به گزارش مشرق، تنش بین قطر و کشورهای همسایه آن هر روز بیشتر میشود و احتمال تقابل نظامی در منطقه خلیج فارس دور از انتظار نیست.
دکتر عبدالله الاشعل، معاون وزیر خارجه سابق مصر که کشورش در کنار عربستان، بحرین و امارات روابطش را با قطر قطع کرد در گفتوگو با خبرگزاری اسپوتنیک به بررسی این تقابل و تنش پرداخت.
رقابت بین دوحه و ریاض
وی تصریح میکند که قطر از گذشته به دنبال آن بود که هم طراز عربستان سعودی در منطقه خلیج فارس شود. در مقابل عربستان نیز با ایجاد شورای همکاری خلیج فارس خواست تا برای تحرکات خود چارچوب طبیعی داشته باشد.
این مقام مصری ادامه داد، عربستان سعودی از سال 1967 (سال تأسیس شورای همکاری خلیج فارس) تلاش میکند تا یک دولت عربی بزرگ باشد و درگیری بین دوحه و ریاض در چندین مسئله آشکار شد. از سوی دیگر امارات نیز به نوبه خود میخواهد نقشی داشته باشد به همین دلیل با عربستان علیه قطر در بحران اخیر همسو است.
معامه قرن و ناتوی آمریکایی-عربی- اسرائیلی علیه ایران
وی با مطرح کردن این سؤال که آیا عربستان از این اقدام اخیر خود قصد دارد قطر را به کلی از بین ببرد یا اینکه با اعمال فشار میخواهد دوباره این کشور را تحت امر خود قرار دهد، اظهار داشت:
«این پرسش بسیار مهم بوده و به طور مستقیم به دو مسئله مربوط است؛ نخست اینکه عربستان سعودی چه بسا طی ماه آینده در نشست واشنگتن شرکت کنند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بعد از آنکه عربستان را به عنوان ژاندارم و فرمانده منطقه تعیین کرد از مقامات این کشور خواست در این نشست شرکت کنند. به همین دلیل عربستان به همراه مصر «معامله قرن» را انجام خواهند داد؛ این معامله قرن به معنای درگیر شدن با ایران از هر طرف و تشکیل ناتوی عربی به فرماندهی اسرائیل به منظور اعمال فشار علیه ایران و جنگ با آن است.»
حملات تروریستی تهران مقدمه مرحله جدید است
معاون وزیر خارجه سابق مصر در ادامه به عملیات تروریستی تهران اشاره و تصریح میکند که این حملات مقدمهای برای مرحله جدیدی است که ترامپ در نشست ریاض استارت آن را زد و این طرح آمریکا از سالها پیش برای منطقه در نظر گرفته اشت.
الأشعل در پاسخ به این سؤال که آیا این طرح آمریکا قبل از «بهار عربی» بوده یا بعد از این اتفاق در طرح ریزی شده است، گفت: هنگامی که انقلاب 25 ژانویه مصر به وقوع پیوست، اسرائیل و آمریکا به شدت از این انقلاب یکه خوردند و هیلاری کلینتون [وزیر خارجه وقت آمریکا] در یادداشتهای خود نوشت که از انقلاب مصر و تحولات این کشور غافل گیر شده است و اینکه موضع باراک اوباما [رئیس جمهور وقت آمریکا] این بود که پیوسته تحولات مصر را زیر نظر گرفته بود.
این مقام سابق وزارت خارجه مصر در مورد کارایی تلاشهای دیپلماتیک در حل تنش با قطر نیز گفت که تلاشهای امیر کویت کمتر از آن سقفی است مورد انتظار میرود.
وی در مورد موضع آمریکا در قبال این بحران نیز اظهار داشت که این کشور موضع بسیار متناقضی اتخاذ کرده است و آنچه ترامپ در توییتر مینویسد با آنچه از کاخ سفید بیرون میآید، متفاوت است.
به گفته الأشعل، این رفتار آمریکا دو احتمال می تواند داشته باشد، اینکه قطر واقعا منطق ایالات متحده آمریکا در رابطه با ضرورت خرید اسلحه آمریکایی و لشکر کشی خواه این کار به منظور مقابله با ایران باشد یا نه را قبول ندارد.
به رسمیت شناختن اسرائیل برای عربستان گران تمام خواهد شد
وی مدعی شد که آمریکا میتواند همه آنچه را که میخواهد با ایران اجرا کند و در نهایت اسرائیل و ایران کشورهای عرب خلیج فارس را تقسیم خواهند کرد و اگر عربستان اسرائیل را به رسمیت بشناسد، چه بسا وحدت منطقهای خود را از دست بدهد و از نقشه محو شود.
معاون وزیر خارجه سابق مصر ادامه میدهد: این همان نقشه ترامپ است. وی معتقد است که کشورهای عرب خلیج فارس گروههایی هستند که از بیابان آمدهاند و این آمریکا بود که به آنها کمک کرد تا دولت تشکیل دهند و در این منطقه خلأیی وجود دارد و تنها آمریکا میتواند این خلأ را پر کند.
به همین دلیل استفاده از اموال اعراب خلیج فارس حق آمریکاییهاست و دولت آمریکا قصد دارد پس از نشست واشنگتن این مسئله را بر عهده اسرائیل بگذارد.
وجود تنش پنهانی بین ترکیه و عربستان
وی در مورد نقش ترکیه در این تنش نیز گفت که بین آنکارا و ریاض درگیری و نزاع مخفیانهای وجود دارد.
الأشعل در ادامه مدعی شد که 3 طرح برای جهان عرب وجود دارد که در مقابل یکدیگرند؛ نخست طرح ایران که از سال 1979 ایجاد شده است؛ دوم طرح اسرائیل که از سال 1948 شکل گرفت و طرح سوم نیز از آن ترکیه است که با روی کار آمدن «رجب طیب اردوغان» ایجاد شد. هر یک از این طرحها سگانه اهداف و برگههایی دارند.
سودای ریاست عربستان بر جهان عرب
عربستان سعودی نیز به دنبال ریاست بر جهان عرب است و از نظر سعودیها این مسئله تنها در گرو تضعیف هر قدرت عربی است که میتواند رقیب ریاض باشد و سفر ملک فیصل بعد از «نکبت» سال 1967 [شکست اعراب از اسرائیل] به مصر با هدف آغاز مرحله رهبری عربستان صورت گرفت.
این مقام سابق مصر در مورد نقش آمریکا و آلمان در این بحران نیز گفت که این دو کشور به خوبی از ابعاد این بحران با خبرند و میدانند که ریاض با تشدید اوضاع علیه قطر به دنبال نابودی آن است؛ چرا که در حوادث منطقه به ویژه موضوع فلسطین و مقاومت دیدگاههای خود را دارد.
الأشعل تصریح میکند، اتهامهای عربستان علیه قطر، حمایت دوحه از حماس و اخوان المسلمین است در حالی که اخوان المسلمین برای ترامپ مشکلی به شمار نمیآیند به این دلیل که رئیس جمهور آمریکا به دنبال آن است از آنها برای خدمت به سیاست آمریکا همانند گذشته استفاده کند.
به گفته وی، آنچه برای ترامپ اهمیت دارد حماس است و دخالت وی در این بحران از این جهت است که پرونده این بحران بعد از ورود آلمان، فرانسه و ترکیه از دست آمریکا خارج نشود. از طرفی اشاراتی که از روسیه طی دو روز گذشته دیده شده، ترامپ را نگران کرده است.
الأشعل همچنین تحرک سریع ترکیه در بحران قطر را اقدامی پیش دستانه برای جلوگیری از حمله به قطر و بستن درهای به روی ورود ایران به قطر دانست.
آمریکا اجازه درگیری به ترکیه و عربستان را نخواهد داد
وی ادامه داد آمریکا به قطر نیاز دارد و در صورت بروز هرگونه درگیری با ایران از پایگاه هوایی خود در قطر استفاده خواهد کرد.
معاون وزیر خارجه سابق مصر در مورد احتمال حمله عربستان به قطر گفت که این حمله میتواند به جنگ ترکیه و عربستان بینجامد که آمریکا هرگز به آن اجازه نخواهد داد.