سرویس جهان مشرق - در ۲۳ ماه مه ۲۰۱۷ بعد از پایان اجلاس کشورهای عربی با حضور امیر قطر که ترامپ نیز در آن شرکت داشت توسط خبرگزاری قطر اظهاراتی از طرف امیر قطر، شیخ تمیم، منتشر شد که در آن ایران وزنه مهمی در خاورمیانه  و در جهان اسلام  معرفی‌شده بود که امکان نادیده انگاشتن آن محال به شمار آمده بود .وی ایران را کشوری دارای وزنه  منطقه‌ای و اسلامی توصیف کرده بود که نمی‌توان آن را نادیده گرفت و در ادامه خواسته بود که تنشی با ایران آغاز نشود.

 به دنبال انتشار این کلیپ قطر اعلام کرد که این اظهارات مربوط به امیر قطر نیست و خبرگزاری قطر توسط افراد ناشناس هک شده و این اظهارات را روی خبرگزاری قطر گذاشته‌اند؛لیکن دیگر تنش‌ها در شورای به‌ظاهر همکاری خلیج‌فارس آغاز گشته و همین اظهارات زمینه را برای شروع نبردی همه‌جانبه میان قطر و عربستان آماده کرده بود.

اما نکته‌ای که در این میان مهم به نظر می‌رسد تأثیرات امنیتی این جریان در منطقه خلیج‌فارس است.در این زمینه گفت‌وگویی داشتیم با جناب آقای دکتر صدیقی کارشناس مسائل سیاسی منطقه و تأثیرات امنیتی درگیری عربستان –قطر را مورد ارزیابی قرار  داده‌ایم.

دکتر صدیقی در این زمینه با اشاره به پیشینه درگیری‌های عربستان-قطر ، تأثیرات امنیتی این درگیری را به‌صورت زیر ارزیابی کردند:

شکل‌گیری معمای امنیتی در منطقه :

یکی از نتایج بحران عربستان-قطر شکل‌گیری معمای امنیتی جدید در منطقه است؛ چراکه این بحران امکان درگیری میان طرفین را افزایش داده و  زمینه را برای بروز تنش‌های بیشتر در کل منطقه خلیج‌فارس محیا می‌کند و باعث می‌شود تا طرفین برای افزایش هزینه‌های طرف مقابل به هر اقدامی دست بزنند که ممکن است در بلندمدت امنیت منطقه را با خطر جدی مواجه کند.

تلاش عربستان و متحدانش برای تحریم و محاصره نظامی قطر و اعلام آماده‌باش از سوی امیر قطر به قوای نظامی این کشور و اعزام نیروهای نظامی ترک به قطر خود می‌تواند تأکیدی بر شکل‌گیری این معمای امنیتی باشد که با یک اشتباه ممکن است هزینه‌های سنگینی به‌کل منطقه بار کند.

مداخله قدرت‌ها در منطقه:

یکی از دیگر نتایج این بحران مداخله بیشتر قدرت‌های بزرگ (great power) در منطقه خلیج‌فارس است. درواقع چون رهبران عربستان هیچ‌گونه اتحاد و پشتوانه‌ی مردمی ندارند و از کوچک‌ترین بحران‌ها هراسان می‌شوند، برای تضمین امنیت خود در کوتاه‌مدت و برای مدیریت بهتر این بحران قطعاً از ایالات‌متحده آمریکا درخواست کمک بیشتر و مداخله نموده و زمینه را برای شکل‌گیری نگرانی‌های بیشتر فراهم خواهند.

در حقیقت حضور قدرت‌های بزرگ در منطقه باهدف بهره‌برداری شخصی و بدون توجه به منافع منطقه است که همین عامل می‌تواند بحران را د ر راستای زمینه‌سازی هرچه بیشتر برای مداخله آمریکا و سایر قدرت‌های پوشالی در منطقه برای افزایش درآمدهای خود افزایش دهد؛چراکه این بحران بازار بسیار گسترده‌ای برای تسلیحات کشورهای غربی و اقتصاد نظامی غرب فراهم کرده و در صورت استمرار می‌تواند ابزار فشار خوبی بر گردن عربستان باشد.

تقویت افراطی‌گری در منطقه:

از دیگر نتایج بحران عربستان-قطر می‌توان به رشد افراطی‌گری در منطقه اشاره کرد. در حقیقت رهبران عربستان برای تضعیف طرف مقابل و ضربه زدن به آن و در راستای منافع خود از گروه‌های تندرو حمایت کرده و با ارسال منابع مالی و تقویت گروه‌های همسو با خود زمینه را برای ترویج افراط گری بیشتر فراهم خواهند کرد.

به‌عبارت‌دیگر عربستان با تلاش برای تقویت نیروهای افراطی تلاش خواهد کرد تا بسط ید قطر در منطقه را کاهش داده و با تقویت گروه‌های تندرو نفوذ خود را افزایش دهد که همین عامل درنهایت به تقویت افراطی‌گری خواهد انجامید.

نظامی شدن منطقه خلیج‌فارس:

از دیگر نتایج بحران عربستان-قطر می‌توان به نظامی‌تر شدن منطقه خلیج‌فارس اشاره کرد. این بحران قطعاً باعث خواهد شد تا طرفین در راستای تقویت قدرت نظامی خود در منطقه خلیج‌فارس تلاش کرده و زمینه نظامی شدن بیش‌ازپیش کل منطقه را فراهم نمایند.

تلاش برای تهیه و استفاده از سلاح‌های مدرن در منطقه خلیج‌فارس تأثیر کوتاه‌مدت این جریان است که می‌تواند در بلندمدت موجبات تأسیس دیواری نظامی در منطقه جنوبی خلیج‌فارس میان قدرت‌های بزرگ را فراهم آورد.