به گزارش مشرق، خبر امضای توافقی میان حماس و «محمد دحلان» عضو جدا شده فتح در هفته گذشته سرو صدای بسیاری به راه انداخت؛ شبکه «الجزیره» در گزارشی به این موضوع و به شرح زیر پرداخت:

جزئیات کامل از این توافق امضا شده در دست نیز اما مطالب فاش شده از آن در محافل سیاسی و رسانه‌ای، ‌مهم‌ترین بخش های آن را مشخص کرده ؛ این توافق شبیه یک نقشه راه کامل برای ورود به اوضاع داخلی پر از مسأله امروز نوار غزه آن است.

توافقی که میان حماس و دحلان امضا شده شامل ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است و در چارچوب طرحی سریع برای از بین بردن آثار محاصره تحمیل شده بر نوار غزه و حل بحران‌های آن انجام می‌شود.

علیرغم اینکه هر دو طرف بر مخفی ماندن مفاد این توافق اصرار دارند اما برخی می‌گویند وارد کردن سوخت کافی به نوار غزه برای راه‌اندازی ایستگاه برق ، بازگشایی دائمی گذرگاه رفح افتتاح منطقه تجاری در طرف مصری (از مرزهای مصر و فلسطین) و فعال کردن پرونده آشتی اجتماعی از طریق ایجاد صندوق داخلی با سرمایه‌گذاری 150 میلیون دلاری دحلان از جمله بندهای آن است.

اما بخش خطرناک این توافق مربوط به نقش سیاسی دحلان و مکانیزم همکاری سیاسی و امنیتی میان او و حماس در مرحله آینده است؛ اطلاعات فاش شده – که نمی‌توان آن را مستقلا تایید کرد- نشان از تشکیل یک دولت یا کمیته اداری در غزه با توافق با حماس است به نحوی که از تمام گروه‌ها و شخصیت‌ها دعوت می‌شود و ماموریت روابط خارجی، امور دیپلماتیک و اداره گذرگاه‌ها به دحلان سپرده خواهد شد و نقش امنیتی نیز به حماس سپرده می‌شود بدون اینکه نامی از سلاح مقاومت در این میان آورده شده باشد.

دستاوردهای طرفین

دو طرف در این موضوع اختلاف ندارند که  محمد دحلان بیشترین سود را از این توافق می‌برد، این توافق به معنی کامل کلمه دستاوردی راهبردی برای دحلان است. طی سالیان گذشته، دحلان بر اثر جدا شدن از جنبش فتح و تعقیب شدن او سبب شد تا از کرانه باختری فرار کند و به امارات برود بنابراین در انزوایی حقیقی و تبعید اجباری از اتفاقات و تصمیمات فلسطینی قرار گرفت.

علیرغم اینکه او بارها با تکیه بر روابط محکم با کشورهای عربی بویژه امارات، عربستان و مصر تلاش کرد وارد صحنه سیاسی فلسطین شود اما در سایه ریاست «محمود عباس» بر تشکیلات خودگردان و کرانه باختری و نیز ریاست حماس بر نوار غزه موفق به این کار نشد. اما زمان زیادی طول نکشید و دحلال اکنون با توافق با حماس به قلب عمل سیاسی در غزه بازمی‌گردد.

اما حماس با این توافق، به دنبال خروج از کمبود گزینه‌ها و محاصره سخت بر غزه است؛ موضوعی که بار سنگینی را بر حماس تحمیل کرده و باعث شده این جنبش نتواند طی یک دهه گذشته به وعده‌های خود عمل کند یا تعامل داشته باشد زیرا از مشروعیت  کار منطقه‌ای و بین‌المللی به استثنای تعامل با قطر و ترکیه و ایران برخوردار نبوده است .

پس از اقدامات اخیر محمود عباس علیه نوار غزه، بستن تونل‌ها و مرزها توسط مصر، توافق ترکی-اسرائیلی و نیز اختلافات کنونی قطر با دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس؛ حماس نمی تواند زیاد مقاومت کند مگر اینکه یک برون‌رفت حقیقی برای لغو محاصره غزه یا کم کردن از آن پیدا کند پس این جنبش اعلام آمادگی مصر برای تعامل با حماس از طریق دروازه دحلان را بهترین راه یافته است.

موضع عباس و فتح

محمود عباس و فتح مانند دیگر فلسطینی‌ها از توافق دحلان و حماس غافلگیر شده‌اند زیرا فتح و عباس در حال طی مسیری برای ناچار کردن حماس به پذیرفتن شروط مصالحه و آشتی بودند تا حماس کنترل اداره غزه را به تشکیلات خودگردان واگذار کند، در همین راستا بود که فشارها بر حماس و نوار غزه روز به روز بیشتر می‌شد تا لحظه نهایی یعنی تسلیم شدن حماس در برابر فشارها فرا برسد.

موارد منفی توافق

بر اساس گزارش الجزیره توافق امضا شده میان فتح و حماس موارد منفی بسیاری دارد که برخی از آنها عبارتند از:

اول: این توافق ، فرصت وحدت سیاسی و جغرافیایی میان نوار غزه و کرانه باختری را به کلی از بین می‌برد و غزه را مستقل می‌کند.

دوم: این منطقه به روابط منطقه‌ای و عربی آسیب می‌زند و منجر به تخریب روابط عباس و فتح با مصر خواهد شد آنهم در زمانی که فلسطینی‌ها به ترمیم روابط خود و تقویت مواضع حمایتی مصر از فلسطین نیازمندتر هستند.

سوم: این توافق هیچ ضامنی برای اجرا جز ادامه حمایت مصر ندارد و این بدان معناست که تغییر موضع یا مزاج مصر به معنای عدم اجرایی شدن آن است.

چهارم: چهارمین مشکل مربوط به صفات شخصیتی دحلان وبلند پروازی‌های اوست زیرا زیرکی وی و نقش‌های امنیتی سابق او، داشتن مال و روابط منطقه‌ای و بین‌المللی گسترده ، شک و تردیدهای بسیاری درباره امکان استقرار و ثبات روابط طولانی‌مدت با او را ایجاد می‌کند.