سرویس جهان مشرق- اخراج ناگهانی «جیمز کومی» رییس سازمان FBI توسط دانلد ترامپ موجی از اعتراضات از سوی دموکراتها و منتقدین رییسجمهور آمریکا را در پی داشت. طبق قانون اساسی آمریکا، تنها شخص رییس جمهور قادر به منصوب و یا عزل کردن روسای سازمانهای اطلاعاتی است که البته کنگره هم طبق ضوابط و شرایطی از این قدرت بهره دارد. هماکنون منتقدین و مخالفان ترامپ بر این ادعا هستند که رییسجمهور آمریکا به علت اینکه زوایای پنهانی از رابطه با روسیه در طی انتخاب توسط کومی که در حال کار بر روی این موضوع بود آشکار نشود، وی را سریعا اخراج کرد.
اخراج «جیمز کومی» رییس سازمان FBI که به عنوان یکی از قدرتمندترین سازمانهای پلیسی و اطلاعاتی جهان شناخته میشود، بار دیگر دانلد ترامپ رییس جمهور آمریکا را در راس خبرهای رسانههای بینالمللی قرار داد.
در متن نامه ترامپ به کومی آمده است:
جناب کومی عزیز!
من نامهای از دادستان محترم کل جناب «جف سژنس» مبنی بر درخواست اخراج شما از ریاست FBI به دلیل عدم احراز شایستگی در مدیریت مجموعه دریافت کردم. من نیز درخواست ایشان را پذیرفتم و استعفای فوری و موثر شما را خواستارم.
در حالی که قویا از اینکه شما سه مرتبه مرا از اینکه تحت تحقیقاتتان نیستم آگاه کردید سپاسگزارم اما در اینکه شما شایسته به مدیریت FBI نیستید، با دادستان محترم کل کشور اتفاقنظر دارم.
لازم میدانم که شخصی را بر ریاست مجموعه انتصاب کنم که هم اعتماد را به مردم بازگرداند و هم در اجرای قانون از رای سلیمانه و همت والا برخوردار باشد.
برایتان بزرگترین موفقیتهای آتی را خواستارم،
9 می 2017
دانلد. جی. ترامپ
در متن نامه جف سژنس وزیر دادگستری ترامپ قید شده است:
جناب آقای رییس جمهور عزیز!
احتراما به اطلاع میرساند که با توجه به تعهد بنده به نظم و اجرای قانون، شایسته میدانم که با توجه به پیشنهاد معاونام و تشخیص خود اعلام نمایم که مجموعه بزرگ FBI نیازمند آغازی دوباره و تحولی دیگر در پرتوی تغییر ریاست فعلی خود است.
اینجانب مراتب تعهد خود به اصول و امانتداری FBI که از سوی جناب آقای «جیمز کومی» نادیده گرفته شده را اعلام میدارم. ایشان میباید اصول و قواعد دادگستری آمریکا را محترم میشمارد و از آن پیروی میکرد که متاسفانه خلاف این عمل کرده است. لذا، پیشنهاد میدهم که ایشان را از سمت خود برکنار کرده و یک فرد شایسته و باتجربه که سکان هدایت نیروهای خوب این سازمان را بدست بگیرد، جایگزین نمایید.
ارادتمند شما،
جف سژنس
مخالفت و تهدید رسمی دموکراتها
اخراج جیمز کومی مخالفت و اعتراض بسیاری از دموکراتها را در پی داشته است. برخی از دموکراتها پا را فراتر گذاشته و این اقدام ترامپ را به «کشتار شب شنبه» نیکسون در سال 1973 تشبیه کردهاند. اقدامی که نیکسون رییس جمهور وقت آمریکا یک دادستان مستقل که در حال تحقیق بر روی پرونده «واترگیت» بود را اخراج کرد.
سناتور باب کیسی در صحن علنی سنا عملا ترامپ را یک نیکسونی کامل دانسته و «چاک شومر» -رهبر دموکراتهای سنا- رسما در دیداری فوری خود با ترامپ، به او اخطار داده که این اقداماش برای او بسیار گران تمام خواهد شد. شومر، خواستار تعیین یک قاضی برای تحقیق در مورد علت تصمیم کاخ سفید شده است. با اینکه کاخ سفید سعی کرده که در نامه صادره خود به کنگره، این اخراج را فاقد هر گونه انگیزه سیاسی اعلام نماید اما دموکراتهای سنا و مجلس نمایندگان به هیچ وجه قانع نشده و پاسخ رییس جمهور را فاقد راستگویی و توجیه قابل قبول دانستهاند. شومر، اعلام داشته که تنها راه بازگشت اعتماد به مردم آمریکا شفافیت در رابطه با ارتباطهای ترامپ با روسیه است و نه اخراج کومی.
سناتور چاک شومر
دموکراتها قویا مدعی هستند که کومی در شکست هیلاری کلینتون و پیروزی ترامپ نقش سازندهای را در جریان انتخابات ریاست جمهوری ایفا کرد. وی دو روز قبل از روز انتخابات با اعلام تحقیقات بر روی یکسری از ایمیلهای مشکوک دیگر هیلاری کلینتون، عملا موجب ریزش برخی از آرای وی شد. حالا دموکراتها قویا بر این تاکید دارند که کسی که به ترامپ وفا کرد و در پیروزی وی نقشی قوی داشت، پس از اینکه اقدام به عمل به وظایف خود در قبال پیگیری پرونده ترامپ کرده، از سوی وی «قیچی» و از دایره مزاحمت خارج شده است تا با انتصاب رییس دلخواه، دیگر دردسری در کار نباشد.
سوگند کومی در این رابطه که هرگز در انتخابات تاثیرگذاری نکرده است
در ماه ژانویه بود که شورای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا اعلام کرد که ردپایی از دستور مستقیم پوتین به سازمانهای اطلاعاتی روسیه مبنی بر تاثیرگذاری در انتخابات آمریکا پیدا کرده است. در همین راستا، جیمز کومی در هفته اخیر در جلسه استماع در مقابله کمیته اطلاعاتی سنا حاضر شد و اعلام کرد که تاثیرگذاری روسیه بر انتخابات آمریکا به نفع ترامپ حقیقت دارد. این در حالی است که نه شورای اطلاعات و نه FBI، هیچکدام اسناد و مدارکی دال بر ادعای خود ارائه ندادهاند. از همین رو، دلیل اخراج کومی همچنان در هالهای از ابهامات قرار دارد.
واکنش رییس FBI و پاسخ دولتیها
در حالی که خبر اخراج عجولانه رییس FBI از طریق رسانهها به گوش وی رسید، او در سالن اصلی FBI در جمع کارمندانش اظهار داشت که در ابتدا گمان میکرده که این یک شوخی است و این خبر حقیقتا او را شوکه کرده است.
«راد روزِنشتاین» معاون دادستان کل آمریکا در پاسخ به اظهارات کومی ابراز داشت: «مسئله روشن است. آقای کومی اطلاعات پرونده ارتباط با روسیه را به خانم کلینتون لو داده است».
اکنون جمعی از مقامات اطلاعاتی سابق و کنونی FBI در نامهای به ترامپ، از وی بابت اخراج کومی توضیح خواستهاند. «آستین برگلاس» یکی از مامورین اسبق FBI اقدام رییس جمهور را فاقد هر گونه توجیه عقلانی و برآمده از انگیزه سیاسی شخصی خوانده است.
دانلد ترامپ نیز در پیام توئیتری خود پاسخی به کومی نداده و در واقع مستقیما در ادبیات مخصوص به خود به چاک شومر -رهبر دموکراتها- تاخته است. وی در پیام خود نوشت: «چاک شومر نالان همین تازهها گفته بود که دیگر به او (جیمز کومی) اعتماد ندارد. حالا برای من کاسه داغتر از آش شده است».
چه کسی جایگزین کومی خواهد شد
پس از عزل کومی، 4 گزینه بطور قطع برای تصدی ریاست FBI در نظر گرفته شدهاند که نهایتا یکی از آنها به این سمت 10 ساله منتصب خواهد شد. ترامپ اصلا به آندرو مککابی -معاون کومی- اعتماد ندارد و وی را جایگزین کومی نکرد. لذا به بیرون از بدنه FBI مراجعه کرده و 4 نفر را در نظر گرفته است.
1. کریس کریستی
دوست قدیمی ترامپ، فرماندار سابق نیوجرسی، و یکی از کسانی که توقع داشت ترامپ پس از پیروزی یکی از پستهای مهم را به او بدهد اما این اتفاق رخ نداد. کریس کریستی حقوقدان همان فرماندار نیوجرسی است که پس از رسوائی «بریجگیت» پروندهای برای او در همین FBI تشکیل شد و تحت پیگرد قضایی قرار گرفت که نهایتا نتوانستند صدمهای به او وارد کنند و تعدادی از دوستاناش قربانی اقدامات او شدند. حالا انتصاب همین زشخص به سمت ریاست سازمانی که برایش روزگاری حکم صادر کرد، میتواند خیلی معنادار باشد.
2. دیوید کلارک
کلانتر منطقه «میلواکی» ایالت ویسکانسین که از حامیان دو آتشه ترامپ است. یکی از مشکلاتی که وی دارد این است که در جمع یاران چندان جایی ندارد و رفتارات عجیب و هیجانی وی میتواند کار دست دولت ترامپ بدهد. کلاس کار کلارک به ریاست FBI نمیخورد و بهتر است از همان میلواکی فراتر نرود. اما از آنجایی که ترامپ با توجه به خصیصههای اخلاقیاش که در زمین نمایش کشتی کج نمود بیشتری دارد، عادت دارد که با مشتی گاوچران و لمپن ثروتمند همنشینی داشته باشد، انتصاب قریب الوقوع این کلانتر بیفرهنگ چیز عجیبی نخواهد بود. او آنقدر در ترامپ و افکار نژادپرستانه او غرق شده که پشت به نژاد خود کرده و جنبش «زندگی سیاهان اهمیت دارد» را یک «ایدئولوژی نفرتانگیز» خوانده است. اوضاع وی در میلواکی هم نامساعد است. هیئت ژوری دادگاه این منطقه، وی را به دلیل مرگ 7 زندانبان و مرگ یک زندانی در اثر اتمام آب بدن مورد مواخذه قرار دادند که اکنون در مصونیت از طرف ترامپ قرار دارد.
3. تِری گُودی (Trey Gowdi)
این نامزد جمهوریخواه مجلس نمایندگان یکی از اعضای کمیته تحقیق در مورد قصور هیلاری کلینتون در حادثه بنغازی که منجر به مرگ 4 مقام آمریکایی شد بود. وی، همچنین دادستان سابق فدرال در رابطه با پروندههای مربوط به قاچاق مواد مخدر، سرقت از بانک، و سوءاستفاده هرزهانگارانه از کودکان بود. گودی یکی از مصرترین نمایندگان در رابطه با پرونده ایمیلهای هیلاری کلینتون بود. وی که از منتقدین سرسخت کومی بود و او را به مماشات و قصور در پرونده ایمیلهای کلینتون متهم میکرد، پس از عزل وی اعلام کرده است: «کومی هیچوقت نفهمید که در چه شغل حساسی قرار دارد».
4. رودی جولیانی (Rudy Giuliani)
یار و غار ترامپ و پشتیبان همیشگی وی. او شهردار سابق نیویورک است اما او را «شهردار آمریکا» میخوانند چرا که پس از حادثه یازده سپتامبر اولین شهرداری بود که آن را محکوم کرد. در دو آتشه بودن وی نسبت به حمایت از ترامپ و حزب جمهوریخواه همان بس که بخاطر شدت این تمایل، صلاحیت وی برای تصدی پست دادستان کل -که باید عدالت در مورد هر دو حزب داشته باشد- از سوی کنگره تایید نشد. وی در چندین وهله نسبت به هیلاری کلینتون توهین کرده است و دموکراتها اصلا دل خوشی از او ندارند.
5. ری کلی (Ray Kelly)
او قدیمیترین رییس پلیس نیویورک است. وی یک پلیس چغر و یک مدیر کاربلد در رابطه با دفع حملات تروریستی است که پس از حادثه یازده سپتامبر به سمت رییس پلیس نیویورک منتصب شد. عملکرد بسیار درخشانی داشت و رابطهاش با جف سژنس -رییس دادگستری- و ترامپ عالی است. آنها دوستان نیویورکی هم و همنشین خلوتهای جمع دوستان بودهاند. علاوه بر این، این فرد مثل دوست قدیمیاش که اکنون رییس جمهور آمریکاست، ید طولایی در مسلمانستیزی دارد و عملیات گسترده و محرمانه کنترل مسلمانان نیویورک که توسط آسوشیتد پرس افشا شد را صورت داد.
منابع:
https://sputniknews.com/us/201705101053445701-us-democrats-comey-firing-prosecutor/
http://www.telegraph.co.uk/news/2017/05/09/donald-trump-fires-fbi-director-james-comey1/
https://www.rt.com/usa/387794-fbi-director-comey-fired/
https://www.theguardian.com/us-news/2017/may/09/james-comey-fbi-fired-donald-trump
http://www.telegraph.co.uk/news/2017/05/10/will-trump-pick-replace-james-comey-fbi-director/