سرویس جهان مشرق - جمهوری ترکیه سرزمینی است که در غرب آسیا و جنوب شرق اروپا ( محل تلاقی دو قاره اروپا و آسیا) قرارگرفته است. ترکیه با شش کشور آسیایی و دو کشور اروپایی همسایه بوده و از شمال به جمهوری گرجستان، دریای سیاه و کشور بلغارستان، از جنوب به دریای مدیترانه، سوریه و عراق و از مغرب به دریای اژه و کشور یونان، از مشرق به جمهوری اسلامی ایران ، جمهوری خودمختار نخجوان و کشور ارمنستان محدود میگردد.
البته قرار گرفتن ترکیه در چنین منطقه حساس و مهمی علاوه بر اینکه موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی خاصی به این کشور داده، آن را با خطرات مهم و بزرگی نیز روبرو ساخته است. بنابراین اشتباه ترکیه در برخورد با اقلیتهای قومیت کردی و ارمنی و تقابل با جمهوری ارمنستان و فشار بر آن از طریق جمهوری آذربایجان باعث شده که هم کردها و هم ارمنیها از سیاستهای ترکیه به ستوه آمده و تلاش نمایند تا با وارد آوردن خسارت فراوان و فشارهای مضاعف بر رهبران ترک، این کشور را بیشازپیش درگیر نتایج سیاستهای اشتباه قومیشان نمایند. لازم به ذکر است که ترکها با رفتارهای نادرست خود در داخل کشور علاوه بر اینکه ارمنیهای قلیل داخل ترکیه را از خود ناامید ساختهاند بلکه با فشار بر کردهای بومی ترکیه و به تاراج بردن حقوق اولیه آنها و با تحقیر نژادشان ( ترکهای وحشی و ترکهای کوهستان) خصومت آنها را بیشتر ساختهاند.
البته خصومتهای ترکیه نسبت به ارمنستان و وارد آوردن فشار بر این کشور نیز باعث شده تا ترکها بیشترین نگرانی امنیتی را از مرز ارمنستان داشته و همیشه این مرز را در وضعیت قرمز امنیتی قرار دهند. از سوی دیگر مداخلات نادرست ترکیه در بحران سوریه و شادی پنهان آن از حوادث کوبانی و دلسردی قومیت کردی از سیاستهای ترکی نیز باعث گشته تا ترکیه از جنوب نیز با چالش امنیتی بزرگی مانند کردها روبرو شده و بخش مهمی از تلاش خود را معطوف به مدیریت بحران امنیتی آنها نماید.
لیکن چالش باستانی ترکها با یونان از سال ۱۹۲۳ و تلاش برای تحقیر یونانیها در رسانههای ترکیه و حمایت یونانیها از کودتاگران ترک و اعطای تابعیت و مصونیت به آنها باعث شد تا ترکها، تنشهای میان خود و یونان را به بالاترین حد خود رسانده و نگران ترکهای مقیم یونان باشند.
درنتیجه همانطورکه که استراتژین های ترکی میگویند : ترکیه در بزرگترین و پر چالش مثلث امنیتی قرن به دام افتاده و هرلحظه امکان دارد که این مثلث امنیتی مانند مثلث برمودا حاکمیت و حکومت ترکیه را در کام خود فروبرده و ترکیه را با بحران مشروعیت داخلی و بحران امنیتی روبرو سازد و رهبران ترک نتوانند بههیچوجه تمام جوانب بحران را کنترل نمایند.
در همین راستا بسیاری از اندیشمندان امنیتی با تذکر به اردوغان و ناامید کردن او از مدیریت جهانی اسلام ، به او یادآور شدند که ممکن است که ترکیه آتاتورک در گردابی که او با ترسیم بزرگترین مثلث امنیتی در اطراف این کشور ترسیم کرده غرقشده و دیگر نتواند امنیت سابق و مرزهای فعلی را به خواب ببیند.
البته اردوغان نیز با جدی گرفتن این مثلث امنیتی و با تلاش برای نزدیک شدن به روسیه و چین تلاش دارد تا سهم آنها را برای تقابل با کردها در سوریه افزایش داده و با استفاده از پتانسیل آنها به کنترل توان و خشم کردها در جنوب بپردازد؛ چراکه او بهخوبی میداند که تسلیح کردها برای مبارزه با داعش درواقع مانور نظامی و تمرین امنیتی کردها برای تقابل با ترکها محسوب میشود و گردها بههیچوجه حاضر به درگیری بیشتر با داعش و حتی دولت بشار اسد نخواهند شد و بزرگترین دشمن خود را همیشه دولت ترکیه و رهبران ملیگرای آن ترسیم خواهند نمود.
اردوغان همچنین با تلاش برای افزایش تنشهای امنیتی فیمابین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان تلاش دارد تا حواس ارمنستان را از ترکیه به سمت آذربایجان معطوف نماید و با تسلیح سنگین کشور آذربایجان، هزینههای ارمنیها را برای مداخله در کشور ترکیه به بالاترین حد برساند.اما نکتهای که در این میان اردوغان را مستأصل کرده است وجود یونان در نزدیکی بخش اروپایی این کشور و شیطنتهای آن برای حمایت از بدنه ناراضی ارتش است که با توجه به افزایش تنشهای میان ارتش و حزب عدالت و توسعه، بخش بزرگی از توان اردوغان را جذب داخل نموده و مانع از بسط ید خارجی او میشود.
البته عدم همراهی بیشتر آذربایجان برای پذیرش ریسکهای ترکیه و ممانعت کرملین و چین از مداخله در مسئله کردها و حمایت سهمگین ایالاتمتحده آمریکا از ارتش کردی در منطقه باعث شده تا تمام سیاستهای اردوغانی با شکست مواجه شده و تلاشها برای جلوگیری از تسری بحرانها به خاک ترکیه از طریق مذاکرات رودررو با تمام قدرتهای منطقه افزایش یابد.
بهعبارتدیگر اگر اردوغان نتواند چین و روسیه و ایالاتمتحده آمریکا و ایران را در مورد بحران سوریه و کردها و البته تنش ارمنستان راضی کند ، در کوتاهمدت ممکن است با چندین بحران امنیتی ازجمله کودتا و تجزیه اراضی و جنگ داخلی روبرو شود.