به گزارش مشرق، هنوز امضای برجام خشک نشده است که آمریکا با نقض آشکار برجام و خط بطلان کشیدن به تمام مذاکرات هستهای انجام شده در دولت یازدهم طرح تحریمی دیگری را با عنوان S722 و با 98 رای موافق در سنا به تصویب میرساند. حال دولت دوازدهم علاوه بر چالشها و تهدیدات سیاسی و اقتصادی میراث دولت یازدهم باید فکری هم برای این مادر تحریم ها کند. البته بعد از آنکه این طرح جدید تحریمی با امضای ترامپ به قانونی قابل اجرا بدل شود.
این طرح، تحریمهای جدیدی در حوزه سلاحهای متعارف، سپاه، نیروی قدس، حقوق بشر و موشکی وضع کرده است که شدیدترین بخش آن مربوط به تحریمهای سپاه است. به اذعان کارشناسان و تحلیلگران این شدت باز هم چیزی به مشکلات سپاه افزوده نمیکند و به عبارتی سپاه تنها بهانهای برای ضربه وارد کردن به ساختارها و سازمانهای اقتصادی ایران است؛ S722 اقتصاد ایران را هدف گرفته است.
در تحلیل طرح تحریمی S722 باید گفت این طرح تمام تحریمهایی را که پیش از این وضع شده بود است که البته امکان تحریم سایر بخشهای اقتصادی را ممکن میکند؛ این طرح به منزله خروج آمریکا از برجام و نقض آشکار آن است و به عبارتی برجام هم بدون آمریکا وجود ندارد. بخصوص در موضوع تحریمهای مالی، اروپا نه میتواند و نه میخواهد تعهدات آمریکا را عمل کند. آمریکا روز روشن تمامی تعهدات خود را نادیده گرفته است.
حسن هانیزاده، کارشناس مسائل سیاسی در این خصوص، گفته: باوجود اینکه برجام توافق نامهای چندجانبه است و معاهدهای بین دو کشور ایران و آمریکا نیست، اما تاکنون آمریکا بارها برخلاف مفاد آن عمل کرده و آن را نقض کردهاند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی دور جدید تحریمها علیه ایران را این چنین تحلیل میکند که در واقع تحریمهایی که مجلس سنای آمریکا اخیرا علیه ایران وضع کرده، با روح موافقتنامه گروه 1+5 و توافقنامه برجام کاملا مغایرت دارد. این امر نشان میدهد که آمریکاییها به هیچ یک از توافقات بینالمللی خود پایبند نیستند؛ هرچند که این توافقنامه بر موضوعات چندجانبه ای اشراف داشت و تنها بین ایران و آمریکا منعقد نشده بود.
تضعیف قدرت دفاعی ایران از اهداف S 722
وی معتقد است: به نظر می رسد که اقدامات اخیر آمریکا یک سلسلسه اقدامات سیاسی و خارج از چهارچوب عرف بینالمللی است؛ زیرا روح برجام تأکید دارد بر اینکه پس از توافقنامه برجام هیچ یک از کشورها حق اعمال تحریمهای جدید علیه ایران را ندارند ولی آمریکا برای فشار به ایران و وادار ساختن مابه تسلیم به یک سری تحریمهای جدید روی آورده است که این امر با روح برجام مغایرت دارد.
به گفته هانیزاده این امر نشان می دهد که آمریکاییها قصد دارند ایران را در حوزه دفاعی تضعیف کنند. مسائل مربوط به ساختار موشکی ایران ارتباطی به برجام و آمریکا ندارد و لذا به نظر میآید این اقدامات ایران را ناچار خواهد کرد که به سمت نقطه آغازین قبل از برجام بازگردد و فعالیت غنیسازی خود را با قوت بیشتری ادامه دهد.
وی با بیان اینکه در شرایط فعلی برخی تحرکات دیپلماتیک میباید از سوی سیاستمداران کشورمان رخ دهد تا افکار عمومی نسبت به سیاستهای باج خواهانه آمریکا کاملا روشن شود، میگوید: به نظر میآید در جریان مذاکرات ایران و 1+5 مسئله تشکیل کمیته داوری برای نظارت بر اجرایی شدن برجام باید مورد توجه جدی قرار میگرفت که این اتاق نیفتاد لذا این یکی از ضعفهای برجام محسوب میشود.
با این حال آمریکا در طرح S722 با شدت بیشتری تحریم و فشار علیه سپاه ایران را دنبال میکند و این نهاد رسمی کشور را در لیست سازمانهای تروریستی وارد کرده است. پیش از این و از سال 2001 تاکنون تنها گروههای تروریستی مانند طالبان و القاعده در لیست گروهکهای تروریستی قرار داشتند اما این طرح با بدعتی در روابط بینالمللی اکنون یک نهاد رسمی و مشروع نظام را که در قانون اساسی نیز تعریف شده را در این لیست وارد کرده است.
هانی زاده می گوید: آمریکا با این جریانسازیها و تحریمها علیه نهادهای نظامی و نظارتی ایران قصد دارد ایران را تعضیف کند؛ همچنان که در خصوص عراق و لیبی این اتفاق افتاد، سعی میکند که ایران را از لحاظ نظامی ضعیف نگه دارد تا نتواند از امنیت داخلی و مرزهای خود دفاع کند.
S722 و نقض آشکار قوانین بینالمللی
وی تاکید دارد که قرار دادن برخی نهادهای نظامی در لیست تحریم، در حقیقت نقض آشکار قوانین بینالمللی است و می افزاید: نیروهای مسلح در واقع جزئی از شاکله هر نظام سیاسی است و آمریکا نمیتواند به خاطر حمایت از رژیمصهیونیستی و اینکه ممکن است نیروهای مسلح ایرانی، رژیم صهیونیستی را تهدید کنند، آنها را در لیست تحریم قرار دهد. بنابراین همه این مسائل جنبه سیاسی دارد و صرفا تحت فشار عربستان و لابی صهیونیستی صورت میگیرد.
هانی زاده عنوان میکند: به هر حال نیروهای مسلح ایران بر امکانات و ظرفیتهای داخلی تکیه دارند و کشور ما این ظرفیت را دارد که با استفاده از امکانات بومی نیازهای تسلیحاتی خود را برآورده کند. با این حال آمریکا سعی میکند که فشار بیشتری بر ملت ایران وارد کند و ایران در تحریمهای بیشتر قرار بدهد. هرچند ایران هم امکانات بسیاری دارد که با تکیه بر آنها میتواند برای مقابله با تحریمهای آمریکا ایستادگی کند.
جز موارد نظامی، دفاعی و تسلیحاتی S722 اقتصاد و مبادلات مالی و بانکی ایران را هدف قرار داده است که ارزیابی آن نکات مهمی را آشکار خواهد کرد. چنانچه در این طرح لیست افراد و نهادهای مورد تحریم افزایش خواهد داشت.
بعد از برجام به دلیل آن که حدود 200 فرد و نهاد ایرانی در لیست تحریمی SDN قرار داشتند هیچ کدام از بانکهای بزرگ بینالمللی حاضر به برقراری روابط بانکی با ایران نشدند چرا که میترسیدند مقررات تحریمی آمریکا را نقض کنند و در نتیجه با تنبیه شدید مالی آمریکا روبهرو شوند. حال S722 با شدت بیشتری تحریمها را دنبال میکند و بر روی افراد و نهادهای مورد تحریم درSDN تاکید دارد لذا امکان بستن پیمان دوجانبه برای افزایش روابط مالی و بانکی را با کشورهای اروپایی کمتر و در مواردی بعید میکند.
مبادلات داخلی هم متاثر می شود!
از طرفی طرح جدید تحریمی S722 که بسیاری از آن با عنوان سیاهچاله تحریمی یاد میکنند مبادلات ریالی داخلی کشور را هم تحت الشعاع قرار خواهد داد چنانچه مبادلات داخلی بین افراد ایرانی و اعضای تحریم شده در لیستSDN مشمول قواعد تحریمی خواهد شد و تراکنش هر ایرانی با هر عضو این لیست، او را در خطر قرار گرفتن در این لیست قرار خواهد داد.
یکی دیگر از موارد و اتفاقاتی که با اجرای S722 روی خواهد داد افزایش رفتارهای خود تحریمی و شکاف بین برخی نهادهای داخلی تحت تاثیر این طرح است چرا که روابط و مبادلات بانکی و مالی داخلی با افراد و نهادهای داخل در لیست SDN را متاثر خواهد کرد لذا ممکن است بسیاری از نهادهای داخلی نیز از ترس فرو رفتن در سیاه چاله لیست تحریم، خود اقدام به تحریم نهادهای نامبرده شده در SDN و وابستگان آن کنند که نتیجه آن دو دسته شدن نهادهای داخلی است.
با این حال حجتالله عبدالملکی استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است: پیش از این هیچکدام از این تحریمها تاثیری بر اقتصاد کشور نداشتند چرا که اقتصاد ایران متاثر از خارج کشور نیست؛ چه تحریمهای گذشته و چه تحریمهایی که امروز به عنوان S722 از آن یاد میکنند هیچ تاثیری بر اقتصاد کشور نخواهد داشت.
به گفته عبدالملکی دولت اینگونه بر جامعه القا کرد که با تصویب برجام تمامی تحریمهای خارجی علیه ایران لغو میشود و اقتصاد کشور متاثر از این تحریمهاست در صورتی که اینگونه نبود؛ آقای رئیسجمهور در روز تصویب برجام خبر در هم تنیده شدن طومار تحریمها را به مردم داده بودند اما دیدیم که بعد از تصویب برجام نه تنها تحریمهایی که از قبل تعلیق شده بود مجددا اعمال شد بلکه لیست دیگری از تحریمها تحت عنوان طرح جدید S722 علیه کشور اعمال شد.