور به کدام سمت سنگینی میکند.
بررسی مناسبات یکسال اخیر تهران – لندن گویای چند نکته کلیدی است:
- نخست اینکه با تصمیم دولت یازدهم، انگلیس در حال ورود به حوزه زیرساختی ایران در بخشهای مختلف از جمله حمل و نقل و انرژی است. دولت آقای روحانی تمایل دارد تا به جای بهرهگیری از ظرفیتهای داخلی، از امکانات کشورهای غربی برای توسعه بخشهای زیرساختی استفاده کند.
- بنا به اظهارات مقامات دولت یازدهم، همچنان گرههای تحریمی بر اقتصادی ایران سنگینی میکند. به همین سبب در ملاقاتهای رسمی بر رفع موانع بانکی میان دو کشور تأکید میشود که این امر مؤید عدم تحقق اهداف برجامی دولت تدبیر و امید است.
- در موارد مختلف بعد از تمایل دولت انگلیس به توسعه مناسبات دو کشور، مقامات انگلیسی علیه جمهوری اسلامی اظهارات گستاخانهای را مطرح کردهاند.
- در یک سال گذشته بازار همایشها، نشستها و کنفرانسها تجاری برای حل مشکل مبادلاتی ایران در بازار جهانی بسیار داغ بوده است که البته خروجی مشخصی نداشته است.
- مقامات سیاسی و اقتصادی دولت انگلیس به دفعات تأکید کردهاند که ایران را به چشم یک "بازار مصرفی برای کالاهای خود" میبینند.
ردیف |
تاریخ |
اقدامات |
۱ |
۹ اردیبهشت ۹۵ |
انجمن بانکداران بریتانیا توافق کرد تا کمیتهای را به منظور بررسی پیامدهای لغو تحریمهای بین المللی علیه ایران، با هدف از سرگیری روابط بانکی با تهران، تشکیل دهند. |
۲ |
۳۰ اردیبهشت ۹۵ |
کنفرانس «اتصال مجدد ایران به جامعه مالی بینالمللی» با حضور مقامات و مسوولان ارشد بانکی و مالی ایران، اتحادیه اروپا و انگلیس در لندن گشایش یافت. ولی الله سیف رییس بانک مرکزی ایران در سخنانی در کنفرانس «اتصال مجدد ایران به جامعه مالی جهانی» در لندن، خواستار جدیت طرفهای مقابل در اجرای تعهدات مرتبط با برجام در زمینه امور مالی و بانکی شد. |
۳ |
۳۱ اردیبهشت ۹۵ |
'فیلیپ هاموند' وزیرامور خارجه انگلیس در دیدار با ولیالله سیف رییس کل بانک مرکزی ایران در لندن گفت که انگلیس متعهد به اجرایی شدن برجام است. |
۴ |
۶ خرداد ۹۵ |
محسن پورسید آقایی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل راه آهن ایران که به منظور دیدار و انجام مذاکرات دوجانبه به همراه هیاتی لندن سفر کرده بود، یک یادداشت تفاهم همکاری در زمینه حمل و نقل ریلی با همتای انگلیسی خود به امضا رساند. |
۵ |
۲۲ تیر ۹۵ |
حمید چیت چیان، وزیر نیرو در رأس هیاتی به منظور جلب سرمایه گذاری و گفت وگو درباره راههای توسعه همکاری فی مابین در بخش آب و انرژی وارد لندن پایتخت انگلیس شد. فیلیپ هاموند وزیر امورخارجه انگلیس در نشستی در مجلس عوام عنوان کرد قرار است نشستی در لندن با حضور نمایندگان بانک مرکزی ایران و وزارت خزانه داری آمریکا و بانکهای بین المللی به منظور بررسی مسائل مرتبط با تعاملات بانکی با ایران، برگزار شود؛ اما یک سخنگوی وزارت خارجه انگلیس بعداً اعلام کرد نشست نمایندگانی از بانک مرکزی ایران، وزارت خزانه داری آمریکا و بانکهای بین المللی که قرار بود در لندن برگزار شود، به تعویق افتاده است. |
۶ |
۲۳ تیر ۹۵ |
یادداشت تفاهم تأمین مالی طرحهای وزارت نیرو در حوزه آب و انرژی، در مراسمی توسط نمایندگان این وزارتخانه و موسسه صندوق ضمانت صادرات انگلیس با حضور حمید چیت چیان وزیر نیرو، کاردار جمهوری اسلامی ایران و شماری از مقامات انگلیسی در لندن به امضا رسید. |
۷ |
۲۴ تیر ۹۵ |
یادداشت تفاهم همکاری در زمینه بهره برداری از انرژی خورشیدی با حضور چیت چیان وزیر نیرو، میان وزارت نیرو و انجمن ملی سازندگان انرژیهای خورشیدی انگلیس در لندن به امضا رسید. |
۸ |
۵ مرداد ۹۵ |
یک سخنگوی نخست وزیری انگلیس گفت که' ترزا می' نخست وزیر این کشور بر تعهد لندن برای اجرای توافق هستهای وین و همکاریهای بانکی با تهران تاکید کرده است. |
۹ |
۱۱ شهریور ۹۵ |
بریتیش ایرویز پروازهایش را به ایران از سر گرفت. |
۱۰ |
۱۵ شهریور ۹۵ |
وزارت خارجه انگلیس در بیانیهای با اعلام ارتقای سطح روابط دیپلماتیک لندن و تهران، گفت که 'نیکلاس هاپتون' به عنوان سفیر این کشور در ایران منصوب شده است. 'بوریس جانسون' وزیر خارجه انگلیس با استقبال از ارتقای سطح روابط دیپلماتیک میان لندن و تهران گفت: امیدوارم که این نشانهای از شروع همکاریهای سازنده بیشتر بین دو کشور که ما را قادر میسازد به طور مستقیم در مورد مسائلی چون حقوق بشر، نقش ایران در منطقه و نیز اجرای مداوم توافق هستهای و روابط تجاری میان دو کشور گفت وگو کنیم، باشد. |
۱۱ |
۲۵ شهریور ۹۵ |
علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران به منظور شرکت در نشست سالانه سازمان بین المللی'انجمن جهانی هستهای' در انگلیس، وارد لندن شد. |
۱۲ |
۲۶ شهریور ۹۵ |
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در سخنانی در اندیشکده شورای اروپایی روابط خارجی در لندن گفت: توقع داریم که طرف مقابل نیز هرچه سریعتر به تعهداتش در زمینه رفع تحریمها عمل کند. صالحی با 'فیلیپ هاموند' وزیر دارایی انگلیس درخصوص ضرورت رفع موانع بانکی با ایران گفت وگو کرد. |
۱۳ |
۸ مهر ۹۵ |
«لئام فاکس» وزیر تجارت بین الملل انگلیس درسخنانی، از ایران به عنوان یک 'بازار بزرگ ' و یک 'فرصت بزرگ' برای کشورش یاد کرد. |
۱۴ |
۳ آبان ۹۵ |
چتم هاوس اعلام کرد که به دلیل موفقیت جان کری و محمدجواد ظریف وزیران خارجه آمریکا و ایران در به ثمر رسیدن توافق هستهای بین ایران و جامعه جهانی جایزه سال ۲۰۱۶ خود را به آنها اهدا میکند. |
۱۵ |
۱۲ آبان ۹۵ |
دومین کنفرانس تجاری ایران تحت عنوان 'چشمانداز تجارت و سرمایهگذاری انگلیس و ایران ' با حضور شماری از مقامات ارشد انگلیسی و نیز سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن گشایش یافت. علاوه برحمید بعیدی نژاد سفیر ایران، 'لئام فاکس' وزیر تجارت بین الملل، 'لرد لامونت' رییس اتاق بازرگانی انگلیس و ایران و 'ریچارد دالتون' سفیر سابق انگلیس در تهران، از جمله سخنرانان این کنفرانس یک روزه بودند. لرد «نورمن لامونت» در این کنفرانس از اهمال طرفهای غربی در اجرای کامل تعهداتشان در چارچوب برجام، از جمله رفع موانع بانکی با تهران انتقاد کرد. |
۱۶ |
۲۶ آبان ۹۵ |
حمید بعیدی نژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن گفت: آقای هاموند وزیر خزانه داری انگلیس قصد دارند که در بهار آینده در رأس یک هیات اقتصادی به ایران سفر کنند. آقای لئام فاکس وزیر تجارت بین الملل بریتانیا نیز اخیراً شخصاً به بنده فرمودند که قصد دارند در رأس یک هیات عالیرتبه اقتصادی در بهار آینده به تهران سفر نماید. بعیدی نژاد افزود: متاسفانه بانکهای انگلیسی به دلیل پیوستگی زیاد با بانکهای آمریکایی و نیز سرمایهگذاری زیادی که در بورسهای آمریکا دارند، خیلی در این زمینه محتاطانه عمل میکنند. |
۱۷ |
۳ آذر ۹۵ |
|
۱۸ |
۱۱ آذر ۹۵ |
حمید بعیدی نژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن طی مراسمی تشریفاتی، اصل استوارنامه خود را به ملکه الیزابت دوم در کاخ باکینگهام تسلیم کرد. وی بعد از این مراسم در یادداشتی که در صفحه تلگرامش منتشر کرد، بیان داشت: «ملکه انگلستان به گرمی استوارنامه را که به امضای ریاست محترم جمهوری رسیده بود، دریافت و ابراز امیدواری نمود که ارتقاء جدید روابط دو کشور باعث گردد که همکاری انگلستان و جمهوری اسلامی ایران هر چه بیشتر منافع دو ملت را در برداشته باشد». |
۱۹ |
۱۷ آذر ۹۵ |
«ترزا می» نخست وزیر انگلیس در اختتامیه نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در منامه بحرین، ایران را تهدیدی آشکار برای منطقه خلیج فارس خواند. وی گفت: ما به دنبال شراکت استراتژیک با همپیمانانمان در شورای همکاری خلیج فارس هستیم تا با تهدیدات جدی ایران در منطقه رویارویی کنیم. |
۲۰ |
۱۹ آذر ۹۵ |
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز با اشاره به اظهارات نخستوزیر انگلیس در نشست منامه گفته بود: کشورهایی که مداخلهجوییهای غیرمسئولانه آنها در سایر کشورها موجب گسترش ناامنی، جنگ، خشونت و تروریسم شده است در جایگاهی نیستند که دیگران را به مداخله در امور منطقه متهم نمایند. |
۲۱ |
۲۵ آذر ۹۵ |
سفیران ایران و روسیه پس از آزادی حلب و تضعیف گروههای تکفیری در سوریه، به وزارت خارجه انگلیس احضار شدند. بوریس جانسون در جریان دیدار جداگانه با سفیران ایران و روسیه تصریح کرد که دولت انگلیس نگران اقدامات تهران و مسکو در ارتباط با سوریه است. بوریس جانسون نیز متعاقب این دیدارها گفت: من سفیران ایران و روسیه را به وزارت خارجه احضار کردم تا شخصاً نگرانی دولت انگلیس را در خصوص اوضاع حلب اعلام کنم. |
۲۲ |
۵ دی ۹۵ |
«آلن اسمارت» مدیرکل جدید بخش ایران شورای فرهنگی بریتانیا (بریتیش کانسل) گفت که علاقهمندی مردم انگلیس برای شناخت ایران بشدت افزایش یافته است. |
۲۳ |
۲۱ دی ۹۵ |
وزارت تجارت بینالملل انگلیس در گزارشی از ایران بهعنوان یکی از بازارهای هدف صادراتیاش در سال ۲۰۱۷ میلادی یاد کرد. |
۲۴ |
۲۹ دی ۹۵ |
انگلیس تحریم شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت را لغو کرد. وزارت خارجه انگلیس هم اعلام کرد که 'توبیاس آل وود' معاون وزیر امور خارجه انگلیس در امور خاورمیانه و آفریقا برای دیدار و گفت وگو با مقامات ایرانی در ارتباط با مسائل دوجانبه و منطقهای به تهران رفته است. |
۲۵ |
۷ بهمن ۹۵ |
«بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس در سخنانی در کمیته روابط خارجی مجلس اعیان ضمن تشریح مواضع کشورش در قبال مسائل خاورمیانه، از توافق هستهای با ایران دفاع و تصریح کرد که لندن خواهان بهبود روابط با تهران است. |
۲۶ |
۸ بهمن ۹۵ |
«ترزا می» نخست وزیر انگلستان، در یک سخنرانی در جمع جمهوری خواهان در شهر فیلادلفیا با اشاره به موضوع برجام و حمایت از این توافق هستهای، نفوذ ایران در خاورمیانه را یک نفوذ «بدخیم» خواند. |
۲۷ |
۲۳ بهمن ۹۵ |
'توبیاس آل وود' معاون امور خاورمیانه و آفریقای وزارت خارجه انگلیس گفت کشورش به تعهداتش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند است. |
۲۸ |
۱۷ اسفند ۹۵ |
کنفرانس 'ایران و جاده جدید ابریشم: فرصتها و ملاحظات حقوقی' با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران و شماری از مقامات انگلیسی و کارشناسان مسائل اقتصادی و حقوقی در لندن گشایش یافت. |
۲۶ |
۲ فروردین ۹۶ |
یک مقام ارشد بانکی ایران گفت: «بانک مرکزی انگلیس هر چیز مرتبط با ایران را بهحالت تعلیق در آورده است، حتی یک برنامه دیدار نیز لغو شده است. همه چیز متوقف شده است». |