به گزارش مشرق، از هفته گذشته که بحث بر سر رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی بالا گرفت، با ورود کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی به موضوع و برگزاری نشستی مشترک با حضور محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر علی‌محمد نوریان سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی و مجتبی شریعی‌نیاسر معاون آموزشی وزیر علوم به نظر می‌رسید ابتدای هفته جاری دود سفید از دفتر شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم بلند شود اما در کمال ناباوری تنها حدود نیمی از رشته‌های حذف‌شده که گفته می‌شد در فضای تعاملی شکل‌گرفته تایید می‌شد، از سد گذشت.
زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس یازدهم تیر بعد از جلسه این کمیسیون با مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی و وزارت علوم درباره برآوردش از نتیجه این جلسه گفته بود: «با این توافق مجوز حداقل ۲۳۰۰ رشته‌محل دانشگاه آزاد اسلامی تایید می‌شود.» پس از این اظهارات چشم‌ها به جلسه شنبه دوخته شده بود؛ جلسه‌ای که قرار بود نتیجه تعیین‌تکلیف رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی از سوی سازمان سنجش منتشر شود اما تا صبح دیروز (یکشنبه) که معاون آموزشی وزارت علوم در گفت‌وگویی اختصاصی با یکی از رسانههای نزدیک به دولت خبر از تایید نیمی از رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی داد، خبری از محتوای این جلسه منتشر نشد! و پاسخ ابراهیم خدایی به رسانه‌ها درباره این جلسه این بود که «هنوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نتیجه تعیین‌تکلیف رشته‌محل‌های مورد مناقشه دانشگاه آزاد اسلامی با وزارت علوم را به ما ابلاغ نکرده است.»
اما روز گذشته شریعتی‌نیاسر، معاون آموزشی وزارت علوم با ادبیاتی قابل تامل پس از اینکه اعلام کرد «مجوز تعداد ۱۵۴۱ رشته‌محل مورد تایید شورای گسترش آموزش وزارت علوم قرار گرفت»، گفت: «مستندات ارائه‌شده از سوی دانشگاه آزاد اسلامی توسط شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم ظرف ۴۵ روز آینده بررسی می‌شوند و در صورتی که این شورا متوجه اشتباه یا خطا در اطلاعات انعکاس داده شده از سوی دانشگاه آزاد اسلامی شود، مجوز این رشته‌محل‌ها باطل و ظرفیت آنها صفر خواهد شد.» این اظهارات واکنش‌های متعددی در پی داشت؛ واکنش‌هایی که تلویحا نشان می‌داد جلسه مذکور دارای نکات قابل‌تامل دیگری هم بوده است.
از سویی صالح اسکندری، عضو هیات‌رئیسه دانشگاه آزاد اسلامی خبر از نیمه‌تمام ماندن جلسه تایید رشته‌ها داد و رهایی، معاون آموزشی این دانشگاه از برقراری جلسه دیگری برای تایید سایر رشته‌ها گفت و از سویی برخی نمایندگان مجلس از تبعات امنیتی تصمیم وزارت علوم پرده‌برداری کردند.
اما در لابه‌لای این اظهارات یک موضوع خودنمایی می‌کرد؛ برخی نمایندگان مجلس اشاره به این موضوع کردند که تصمیمات اخذشده با موافقت وزیر علوم صورت نگرفته است. برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با « آنا» تاکید کردند محمد فرهادی در کسوت وزیر علوم باید به این قضیه ورود کند و با تصمیم او در این زمینه مشکل حل خواهد شد. برخی از این اظهارات نمایندگان مجلس و مسئولان دانشگاه آزاد را در ذیل می‌خوانید.
اگر وزیر علوم خود تصمیم بگیرد، قطعا مشکلات حل می‌شود
سیدعلی ابطحی، معاون علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی اقدام وزارت علوم اثر بدی روی خانوادهها و دانشجویان خواهد گذاشت. بالاخره تعدادی از دانشجویان در این رشته‌ها مشغول به تحصیل هستند و عده دیگری به‌عنوان داوطلب قصد ورود و تحصیل در رشته‌های حذف‌شده از سوی وزارت علوم را دارند. با اقدام وزارت علوم، دانشگاه‌ها، کلاسها و آزمایشگاهها وجود خواهند داشت، اما دیگر دانشجویی برای حضور در این مکان‌ها و استفاده از امکانات دانشگاهی و علمی وجود ندارد. اگر فرهادی خود به‌تنهایی دراین‌باره تصمیم‌گیری کند قطعا مشکلات پیش‌آمده حل و فصل خواهد شد.
از طرفی دانشگاه آزاد اسلامی با وزارت بهداشت درباره رشته‌های پزشکی هیچ مشکلی ندارد و تعامل خوبی با این وزارتخانه داریم.
وزیر علوم مانع از طرح مباحث سلیقه‌ای و سیاسی شود
صالح اسکندری، مسئول امور رسانههای دانشگاه آزاد اسلامی دفتر گسترش وزارت علوم هنگام بررسی دو فهرست ۱۰۰۰ و ۱۴۰۰ رشته‌محل کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی که مشمول بند سوم مصوبه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بود، با فشارهای معاونت آموزش وزارت علوم از ادامه بررسی‌ها خودداری و کار را نیمه‌تمام رها کرد. به نظر من فشارهایی بر دفتر گسترش برای اعلام اعداد و ارقام وجود داشت، چون امروز باید دو فهرست دیگر کدرشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی مورد بررسی قرار می‌گرفت. احتمال دارد پای منافع جناحی و شخصی در میان باشد، بنابراین از وزیر علوم می‌خواهیم با ورود به این موضوع مانع از طرح مباحث سلیقه‌ای و سیاسی در موضوعات کارشناسی شود.
براساس مصوبه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، همه رشته‌محل‌هایی که پذیرش دانشجوی دکتری دارند، به آنها مجوز پذیرش دانشجوی ارشد نیز داده می‌شود. همچنین در رشته‌محل‌هایی که دوره کارشناسی‌ارشد داشتند و حداقل یک دوره فارغ‌التحصیل داده‌اند به آنها نیز مجوز پذیرش داده می‌شود.
سومین مصوبه کمیسیون آموزش نیز می‌گوید در رشته‌محل‌هایی که حداقل سه استادیار تمام‌وقت داشته باشند، مجوز کارشناسی‌ارشد اعطا می‌شود. این مصوبات یک تبصره هم دارد؛ چنانچه در برخی رشته‌محل‌ها دو استادیار تمام‌وقت و حداقل دو استادیار یا بالاتر به صورت نیمه‌وقت حضور داشته باشند، صرفا برای یک‌سال مجوز پذیرش دانشجوی ارشد داده می‌شود.
براساس مصوبه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، همه رشته‌محل‌های حذف‌شده مشمول شرایط این مصوبه است و ما بر همین اساس از داوطلبان دعوت می‌کنیم با آسودگی‌خاطر تا ۲۷ تیر انتخاب رشته کنند. وقتی هنوز دو فهرست اصلی دانشگاه بررسی نشده، چگونه می‌توان آماری را اعلام کرد؟!
رویکرد وزارت علوم تبعات امنیتی در پی دارد
علیرضا منادی‌سفیدان، معاون امور مجلس دانشگاه آزاد اسلامی طبق بند مصوبه کمیسیون آموزش مجلس، همه رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی قانونی است و وزارت علوم باید طوری سخن بگوید که به امید مردم توهین نشود. وزارت علوم تعدادی از رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی را تایید کرده و تعدادی دیگر نیز باید بررسی شوند. در حالی که رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی که حدود سه هزار رشته هستند تصویب شده است.
حتی مجلس هم ادله دانشگاه آزاد اسلامی را تایید می‌کند. وزارت علوم به ادله و سخنان اعضای کمیسیون آموزش مجلس که از بزرگان و متخصصان دانشگاهی کشور تشکیل شده است بی‌اعتنایی می‌کند و همانطور که گفتم رشته محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی قانونی هستند. کمیسیون آموزش مجلس، مصوبهای را برای وزیر علوم و دکتر نوریان ارسال کرده است که طبق بند۲ آن نامه همه رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی قانونی قلمداد شده است؛ یعنی تمام رشتههایی که قبلا در آن یک دوره دانشجو گرفتهاند و فارغ‌التحصیل شده‌اند قانونی است.
رهبر معظم انقلاب بارها تاکید کرده‌اند که دانشگاه آزاد اسلامی امید مردم و جوانان است، پس وزارت علوم با اقدامات و اظهارات خود، امید جوانان را ناامید نکند و طوری هم سخن بگوید که به امید مردم توهین نشود. رویکرد این وزارتخانه تبعات امنیتی دربر خواهد داشت زیرا سیاستهای آنها باعث تعدیل در دانشگاه آزاد اسلامی می‌شود. دانشگاه آزاد اسلامی در رتبه و رنکینگ علمی ایران در دنیا تاثیرگذار بوده است، اما وزارت علوم با این دانشگاه بیمهری می‌کند. از طرفی وزارت علوم باید بداند که مجلس شورای اسلامی در راس امور قرار دارد و نباید به مردمی‌ترین نهاد سیاسی کشور بیاعتنا باشد.
برای کاهش اضطراب دانشجویان و خانواده‌هایشان تلاش می‌کنیم
دویست‌وپانزدهمین جلسه هیات‌رئیسه دانشگاه آزاد اسلامی به صورت فوق‌العاده و با دستور رسیدگی به موضوع رشته‌محل‌های حذف شده دانشگاه آزاد اسلامی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به ریاست «دکتر علی‌محمد نوریان» و با حضور اعضا در محل سازمان مرکزی برگزار شد. نوریان با اشاره به فرآیند انتخاب رشته متقاضیان تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی از تعامل سازنده مسئولان وزارت علوم تحقیقات و فناوری و اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی که موجب رفع نگرانی و دغدغه دانشجویان و خانواده‌های ایشان شد استقبال کرد و گفت: «امیدوارم این تعامل سازنده و همدلی در جهت تحقق اهداف عالیه دانشگاه آزاد اسلامی و آرمان‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی و ارتقای مستمر کیفیت تداوم یابد.
در همین زمینه به‌منظور رفاه حال داوطلبان، مهلت انتخاب رشته آزمون کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی تا ۲۷ تیرماه تمدید شد. او از معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی و مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی خواست تا با توجه به بندهای مصوب کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی تمام تلاش خود را جهت کاهش اضطراب دانشجویان و خانواده‌های آنان با هدف تحقق توسعه کیفی رشته‌محل‌ها انجام دهند و از مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز خواست با توجه به درخواست متقاضیان ورود به مقاطع تحصیلات تکمیلی و در جهت عدالت، ارتقا و اعتلای آموزش عالی در تمامی نقاط کشور با دانشگاه آزاد اسلامی همراهی کنند.
اطلاعیه وزارت علوم پیرامون رشته‌محل‌های دانشگاه آزاد
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای شفاف‌سازی مسائل مطرح شده پیرامون حذف رشته‌محل‌های کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی در اطلاعیه‌ای از تایید ۱۵۴۱ رشته این دانشگاه خبر داد. از مجموع ۲۷۸۰ رشته محل بازنگری شده در مقطع کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، تعداد ۱۵۴۱ مورد فقط برای یکبار پذیرش در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ مورد تایید قرار گرفت.
این تصمیم بر اساس شاخص‌های مصوب شورای گسترش آموزش عالی با شرایط موجود اتخاذ شده و صرفا مستندات خود اظهاری دانشگاه آزاد اسلامی مبنی‌بر داشتن حداقل سه استادیار تمام‌وقت و مرتبط ملاک عمل بوده است؛ لذا مقرر شد صحت مستندات ظرف ۴۵ روز از این تاریخ بررسی شود.
مرجع رسیدگی به درخواست توسعه رشته‌ها در همه زیر نظام‌ها اعم از دولتی، غیرانتفاعی، پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی و... . دفتر گسترش آموزش عالی است و بر اساس مصوبات این شورا درخصوص توسعه رشته‌ها تصمیم‌گیری می‌شود. لذا اخبار منتشره در رسانه‌ها یا اظهارات افراد اعم از حقیقی یا حقوقی که نافی این فرآیند تلقی شود، فاقد وجاهت قانونی است. وزارت علوم از معاونت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی برای همراهی خوب و موثری در بررسی درخواست‌ها نیز قدردانی کرد.
بقیه رشته‌ها بررسی می‌شود
علیرضا رهایی، معاون آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی
در جلساتی که طی روزهای گذشته با مسئولان وزارت علوم داشتیم هزار و ۶۰۰ رشته‌محل کارشناسی‌ارشد این دانشگاه تایید شد. همچنین قرار است جلسه دیگری با هدف بررسی بقیه رشته‌های این دانشگاه در وزارت علوم برگزار شود. داوطلبان کارشناسی‌ارشد تا چهارشنبه، ۲۷ تیر ۹۶ فرصت دارند نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند.
اعمال سلیقه مدیران وزارت علوم همه را نگران و سردرگم کرده است
کانون استادان دانشگاه آزاد اسلامی در نامه‌ای به رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی خواستار فراخواندن مجدد مسئولان وزارت علوم به این کمیسیون برای تمکین به قانون و تایید همه رشته‌محل‌های موجود بدون حذف حتی یک رشته به‌عنوان مطالبه‌ای جمعی شدند.
در بخشی از متن نامه کانون استادان دانشگاه آزاد اسلامی خطاب به محمدمهدی زاهدی آمده است: «با تعجب و البته تاسف بسیار معاون محترم وزارت علوم بار دیگر مصوب‌بودن رشته‌محل‌های این دانشگاه را تکذیب کرده است و تایید نهایی رشته‌ها را منوط به جلسه یا جلساتی دیگر در روزهای آینده دانسته است.
نکته تاسف‌آور اینجاست که اکنون علاوه‌بر خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی بسیاری از جوانان عزیز داوطلب و خانواده‌های آنان هم دچار سردرگمی و نگرانی ناشی از اعمال سلیقه برخی مدیران وزارت علوم شده‌اند.
اگر از مصوبات و مقررات و مصاحبه‌های ۲۰ روز گذشته با موضوع رشته‌محل‌های کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی نموداری فراهم شود روند تولید بیم و نگرانی برای اعضای هیات‌علمی و کارکنان دانشگاه و هدر‌دادن فرصت مناسب برای انتخاب رشته داوطلبان و بدتر از همه القای حس دوگانگی و مخدوش‌شدن اصالت و اعتبار نهادهای قانونی و قانونگذار خروجی آن خواهد بود که قطعا هیچ ایرانی دلسوز و مسلمان به آن خشنود نیست.
از جنابعالی که به نام نماینده مردم شریف و رئیس کمیسیون آموزش مجلس و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی این روند و روش را همیشه رصد فرموده اید انتظار و استدعا دارد با فراخواندن مسئولان محترم به تمکین از قانون و پایبندی به مصوبات و مقررات، این نبرد روانی و فرسایشی و اعتمادسوز و مخرب را متوقف نمایند.
روشن است که صرف وقت گرانبهای دستگاه‌های علمی و آموزشی و قانون‌گذاری در موضوعی چنین روشن و بدیهی، مغایر اهداف کلان اسناد بالادستی توسعه آموزش و پژوهش کشور و موجب توقف فعالیت‌ها و عقبگرد‌های بیهوده و نهایتا دور‌شدن از اهداف عالی توسعه کشور است.
امید است با تمشیت امور از سوی جنابعالی و آن کمیسیون محترم این سردرگمی برساخته کج‌سلیقگی‌ها و موقعیت‌نشناسی‌ها روی به سامان و حسن عاقبت نهد.»
وزارت علوم تحت فشار است
علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس
وزارت علوم برای بررسی کدرشته‌محل‌های دانشگاه آزاد اسلامی نباید درگیر حاشیه شود بلکه باید کار تخصصی خود را انجام دهد. این اتفاق نشان می‌دهد وزارت علوم تحت‌فشار است، در صورتی‌که باید اجازه دهند وزارت علوم کار تخصصی خود را انجام دهد.
برخی به‌دنبال حاشیه‌سازی هستند، نباید این‌گونه باشد، باید به مسائل اصلی پرداخته شود و از ایجاد التهاب در جامعه پرهیز شود. در جلسه‌ای که در کمیسیون آموزش با مسئولان وزارت علوم داشتیم، توافق شده بود مشکلات با تعامل حل شود که متاسفانه این‌گونه نشد. حتما ما در کمیسیون آموزش پیگیری‌هایمان را ادامه خواهیم داد و اجازه نمی‌دهیم حق دانشگاه آزاد اسلامی ضایع شود.
بعد از بازگشت وزیر علوم مشکلات حل خواهد شد
کارن خانلری، نماینده مردم ارامنه در مجلس شورای اسلامی وزیر علوم و مسئولان این وزارتخانه در کمیسیون قول دادند بسیاری از کدرشته‌محل‌ها برمی‌گردد و ارزیابی من هم این است که بیش از ۲۵۰۰ کد رشته تایید می‌شود. فعلا وزیر علوم خارج از کشور است و وقتی برگردد مشکلات حل خواهد شد. به نظر می‌رسد که تصمیم وزارت علوم نیاز به کار تدریجی دارد و از آنجا که وزیر علوم خارج از کشور است، بعد از بازگشت ایشان حتما مشکلات حل خواهد شد.
کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی حتما به پیگیری خود در این باره ادامه خواهد داد و تا جایی که حقوق دانشگاه آزاد اسلامی تامین شود به رایزنی‌هایمان با مسئولان مربوطه ادامه می‌دهیم. دانشجویان نگران نباشند، مشکلات حل می‌شود و می‌توانند بدون نگرانی به تحصیل‌شان ادامه دهند.
منبع: روزنامه فرهیختگان
