به گزارش مشرق، «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان، پس از سفر مناقشه‌برانگیز دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا به قاره سبز با گفتن این جمله که «اروپا باید سرنوشت‌اش را خود در دست گیرد» آغاز فصل نوینی از روابط آمریکا-اروپا را اعلام کرد.
به‌گزارش روزنامه «واشنگتن‌پست» سخنان مرکل تندترین موضع‌گیری رهبران اروپایی پس از سفر هفته گذشته ترامپ به بروکسل و مشاجره میان وی و سایر رهبران متحدان نزدیک و قدیمی واشنگتن بر سر تجارت، دفاع و تغییرات آب‌وهوایی است.
مرکل به‌عنوان رهبر غیررسمی اتحادیه‌اروپا در مونیخ اعلام کرد: «روزهایی که قاره‌اش می‌توانسته به دیگران تکیه کند، تا حد مشخصی سپری شده است. این نتیجه‌ای است که من طی روزهای گذشته بدان رسیده‌ام.» این اظهارات در نتیجه تصمیم انگلستان برای خروج قطعی از اتحادیه اروپا و مواضع خصمانه سکانداران جدید سیاست در واشنگتن بیان می‌شود.
با این‌حال صدراعظم آلمان افزود: «حرکت اروپا به سمت اتکا به خودش باید در کنار دوستی با ایالات‌متحده، انگلیس و در کنار حسن‌همجواری در هرجایی که ممکن است، صورت گیرد.» سخنان مرکل، بیانیه‌ای کاملاً نامعمول از سوی رهبر محتاط پرقدرت‌ترین اقتصاد اروپایی و اظهاراتی ترسناک درباره روابط فراآتلانتیک است که امنیت اروپا را از زمان جنگ جهانی دوم به‌این سو تضمین کرده بود. اگرچه روابط میان دو سوی آتلانیتک از سال 1945 به بعد همواره فراز و فرودهای بسیاری داشته است، اما قبل از ترامپ هیچ‌گاه احساساتی مشابه اکنون در میان رهبران اروپایی مبنی بر اینکه باید از واشنگتن رو برگردانند و به‌تنهایی آماده مواجهه با جهان باشند در آنها شکل نگرفته بود.
پس از این اظهارات، مرکل با تشویق هواداران خود مواجه شد. وی خواهان کسب رأی حداکثری در انتخابات ماه سپتامبر این کشور است. هرچند بخشی از سخنان مرکل انتخاباتی قلمداد می‌شود، می‌تواند حاکی از روابط متشنج اروپا-آمریکا بعد از به‌قدرت رسیدن ترامپ، عدم محبوبیت آمریکا نزد رای‌دهندگان و خطرات همکاری با این کشور باشد.
ترامپ روز پنج‌شنبه را با دشنام دادن به مقامات آلمانی بر سر نحوه تجارت با این کشور آغاز کرد. سپس رهبران اروپایی پیمان ناتو را به‌دلیل ناتوانی برای افزایش هزینه‌های دفاعی به باد انتقاد گرفت و از تضمین بدون قید و شرط امنیت اروپا پا پس کشید و نهایتاً در نشست گروه هفت شامل هفت اقتصاد برتر جهان در روز جمعه و شنبه از تأیید توافق‌نامه پاریس برای مبارزه با تغییرات اقلیمی خودداری و تصمیم در این‌باره را به آخر هفته جاری موکول کرد. رهبران اروپا امید داشتند ترامپ در سفر خود آنها را از نگرانی درباره آینده روابط دو طرف برهاند ولی بعداً مشخص شد که وی به نگرانی آنها بیش از پیش دامن زده است.
کارشناسان مسائل اروپا معتقدند ایده ارزش‌های مشترک از سوی ترامپ درهم شکسته شد. پس از انجام مراسم تحلیف، همه در اروپا امیدوار بودند ترامپ رفتار تند و تیز خود را کنار بگذارد و مواضع گروه جی هفت و ناتو را به‌رسمیت بشناسد. به‌نظر می‌رسد ترامپ همچنان از حال و هوای کارزارهای انتخاباتی خود بیرون نیامده است. وی روز یک‌شنبه پس از بازگشت از سفر خارجی 9 روزه خود در پستی توییتری نوشت: «تازه از سفر اروپا بازگشته‌ام. این سفر موفقیت بزرگی برای آمریکاست؛ دشوار ولی با نتایج فوق‌العاده‌ای همراه بود.»
این در حالی است که خود اروپا نیز در برخورد با ترامپ دچار تشتت است: «ویکتور اوربان» نخست‌وزیر مجارستان که در حال سرکوب مخالفانش است از مواضع و سخنان ترامپ استقبال کرد. همچنین «ترزا می» نخست‌وزیر انگلیس نیز در تلاش است تا روابط گرم لندن/واشنگتن را حفظ کند زیرا برای اینکه بتواند موضوع خروج بریتانیای پیر از اتحادیه اروپایی را مدیریت کند بیش از هرزمان دیگری به شرکای قدیمی خود نیاز دارد. از سوی دیگر، «امانوئل ماکرون» رییس‌جمهور جدید فرانسه نیز درباره نحوه دست‌دادنش در مواجهه با ترامپ گفت: «ضرورت داشت به همگان نشان دهیم که زمان امتیازدهی‌ها حتی به‌صورت نمادین، پایان یافته است.»
به اعتقاد تحلیل‌گران، فاصله‌گرفتن کشورهای اروپایی از آمریکا، به تضعیف قدرت آن در سطح بین‌المللی در درازمدت منجر خواهد شد. در چنین صورتی رهبران اروپا به سراغ پیمان‌های نظامی میان خود بدون حضور ایالات‌متحده روی می‌آورند و سراغ شرکای اقتصادی خود در آسیا خواهند رفت که چندان مطلوب واشنگتن نیست. به هر روی، عملکرد رییس‌جمهور جنجالی آمریکا در نخستین سفر خارجی خود زخم‌هایی به جا گذاشت که دیر یا زود ایالات‌متحده مجبور به پرداخت بهای آن خواهد شد.
منبع : صبح نو
