به گزارش مشرق، در حالی چهارمین سال ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب سپری می شود که دولت یازدهم به زعم خود می پندارد که قدمهای مهمی در تحقق اقتصاد مقاومتی برداشته است، اما عموم مردم در معیشت خود بازخوردی از اجرای اقتصاد مقاومتی ملاحظه نمی کنند. در همین باره گفت و گویی داشته ایم با محمد نعمتی استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) و صاحب نظر در حوزه اقتصاد مقاومتی.

برخی معتقدند دولت ماهیت اقتصاد مقاومتی را به شکلی که خودش دوست دارد، تغییر می دهد. نظر شما در این باره چیست؟

 عدم شناخت صحیح مبانی اقتصاد مقاومتی توسط دولت، باعث شده که هر سال حدود ششصد میلیارد دلار به اقتصاد کشور تزریق بشود ولی با کمال ناباوری رشد اقتصاد منفی باشد. اکنون دولت با تغییر مفهوم اقتصاد مقاومتی به آن ظلم می کند و با گزارش فعالیتهای روزمره و عادی خود که به نوعی همه دولتها موظف به انجام آن بوده اند در حقیقت سعی دارد مفهوم اقتصاد مقاومتی را وارونه و غلط نشان دهد.

اقتصاد مقاومتی دقیقا برابر با شکستن ساختار خراب سیستم اقتصادی امروز ماست. مثلا اگر واقعا قصد عمل به اقتصاد مقاومتی را داریم، باید ساختار سیستم بانکداری که یکی از مهمترین عوامل فساد و ظلم و بدبختی در کشور هست را تغییر دهیم.

 اگر سیستم بانکی ما امروزه فقط به 50درصد اقشار جامعه تسهیلات اعطا می کند و 90درصد همین تسهیلات هم فقط به حدود 1درصد افراد آن 50درصد اختصاص دارد دولت باید وارد عمل شود و ساختار این سیستم تبعیض آمیز را نابود کند، و نه اینکه بگوید در راستای اقتصاد مقاومتی تسهیلات بانکی را افزایش داده ایم. چون در دولتهای قبل و حتی در دوران پهلوی هم تسهیلات بانکی داده می شده است.

*یک درصد افراد جامعه 90درصد تسهیلات بانکی را دریافت می کنند

سیستم بانکداری ما چگونه باعث آسیب رسانی به تولید شده است؟

سیستم بانکی در طول سه سال هزار و دویست میلیارد تومان پول خلق کرده و نقدینگی به وجود آورده، اگر این پول در خدمت تولید قرار می گرفت قطعا تولید کشور متحول می شد. 

ولی متاسفانه دولت در ارائه گزارش عملکرد خود در اقتصاد مقاومتی فقط به دو مسئله جزئی و کم اهمیت 1.افزایش سرمایه بانکها. 2. رتبه بندی بانکها اکتفا کرده است. و عملا تصمیمی برای تغییر این سیستم فاسد بانکی نیست.

گزارش ارائه شده عملکرد دولت در اقتصاد مقاومتی را چگونه ارزیابی کردید؟

دولت در ارائه گزارش عملکرد خود در اقتصاد مقاومتی مثلا نباید بیان کند که «در فلان منطقه پرورش نژاد خاصی از بز را افزایش داده ایم!». افزایش تولید شیر و ماست و دام بد نیست ولی دولت وظیفه دارد نظام توزیع بخش کشاورزی و دامپروری را اصلاح کند و اختلاف فاحش قیمت محصول کشاورزی زمانی که از زمین برداشت می شود و تا موقعی بدست مصرف کننده می رسد باید اصلاح شود و دست دلالان را کوتاه شود. این معنای واقعی تحقق اقتصاد مقاومتی است.

در اقتصاد مقاومتی باید به این پاسخ داده شود که چرا کشورمان هنوز در غذا وابسته به خارج هست و بر اساس قول پیامبر(ص) به لعنت خداوند دچار هستیم؟ چرا روستائییان تمایل به کشاورزی ندارند و رو به سوی شهرنشینی می آورند؟

اگر توانستیم به این سوالات پاسخ دهیم و راه حل برایش ارائه دهیم، آن وقت به اقتصاد مقاومتی عمل کرده ایم. ولی متاسفانه هنوز نتوانسته ایم از سد این معضلات عبور کنیم.

چرا فرمودید بر اساس قول پبامبر(ص) به لعنت الهی دچار شده ایم؟

سخن حضرت رسول(ص) است که می فرمایند: هر قومی که نداند خوراک و پوشاک خود را چگونه تهیه کند، به لعنت الهی دچار می شود. بنابراین مثلا الان که به مقدار زیادی در مواد غذایی دامی و تولید گندم به خارج وابسته هستیم و اگر زمانی دوباره تحریم بشویم نمی توانیم از پس تامین آن برآییم، در واقع کشورمان به انذار پیامبر(ص) مبتلا شده است.

شما برای مثال هدفمندسازی یارانه را جزو تغییرات ریشه ای و بنیادی نظام جمهوری اسلامی در اقتصاد تلقی نمی کنید؟

هدفمندسازی به عنوان یک اصلاح بزرگ در اقتصاد کشور بود و یا با طرح مسکن مهر برای میلیونها ایرانی خانه ساخت شد و یا پول نفت به سفره جمعیت انبوهی از مستضعفین باز گردانده شد. همین اصلاحات باعث شد که عده زیادی با آقای احمدی نژاد دشمن شوند و او را تخریب کنند. چون این اصلاحات باعث به خطر افتادن منافع عده زیادی می شد.

چرا اصلاحات اقتصادی دولتهای نهم و دهم باعث برانگیخته شدن اعتراض عده ای شد؟

چون ماهیت تغییرات ساختاری و ریشه ای در کشور این است که همیشه باعث بلند شدن اعتراض عده ای می شود. و اصولا اگر تغییر و تحولی، ساختاری و ریشه ای نباشد منافع کسی را به خطر نمی اندازد، بنابراین اعتراض هیچ شخصی را هم به همراه نخواهد داشت.

چرا گزارش دولت درباره عملکرد خودش در اقتصاد مقاومتی در ابتدا  به صورت «محرمانه» بوده است؟

چون فی الواقع دولت دراین باره حرفی برای گفتن ندارد و علنی کردن آن مایه ننگ و آبروریزی خودش است بنابراین آن را به صورت محرمانه بیان داشته است

علاج اقتصاد به وسیله اقتصاد مقاومتی به چه روشی  قابل پیاده سازی است؟

سیاستهای بیست وچهارگانه اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی رهبری، دقیقا به بیان معضلات و نقاط ضعف اساسی اقتصاد کشورمان پرداخته است و برای تک تک آنها راه حل ارائه داده است. 

و می‌بایست برای حل این معضلات ابتدا این نسخه درمانی که از سوی رهبری برای علاج اقتصاد تجویز شده است، به طور کامل و دقیق توسط دولت فهمیده و هضم شود. به زبان ساده تر دولت اول باید یک دستگاه تحلیلی و ارزیابی برای فهم اقتصاد مقاومتی تاسیس کند تا از تصمیم گیریهای غیرکارشناسانه و بی اساس در این زمینه پرهیز کند.

منظورتان از فهم غلط دولت از مبانی اقتصاد مقاومتی چیست؟

دولت اول باید بفهمد که مریضی اقتصاد از کجا نشأت می گیرد سپس با ابزاری تحت عنوان اقتصاد مقاومتی به علاج آن بپردازد.پس اولویت باید تشخیص ریشه معضلات باشد.

اگر نگاه ریشه ای و کلی به معضلات اقتصادی نداشته باشیم، نتیجه اش این می شود که الان دولت همان کارهایی موظف است به طور روزمره انجام دهد را به اسم اقتصاد مقاومتی تمام می کند. می شود به بیان دیگر گفت، دولت همان کارهایی که در دولتهای قبلی و حتی در دوره پهلوی برای اقتصاد صورت می گرفته است را ادامه می دهد و آن را اقتصاد مقاومتی نام گذاری می کند. بنابراین تغییر ساختارشکنانه و ریشه ای که هدف اصلی اقتصاد مقاومتی محسوب می شود را ما در تیم اقتصادی دولت نمی بینیم.

تفاوت نظریه اقتصاد مقاومتی با دیگر مدلهای اقتصادی موجود در جهان چیست؟

هر نظام اقتصادی برای حل معضلات خود روشهای خاص خود را در اختیار دارد، به طور مثال نظام لیبرال یا کمونیستی هر کدام روش مخصوص به خود را برای توسعه اقتصادی خودشان دارند.

طبیعتا نظریه اقتصاد مقاومتی روشها و شیوه های مخصوص به خود را دارد و می توان گفت راه و رسم جدیدی در حکومت داری براساس مبانی اسلام و اصول جمهوری اسلامی در زمینه اقتصاد است. در نتیجه نمی شود از روشهای غربی و سرمایه داری  برای تحقق اقتصاد مقاومتی کمک گرفت.

بنابراین نظرات بانک جهانی یا اقتصاددانان غربی و یا موسسات بین المللی که برای توسعه اقتصادی کشورها ارائه داده اند و کاملا براساس تئوری نظام سرمایه داری غرب است، نمی تواند برای کشور ما که می خواهد با مبانی اقتصاد مقاومتی و اسلامی اداره شود کارساز باشد. ولی متاسفانه دولت این موضوع را متوجه نشده است و می خواهد براساس اقتصاد لیبرالی و غربی، اقتصاد مقاومتی را اجرایی کند چون علاقه مند و شیفته عقاید و افکار غرب است .