به گزارش مشرق، ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس عملاٌ از نیمه‌های خرداد با ثبت‌نام کلاس اولی‌ها آغاز شده است و در تیر ماه با پایان امتحانات و اعلام نتایج، شاهد اوج گرفتن بحث ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس و مشکلات خانوادهها در این رابطه هستیم.
صرف‌نظر از تنوع مدارس از تیزهوشان و شاهد تا نمونه دولتی و غیرانتفاعی، بیشترین حجم از مشکلات خانوادهها در حوزه ثبت‌نام مربوط به مدارس دولتی است و اگر خانوادهای منطقه محل سکونت خود را تغییر داده باشد مشکل ثبت‌نام فرزندش چندین برابر می‌شود.
ثبت‌نام در مدارس غیردولتی نیز حکایت خاص خود را دارد و اغلب خانوادهها توانایی تأمین هزینه‌های این مدارس را ندارند و شاهد این موضوع حکایت پدری است که از شهریه ۷ میلیونی ثبت‌نام دخترش در پایه اول ابتدایی یکی از مدارس غیردولتی خبر می‌دهد که همین شهریه بالا موجب انصراف وی از ثبت‌نام شده است.
در این گزارش تلاش کرده‌ایم مشکلات خانوادهها برای ثبت‌نام فرزندشان در مدارس دولتی که بیشترین حجم از مخاطبان را تحت پوشش قرار می‌دهند، بررسی کنیم.
درخواست اصلی اغلب خانوادهها، ثبت‌نام فرزندشان در مدرسهای است که به لحاظ تربیتی محیط سالم داشته باشد و از نظر آموزشی نیز حداقل معیارهای کیفی را دارا باشد و همین مسئله منجر شده است خانوادهها به تعبیر خودشان در پی یافتن مدرسه دولتی «خوب» باشند.
وقتی برای بررسی مشکلات به ستاد ثبت‌نام آموزش‌وپرورش شهر تهران مراجعه کردیم، عمده مراجعات مردمی به دلیل مرزبندی‌های خاصی بود که از سوی آموزش وپرورش تعیین شده و همین مسئله به قانون دست و پاگیری تبدیل شده است که بیشترین نارضایتی خانوادهها را درفصل ثبت‌نام رقم می‌زند.
در همین رابطه پدر یکی از دانش‌آموزان که برای ثبت‌نام فرزندش در منطقه ۱۱ دچار مشکل شده است، می‌گوید: دو دبیرستان در حوالی خانه ما وجود دارد که به هر دوی آنها که مراجعه کردم اما از ثبت‌نام فرزندم ممانعت می‌کنند و مدیر مدرسه «الف» می‌گوید که خانه ما در محدوده مدرسه «ب» است و مدیر مدرسه «ب»نیز می‌گوید خانه ما در محدوده مدرسه «الف» است و هم‌اکنون در بلاتکلیفی به سر می‌برم و ثبت‌نام فرزندم برایم به یک دردسر تبدیل شده است.
مادر دیگری که برای ثبت‌نام فرزندش در منطقه دو مراجعه کرده، عنوان می‌کند: مدرسه «ف» در نزدیکی محل سکونت ما قرار دارد اما از فرزندم ثبت‌نام نمی‌کند و می‌گویند خارج از محدوده هستید و مدرسه دیگری را معرفی می‌کند که از خانه ما دورتر است، چگونه دخترم را که کلاس اول است در مدرسهای دورتر ثبت‌نام کنم، برای حل مشکل به ستاد ثبت‌نام منطقه دو و آموزش‌وپرورش شهر تهران مراجعه کردم اما هیچکدام به حل آن کمک نکردند.
در همین رابطه تعداد زیادی از والدین به دلیل آنچه که مدارس از آن با عنوان «خارج از محدوده» بودن یاد و آن را مجوزی برای عدم ثبت‌نام از دانش‌آموز می‌دانند به ستادهای ثبت‌نام مراجعه می‌کنند اما در هیچ یک از موارد مشکل آنها حل نشد و تنها در یک مورد طبق گفته‌های یکی از والدین، پیگیری کارش به ستاد ثبت‌نام منطقه ارجاع شد و حتی با ابلاغ این ستاد مبنی بر ثبت‌نام از دانش‌آموز، مدیر مدرسه حاضر به ثبت‌نام نشد.
مرزبندی‌های مدارس باعث شده تا به امروز تعدادی از دانش‌آموزان کلاس اولی موفق به ثبت‌نام در مدارس نشوند و همین مسئله موجب نگرانی خانوادهها و رفت‌وآمد به ستادهای ثبت‌نام منطقه و اداره کل شده است.
پس از «مرزبندی مدارس» که بیشترین حجم از مراجعات مردمی به ستادهای ثبت‌نام را از آن خود کرده است، دریافت پول مشکل دیگری است که خانوادهها از آن یاد می‌کنند.
مادری که برای ثبت‌نام فرزند پسرش در پایه یازدم یکی از مدارس هیئت امنایی منطقه ۶ به ستاد ثبت‌نام شهر تهران مراجعه کرده و در حالیکه دختر دانش‌آموزش نیز همراه اوست با نگرانی می‌گوید:برای ثبت‌نام چک ۳ میلیون تومانی از ما درخواست کرده‌اند در حالیکه برنامه خاصی هم ندارند، به ستاد ثبت‌نام شهر تهران آمده‌ام تا شاید مشکلم را حل کنند و تخفیفی به ما بدهند.
طبق گفته‌های مادری که فرزندش در دبستانی در منطقه ۱۵ شهر تهران تحصیل می‌کند، مدرسه در شرایطی که هنوز سال تحصیلی جدید شروع نشده به آنها اعلام کرده است باید برای سال تحصیلی جدید ۲۰۰ هزار تومان به مدرسه کمک کنند و در سال تحصیلی جاری نیز اگر خانوادهای کمک‌های مردمی خود را با مدرسه تسویه نمی‌کرد کارنامه دانش‌آموز را نمی‌دادند.
در تصویر ذیل که از سوی یکی از والدین در اختیار ما قرار گرفته اقدام یکی از مدارس برای دریافت هزینه از دانش‌آموزان در فصل ثبت‌نام به نمایش گذاشته شده است. (مبلغ‌‌ها به تومان است.)
در همین رابطه می‌توان به کم شدن تعداد مدارس دولتی و تبدیل آنها به مدارس هیئت امنایی و اجبار خانوادهها به پرداخت شهریه در این مدارس اشاره کرد به اذعان مردم هیئت امنایی شدن مدارس همان پولی شدن مدارس دولتی است بدون اینکه در جهت ارتقای کیفیت مدارس تلاش شود.
این در شرایطی است که طبق دستورالعمل ثبت‌نام، دریافت هرگونه وجه نقد، چک حامل یا اخذ هرگونه تعهد پرداخت وجه در مدارس عادی دولتی و هیئت امنایی در زمان ثبت‌نام ممنوع است.
البته مدیران مدارس معتقدند به دلیل واریز نشدن سرانه از سوی آموزش‌وپرورش ناگزیرند برای تامین هزینه‌های جاری از خانوادهها پول دریافت کنند به اذعان آنها آموزش‌وپرورش مدارس را به حال خود رها کرده و صرفاً فضای فیزیکی و معلمان را تأمین می‌کند و در بحث هزینه‌ها و مباحث کیفیت بخشی نسبت به مدارس بی‌تفاوت است.
علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش نیز در این رابطه می‌گوید: در مدارس دولتی و غیردولتی اگر مبلغی بیش از حد دریافت شود به خانوادهها بازگردانده می‌شود و تمام مدارسی که مجاز به دریافت وجه هستند باید مبلغ دریافتی را در تابلو و در اتاق ثبت‌نام نصب کنند و اگر خانوادهها پرسش یا ابهامی داشتند از طریق ادارات ارزیابی عملکرد آموزش‌وپرورش آن را پیگیری کنند.
موضوع دیگری که در بحث مشکلات فصل ثبت‌نام جلوه می‌کند، نحوه رفتار با ارباب رجوع و خانواده‌هایی است که به هر دلیل برای حل مشکلاتشان به ستاد ثبت‌نام مراجعه کرده‌اند، هر چند تکریم ارباب رجوع یکی از ضوابط اصلی ثبت‌نام توسط مدارس است اما اغلب خانواده‌هایی که به دلایلی همچون خارج از محدوده بودن یا دریافت پول به ستادهای ثبت‌نام مراجعه می‌کنند از سوی مدرسه و ستادها جواب مناسبی را دریافت نمی‌کنند و پس از مدت زمانی طولانی صرف وقت و انرژی در مدرسه، ستاد ثبت‌نام منطقه و آموزش وپرورش شهر تهران دست آخر بدون حل مشکل، بی‌خیال آن می‌شوند.
وضع قوانین دست‌وپاگیر همچون مرزبندی مدارس و عدم انعطاف مدیران مدارس و ستادهای ثبت‌نام در این رابطه برای همکاری کردن با خانوادهها مهمترین چالش فصل ثبت‌نام است که تابستان هر سال شاهد تکرار آن هستیم و مسئولان آموزش‌وپرورش نیز چاره‌اندیشی جدی برای حل این مشکل نداشته‌اند حتی همین مسئله منجر به آن شده است تا برخی مدارس با دریافت پول از والدین اقدام به ثبت‌نام دانش‌آموز کنند به نظر می‌رسد با توجه به گستردگی شهر تهران و افزایش جمعیت پایتخت، باید آموزش و پرورش، تعیین محدوده های مدارس را بازنگری کند.
طبق اعلام مسئولان آموزش‌وپرورش، مدارس در فصل ثبت‌نام به جز هزینه ۷ هزار و ۵۰۰ تومانی بابت بیمه، اجازه دریافت کمک‌های مردمی را ندارند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد تنها دو یا سه مورد است که به صورت جدی موجب بروز مشکل برای خانوادهها در فصل ثبت‌نام و مراجعات مکرر آنها به ستادهای ثبت‌نام شده است و این مسئله تابستان هر سال تکرار می‌شود اما تا به امروز راه حلی اساسی برای حل این مشکلات اتخاذ نشده است و صدای مشکلات خانوادهها در فصل ثبت‌نام کمتر از سوی مسئولان آموزش وپرورش شنیده می‌شود.
