به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرق، «جواد کاور بخشایش» از نویسندگان حوزه کتاب دفاع مقدس در مراسم رونمایی از کتاب «خداحافظ آقای رئیس» با اشاره به اینکه نزدیک به 300 کتاب در حوزه ادبیات اردوگاهی و اسارت در ایران نوشته شده است اظهار داشت: 66 عنوان کتاب شامل خاطرات اسرای عراقی حاضر در ایران است که عمده این کتابها به قلم استاد «مرتضی سرهنگی»، مدیر دفتر ادبیات مقاومت و پایداری حوزه هنری نوشته شده است.
کتاب خداحافظ رئیس اثر مظلومیت اسرای ایرانی است
وی با اشاره به ابعاد این اثر گفت: محتوای این که خاطرات «حجت الاسلام علی علیدوست» را روایت میکند نشان میدهد که چه زحماتی در حوزه ادبیات اسارتگاهی کشیده شده است.
کامور بخشایش تصریح کرد: این اثر یکی از اسناد مظلومیت ما در دفاع مقدس است که تاریخ شفاهی اسرا از چگونگی زیست آنان در اردوگاههای عراق را نشان میدهد.
کامور بخشایش در خصوص ویژگیهای این اثر ادامه داد: از ویژگیهای دیگر این کتاب پرداختن به ابعاد مختلف منظومه فکری عملی «ابوترابی فرد» است. خاطراتی زنده و دقیق از ایشان که میتوان تاریخ شفاهی زندگی او را از دل اینگونه کتاب ها بیرون کشید.
اسارت لحظهای در جنگ است که سلاح رفتار و گفتار میشود
«مرتضی سرهنگی»، مدیر دفتر ادبیات مقاومت و پایداری حوزه هنری در این مراسم با اشاره به ادبیات اسارتگاهی بیان داشت: این ادبیات از شناخته شده ترین گونههای ادبیات جنگ است. ادبیات اسارتگاهی، اردوگاهی و بازداشتگاهی از انسانیترین گونههای ادبیات جنگ است.
وی با برشمردن ویژگیهای کتاب «خداحافظ آقای رئیس» گفت: کتاب از دو فصل کلی شامل زمان جنگ این رزمنده و در ادامه لحظه به اسارت درآمدن او تشکیل شده است. زمانی که درهای اردوگاه به روی او باز میشود لحظه دیگری در جنگ است که سلاح او رفتار و گفتار میشود و با خواندن این خاطرات خواننده خود را جای راوی تصور میکند.
سرهنگی با ابزار خوشحالی از رونقش اینگونه ادبیات در کشور تصریح کرد: نوشتن پس از جنگ در دنیا یک سنت است. در جایی که کاغذ برداشته و از روحیات خود مینویسند گدازههای اتش فشان است که از سینه فرد بیرون میریزد و تنها کسانی میتوانند جلوی نوشتههای او را بگیرند که بتوانند جلوی احساسات او را نیز بگیرند.
اثری از 10 میلیون نامه بین اسرا و خانوادههایشان در دست نیست
این نویسنده حوزه دفاع مقدس در بخش دیگری از صحبتهای خود در اشارهای به وجود 6 میلیون نامه رد و بدل شده بین اسرا و خانوادههایشان به عنوان سند گفت: صلیب سرخ عنوان کرده است که 10 میلیون نامه بین اسرای ایرانی و خانوادههایشان رد و بدل شده است که امروز اثری از این نامه در دست نیست در صورتی که این آثار از محکمات جنگ است.
وی تصریح کرد: به شخصه 12 هزار نامه جمعآوری کردهام. اگر تمام خاطرات جنگ را کنار بگذاریم همین آثار میتواند قیمت تمام شده جنگ را مشخص کند. اگر قیمت دفاع مقدس درامده بود بسیاری از رفتارهای امروز را نمیدیدیم.
ژرفای مفهوم اسارت در فرهنگ ما در هیچ جای جهان دیده نمیشود/ قلمرو تازهای در حوزه آثار اسیران گشوده شده است
«محمدرضا سنگری»، محقق نویسنده و پژوهشگر کتاب در مراسم رونمایی از کتاب «خداحافظ آقای رئیس» به مسئله اسارت و آزادگی اشاره کرد و اظهار داشت: در فرهنگ هیچ ملتی گستردگی و ژرفایی اسارت را آنطور که در فرهنگ ما وجود دارد نمیبینیم، اسارت فکری، شیطانی، نفس و نمادهایی که برای آن به کار بردهمیشود از گذشته ادبی و در حوزه روایات و آیات در هیچ فرهنگی وجود ندارد.
وی با بیان این موضوع که منظرهای تازه به اسارت باز شده است و قلمروهای تازهای در این حوزه میبینیم افزود: در موضوع اسارت و کتابهای به چاپ رسیده 10 عنصر میبینیم که همه آن در کتاب «خداحافظ اقای رئیس» وجود دارد.
سنگری بیان کرد: عنصر اول رفتن به جنگ است. بسیاری از اسرا فرصت جنگیدن پیدا نکردند. برخی سالها در جنگ بودهاند و بعد به اسارت درآمدند. در کتاب به خوبی به عناصر نابابی که بعضا در اردوگاه دیده میشد اشاره شده است. حتی در کتاب آمده است که چطور برخی از این افراد در برابر رفتار «ابوترابی» متحول میشوند.
سنگری بیان کرد: نکته دوم اسارت است. عکسالعمل فرد در لحظهای که اسیر میشود و تمام پشتوانههایی که داشته است به سراغ او میآیند در این بخش پرداخته میشود. برخی در این لحظه آرام و برخی دچار تشویش میشوند باید بدانیم برخورد اسرا در لحظه اسارت چگونه است.
این محقق و نویسنده عنوان کرد: بخش بعد دوران اسارت است که عمدتا به آن پرداخته میشود. در این کتاب راوی به توصیف این دوران با صداقت و صراحت میپردازد و این یکی از بایستههایی است که در بیان خاطرات باید اتفاق بیوفتد.
وی با اشاره به مصادیق ایثار در این اثر گفت: 57 نمونه شاخصه ایثار در کتاب مطرح میشود. اگر قرار است برای آینده تصمیم بگیریم باید امروز خود و این مصادق را بشناسیم.
سنگری عنوان کرد: نکته بعدی سلوک و رفتار اسرا در موقعیت است که چطور با مسائل ارتباط برقرار میکنند. در فضایی که اتفاقات بسیاری رخمیدهد و هر لحظهاش مرگ است رفتار درست اسرا گوهر وجودی آنان را نمایش میدهد.
وی افزود: در این کتاب شناخت دشمن که چه رفتاری با اسرای ایرانی داشتند و متقابلا رفتار ما با اسرای عراقی نمایان میشود.
این پژوهشگر و نویسنده کتاب تصریح کرد: نکته مهم بعدی در اسارت شبکههای ارتباطی است. پنج شبکه ارتباطی شامل ارتباط با خود، ارتباط با دیگران، ارتباط با خدا، ارتباط با پدیدههای اطراف و ارتباط با تاریخ است که باید در کتابهای مربوط به اسرا تبیین شود.
وی ادامه داد: نکته بعدی دنیای جدیدی است که پیش روی اسیر قرار میگیرد و نکته دیگر فلاشبکهایی است که اسیر به گذشته، به جبهه و به آینده خود میزند که شاید برخیها را فراموش کرده باشد.
سنگری بیان کرد: مسئله دیکر زیست یک آزاده بعد از آزادی است که میتوان به هر کدام از آنها در کتابی جداگانه پرداخت.
اگر دفاع مقدس نبود انقلاب اسلامی رنگ میباخت/ هیچ فشاری از سوی آزادگان برای پذیرش قطعنامه نبود
«حجت الاسلام ابوترابی فرد»، نایب رییس سابق مجلس شورای اسلامی دفاع مقدس را ارزشمندترین، سختترین و پرثمرترین حادثه قرن اخیر و تاریخ بعد از عاشورا و وقایع صدراسلام دانست و اظهار داشت: به گفته دوستان اگر ارزش این حادثه را بدانیم به گونهای دیگر عمل میکنیم، این حادثه فرهنگی، سیاسی، نظامی و تاریخی برای تاریخ بشر، ملت ایران و ملل منطقه دستاوردهای گرانبهایی بود.
وی با بیان اینکه اگر دفاع مقدس نبود انقلاب اسلامی رنگمی باخت افزود: این حادثه به دست ایثارگران، رزمندگان، شهدا، جانبازان و آزادگان مقاوم خلق شد. نقش آزادگان در خلق این حادثه برجسته ممتد است و دوران اسارت را به عنوان برگ زرینی معرفی کردند.
حجت الاسلام ابوترابی فرد تصریح کرد: هرچه در اسارت میبینیم زیبایی است و نقش روحانیون آزاده در خلق این تاریخ برجسته است. آنان در این حرکت نقش تعیینکننده داشتند.
برادر سید آزادگان گفت: در اسارت ناگهان یک رزمنده انقلابی سرسخت خستگیناپذیر که جز فتح سنگرهای دشمن به چیز دیگری نمیاندیشید در فضایی جدید قرار میگیرد و کم نبودند آزادگانی که با روحیه دوران نبرد در این دوران حضور یافتند.
حجت الاسلام ابروترابی فرد تصریح کرد: در جمع آزادگان تعداد قابل توجهی از اسرا وجود داشتند که از میان رزمندگان به اسارت درنیامده بودند. در این فضا تدام روحیه مقاومت می توانست با خطراتی همراه باشد. اسرا با رهبری سید آزادگان، برای اسرایی که در این مسیر همکاری کردند فضای جدیدی از مبارزه خستگی ناپذیر را ایجاد کردند.
وی عنوان کرد: در این فضا ایدهها و آرمانها تغییر کرد و اهدافی تعیین شد که از میان آن زنده ماندن مهمترین هدف بود. اسرا باید زنده میماندند و از حیات خویش حراست میکردند. اسرا باید مقاومت میکردند و برای این مقاومت طولانی باید سلامت میبودند.
وی با اشاره به دو روز تاریخی و غمناک برای آزادگان بیان کرد: روز اول روز پذیرش قطعنامه بود. در شرایطی که عراقیها از این موضوع پایکوبی میکردند و انتظار داشتند اسرای ایرانی هم از موضوع خوشحال باشند اما با دیدن ناراحتی اسرا به یک سوال بی پاسخ رسیدند. رزمندگان ایرانی به واقع به فتح بیت المقدس می اندیشیدند.
حجت الاسلام ابوترابی فرد تصریح کرد: یکی از مهمترین راهبرد ها برای رسیدن یه اهداف این بود که هر آزاده به معنای واقعی یک خدمتگزار و دوست برای همبند خود باشد و این پیام نه با سخت که با عمل نشان داده می شد. اسارت یه معنای سرعت بیشتر داشتن و دویدن نبود. اسارو به معنای نماندن بود و در این بین حتی کسانی که به منافقین پیوسته بودند به دامان جمهوری اسلامی بازگشتند.
در پایان از کتاب خداحافظ رئیس با حضور راوی و نویسنده کتاب توسط «حجت الاسلام ابوترایی فرد» رونمایی شد.