به گزارش مشرق، شاید آنچه وزیر امنیتی ارشاد در روز انتخابات پیرامون «هنرمندان» و بازیگران به زبان آورد، واقعیت نگاه دولتمردان به حوزه فرهنگ را نمایان کند. به گزارش «وطنامروز»، شاید برای ارائه تصویری دقیق از نگاه وزیر فعلی ارشاد به حوزه فرهنگ لازم باشد کمی به عقب بازگردیم؛ به نخستین نشست خبری صالحیامیری که کمی با تشنج هم همراه بود. در آن جلسه هر خبرنگاری سوال میپرسید و پاسخ وزیر را با لحنی همراه با عصبانیت و کمی توهین میشنید، زمانی که روی صندلی خود بازمیگشت، به همکارانش میگفت: «چقدر عصبانی است!» بغلدستیهایش میگفتند: «وقتی یک امنیتی وزیر فرهنگ شود، پاسخهایش نیز به همین شکل خواهد بود». پای این وزیر امنیتی، 2 روز پیش به میان سوال و جوابهای خبرنگاران و حسن روحانی نیز کشیده شد. آنجا که خبرنگار روزنامه صبا تنها سوال فرهنگی را از روحانی پرسید. او به استقبال هنرمندان از کاندیداتوری روحانی اشاره کرد و پرسید: «وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت بعد از میان چه قشری انتخاب خواهد شد؟ آیا وزیر از میان هنرمندان انتخاب میشود یا باز هم یک شخصیت امنیتی- سیاسی است، البته با احترام به آقای صالحیامیری؟!» خنده حاضران و وزرایی که در صندلیهای ردیف اول نشسته بودند، تاییدی بر «امنیتی بودن وزیر فرهنگ» بود. تاییدی که کمی هم صالحیامیری را برافروخت و تغییراتی در چهرهاش پدید آورد.
همه اینها در حالی است که وزیر ارشاد هنوز از حاشیه روزهای گذشته و واکنش هنرمندان رها نشده است که دوباره با اتفاقی جدید مواجه میشود. او در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی، وزرا، رئیس دولت و از آنتن زنده صداوسیمای ملی عنصری امنیتی- سیاسی خطاب میشود که حالا متصدی فرهنگ کشور است.به گزارش وطن امروز، سیدرضا صالحیامیری در گذشته مدیرکل اطلاعات استان خوزستان بوده است. او در خوزستان نیز دوران پرحاشیهای را سپری کرده است. دولت یازدهم در ابتدا علی جنتی و سپس رضا صالحیامیری را برای تصدی وزارت فرهنگ و ارشاد برگزید درحالی که جدیترین سابقه کاری هر دو در اجرای مأموریتهای امنیتی- اطلاعاتی بوده است. این مساله یکی از چالشهای هنرمندان با دولت بوده است چراکه نوع نگاه دولت به فرهنگ و هنر، جدا از انتخاب وزیر نیست. کارشناسان معتقدند انتخاب وزیر امنیتی- اطلاعاتی برای فرهنگ و هنر نشاندهنده تصدیگری امنیتی- اطلاعاتی بر فرهنگ و هنر است. رویکردی که معمولا تکنوکراتها از آن بهره میبرند. تکنوکراتها مواضع متناقضی درباره «آزادی» دارند در حالی که این مهم یکی از بسترهای فعالیتهای هنری است.
در دوران فعالیت صالحیامیری اما یک پرده از نوع نگاه وی به عرصه فرهنگ و هنر نمایان شد؛ مسعود فراستی، منتقد سینمایی برنامه «هفت»، روی آنتن تلویزیون از «پروندهسازی صالحیامیری» برای او و بهروز افخمی خبر داد. بهروز افخمی هم بعدها از پیامکهای وزیر ارشاد به مدیران تلویزیون علیه برنامه «هفت» خبر داد. بعدتر مدیر شبکه 3 این پیامکها و فشارها را تایید کرد. او در گفتوگویی درباره موج هجمهها به این برنامه گفت: این برنامه از استقلال خوبی برخوردار بوده و فشارهای زیادی را تحمل کرده است. مدیر اجتماعی شبکه 3 نیز به پروپاگاندایی که از سوی دولت عیه این برنامه صورت گرفت اشاره کرد و گفت: یک سوال ما از مدیران درباره برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت در حوزه سینما بوده است. این انتقاد وجود دارد که چرا فیلمهای تلخ تولید میشود و البته شاید دغدغهای در پشت آن وجود دارد که ما نمیدانیم و میخواهیم مسؤولان از سیاستگذاریهای خود بگویند. با این حال به جای پاسخگویی، پروپاگاندایی ایجاد شد که بخشی از آن به ضعفهای موجود در این حوزه مربوط است. این البته تنها برنامه «هفت» نبود که از سوی دولتیها مورد نقد قرار گرفت. برنامه طنز «دورهمی» مهران مدیری، برنامه «متن و حاشیه» و برنامههایی نظیر «ثریا» و حتی مجموعه طنزهای «دیریندیرین» نیز از سوی دولتیها و طرفدارانشان با واکنشهای تند مواجه شدند. حمله به برنامه دورهمی در کانالهای تلگرامی طرفدار دولت به حدی بود که با واکنش مهران مدیری مجری این برنامه مواجه شد. مهران مدیری با «قلمفروش» خواندن کسانی که بهخاطر انتقاد او از شرایط اقتصادی، سیل توهینها را به سمت وی روانه کردهاند، گفت: «الان کسی باور نمیکند حرفی را بزنی ولی در تیم کسی نباشی. به یک کمبود یا یک اشتباه اشاره کنی اما از جایی خط نگرفته باشی. تا دهان باز کنی میگویند این طرفدار آنهاست. معلوم نیست چقدر گرفته تا این حرفها را بزند. بس که قلمها را فروختند و زبانها را برای خوشامد این و آن چرخاندند، باورشان نمیشود بعضیها از روی مصلحت و دلسوزی و بدون خودفروشی حرف میزنند. همه باید از ترس اینکه مهر طرفداری و جیرهخواری روی پیشانیشان از آن یا این یا قبلی نخورد خفه شوند و این همان چیزی است که آنهایی که سر کار هستند میپسندند».
به نظر میرسد، مواضع متناقض دولت در اصل آزادی، آزادی بیان و آزادیهای رسانهای عملا با انتخاب وزیری امنیتی در حوزه فرهنگ، ادامه خواهد داشت. در حالی که فرهنگ حوزه امر و نهی و فرمان صادر کردن نیست؛ کاری که صالحیامیری در روز انتخابات انجام داد و با واکنش هنرمندان طرفدار روحانی نیز مواجه شد. سیدرضا صالحیامیری، وزیر فرهنگ و ارشاد پای صندوق رأی حسینیه جماران در گفتوگویی با اشاره به گفتمان نامزد رقیب، رأی به وی را رأی به توهین، جزمیت و خشونت دانست و در پایان مصاحبه در لحنی کنایهآمیز به جناح رقیب گفت: «من به کاندیدای عزیز رقیب پیام میدم اگر نیاز به هنرمندان داشتی به من پیغام میدادی من برایت میفرستادم!». اظهارات صالحیامیری موجی از انتقاد را میان هنرمندان برانگیخت. نکته قابل توجه اینکه برخی از این هنرمندان خود حتی در صفحات مجازی به تبلیغ گفتمان رئیسجمهور مستقر پرداختهاند. در واکنش به اظهارنظر صالحیامیری، مسعود جعفریجوزانی، کارگردان شناختهشده سینما و تلویزیون در پیام تصویری گفت: آقای صالحیامیری من آدم ترسو و آدم خودفروش و آدمفروش دیدم اما در هیچ جای دنیا هنرمندی ندیدم که بهدستور وزیر که هیچ بهدرخواست رئیسجمهور هم به کاری که عقیده ندارد تن در دهد. آقای وزیر! وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سربازخونه نیست، پوست خربزه هم زیاد است. یا علی.
پیش از پیام جعفریجوزانی، سعید سهیلی، دیگر کارگردان سینمای ایران در پستی در اینستاگرام، به انتقاد از اظهارات وزیر ارشاد پرداخت. وی در این پست نوشت: «رقبای آقای روحانی! سلام. چنانچه هر کدام از شما رئیسجمهور شد، لطفا بفرمایید ما هنرمندان یک وزیر از نوع ارشاد براتون جور کرده بفرستیم. نام ایشان هنوز محفوظ است». نکته جالب درباره این پست این است که پس از چند دقیقه این پیام از صفحه این کارگردان حذف شد! هنرمندان دیگری نیز به این موضوع واکنش نشان دادند. واکنشهایی که موجب شد، صالحیامیری اظهارات تازهای را درباره سخنی که در روز انتخابات به زبان آورده بود، مطرح کند. او مجموعه صحبتهایش را گردن «شیطنت رسانهای» انداخت و گفت: قطعا دوستان هنرمندم لحن توام با طنز بنده را درک میکنند. به نظر میرسد نفس حضور یک چهره امنیتی بر مصدر فرهنگ، نشان میدهد رویکرد و مواجهه دولت با عنصر فرهنگ تا چه اندازه واقعبینانه و در راستای مطالبه هنرمندان است! در واقع دولت با انتخاب صالحیامیری، بعد از جنتی که او هم یک وزیر امنیتی بود، نشان از رویکرد نومحافظهکاران در استفاده ابزاری از هنر و فرهنگ و اهالی این عرصه دارد.