به گزارش مشرق، دکتر سیدرضا میرطاهر در یادداشت روزنامه جوان نوشت:
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا در نخستین سفر خارجی خود، منطقه خاورمیانه را برگزید و از روز شنبه سفر هشت روزه خود را به عربستان سعودی، فلسطین اشغالی و در مرحله بعد به اروپا آغاز کرد. با این همه به نظر می‌رسد مهم‌ترین مرحله سفر وی، همانا دیدار از ریاض و مذاکرات، توافقات و قراردادهای کلانی است که وی با رژیم سعودی امضا می‌کند. قراردادهای تسلیحاتی بین دو کشور به ارزش۱۰۰ الی ۱۱۰ میلیارد دلار به امضا رسیده است. هر چند هنوز فهرست دقیق این خرید عظیم تسلیحاتی مشخص نشده اما خرید ۳ هزار کیت هدایت ماهواره‌ای بمب JDAM، خرید ۱۱۵ دستگاه تانک «آبرامز M۱A۲ »، خرید سامانه دفاع موشکی ارتفاع بالای «تاد»، خرید سامانه موشکی «پاتریوت پک ۳»، خرید چهار فروند ناو رزمی«LCS»که نسل جدید ناوهای رزمی محسوب می‌شوند، خرید ۱۵۰ فروند بالگرد «بلک هاوک» و ۴۸ فروند بالگرد «شینوک» از جمله خریدهای عربستان سعودی محسوب می‌شود.
در بعد اقتصادی نیز روز شنبه قراردادهایی به ارزش بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار بین شرکت‌های سعودی و شرکت‌های امریکایی در زمینه‌های انرژی، پتروشیمی، معدن، بهداشت و درمان، توسعه زیر‌ساخت‌ها و موارد دیگر امضا شد. به رغم اینکه رژیم سعودی همواره از مشتریان همیشگی تسلیحات و محصولات امریکایی بوده ولی تا کنون قراردادهایی این گونه بین دو کشور بی‌سابقه بوده است.
اما هدف دیگر سفر ترامپ، مسئله‌ای کلان‌تر یعنی ترسیم و پی‌ریزی یک سیستم امنیت منطقه‌ای جدید است. رئیس‌جمهوری امریکا در ریاض از یک ساختار امنیتی منطقه‌ای که از آن به عنوان «ناتو عربی» یاد می‌شود برای مبارزه با تروریسم و مقابله با نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران صحبت کرد. سنگ بنای این طرح یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای فروش تسلیحات در تاریخ در عربستان سعودی است. جارد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور ارشد کاخ سفید و محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان سعودی، پس از پایان انتخابات ریاست جمهوری امریکا، مذاکرات گسترده‌ای را در پشت صحنه برای پیشبرد این طرح انجام داده‌اند.
این مذاکرات ابتدا با اعزام یک هیئت سعودی به برج ترامپ در نیویورک آغاز شد. سعودی‌ها در آن جلسه در نیویورک و در ملاقاتی سه هفته بعد، پیشنهاد ارتقای فراگیر روابط امریکا و عربستان را با مطرح کردن پروژه‌های متعدد افزایش همکاری‌های امنیتی و اقتصادی ارائه دادند. تیم ترامپ سعودی‌ها را در جریان فهرست اولویت‌های ترامپ گذاشت.
در این راستا، مشاوران ترامپ از سعودی‌ها خواستند مقابله با افراط‌گرایی را تشدید کرده، به مبارزه با داعش شدت داده و سهم خود را در حفظ امنیت منطقه بر عهده بگیرند. با توجه به اینکه ترامپ نهادهای مختلف دولتی را مأمور طرح‌ریزی و مشخص کردن رئوس و موارد سیاست جدید امریکا کرده، بنابراین رکس تیلرسون وزیر خارجه امریکا نقشی محوری در پی‌ریزی طرح ناتوی عربی ایفا می‌کند.
هدف اصلی، تعیین یک چارچوب و اصول اساسی برای ائتلافی از کشورهای عرب سنی است که زمینه را برای یک ساختار سازمانی امنیتی رسمی شبیه ناتو آماده می‌کند. بدین ترتیب باید سفر ترامپ را به مثابه زنگ خطری برای ایران دانست. مسلماً پیامدهای این سفر، به‌ویژه شکل‌گیری محور امریکایی – سعودی –صهیونیستی بروز پیدا خواهد کرد، موجب افزایش تلاش‌ها برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران و نیز رویارویی با نظام‌های سیاسی، گروه‌ها و جنبش‌های هوادار ایران در منطقه به‌ویژه در یمن، سوریه و عراق منجر خواهد شد.
دونالد ترامپ چه قبل از روی کار آمدن و چه پس از آن همواره از لزوم تغییر در کیفیت روابط کنونی امریکا و عربستان سعودی که به گفته آن بر مبنای سواری رایگان رژیم سعودی بوده سخن گفته است.
بعد از پیروزی ترامپ در رقابت ریاست جمهوری امریکا، کشورهای عربی به‌ویژه عربستان سعودی با توجه با اظهارات جنجالی وی علیه این کشورها، نگران اجرایی شدن تهدیدات ترامپ علیه خود بودند. ترامپ از آغاز تبلیغات انتخاباتی خود کشورهای عربی و مخصوصاً اعضای شورای همکاری خلیج فارس را تهدید کرده بود که در صورت عدم‌فرمانبرداری از تصمیمات امریکا که در راستای سیاست‌هایش در منطقه خواهد بود، آنها را مجازات خواهد کرد. ترامپ در زمان مبارزات انتخاباتی نیز در زمینه تصویب قانون عدالت برای قربانیان تروریسم (جاستا) که مستقیما دولت سعودی را در زمینه حمایت از عوامل حادثه ۱۱ سپتامبر مقصر می‌شناسد و بستگان قربانیان را قادر به درخواست غرامت از سعودی‌ها می‌کند، اظهار داشته بود که عربستان می‌تواند در صورت تحت پیگرد قرار گرفتن به خاطر واقعه۱۱ سپتامبر، دارایی‌های خود در امریکا را به حراج بگذارد.
این موضع ترامپ با توجه به تهدید سعودی‌ها صورت گرفت. مقامات سعودی به دولت اوباما و اعضای کنگره امریکا هشدار داده بودند در صورت تصویب قانون جاستا، اوراق قرضه و دارایی‌های خود در امریکا را به به فروش خواهند گذاشت. در واقع ترامپ در اظهارات خود این تهدید رژیم سعودی را مورد تمسخر قرار داد.
به رغم اظهارات و موضع‌گیری‌های شدید ترامپ علیه رژیم سعودی، مقامات عربستانی در نخستین واکنش‌های خود به پیروزی ترامپ، ظاهراً از آن استقبال کردند. در واقع سعودی‌ها با فرصت‌طلبی تمام به رغم اینکه در جریان مبارزات انتخاباتی امریکا از هیلاری کلینتون نامزد دموکرات‌ها حمایت کرده بودند، اما پس از پیروزی ترامپ بلافاصله تغییر موضع دادند و تلاش کردند تا هر چه زودتر به وی نزدیک شوند. اکنون با گذشت چهار ماه از روی کارآمدن ترامپ، ثمره کوشش سعودی‌ها به صورت سفر ترامپ به عربستان سعودی نمودار شده است.
