به گزارش مشرق به نقل از «رایالیوم»، «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا، عصر امروز- دوشنبه- سفر منطقهای خود را با هدف تلاش برای حل بحران قطر و جلوگیری از سوق یافتن آن به جنگ منطقهای آغاز میکند. در حالیکه طرف قطری بر مواضع خود تأکید و هرگونه امتیازدهی، که به مثابه نقض حاکمیت این کشور باشد را رد میکند، ائتلاف چهارگانه یعنی عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین هرگونه گفتوگو را مشروط به اجرای فهرست شروط ۱۳ گانه توسط قطر کردهاند و خطرناکتر اینکه این چهار کشور، پنجشنبهشب گذشته این فهرست شروط را به دلیل پاسخ منفی قطر به آن، به طور کامل پس گرفتند.
رکس تیلرسون کویت را به عنوان اولین ایستگاه سفر منطقهای خود انتخاب کرد و این انتخاب در راستای حمایت از طرح ابتکاری و میانجیگرانه «شبخ صباح الاحمد» امیر کویت برای حل سیاسی بحران قطر، انجام شد. ولی شانس پیروزی این تلاشهای وی بسیار محدود به نظر میرسد. همچنان که «بوریس جانسون» وزیر خارجه بریتانیا نیز در جریان سفر منطقهای مشابه خود، که در کویت به پایان رسید، ابراز عقیده کرد که احتمال حل این بحران بعید است.
یک مقام ارشد غربی به روزنامه «رایالیوم» گفت که این تحرکات دیپلماتیک آمریکا و بریتانیا با هدف آرام کردن اوضاع و پس از دریافت گزارشهایی صورت میگیرد که حاکی از احتمال انتقال بحران قطر به مرحله مداخله نظامی است و این احتمال را بهویژه نشست روسای دستگاههای اطلاعاتی عربستان سعودی، امارات، مصر و بحرین تقویت میکند که در آن نشست طرحهایی برای بیثبات کردن کشور قطر، ایجاد اختلاف و دودستگی در خاندان حاکم بر این کشور و نیز متحد کردن برخی قبایل علیه نظام حاکم، تدوین شد.
در صورتیکه گزارش روزنامه «الانباء» کویت که گفته است «تمیم بنحمد» امیر قطر فرستادهای به کویت برای دیدار با امیر این کشور اعزام کرده که حامل نامهای حاوی پیشنهادهای جدید قطر است، صحت داشته باشد، میتوان اینگونه تفسیر کرد که دولت قطر به اطلاعاتی درباره طرحهای مداخله خارجی دست پیدا کرده است و از اینرو میخواهد از خود انعطاف نشان بدهد و طرحهایی را از طریق میانجی کویت به وزیر خارجه آمریکا منتقل کند؛ طرحهایی که میتواند به ایجاد کانالهای گفتوگو با محور دیگر کمک کند.
«سیمون هندرسون» پژوهشگر متخصص درخصوص مسائل منطقه خاورمیانه در بنیاد پژوهشی «سیاست خاور نزدیک» در واشنگتن، در مقالهای که در مجله آمریکایی «فارین پالیسی» منتشر کرد، وقوع جنگ منطقهای در پی بحران قطر را بعید ندانسته و حتی فراتر از این رفته و تنش کنونی را به تنش مشابه در سال ۱۹۱۴ تشبیه کرده است. در آن سال، ترور «آرشیدوک فرانتس فردیناند» در سارایوو به وقوع جنگ جهانی اول منجر شد.
وزرای خارجه چهار کشوری عربی، که چهارشنبه گذشته در قاهره برای اتخاد تدابیر اقتصادی شدید و چهبسا نظامی علیه قطر گرد هم آمده بودند، چهبسا هیچیک از تهدیدهای خود مبنی بر تعلیق عضویت قطر در شورای همکاری خلیجفارس، تشدید تحریمهای اقتصادی علیه آن را اجرایی نکردهاند تا چوب لای چرخ سفر تیلرسون نگذارند و از سوی آمریکا متهم به بینتیجه گذاشتن این سفر نشوند.
اطلاعاتی، که به این روزنامه رسیده است، تأکید میکند که چهار کشور عربی محاصرهکننده به موضع خود مبنی بر ضرورت تسلیم شدن کامل و بیچون و چرای قطر به خواستههایشان اصرار دارند و نشست منامه، که بلافاصله پس از پایان سفر تیلرسون برگزار خواهد شد، تحریمهای جدیدی را اعمال میکند و اعلان دولت مصر به ممنوعیت تردد کشتیهای قطری از کانال سوئز یکی از این شاخصهاست.
«ضاحی خلفان» معاون رئیس پلیس دبی، روز یکشنبه در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «قطر باید تحت قیمومیت بین المللی قرار گیرد تا نقل وانتقال اموال این کشور در داخل و خارج تحت کنترل باشد و جلوی حمایت مالی دوحه از تروریسم گرفته شود. » چهبسا این توییت این مسئول اماراتی یکی از طرحهایی باشد که طی روزهای آینده اجرایی شود. ضاحی خلفان از افراد نزدیک به خاندان حکومتی در امارات متحده عربی است و این توییتهایش را به اشاره رهبرانش و با هدف مقدمهسازی برای تشدید بحران منتشر میکند.
این ترافیک دیپلماتیک، که شامل سفر وزیران خارجه انگلیس و آمریکاست، دلیلی برای «بدتر شدن بحران» و تشدید آن است که نزدیک است منفجر شود ولی باید آن را مهار کرد. به هر روی، هر راهحلی برای کاستن از شدت بحران چهبسا موقتی باشد همانگونه که یک دیپلمات عربی در منطقه خلیجفارس، که بر اوضاع منطقه کاملا واقف است، این موضوع را به ما تأکید کرد.